ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
Ề
TÊN Đ TÀI:
ƯỚ Ả Ộ Ố Ọ Ẫ Ậ Ậ “H NG D N H C SINH THCS GI I M T S BÀI T P V T LÝ LIÊN
Ế Ự Ẩ QUAN Đ N L C Đ Y ÁCSIMÉT”
Ấ ầ Ề Ặ
Ph n 1: Đ T V N Đ
ươ ỉ ượ ứ ề ế ậ ấ Trong ch ng trình V t lý c p THCS nhi u ki n th c ch đ c trình bày
ộ ượ ơ ả ữ ứ ế ậ ọ m t cách khái l c, hình thành cho h c sinh nh ng ki n th c V t lý c b n ban
ụ ậ ặ ệ ươ ớ ầ
đ u mà không đi sâu khai thác v n d ng, đ c bi t là trong ch ng trình m i các
ứ ế ế ề ặ ậ ượ ề ậ ki n th c n ng v tính lí thuy t, lí lu n không đ ả
c quan tâm đ c p, gi ng
ệ ậ ụ ự ễ ế ọ ỉ ề
ạ
d y, xoáy sâu mà ch quan tâm đ n vi c v n d ng vào th c ti n, chú tr ng nhi u
ự ự ắ ầ ớ ư ự ữ ậ ọ ế
đ n kĩ năng th c hành. Chính vì v y, ph n l n h c sinh ch a th c s n m v ng,
ứ ừ ứ ề ệ ế ể ế ấ ọ hi u sâu v các ki n th c. T đó vi c cung c p cho h c sinh các ki n th c có h ệ
ụ ặ ứ ữ ế ệ ắ ố ườ th ng, kh c sâu nh ng ki n th c quan trong là nhi m v đ t ra th ng xuyên
ỗ ộ
cho m i m t giáo viên.
ứ ề ự ẩ ạ ệ ế ả ế Ki n th c v l c đ y Acsimet cũng không ph i ngo i l ứ ề ự
, ki n th c v l c
ươ ậ ấ ượ ẩ
đ y Acsimet trong ch ng trình V t lý c p THCS đ c trình bày trong 3 ti ế
t
ế ự ế ự ệ ạ ự (Ti ẩ
t14 bài L c đ y Ácsimét, Ti t 15 bài Th c hành: Nghi m l ẩ
i l c đ y
ế ự ổ Ácsimét và Ti t16 bài S n i)
ự ế ư ề Tuy nhiên trong các bài toán th c t ế
cũng nh trong các đ thi HSG ki n
ứ ề ự ẩ ạ ượ ề ậ ế ấ ế ữ ề ơ th c v l c đ y Acsimet l ậ
c đ c p đ n r t nhi u, h n th n a các bài t p i đ
ườ ọ ố ế ầ ắ ấ ắ này th ng là khó, h c sinh mu n gi ả ượ
i đ ứ
c thì c n n m r t ch c các ki n th c
ệ ố ứ ế ẩ ậ ệ
ề ự
v l c đ y Acsimet. Chính vì v y, vi c tìm tòi, h th ng hoá các ki n th c v ề
ộ ệ ố ự ư ệ ậ ự ẩ
l c đ y Acsimet cũng nh xây d ng m t h th ng các bài t p rèn luy n kĩ năng
ả ướ ẫ ả ề ự ẩ ậ ộ gi ậ
i bài t p, h ọ
ng d n h c sinh gi i các bài t p v l c đ y Acsimet là m t yêu
ế ặ ệ ự ế ở ườ ỗ ọ ỳ ọ ứ
ầ
c u b c thi t đ t ra hi n nay. Th c t các tr ng THCS m i h c k h c sinh
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ỉ ọ ổ ừ ộ ế ể ổ ờ ượ ch h c thêm bu i t m t đ n hai bu i nên không th có th i gian và l ế
ng ki n
1
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
ụ ụ ứ ệ ả ế ệ ậ ớ th c ph c v cho vi c gi ặ
i các bài t p nâng cao. M t khác v i xu th hi n nay
ư ể ấ ọ ọ ỉ ọ
h c sinh ch chú tr ng vào h c môn Văn – Toán đ thi vào c p 3 còn ch a chú
ế ể ọ ườ ư ế ớ ọ tr ng đ n môn Lý đ thi vào các tr ệ
ng chuyên l p ch n, ch a nói đ n vi c
ể ọ ộ ọ ỏ ư ế ấ ọ tuy n ch n đ i ngũ thi h c sinh gi i các c p. Vì th khi h c sinh ch a có thói
quen tìm tòi, khai thác, mở rộng các bài toán đã học giúp các em có c sơ ở khoa
học khi phân tích, phán đoán, tìm lời giải các bài toán khác một cách năng động
ơ
h n, sáng t ạo h n. ơ
ừ ỗ ả ượ ọ T ch gi i đ c bài toán nhanh, g n và chính xác các em v ươ ớ
n t i bài
ả ệ ữ ệ ươ ế ố ế ậ ậ
t p gi i quy t m i liên h gi a các hi n t ng v t lý khác nhau. N u làm t ố
t
ề ườ ầ ọ ự ủ ơ đi u này ng i th y đã giúp các em h c sinh t ả
tin h n vào kh năng c a mình
ầ ứ ọ ậ và thêm ph n h ng thú h c t p.
ự ứ ế ả ạ ậ ộ ớ ộ Là m t giáo viên Toán – Lý tr c ti p đ ng l p gi ng d y b môn v t lý
ế ể ế ả ả THCS nên tôi luôn suy nghĩ là ph i làm th nào đ có k t qu cao trong gi ờ
ồ ưỡ ế ạ ả ọ ọ ụ ạ
gi ng d y nói chung và ph đ o h c sinh y u kém, b i d ng h c sinh khá gi ỏ
i
ự ư ọ ế ệ ở ậ
nói riêng. B i v y tôi luôn t ỏ ồ
mình tìm ki m tài li u cũng nh h c h i đ ng
ờ ể ế ệ ệ ể ồ ả
ả
nghi p đ đúc rút ra kinh nghi m cho b n thân. Đ ng th i đ ti n hành gi ng
ồ ưỡ ụ ạ ế ọ ọ ư
ạ
d y cũng nh trong b i d ế
ng h c sinh năng khi u và ph đ o h c sinh y u
ả ượ ắ ừ ệ ế ả ầ kém có hi u qu cao. Các bài toán ph i đ ừ
c s p x p thành t ng ph n, t ng
ạ ơ ả ừ ễ ế ừ ạ ừ ộ ạ ệ ữ ế d ng, t ng lo i c b n t d đ n khó, t ố
m t d ng đ n m i liên h gi a các
ớ ừ ố ượ ợ ạ ọ ớ ỗ ạ
d ng sao cho phù h p v i t ng đ i t ng h c sinh. V i m i lo i tôi luôn c ố
ươ ả ố ư ấ ả ợ ớ ắ
g ng tìm tòi ph ng pháp gi i t i u nh t cho phù h p v i kh năng ủ ọ
c a h c
sinh.
ồ ưỡ ả ạ ậ ấ
Xu t phát t ừ ự ế
th c t đó và qua quá trình gi ng d y, b i d ng HSG V t lý
ệ ố ướ ọ ẫ ứ tôi đã tìm tòi, nghiên c u, h th ng thành kinh nghi m ệ “H ng d n h c sinh
ả ộ ố ế ự ẩ ậ ậ THCS gi i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Ácsimét”
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
Ộ ầ Ph n 2 . N I DUNG
2
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
ướ ế I.Các b c ti n hành
ấ ượ ể ầ ơ ở ể ầ ạ ố
ng đ u năm đ có c s phân lo i đ i ọ
1. Đ u năm h c ki m tra ch t l
ượ ọ ừ ơ ở ả ạ ợ t ng h c sinh t đó có c s gi ng d y h p lý
ờ ứ ề ạ ớ ờ ờ ậ ế
truy n đ t ki n th c m i, gi ậ
bài t p, gi ôn t p tôi luôn xác 2. Trong gi
ệ ố ự ằ ọ ợ ỏ ọ ị
đ nh đúng tr ng tâm bài h c, xây d ng h th ng câu h i phù h p nh m phát
ủ ộ ủ ấ ả ố ượ ự ạ huy tính tích c c, sáng t o và ch đ ng c a t t c các đ i t ọ
ng h c sinh
ọ ụ ể ừ ả ừ ể ể 5 – 6 phút đ ki m tra 3. Tùy t ng bài h c c th tôi giành riêng kho ng t
ặ ấ ể ừ ứ ứ ế ế ề ki n th c cũ, đ t v n đ vào ki n th c m i ớ đ t ả
đó gây c m giác h ngứ thú
ứ ủ ọ ạ ậ ọ ơ ộ nh n th c c a h c sinh, t o đ ng c cho h c sinh hăng say vào ti ế ọ
t h c
ờ ọ ừ ộ ế ể ướ ậ ọ 4 . Gi ậ
bài t p, ôn t p tôi ch n t m t đ n hai bài tr ng tâm đ h ẫ
ng d n
ờ ả ừ ả ấ ợ ọ
h c sinh tìm tòi l i gi i và t đó tìm ra cách gi ấ
i nhanh nh t, phù h p nh t
ứ ử ụ ế II. Ki n th c s d ng
ứ ề ự ẩ ế 1. Các ki n th c v l c đ y Ácsimét
A)
ự ẩ 1.1 L c đ y Ácsimét: (F
ộ ậ ấ ỏ ề ấ ị ấ ỏ
M t v t khi nhúng vào trong ch t l ng (hay ch t khí ) đ u b ch t l ng
ứ ẩ ẳ ộ ự ằ ọ ượ ầ (hay khí) đ y th ng đ ng t ừ ướ
d i lên m t l c b ng tr ng l ấ ỏ
ng ph n ch t l ng
ế ỗ
ậ
(hay khí) mà v t chi m ch .
ặ ủ ự ẩ ủ ậ ể ọ * Đi m đ t c a l c đ y Ácsimét là tr ng tâm c a v t.
ươ ủ ự ẩ ươ ẳ * Ph ng c a l c đ y Ácsimét là ph ứ
ng th ng đ ng, chi u t ề ừ ướ
i
d
lên.
ộ ớ ủ ự ẩ ượ ứ * Đ l n c a l c đ y Ácsimét đ c tính theo công th c:
FA= d.V
ọ ượ ấ ỏ ủ Trong đó: d là tr ng l ng riêng c a ch t l ng (hay khí) (N/m3)
ị ậ ể ế ầ ấ ỏ
V là th tích ph n ch t l ng (hay khí) b v t chi m ch ỗ
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
(m3)
3
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
ậ ổ ằ ự
1.2 Cân b ng l c khi v t n i:
ộ ậ ổ ấ ỏ ụ ủ ự ậ ộ ị ọ
Khi m t v t n i trên m t ch t l ng, v t ch u tác d ng c a 2 l c là tr ng
A và ta có : P = FA
ự ẩ ự
l c P và l c đ y Ácsimét F
ấ ỏ ể ầ ậ ớ Trong đó FA = d.V v i V là th tích ph n v t chìm trong ch t l ng ( không
ủ ậ ể ả ọ ượ ấ ỏ ph i là th tích c a v t), d là tr ng l ng riêng ch t l ng.
ộ ố ế ứ ữ ầ ắ 2. M t s ki n th c khác c n n m v ng:
ươ ậ ị (Đ nh lu t ba Newton) 2.1 T ng tác
ộ ự ụ ế ậ ậ ụ ậ N u v t A tác d ng lên v t B m t l c F ậ
AB thì v t B cũng tác d ng lên v t
ươ ượ ề ườ ự A m t l c F ng, ng c chi u, có cùng c ng đ ự ố .
ộ (hai l c tr c đ i) ộ ự BA cùng ph
FAB = FBA
ợ ự 2.2 H p l c :
1, F2,...., Fn là m t l c F sao cho tác d ng c a l c F vào
ợ ự ủ ự ủ ự ộ ự ụ H p l c c a n l c F
ươ ủ ấ ả ự ụ ớ ồ ờ ậ ươ
v t t ng đ ng v i tác d ng c a t t c các l c F 1, F2,...., Fn đ ng th i cùng tác
ậ ụ
d ng vào v t.
F = F1+ F2 +.... + Fn
ợ ự ọ ợ ự ợ ự ể ổ ổ ộ
Phép tìm h p l c g i là t ng h p l c. Đ t ng h p l c ta dùng phép c ng
ứ ế ộ ươ ể ớ ng trình toán THPT song ta có th gi ệ
i thi u véc t ơ (đây là ki n th c thu c ch
ụ ữ ầ ậ ộ ỉ ườ ọ
m t cách khái quát, ch yêu c u h c sinh v n d ng trong nh ng tr ặ
ợ
ng h p đ c
ệ ơ ươ ặ ơ ươ ớ bi t: Hai véc t cùng ph ng, ho c hai véc t có ph ng vuông góc v i nhau)
ắ theo quy t c sau:
1+ F2 ta xét 2 tr
ế ườ N u F = F ợ
ng h p sau:
ươ ươ ươ ự ớ ng thì F có ph ng trùng ph ng v i 2 l c thành * TH1: F1, F2 cùng ph
1,F2; chi u cùng chi u v i l c có đ l n l n h n trong hai l c F
1, F2 ; độ
ộ ớ ớ ớ ự ự ề ề ơ ph n Fầ
F1
ứ ớ ượ
l n đ c tính theo công th c:
ễ
ắ
ạ
O
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
F
4
F2
F = (cid:0) F1 F2 (cid:0)
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
ươ ườ ng thì F là đ ạ
ng chéo hình bình hành t o * TH2: F1, F2 không cùng ph
ạ ự 1, F2
ữ ậ ở + N u Fế ở
b i hai c nh là hai l c F
1(cid:0) F2 thì hình hình bình hành tr thành hình ch nh t.
ấ ỳ ộ ự ờ ể ượ ạ : M t l c F b t k bao gi ề
cũng có th phân tích thành nhi u Ng c l i
ợ ự ủ ự ầ ầ ự
l c thành ph n sao cho F chính là h p l c c a các l c thành ph n đó.
1, F2,...., Fn sao cho
ự ể ầ F có th phân tích thành các l c thành ph n F
F = F1+ F2 +.... + Fn
ự ằ 2.3 Các l c cân b ng:
1, F2,...., Fn cùng tác d ng vào m t v t và có h p l c F
ự ế ợ ự ộ ậ ụ N u các l c F
ự ằ ằ
b ng 0 thì các l c F ự 1, F2,...., Fn là các l c cân b ng.
Tính ch tấ :
ậ ố ủ ộ ậ ự ụ ằ ậ + Khi các l c tác d ng vào m t v t cân b ng thì v n t c c a v t không
đ i.ổ
ậ ố ủ ộ ậ ậ ứ ể
ổ (v t đ ng yên hay chuy n + Ng ượ ạ
c l i khi v n t c c a m t v t không đ i
ự ằ ậ ẳ
ộ
đ ng th ng đ u) ụ
ề thì các l c tác d ng vào v t cân b ng.
ằ ươ + Cân b ng theo ph ng:
1, F2,...., Fn cùng tác d ng vào m t v t cân b ng thì hình
ự ế ộ ậ ụ ằ N u các l c F
ế ủ ộ ươ ằ chi u c a chúng trên m t ph ng nào đó cũng cân b ng.
ủ ế ự ậ ạ ớ ỉ ươ V i các bài t p d ng này ch y u ch xét các l c cùng ph ng L u ý:ư
ơ ọ ứ 2.4 Công th c tính công c h c:
ứ * Công th c tính công: A = F.S
ụ ự trong đó: F là l c tác d ng (N)
ả ườ ể ị ươ ủ ự S là qu ng đ ng d ch chuy n theo ph ụ
ng c a l c tác d ng
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
(m)
5
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
2 thì công đ
ế ả ườ ự * N u trên qu ng đ ế
ng S, l c bi n đ i đ u t cượ ổ ề ừ 1 đ n Fế
F
1
2
ứ tính theo công th c: A = (F1 + F2).S
ề ệ ằ ẩ 2.5 Đi u ki n cân b ng đòn b y:
ỉ ệ ớ ị ụ ự ệ ề ằ ẩ Đi u ki n cân b ng đòn b y là l c tác d ng t l ngh ch v i cánh tay đòn.
F (cid:0)
1
F
2
l
2
l
1
hay F1.l1 = F2.l2
Trong đó l1 là cánh tay đòn c a l c F ủ ự 1, ủ ự 2.
l2 là cánh tay đòn c a l c F
ộ ố ứ ể ườ 2.6. M t s công th c tính th tích th ng dùng:
ộ ậ ể ươ Tính th tích hình h p l p ph ng:
ạ ộ ộ V = a3 ( trong đó a là đ dài c nh hình h p ).
ữ ậ ể ộ Tính th tích hình h p ch nh t:
ướ ủ ộ V = a.b.c ( Trong đó a,b,c là ba kích th c c a hình h p ).
ụ ứ ể ế ệ Tính th tích hình tr đ ng ti ề
t di n đáy S, chi u cao h : V = S.h
4
3
ể ầ
Tính th tích hình c u bán kính R là :V = (cid:0) .R3
Ộ Ố Ạ Ụ Ậ Ph n 3ầ . M T S D NG BÀI T P ÁP D NG:
ậ ề ự ổ ạ ơ ử ủ ậ D ng 1. Bài t p v s n i, chìm, l l ng c a v t:
ộ ậ ộ ươ ạ ọ
ng c nh a = 20 cm có tr ng ố ỗ
Bài 1: Cho m t kh i g hình h p l p ph
3 đ
ượ ượ ả ướ ặ ộ l ng riêng d = 6000 N/m c th vào trong n c sao cho m t m t đáy song
n = 10 000 N/m3.
ủ ướ ặ ớ ượ ủ ướ song v i m t thoáng c a n ọ
c.Tr ng l ng riêng c a n c là d
ự ẩ ủ ướ ụ a) Tính l c đ y Ácsimét c a n ố ỗ
c tác d ng lên kh i g .
ố ỗ ề ầ ậ ướ b) Tính chi u cao ph n kh i g ng p trong n c.
Gi i:ả
ự ự ự ụ ậ ọ a) Có 2 l c tác d ng vào v t là tr ng l c P và l c FA
A. V t đ ng yên nên các l c tác
ậ ứ ự ẩ
đ y Ácsimét F
A
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ậ ằ ụ
d ng vào v t cân b ng => P = F
6
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
=> FA = d.a3 = 6000. 0,23 = 48 (N)
ặ ầ ậ ậ ọ ề
b) M t khác g i x là chi u cao ph n v t ng p trong P
ướ n c ta có:
F
A
2.ad
n
ố ỗ
= 0,12 (m) FA = dn .a2 .x => x =
2, chi u cao h = 50 cm có
ụ ế ộ ệ ề t di n S = 200 cm Bài 2: M t kh i g hình tr ti
0 = 9000 N/m3 đ
ượ ượ ả ổ ứ ẳ ướ ọ
tr ng l ng riêng d c th n i th ng đ ng trong n c sao cho
1 = 10 000 N/m3.
ặ ớ ọ ượ ủ ướ đáy song song v i m t thoáng. Tr ng l ng riêng c a n c là d
ố ỗ ủ ề ậ ướ a) Tính chi u cao c a kh i g ng p trong n c.
ườ ổ ướ ầ ừ ộ ớ ậ ầ b) Ng i ta đ vào phía trên n ố
c m t l p d u sao cho d u v a ng p kh i
ề ề ầ ầ ậ ớ ỗ ướ ỗ
g . Tính chi u cao l p d u và chi u cao ph n g ng p trong n c lúc này. Bi ế
t
3 = 8000N/m3.
ượ ủ ầ ọ
tr ng l ng riêng c a d u là d
ố ỏ ầ ố ỗ ể ể ấ c) Tính công t i thi u đ nh c kh i g ra kh i d u.
Gi iả :
ề ầ ậ ậ ọ ướ a) G i x là chi u cao ph n v t ng p trong n c
0
Ta có FA = P <=> d1.S .x = d0 . S . h
d
d
1
=> x = .h = 45 (cm)
x
FA
ọ ự ẩ ủ ướ ụ ậ b) G i l c đ y Ácsimét c a n c tác d ng lên v t là
P
ủ ầ ụ ậ ề ậ FA1, c a d u tác d ng lên v t là F ậ
A2, chi u cao v t ng p
ướ ề ầ trong n ầ
c là y thì chi u cao ph n d u là h y. Ta có:
P = FA1 + FA2
hdhd
.
2
FA2
.
0
d
d
1
2
(cid:0) = 25 (cm) <=> d0.S.h = d1.S.y + d2.S.(h y) => y = (cid:0)
FA1
ề ớ ầ
=> chi u cao l p d u là: h y = 25 (cm).
P
c) Ta xét công trong hai giai đo n:ạ
ắ ầ ậ ừ ế Giai đo n 1ạ ỏ
: B t đ u kéo đ n khi v t v a ra kh i
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
n cướ :
7
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
ề ầ ậ ậ ướ ả ầ Lúc này chi u cao ph n v t ng p trong n ự
ế
c gi m d n đ n 0(cm) nên l c
1 = FA1 = d1.S.y = 50 (N)
ầ ừ ả ế kéo ph i tăng d n t 0 (N) đ n F
1 = y = 0,25 (m)
ườ Quãng đ ng kéo S
1 =
1
2
ự ệ Công th c hi n là: A (0 + F1).S1 = 6,25 (J)
ỏ ầ ậ ừ ế ế Giai đo n 2ạ : Ti p đó đ n khi v t v a ra kh i d u:
ầ ừ ề ả ậ ầ ậ ầ Lúc này chi u cao ph n v t ng p trong d u gi m d n t ế
hy đ n 0 nên
ự ế ả ự ẩ
l c đ y Ácsimét gi m d n t F ầ ừ A2 = d2.S.(h y) = 40 (N) đ n 0 (N) nên l c kéo
2 = FA1+ FA2 = 90 (N) (cũng b ng tr ng l
ả ằ ọ ượ ng P ậ
v t ph i tăng d n t ầ ừ 1 đ n Fế
F
ủ ậ
c a v t)
ườ Quãng đ ng kéo v t S ậ 2 = h y = 0,25 (m)
2 =
1
2
ệ ự
Công th c hi n: A .(F1 + F2). S2 = 11,25 (J)
1 + A2 = 17,5 (J)
ứ ệ ổ T ng công th c hi n là : A = A
ậ Ở ừ ầ ạ ọ ị câu c đa ph n h c sinh không xá đ nh đúng t ng gia đo n, và xác Nh n xét:
1
2
ỏ ự ầ ượ ứ ị
đ nh r l c tăng d n do đó công đ c tính theo công th c A = .(F1 + F2 + ...).S
1 + F2 + ...).S
ứ ứ ả ch không ph i tính theo công th c A = (F
2, chi u cao h = 50 cm,
ụ ế ộ ệ ề t di n đáy S = 300 cm ố ỗ ặ
Bài 3:M t kh i g đ c hình tr , ti
3 đ
ượ ượ ữ ậ ể ướ ế ộ ọ
có tr ng l ng riêng d = 6000 N/m c gi ng p trong 1 b n c đ n đ sâu
ẹ ằ ả ợ ặ ặ ớ ( m t đáy song song v i m t x = 40 cm b ng 1 s i dây m nh, nh , không giãn
thoáng n ẽ
c)ướ nh hình v .
ư
S ợ ự
a) Tính l c căng s i dây.
ố ỗ ẽ ị ứ ể ế ộ
b) N u dây b đ t kh i g s chuy n đ ng
h x ư ế nh th nào ?
ố ố ỗ ể ể ấ c) Tính công t ậ
i thi u đ nh n kh i g ng p
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ế ộ ứ ướ sát đáy. Bi t đ cao m c n ể
c trong b là H =
8
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
0 = 10 000 N/m3.
ể ấ ộ ọ ượ ủ ướ 100 cm, đáy b r t r ng, tr ng l ng riêng c a n c là d
.
Gi iả :
(cid:0) ậ ứ a) V t đ ng yên P + T = FA
S
(cid:0) T = FA P = d0.S.x d.S.h = 30 (N)
ậ ự ợ V y l c căng s i dây là 30 N
FA
T
ự ụ ứ ậ ỉ b) Dây đ t, khi đó ch có 2 l c tác d ng vào v t là
P
ọ ượ tr ng l ng P và ợ
ự
l c căng s i dây mà:
ậ ẽ ứ ể ẳ ộ v t s chuy n đ ng th ng đ ng đi lên (cid:0) P = d.S.h = 90 (N); FA = d0.S.x = 120 (N)
FA > P (cid:0)
ổ ướ ề ậ ậ ọ ướ và n i trên n c. G i y là chi u cao v t ng p trong n c lúc này ta có:
d
0d
y = .h = 30 (cm) P = FA’ (cid:0) d0.S.y = d.S.h (cid:0)
ậ ẽ ứ ứ ể ế ế ậ ẳ ộ
V y n u dây đ t, v t s chuy n d ng th ng đ ng đi lên cho đ n khi
ề ầ ậ ậ ướ ậ ứ ổ ướ chi u cao ph n v t ng p trong n c là 30 cm thì v t đ ng yên (n i trên n c).
c) Ta xét công trong hai giai đo n:ạ
ắ ầ ậ ừ ừ ế ậ ấ Giai đo n 1ạ : T khi b t đ u nh n đ n khi v t v a ng p hoàn toàn trong
n c:ướ
ắ ầ ự ấ ằ ợ ấ
ự
Lúc b t đ u nh n, dây chùng nên l c căng s i dây b ng 0 => l c nh n
ả ằ ề ậ ầ ậ ướ ế ầ ph i b ng T, sau đó chi u cao ph n v t ng p trong n c tăng d n cho đ n khi
ấ ậ ả ự
ng p hoàn toàn nên l c nh n ph i tăng d n t F ầ ừ 1 = T = 30 (N) đ nế
F2 = FA” P = (d0 d).S.h = 60 (N)
1 = h x = 0,1 (m)
ườ ể ị Quãng đ ng d ch chuy n: S
1 =
1
2
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ệ ự
Công th c hi n: A . ( F1 + F2). S1 = 4,5 (J)
9
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
ế ế ậ ạ Giai đo n 2ạ : Ti p đó đ n khi v t ch m đáy:
2= 60 (N)
ổ ằ ụ ự L c tác d ng không đ i b ng F
2 = l S1 = 0,5 (m)
ườ ể ị Quãng đ ng d ch chuy n: S
2 = F2.S2 =30 (J)
ệ ự
Công th c hi n: A
ổ ố ệ ể T ng công t ự
i thi u th c hi n là:
A = A1 + A2 =34,5 (J)
ộ ậ ố ỗ ươ ạ ọ
ng cùng có c nh là a = 10 cm, tr ng Bài 4: Hai kh i g A và B hình h p l p ph
1 = 6000 N/m3, tr ng l
2
ượ ủ ố ọ ượ ố ỗ ủ l ng riêng c a kh i A là d ng riêng c a kh i g B là d
0 = 10 000 N/m3. Hai
ượ ả ướ ọ ượ = 12 000 N/m3 đ c th trong n c có tr ng l ng riêng d
ố ỗ ượ ố ớ ằ ả ợ ạ kh i g đ c n i v i nhau b ng s i dây m nh dài l = 20 cm t ộ
ủ
i tâm c a m t
m t.ặ
ữ ủ ự ố a) Tính l c căng c a dây n i gi a A và B.
ố ỗ ự ệ ằ ậ ướ b) Khi h cân b ng, đáy kh i g B cách đáy ch u đ ng n c là 10 cm.
ố ỗ ố ỗ ố ỗ ủ ế ể ặ ạ Tính công đ án kh i g A cho đ n lúc kh i g A ch m m t trên c a kh i g B.
Gi iả :
ả ử ả ề ậ ậ ị a) Gi s c hai v t đ u b nhúng ng p trong
FA1
j
ướ ụ ự ẩ ậ n ầ
c, l c đ y Ácsimét tác d ng lên v t A và B l n
P1
T
ượ l t là:
T
FA1 = FA2 = d0 .a3 = 10 (N)
FA2
P2
ọ ượ ậ ậ ầ ượ Tr ng l ng v t A, v t B l n l t là:
ậ ướ ậ
hai v t không ng p hoàn toàn trong n ậ
c mà v t P1 = d1.a3 = 6 (N); P2 = d2 . a3 = 12 (N)
Vì FA1 + FA2 > P1 + P2 (cid:0)
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ầ ổ ộ ướ A n i m t ph n trên n c.
10
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
ự ẩ ụ ệ ậ ằ G i Fọ A1
, là l c đ y Ácsimét tác d ng vào v t A khi h cân b ng ta có:
, + FA2 = P1 + P2 (cid:0)
FA1 FA1’ = P1 + P2 FA2 = 8 (N).
ụ ằ ậ
ự
Vì v t A đ ng yên nên các l c tác d ng vào v t cân b ng
(cid:0) ậ
ứ
FA1’ = P1 + T (cid:0) T = FA1’ P1 = 2 (N)
'
ề ậ ầ ậ ọ b) G i x là chi u cao ph n v t ng p A trong n ướ
c
2
FA
1
.ad
0
x = = 0,08 (m) = 8 (cm). ta có: FA1’ = d0.a2.x (cid:0)
Ta xét công trong ba giai đo n:ạ
ắ ầ ừ ế ấ ậ ậ ướ c: Giai đo n 1ạ : B t đ u nh n đ n khi v t A v a ng p hoàn toàn trong n
1 = FA1 + FA2 (P1 + P2 ) = 2 (N)
ầ ừ ụ ự ế L c tác d ng tăng d n t 0 (N) đ n F
1 = a x = 0,02 (m)
ườ ể ị ả
Qu ng đ ng d ch chuy n: S
1 =
1
2
ệ ự
Công th c hi n: A ( 0 + F1 ). S1 = 0,02 (J)
ế ế ạ ậ Giai đo n 2ạ ể
: Ti p đó đ n khi đáy v t 2 ch m đáy b :
2 = F1 = 2 (N)
ụ ự ổ L c tác d ng không đ i: F
2 = 0,1 S1 = 0,08 (m)
ườ ể ị ả
Qu ng đ ng d ch chuy n: S
2 = F2 .S2 = 0,16 (J)
ệ ự
Công th c hi n: A
ế ế ậ ặ ạ ậ Giai đo n 3ạ : Ti p đó đ n khi v t A ch m m t trên v t B.
3 = FA1 P1 = 4 (N)
ự ụ ổ L c tác d ng không đ i: F
3 = l = 0,2 (m)
ườ ể ị ả
Qu ng đ ng d ch chuy n: S
3 = F3 .S3 = 0,8 (J)
ệ ự
Công th c hi n: A
1 + A2 + A3 = 0,44 (J).
ậ ổ ệ ự
V y t ng công th c hi n là: A = A
ả ộ ố ắ ậ ươ ộ ể ạ ộ
ng, c nh a = 20 cm vào m t b hình h p Bài 5: Th m t kh i s t hình l p ph
ữ ậ ứ ướ ế ộ ằ
ch nh t, đáy n m ngang, ch a n c đ n đ cao H = 80 cm.
ự ể
ố ắ
a) Tính l c kh i s t đè lên đáy b .
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ổ ố ắ ỏ ướ ể ể ấ b) Tính công t i thi u đ nh c kh i s t ra kh i n c.
11
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
1 = 78 000 N/m3, c a n
2 = 10 000
ọ ượ ủ ắ ủ ướ Cho tr ng l ng riêng c a s t là d c là d
ổ ủ ự ướ ự ỏ N/m3. B qua s thay đ i c a m c n ể
c trong b .
Gi iả :
A = d2 . a3 = 80 (N)
N
ự ẩ ụ ậ L c đ y Ácsimét tác d ng lên v t: F
1. a3 = 624 (N)
FA
ượ ủ ậ ọ
Tr ng l ng c a v t là: P = d
P
ọ ể ậ
ự
G i N là l c đáy b nâng v t ta có:
P = N + FA (cid:0) N = P FA = 544 (N)
Ta xét công trong hai giai đo n:ạ
ắ ầ ủ ậ ắ ầ ế ạ Giai đo n 1ạ ấ
: B t đ u nh c, đ n khi m t ắ
ặ trên c a v t b t đ u ch m m t
thoáng:
ự ụ L c tác d ng không đ i F ổ 1 = N = 544 (N)
1 = H a = 0,6 (m)
ườ ể ị Quãng đ ng d ch chuy n: S
1 = F1.S1 = 326,4 (J)
ệ ự
Công th c hi n: A
ậ ừ ỏ ướ ế ế c: Giai đo n 2ạ : Ti p đó đ n khi v t v a ra kh i n
2 = P = 624 (N)
ự ụ L c tác d ng tăng d n t ầ ừ 1 đ n Fế
F
2 = a = 0,2 (m)
ườ ể ị Quãng đ ng d ch chuy n: S
2 =
1
2
ệ ự
Công th c hi n: A (F1+F2).S2 = 116,8 (J)
1 + A2 = 443,2 (J).
ậ ổ ệ ự
V y t ng công th c hi n là: A = A
ộ ậ ố ặ ươ ạ ố
ng cùng có c nh là a = 20 cm, kh i Bài 6: Hai kh i đ c A và B hình h p l p ph
1 = 6000 N/m3, kh i B b ng nhôm có tr ng
ọ
ằ ọ ượ ằ ố ỗ
A b ng g có tr ng l ng riêng là d
2 = 27 000 N/m3 đ
ượ ượ ả ướ ượ l ng riêng là d c th trong n ọ
c có tr ng l ng riêng
ố ượ ố ớ ằ ả ợ c n i v i nhau b ng s i dây m nh dài l = 30 cm d0 = 10 000 N/m3. Hai kh i đ
ạ ủ ặ ộ t i tâm c a m t m t.
ự ậ ậ
a) Tính l c mà v t đè lên đáy ch u.
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ữ ủ ự ố b) Tính l c căng c a dây n i gi a A và B.
12
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
ố ỗ ệ ằ ặ ặ ướ ủ
c) Khi h cân b ng, m t trên c a kh i g A cách m t thoáng n c là h =
ố ấ ả ỏ ướ ể ể ố ỏ 20 cm. Tính công t i thi u đ nh c c hai kh i ra kh i n ổ
ự
c. B qua s thay đ i
ự ướ ậ ủ
c a m c n c trong ch u.
Gi iả :
1 = d1.a3 = 48 (N)
ượ ủ ậ ọ
a) Tr ng l ng c a v t A là: P
2 = d2.a3 = 216 (N)
ọ ượ ủ ậ Tr ng l ng c a v t B là: P
FA1
P1
A1 = FA2 = d0.a3 = 80 (N).
T
T
ỗ ậ ằ ự ẩ ụ L c đ y Ácsimét tác d ng lên m i v t b ng nhau
N
ậ ậ hai v t ng p hoàn toàn trong ằ
và b ng: F
Vì FA1 + FA2 < P1 + P2 (cid:0)
FA2
P2
ướ ự ậ ọ n c và v t B chìm, đè lên đáy. G i N là l c mà đáy b ể
ậ ằ ệ
FA1 + FA2 + N = P1 + P2
ậ
nâng v t, h hai v t cân b ng
(cid:0)
(cid:0) N = P1 + P2 (FA1 + FA2 ) = 104 (N)
(cid:0) ằ ậ b) V t A cân b ng P1 + T = FA1
(cid:0) T = FA1 P1 = 32 (N)
c) Ta xét công trong 4 giai đo n;ạ
ủ ậ ắ ầ ế ặ ạ ặ Giai đo n 1ạ : B t đ u kéo đ n khi m t trên c a v t A ch m m t thoáng.
ự ụ L c tác d ng không đ i F ổ 1 = N = 104 (N)
1 = h = 0,2 (m)
ườ ể ị Quãng đ ng d ch chuy n: S
1 = F1.S1 = 20,8 (J)
ệ ự
Công th c hi n: A
ở ướ ừ ế ế c: Giai đo n 2ạ ậ
: Ti p đó đ n khi v t A v a ra kh i n
2 = P1 + P2 FA2 = 184 (N)
ự ụ L c tác d ng tăng d n t ầ ừ 1 đ n Fế
F
2 = a = 0,2 (m)
ườ ể ị Quãng đ ng d ch chuy n: S
2 =
1
2
ệ ự
Công th c hi n: A (F1+F2).S2 = 28,8 (J)
ừ ế ế ặ ạ ặ Giai đo n 3ạ ậ
: Ti p đó đ n khi m t trên v t B v a ch m m t thoáng:
3 = F2 = 184 (N)
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ụ ự ổ L c tác d ng không đ i: F
13
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
3 = l = 0,3 (m)
ườ ể ị Quãng đ ng d ch chuy n: S
3 = F3.S3 = 55,2 (J)
ệ ự
Công th c hi n: A
ỏ ướ ừ ế ế c: Giai đo n 4ạ ậ
: Ti p đó đ n khi v t B v a ra kh i n
4 = P1 + P2 = 264 (N)
ự ụ L c tác d ng tăng d n t ầ ừ 3 đ n Fế
F
4 = a = 0,2 (m)
ườ ể ị Quãng đ ng d ch chuy n: S
4 =
1
2
ệ ự
Công th c hi n: A (F3+F4).S4 = 44,8 (J)
ậ ộ ổ ự ể ệ ả ổ
V y công t ng c ng t i thi u ph i th c hi n là:
A = A1 + A2 + A3 + A4 = 149,6 (J).
A = SB = S
ỏ ấ ệ ệ ố ố ỏ ỷ Bài 7: Hai c c thu tinh gi ng h t nhau, v r t m ng có di n tích đáy S
A= PB= P, m t c c ch a n
ọ ượ ộ ố ứ ướ = 20cm2 và tr ng l ng P ứ
ộ ố
c và m t c c ch a
ặ ả ể ướ ố ấ ỏ ố ầ
d u. Khi đ t c hai c c vào b n ự
c thì đáy c c và m c ch t l ng trong
ặ ướ ể ươ ứ ẽ ố
c c cách m t n c trong b t ng ng là h và n (hình v )
ị ế ố ượ ủ ướ a. Xác đ nh n và P. Bi t h = 4,5cm, kh i l ng riêng c a n ầ ầ
c và d u l n
1=1000kg/m3, D2 = 800kg/m3 .
ượ l t là D
ố ướ ộ ẫ ấ ỏ ể ầ
b. Rót d u vào c c n c đ hai ch t l ng không tr n l n vào nhau. Khi
ộ ầ ặ ướ ề ố ả ộ chi u cao c t d u là x thì đáy c c cách m t n c m t kho ng là y.
ế ậ ệ ứ ữ Thi t l p h th c gi a x và y.
1 = S(h n). d1
n
ướ ố ướ
a) Tr ng l ẫ
H ng d n
ượ
ọ
ng n c trong c c: P
2 = S(h + n). d2
n
ượ ầ ố ọ
Tr ng l ng d u trong c c: P
A = P + P1 = P + P2
h
ố ằ ằ Vì các c c n m cân b ng: F
B
A
(cid:0) P1 = P2 (cid:0) S(h n). d1 = S(h + n). d2
1
2
1
2
n
h
n
h
d
d
d
d
DD
DD
1
2
1
2
(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) Hay (cid:0) (cid:0)
n
cm
5,4.
(5,0
)
1000
1000
800
800
(cid:0) (cid:0) (cid:0) Thay s ố (cid:0)
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
+ P = FA P1 = Shd1 S(h n)d1 = S.n.d1 = S.n.D1.g
14
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
ố Thay s : P = 0,1(N)
x = S.x.d2
ọ ượ ố ự ầ ướ b) Tr ng l ng d u trong c c đ ng n c: P
FA
dyS
1.
.
1
(cid:0) ố ự ự ẩ ầ ướ ụ
L c đ y Ácsimet tác d ng lên c c đ ng d u và n c là:
1 + Px =
1AF
ố ằ ằ Vì c c n m cân b ng: P + P
2
(cid:0) S.n.d1 + S(h n)d1 + S.x.d2 = S.y.d1
h
x
h
x
d
d
1
D
2
D
1
4
5
(cid:0) (cid:0) (cid:0) y = hay y = ố
thay s y = h + x
ụ ế ứ ướ ệ ề t di n S ch a n c có chi u cao H = 15cm. Ng ườ
i Bài 8: Trong bình hình tr , ti
ả ấ ộ ồ ế ệ ề ổ ướ ta th vào bình m t thanh đ ng ch t, ti t di n đ u sao cho nó n i trong n c thì
ự ướ ạ ộ m c n c dâng lên m t đo n h = 8cm.
ự ế ấ ướ ẽ a)N u nh n chìm thanh hoàn toàn thì m c n c s cao bao nhiêu ?(Bi ế
t
1 = 1g/cm3 ; D2 = 0,8g/cm3
ố ượ ủ ướ ầ ượ kh i l ng riêng c a n c và thanh l n l t là D
ự ệ ấ ế b)Tính công th c hi n khi nh n chìm hoàn toàn thanh, bi ề
t thanh có chi u
2.
ế ệ dài l = 20cm, ti t di n S’ = 10cm
Gi
ọ ế ệ ề ọ ượ ủ iả
a) G i ti t di n và chi u dài thanh là S’ và l. Ta có tr ng l ng c a thanh:
P = 10.D2.S’.l
ể ướ ể ằ ầ ướ Th tích n c dâng lên b ng th tích ph n chìm trong n c :
1
1
S
S
'
l
.
h
.
D
1
D
S
'
2
V = ( S – S’).h l ự ẩ ụ L c đ y Acsimet tác d ng vào thanh : F h S
’
1 = 10.D1(S – S’).h
P ằ
Do thanh cân b ng nên: P = F H (cid:0) (cid:0) (cid:0) F
(*) 10.D2.S’.l = 10.D1.(S – S’).h (cid:0)
ướ ướ ộ ượ ể ằ Khi thanh chìm hoàn toàn trong n c, n c dâng lên m t l ng b ng th tích
o là th tích thanh. Ta có : V
o = S’.l
ể thanh g i Vọ
V
S
.(
hS
).'
0
D
1
D
2
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
(cid:0) (cid:0) ượ Thay (*) vào ta đ c:
15
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
V
0
ự ướ ư ả ớ Lúc đó m c n c dâng lên 1 đo n ạ (cid:0) h ( so v i khi ch a th thanh vào)
h
h
.
S
S
D
1
D
'
2
(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)
h
.
D
1
D
2
(cid:0) ộ ướ ừ ề
T đó chi u cao c t n c trong bình là: H’ = H + H’ = 25 cm (cid:0) h =H +
2 và l c tác d ng F.
ự ụ ồ b) L c tác d ng vào thanh lúc này g m : S
’ F ượ ự ẩ ự ụ ọ
Tr ng l ng P, l c đ y Acsimet F h l
2
ằ Do thanh cân b ng nên : H P F = F2 P = 10.D1.Vo – 10.D2.S’.l F
F = 10( D1 – D2).S’.l = 2.S’.l = 0,4 N
2
S
cm
S
.1
S
.3'
'
30
.
l
h
D
2
D
1
(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) ừ T pt(*) (cid:0) (cid:0)
ướ ể ạ ướ Do đó khi thanh đi vào n c thêm 1 đo n x có th tích (cid:0) V = x.S’ thì n c dâng
y
V
S
S
'
V
S
'2
x
2
(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) ạ ộ
thêm m t đo n: (cid:0)
hh
cm
h
.1
2
D
1
D
2
(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) ặ ướ ầ ớ (cid:0) (cid:0) M t khác n c dâng thêm so v i lúc đ u: (cid:0) (cid:0)
x
2
4
x
2
(cid:0) (cid:0) (cid:0) nghĩa là :
x
cm
4
x
2
x
3
2
8
3
(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) ậ ượ ể ạ ộ V y thanh đ c di chuy n thêm m t đo n: x + .
ề ừ ự ệ ượ ự ế ụ
Và l c tác d ng tăng đ u t 0 (N) đ n F = 0,4 N nên công th c hi n đ c:
2
3
A
J
xF
.
.4,0.
10.
10.33,5
1
2
1
2
8
3
(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)
3 n iổ
ả ầ ố ượ ạ ộ ng riêng là 7500kg/m ằ
Bài 9: M t qu c u b ng kim lo i có kh i l
2 = 1dm3. Tính
ộ ử ặ ướ ầ ỗ ả ầ ể ộ m t n a trên m t n c. Qu c u có m t ph n r ng có th tích V
ọ ượ ả ầ ủ ế tr ng l ng c a qu c u. Bi t kh i l ố ượ
ng
3)
V2
ủ ướ riêng c a n c là 1000kg/m
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ướ H ng d n ẫ :
16
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
ả ầ ể ọ G i: + V là th tích qu c u
ọ ượ ả ầ ủ ướ ủ ng riêng c a qu c u và c a n c. + d1, d là tr ng l
V
2
ể ầ ướ Th tích ph n chìm trong n c là :
dV
2
ự ẩ L c đ y Acsimet F =
1. V1 = d1 (V – V2)
ượ ủ ọ
Tr ng l ả ầ
ng c a qu c u là P = d
2
d
dd
.2
1
d
2
dV
2
1
(cid:0) ằ Khi cân b ng thì P = F V = = d1 (V – V2) (cid:0) (cid:0)
ạ ủ ả ầ ể ầ Th tích ph n kim lo i c a qu c u là:
d(cid:0)
Vd
2
21
d
d
2
2
1
d V
.
2
d
1
.
V1 = V – V2 = V2 = (cid:0)
1. V1 =
2
d
Vdd
.
1
d
2
1
ượ ọ
Mà tr ng l ng P = d (cid:0)
3
N
5,35
75000.10000.10
2.75000 10000
(cid:0) (cid:0) ố ậ Thay s ta có: P = v y: P = 5,35N (cid:0)
2 cao h = 10 cm.
ố ỗ ậ ế ữ ộ ộ ệ t di n S = 40 cm Bài 10 : M t kh i g hình h p ch nh t ti
ố ượ Có kh i l ng m = 160 g
ố ỗ ả ướ ỗ ổ ặ ướ ủ ề ầ a. Th kh i g vào n c. Tìm chi u cao c a ph n g n i trên m t n c. Cho
0 = 1000 Kg/m3
ố ượ ủ ướ kh i l ng riêng c a n c là D
ờ ố ỗ ượ ộ ỗ ụ ở ữ ế b. Bây gi kh i g đ c khoét m t l hình tr gi a có ti t di n ệ (cid:0) S = 4 cm2,
2 = 11300 kg/m3 khi th vào trong
ố ượ ấ ả sâu (cid:0) h và l p đ y chì có kh i l
ầ ng riêng D
ướ ườ ự ấ ướ ủ ặ ằ ộ ớ n c ng i ta th y m c n c b ng v i m t trên c a kh i g . ố ỗ Tìm đ sâu (cid:0) h
c a lủ ỗ
ướ ẫ : H ng d n x (cid:0) h
(cid:0) S
P
h h
ễ
ắ
ạ
P
A
F
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng 17
A
F
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
ố ỗ ằ ướ ọ ượ ố ỗ ủ ằ a. Khi kh i g cân b ng trong n c thì tr ng l ớ
ng c a kh i g cân b ng v i
ố ỗ ổ ặ ướ ầ ọ ự ẩ
l c đ y Acsimet. G i x là ph n kh i g n i trên m t n c, ta có.
(cid:0) (cid:0) (cid:0)
cm
h x
6
P = FA (cid:0) 10.m =10.D0.S.(hx)
m
SD
.
0
1 = m (cid:0) m = D1.(S.h (cid:0) S. (cid:0) h)
ố ỗ ỗ ố ượ b. Kh i g sau khi khoét l có kh i l ng là . m
D1
1 là kh i l
m
hS
.
(cid:0) ố ượ ủ ỗ . V i Dớ ng riêng c a g :
hSD
.
m
2
2
(cid:0) (cid:0) (cid:0) ố ượ ủ Kh i l ng m ấ
2 c a chì l p vào là:
ố ượ ố ỗ ủ ộ ổ Kh i l ng t ng c ng c a kh i g và chì lúc này là
m
Sh
).(cid:0) S.(cid:0) h M = m1 + m2 = m + (D2
ố ỗ ậ ướ Vì kh i g ng p hoàn toàn trong n c nên.
0
=
�
cm
h =
5,5
-
S
)
(
D
2
D S h m
.
m
S h
.
10.M = 10.D0.S.h - D
ẩ ự ẩ ậ ề ạ D ng 2: Bài t p v đòn b y, l c đ y Ác si mét :
OB
OA (cid:0)
ấ ồ ộ ế ề ề ệ t di n đ u có chi u dài AB = l = 40cm đ ượ
c Bài 1: M t thanh đ ng ch t, ti
1
3
ẽ ộ ườ ổ ướ ậ
ự
đ ng trong m t ch u (hình v ) sao cho . Ng i ta đ n ậ
c vào ch u
ắ ầ ự ế ậ ầ ổ ế cho đ n khi thanh b t đ u n i (đ u B không còn t a trên đáy ch u). Bi t thanh
ượ ỉ đ c gi ữ ặ ạ
ch t t ể
i O và ch có th quay quanh O.
ự ướ ố ượ ầ ậ ổ a. Tìm m c n c c n đ vào ch u. Cho kh i l ủ
ng riêng c a thanh và
1 = 1120kg/m3 ; D2 =1000kg/m3.
n ướ ầ ượ
c l n l t là : D
ướ ằ b. Thay n ấ ỏ
c b ng ch t l ng khác.
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ướ ẫ ả H ng d n gi i:
18
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
ự ướ ổ ắ ầ ể ậ ọ ổ G i x = BI (0 < x < 30) là m c n c đ vào ch u đ thanh b t đ u n i, S là ti ế
t
ệ ủ ặ ạ ủ ụ ự ọ ị ủ ể di n c a thanh. Thanh ch u tác d ng c a tr ng l c P đ t t i đi m M c a AB và
ặ ạ ủ ể ự ẩ
l c đ y Ác si met đ t t i trung đi m N c a BI.
ệ ề ằ Theo đi u ki n cân b ng ta có : P.MH = F.NK
Trong đó
1
=�
x
P = 10D1Sl; F = 10D2Sx
(cid:0) D1l.MH = D2 x.NK
D l MH
.
D NK
2
(1)
=
D:
OMH
ONK
A
D
NK
O
ta có ` (cid:0) MH OM
ON
M
H
I
30
ớ V i OM = MA – OA = 20 – 10 = 10cm
x
- =
2
x-
60
2
P
N
K
20
=
FA
x
l
(2)
ON = OB – NB =
x
B
ừ T đó : -
(
)
=
�
x
x-
60
=
.40.20 896
D
1
D
60
2
1120
1000
=
cm
x
�
x
+
x
2 60
=
896 0
32
=
x
2
28
ớ
(cid:0) (cid:0) - (cid:0) (cid:0)
1 = 32cm vì l n h n OB. Ph i đ ng p n
ả ổ ậ ướ ộ ạ
c m t đo n 28cm.
cm
ơ
ng trình (2) ta suy ra ;
20
=
l
D
2
ệ
ạ
Lo i nghi m x
ừ ươ
b. T ph
-
(
)
x
D
1
60
x
i đa đ vào ch u là x = OB = 30cm, ng v i tr
ứ ớ ườ ợ
ng h p này,
3
=
=
=
kg m
/
995,5
D
2
ứ
M c n
ấ ỏ ướ ố
c t
ả ổ
ố ượ
ch t l ng ph i có kh i l
- -
)
(
x
ậ
ng riêng là
D l
1
x
kg m
/
995,5
20
(
60
ố
ể
ệ ượ
ể ự
c thí nghi m, ch t l ng đ vào ch u ph i có kh i
V y, Đ th c hi n đ
3
ượ
ng riêng
l
20.1120.40
)
30 60 30
ấ ỏ
ệ
D
2
ậ ả ậ (cid:0)
2
l l
1
ấ ế ộ ồ ề ệ ặ t di n đ u đ t trên Bài 2: M t thanh đ ng ch t ti
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ộ ể ướ Ở ầ ủ ộ thành c a m t b n ộ
đ u thanh có bu c m t c. O
19
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
ả ầ ấ ồ ả
qu c u đ ng ch t có bán kính R sao cho qu
ậ ướ ệ ố ằ ầ
c u ng p hoàn toàn trong n c. H th ng này n m
ư ẽ ằ ế ọ ượ cân b ng (nh h. v ). Bi t tr ng l ủ
ng riêng c a
0. T s l
ả ầ qu c u và n ướ ầ ượ
c l n l t là d và d ỷ ố 1:l2=a:b.
ọ ượ ủ ấ ồ ể Tính tr ng l ng c a thanh đ ng ch t trên. Có th
1≥l2 không? Gi
ả ả x y ra l i thích .
Gi iả
ả ầ ậ ướ ủ ị Khi qu c u ng p hoàn toàn trong n ự
ụ
c nó ch u tác d ng c a 2 l c
2
l ự ướ ọ ứ ẳ ố ướ Tr ng l c h ng th ng đ ng P xu ng d i l
1
A h
ự ẩ ướ ẳ L c đ y Acsimet F ứ
ng th ng đ ng lên trên
A có h
2
ợ ự ướ ẳ ố ướ H p l c P và F ứ
ng th ng đ ng xu ng d i và P O P
1
A
ộ ớ có đ l n F=P F
ọ ượ ủ ề ầ ng c a ph n thanh có chi u G i Pọ 1 và P2 là tr ng l
A
ượ ư ễ ể ẽ
c bi u di n nh hình v ệ
dài l1 và l2 h các l c P ự 1 P2, F đ
ự ằ ng trình cân b ng l c F.l P F
1 + P1.l1/2=P2.l2/2
ươ
Ta có ph
l1(2F+P1)=P2.l2 (cid:0) l1/l2=P2/(2F+P1)
1/l2=P1/P2=a/b
ế ệ Vì thanh ti ề
t di n đ u nên l
ượ Do đó ta đ c a/b= (P.b/(a+b))/ (2F+P.a/(ab)) => P=2aF/(ba)
1+P2; F=P FA = V(dd0)
ớ V i P=P
(cid:0) ể ứ ủ
Thay vào bi u th c c a P ta có P=8a. .R3(dd0)/3(ba)
0 => d
ứ ậ ậ ợ ả ầ
Trong l p lu n trên ta luôn coi qu c u kéo căng s i dây t c là xem d>d
d0>0
1>l2
(cid:0) ạ ượ ươ ể ả P là đ i l ng luôn d ng b > a nên không th x y ra l
ủ ủ ề ọ ọ ạ
i Cách 2: G i chi u dài c a thanh là L và tr ng tâm c a thanh là O. Thanh quay t
ủ ể ế ấ ớ ố ồ ế ệ ề đi m ti p xúc N c a nó v i thành c c. Vì thành đ ng ch t, ti t di n đ u nên
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ủ ủ ể ọ tr ng tâm c a thanh là trung đi m c a thanh.
20
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
Vì l1:l2 = a:b nên l2 = b và l1 = a
0 thì cánh tay đòn c a Pủ
0 là
ượ ủ ấ ồ ọ ọ
G i tr ng l ng c a thanh đ ng ch t là P
l2 = L
1 = L .P0
ủ
Mô Men c a nó là M
A = d0V
ượ ả ầ ả ầ ụ ự ọ
Tr ng l ng qu c u là P = dV, L c ác si mét tác d ng lên qu c u là F
A = (d d0)V
ả ủ ụ ự ầ L c tác d ng lên đ u bên ph i c a thanh là F = P F
2 = a (d d0)V
ủ ự
l c này có cánh tay đòn là l
1 và mô men c a nó là M
1 = M2 (cid:0)
ằ Vì thanh cân b ng nên: M L .P0 = a (d d0)V
0 = Thay V = (cid:0) R3 ta đ
ừ ượ ượ ượ ủ ồ T đó tìm đ c P ọ
c tr ng l ấ
ng c a thanh đ ng ch t
ườ ủ ọ ở ề ượ Trong tr ng h p l v phía l ủ
ng c a ợ 1>l2 thì tr ng tâm c a thanh ọ
1, tr ng l
ề ể ạ ằ ồ ồ ợ
thanh t o ra mô men quay theo chi u kim đ ng h . Đ thanh cân b ng thì h p
ả ạ ả ầ ự ẩ ượ ự ủ
l c c a qu c u và l c đ y ác si mét ph i t o mô men quay ng ề
c chi u kim
ồ
ồ
đ ng h khi đó
FA> P
ườ ủ ự ẩ ể ả ộ ớ ợ ỉ ậ
V y tr ng h p này ch có th s y ra khi đ l n c a l c đ y ác si mét lên
ả ầ ớ ơ ọ ượ qu c u l n h n tr ng l ủ
ng c a nó.
ả ầ ố ượ ạ ằ ượ ng b ng nhau đ c treo vào hai ằ
Bài 3: Hai qu c u b ng kim lo i có kh i l
1 = 7,8g/cm3;
ả ầ ố ượ ủ ộ ầ ượ đĩa c a m t cân đòn. Hai qu c u có kh i l ng riêng l n l t là D
3,
ấ ỏ ả ầ ố ượ ứ ấ ng riêng D D2 = 2,6g/cm3. Nhúng qu c u th nh t vào ch t l ng có kh i l
4 thì cân m t thăng b ng.
ấ ỏ ả ầ ố ượ ứ ấ ằ qu c u th hai vào ch t l ng có kh i l ng riêng D
ở ạ ể ằ ả ỏ ả ầ ứ ộ Đ cân thăng b ng tr l i ta ph i b vào đĩa có qu c u th hai m t kh i l ố ượ
ng
ấ ỏ ổ ị m1 = 17g. Đ i v trí hai ch t l ng cho nhau,
2 = 27g
ằ ả ể
đ cân thăng b ng ta ph i thêm m
ứ ả ầ
cũng vào đĩa có qu c u th hai. Tìm t s ỉ ố
ố ượ ấ ỏ ủ hai kh i l ng riêng c a hai ch t l ng.
FA2
ễ
ắ
ạ
FA1
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
Gi i:ả
P2
P1
21
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
ố ượ ằ ọ ủ ể ả ầ
Do hai qu c u có kh i l ng b ng nhau. G i V ả ầ
1, V2 là th tích c a hai qu c u,
3
D
1
D
8,7
6,2
V
2
V
1
2
(cid:0) (cid:0) (cid:0) ta có D1. V1 = D2. V2 hay
ự ẩ ả ầ ằ ụ
G i Fọ 1 và F2 là l c đ y Acsimet tác d ng vào các qu c u. Do cân b ng ta
có: (P1 F1).OA = (P2+P’ – F2).OB
1 = P2 từ
ọ ượ ả ầ ủ ả ng c a các qu c u và qu cân; OA = OB; P V i Pớ 1, P2, P’ là tr ng l
đó ta có : P’ = F2 – F1 hay 10.m1 = (D4.V2 D3.V1).10
1 = (3D4 D3).V1 (1)
ượ c: m Thay V2 = 3 V1 vào ta đ
1 F’
1).OA = (P2+P’’ – F’
2).OB
ươ ự ầ T ng t
2 F’
4
3
(cid:0) P’’ = F’ ứ
cho l n th hai ta có; (P
1 hay 10.m2=(D3.V2 D4.V1).10 (cid:0) m2= (3D3 D4).V1 (2)
m
1
m
)1(
)2(
3D
3D
D
D
2
3
4
(cid:0) (cid:0) (cid:0) m1.(3D3 – D4) = m2.(3D4 – D3)
(cid:0) ( 3.m1 + m2). D3 = ( 3.m2 + m1). D4
D
3
D
mm
3
1
2
mm
3
4
2
1
(cid:0) (cid:0) (cid:0) = 1,256 (cid:0)
ố ượ ố ớ ộ ở c n i v i nhau b i m t ả ầ
Bài 4: Hai qu c u gi ng nhau đ
ọ ố ị ẹ ắ ả ộ ợ
s i dây nh không dãn v t qua ròng r c c đ nh. M t qu nhúng
ướ ậ ố ủ ể ẽ ộ trong bình n ả
c (hình v ). Tìm v n t c chuy n đ ng c a các qu
ế ằ ả ầ ả ướ ầ
c u. Bi ộ
t r ng khi th riêng m t qu c u vào bình n ả
c thì qu
0. L c c n c a n
ớ ậ ố ề ể ộ ự ả ủ ướ ỷ ệ ớ ầ
c u chuy n đ ng đ u v i v n t c V v i c t l
ố ượ ủ ướ ấ ả ầ
ậ ố
v n t c qu c u. Cho kh i l ng riêng c a n ả
c và ch t làm qu
0 và D.
ầ ầ ượ
c u l n l t là D
Gi iả :
ượ ự ẩ ả ầ ỗ ọ ọ
G i tr ng l ng m i qu c u là P, L c đ y ác si mét
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ư ẽ ố ả ầ
lên qu c u là F ả ầ
A. Khi n i hai qu c u nh hình v thì
22
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
c1 và Fc2 là l c c n c a n
ả ầ ể ộ ự ả ủ ướ qu c u chuy n đ ng t ừ ướ
d i lên trên. F c lên qu ả
c1 = T + FA
ườ ứ ợ ợ ầ
c u trong hai tr ng h p nói trên. T là s c căng s i dây. Ta có: P + F
(cid:0) Fc1 = FA ( vì P = T)
(cid:0) Fc1 = V.10D0
ả ả ầ ướ ể ộ ừ ố c, do qu c u chuy n đ ng t trên xu ng d ướ
i
ả ầ
Khi th riêng qu c u trong n
nên: P = FA Fc2 (cid:0) Fc2 = P FA = V.10(D D0)
Do l c c n c a n ự ả ủ ướ ỷ ệ ớ ậ ố
c t ả ầ
v i v n t c qu c u nên ta có: = l
ậ ố ủ ả ầ ướ Nên v n t c c a qu c u trong n c là: v =
1= 16,6 kg, m2 là m t v t đ c hình tr
ệ ố ư ẽ ộ ậ ặ ụ ế
ti
t Bài 5: Cho h th ng nh hình v , m
2, chi u cao H = 40 cm, tr ng l
1 = 27 000 N/m3.
ệ ề ọ ượ di n S = 100 cm ng riêng d
ố ượ ể ế ọ ượ ả
Thanh AB m nh, có kh i l ng không đáng k .Bi t OA = OB, tr ng l ng riêng
ủ ướ
c a n
c
1
2
A
O
B
ế ượ ủ ướ Bi t OA = ọ
OB, tr ng l ng riêng c a n c là
ứ ả ỏ ướ
c d = 10000 N/m3. H i ph i nâng bình ch a n
2 ng p trong n
ậ ướ ế lên cho v t mậ ộ
c đ n đ cao bao
m 1
m 2
ệ ố ằ ằ nhiêu thì h th ng cân b ng n m ngang ?
Gi i: ả
1=10.16,6 = 166(N)
ượ ủ ậ ọ
Tr ng l ng c a v t 1 là: P
2= d1.S.H =108 (N)
A
O
B
ượ ủ ậ ọ
Tr ng l ng c a v t 2 là: P
1
2
ằ Vì OA = ẩ
OB nên đòn b y cân b ng
m 2
m 1
2
(cid:0) P1 =2 ( P2 FA)
P (cid:0)
2 P
1
2
FA
P2
P1
(cid:0) = 25 (N) FA =
FA
Sd
.2
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
x = = 0,25 (m) Mà FA = d2.S.x (cid:0)
23
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
B
O
ả ầ ố ượ ạ ố ượ ả ố ng gi ng nhau, qu A có kh i l ng riêng Bài 6: Hai qu c u kim lo i kh i l
A
2 = 2700
ố ượ ả ng riêng D D1 = 8900 kg/m3,qu B có kh i l
ượ ẹ ầ ạ kg/m3, đ ể
c treo vào hai đ u thanh kim lo i nh . Đi m
ằ treo thanh là O (OA = OB), thanh cân b ng. Nhúng qu ả
3, nhúng
A
B
ố ượ ấ ỏ
ầ
c u A vào ch t l ng có kh i l ng riêng D
4,
ấ ỏ ả ầ ố ượ qu c u B vào ch t l ng có kh i l ng riêng D
ằ ấ ở ạ ể ằ ả ọ thanh m t cân b ng. Đ thanh cân b ng tr l ộ
i ta ph i thêm m t gia tr ng vào
1 = 17 g. Đ i v trí hai ch t l ng cho
ấ ỏ ấ ỏ ổ ị phía B (không nhúng trong ch t l ng) m
ấ ỏ ể ằ ả ọ ộ
nhau, đ thanh cân b ng ta ph i thêm m t gia tr ng (không nhúng vào ch t l ng)
ỉ ố ố ượ ấ ỏ ủ ng riêng c a hai ch t l ng. m2 = 27 g. Tìm t s kh i l
Gi i:ả
B
ượ ọ ậ ằ
ng hai v t b ng nhau:
O
A
Theo bài ra ta có tr ng l
P1 = P2 = P (cid:0) D1.V1 = D2.V2
Pt1
D
1
D
89
27
2
(cid:0) V2 = . V1 = V1 (1)
A
ằ ỉ ẩ
Vì OA = OB nên đòn b y cân b ng khi và ch khi
B
P2
P1
FA2
FA1
ằ ợ ự
h p l c tác dung vào A và B b ng nhau.
ằ ẩ TH1: Ta có đòn b y cân b ng
(cid:0) P1 FA1 = P2 FA2 + Pt1
(cid:0) ế ợ ọ ớ ượ c: P 10D3V1 = P 10D4V2 + 10m1 k t h p v i (1) rút g n ta đ
89
27
D4V1 D3V1 = m1 (cid:0) (89 D4 27 D3)V1 = 27 m1 (2)
ẩ ằ TH2: Ta có đòn b y cân b ng
(cid:0) (cid:0) ế ợ ớ P1 FA1’ = P2 FA2’ + Pt2 P 10D4V1 = P 10D3V2 + 10m2 k t h p v i (1) rút
89
27
(cid:0)
ượ c: ọ
g n ta đ D3V1 D4V1 = m2
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
(89D3 27 D4)V1 = 27 m2 (3)
24
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
4
3 (cid:0)
D
3
D
m
1
m
D
D
89
89
27
27
1431
1121
17
27
D
D
3
4
2
4
(cid:0) ế ớ ế ượ Chia (2) cho (3) v v i v ta đ c: = = => (cid:0)
ướ ằ ả ộ ậ ặ
i hai đĩa cân, bên trái treo m t v t n ng b ng chì, bên ph i treo Bài 7: Phía d
ộ ậ ụ ằ ằ ồ ồ ượ ộ ừ ắ ạ m t v t hình tr b ng đ ng b ng đ ng đ c kh c v ch chia đ t ế
0 đ n 100.
ố ự ấ ỏ ư ư ẽ ầ ậ
Có hai c c đ ng ch t l ng A và B nh hình v . Ban đ u khi ch a nhúng hai v t
ở ạ ằ ấ ỏ
vào ch t l ng, cân tr ng thái thăng b ng. khi
100
ậ ằ ấ ỏ ẳ cho v t b ng chì chìm h n trong ch t l ng A
ấ ỏ ế ả ố ứ
thì ph i nâng c c ch a ch t l ng B đ n khi
ặ ớ ạ
m t thoáng ngang v ch 87 cân m i thăng
O
A
B
ậ ằ ẳ ằ
b ng. Khi cho v t b ng chì chìm h n trong
ấ ỏ ấ ỏ ặ ả
ch t l ng B thì m t thoáng ch t l ng A ph i
ỉ ố ố ượ ạ ằ ớ ngang v ch 70 cân m i thăng b ng. Hãy tính t s kh i l ấ
ủ
ng riêng c a hai ch t
ừ ộ ươ ả ằ ơ ị ỏ
l ng A và B và t đó nêu ra m t ph ố
ng pháp đ n gi n nh m xác đ nh kh i
ượ ấ ỏ ủ ộ l ng riêng c a m t ch t l ng.
Gi i:ả
1 = P2 = P
ọ ượ ậ ằ Theo bài ra ta có tr ng l ng hai v t b ng nhau: P
ằ ằ ỉ ợ ự
Vì cân đĩa có cánh tay đòn b ng nhau nên cân thăng b ng khi và ch khi h p l c
ằ tác dung vào A và B b ng nhau.
(cid:0) ẩ ằ TH1: Ta có đòn b y cân b ng Pc FAc = Pđ FAđ
(cid:0) (cid:0) P DA.Vc = P DB .S.h1 DA.Vc = DB .S.h1 (1)
(cid:0) ẩ Pc FAc’ = Pđ FAđ’
(cid:0) ằ
TH2: Ta có đòn b y cân b ng
P DB.Vc = P DA .S.h2 (cid:0) DB.Vc = DA .S.h2 (2)
A
B
A (cid:0)
.
ế ớ ế ượ Chia (1) cho (2) v v i v ta đ c:
D
D
D
D
h
1
h
h
1
h
D
D
B
B
A
2
87
70
2
(cid:0) = =
ươ ố ượ ơ ị ấ ỏ ộ * Ph ả
ng pháp đ n gi n xác đ nh kh i l ng riêng m t ch t l ng: S ử
n = 10000
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ấ ỏ ộ ế ố ượ ẳ ạ ướ ụ
d ng m t ch t l ng đã bi t kh i l ng riêng ( ch ng h n n c có d
25
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
A
D
D
x
h
1
h
2
h
2
h
1
ệ ồ ươ ẽ N/m3) r i th c hi n ph
ự ư
ng pháp nh trên s có : = (cid:0) , Dx = DA.
x c a ch t l ng c n tìm.
ẽ ượ ố ượ ấ ỏ ủ ầ ị
xác đ nh đ c h c kh i l ng riêng D ượ 1, h2 s suy ra đ
ậ ầ ố ượ ế ộ ể ng M, th tích V, treo cách Bài 8: M t chi c cân đòn: V t c n cân có kh i l
2 t
ố ượ ụ ả ộ tr c quay m t đo n l ả
ng m, kho ng cách l ừ ụ
tr c ạ 1 = 20 cm. Qu cân có kh i l
ổ ượ ể ế ả quay đ n qu cân có th thay đ i đ c.
3:
ườ ướ ượ 1/ Ng ậ
i ta nhúng v t M vào n ọ
c có tr ng l ng riêng d = 10000 N/m
2 = 15 cm.
ộ ử ậ ể ằ Khi nhúng m t n a v t M, đ cân thăng b ng thì l
2 = 10 cm.
ể ậ ằ Khi nhúng hoàn toàn v t M, đ cân thăng b ng thì l
ậ ướ ả ở ị Khi không nhúng v t M vào n c thì qu cân ố
v trí nào ? Tính kh i
ượ ủ ậ l ng riêng c a v t M.
ấ ỏ ậ ọ ộ ượ ủ 2/ Nhúng hoàn toàn v t M vào m t ch t l ng, tr ng l ấ
ng riêng c a ch t
2 = 5 cm ?
ằ ằ ể
ỏ
l ng b ng bao nhiêu đ cân thăng b ng khi l
Gi i: ả l1 l2
ằ
ậ ử ậ
1) Khi nhúng ng p n a v t M cân thăng b ng
d. M 10
V
2
M m
10m
l
21
l
1
ta có: (cid:0)
d. M 10
V
2
l
21
l
1
(cid:0) =10m (1)
d.V M 10
10m
l
22
l
1
d.V M 10
(cid:0) ậ ử ậ ằ Khi nhúng ng p n a v t M cân thăng b ng ta có:
l
22
l
1
(cid:0) =10m (2)
ế ớ ế ố ọ ượ Chia (1) cho (2) v v i v r i rút g n ta đ c: 10M = 2 d.V thay vào (2) ta đ ượ
c:
M (cid:0)
m
10
10
l
22
l
1
l
222
l
1
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
5 M = 10m (cid:0) (3)
26
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
M (cid:0)
m
10
10
l
23
l
1
(cid:0) ấ ỏ ặ ằ ậ M t khác khi không nhúng v t M vào ch t l ng cân thăng b ng (4)
(cid:0) ừ T (3) và (4) l23 = 2l22 = 20 (cm)
ấ ỏ ậ ả ằ ậ V y khi không nhúng v t M vào ch t l ng cân thăng b ng khi qu cân
23 = 20 cm.
ụ ả ộ cách tr c quay m t kho ng l
ấ ỏ ậ ọ ộ ượ 2) Nhúng hoàn toàn v t M vào m t ch t l ng có tr ng l ng riêng d’ đ ể
2 = 5 cm, theo (2) ta
ụ ả ằ ả ộ cân thăng b ng khi qu cân treo cách tr c quay m t kho ng l
'
.Vd M 10
có:
l
2
l
1
=10m (5)
1,l23 vào ta đ
M5
d
(cid:0) ừ ượ ặ ừ T (4) thay l c M = m, m t khác t 10M = 2 d.V V =
M5
d
l
2
l
1
ượ ộ
thay toàn b vào (5) ta đ c: 10 M d’. = 10M
l
2
l
1
(cid:0) d’ = (2 2 ).d = 15000 (N/m3)
ạ ệ ứ ự ề ệ ằ D ng 3:
ụ
ủ ậ
Các bài toán th c nghi m ng d ng đi u ki n cân b ng c a v t
ấ ỏ
ế ố ụ ủ ỏ ỉ trong ch t l ng:
ớ ự
Bài 1: Trong tay ch có 1 chi c c c th y tinh hình tr thành m ng, bình l n đ ng
ướ ướ ẳ ạ ớ ươ ệ n c, th c th ng có v ch chia t i milimet. Hãy nêu ph ng án thí nghi m đ ể
ố ượ ị ố ượ ủ ộ xác đ nh kh i l ấ ỏ
ng riêng c a m t ch t l ng nào đó và kh i l ủ ố
ng riêng c a c c
ủ ằ ạ ế ố ượ ủ ướ th y tinh. Cho r ng b n đã bi t kh i l ng riêng c a n c.
Gi i:ả
0; Kh i l
ố ượ ệ ố ọ ủ ố ố ượ G i di n tích đáy c c là S, Kh i l ng riêng c a c c là D ng riêng
1; kh i l
ướ ố ượ ấ ỏ ủ ầ ị ủ
c a n c là D ng riêng c a ch t l ng c n xác đ nh là D ể
2 và th tích
ủ ố ề ố
c c là V. chi u cao c a c c là h.
ả ố ấ ỏ ướ ủ ố ướ L n 1ầ c. ph n chìm c a c c trong n
ắ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
: th c c không có ch t l ng vào n
ạ ầ
ễ c là h
1
27
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
Ta có: 10D0V = 10D1Sh1 (cid:0) D0V = D1Sh1. (1)
h1 D1 (cid:0)
h
(cid:0) ượ ố ượ ủ ố ị
xác đ nh đ c kh i l ng riêng c a c c. D0Sh = D1Sh1 (cid:0) D0 =
ổ ố ượ ấ ỏ ố ượ ị L n 2ầ : Đ thêm vào c c 1 l ầ
ng ch t l ng c n xác đ nh kh i l ừ
ng riêng ( v a
2, ph n c c chìm trong n
3
ề ả ầ ố ướ ph i) có chi u cao h ề
c có chi u cao h
ố ượ ượ ấ ỏ ị
xác đ nh đ c kh i l ng riêng ch t l ng. Ta có: D1Sh1 + D2Sh2 = D1Sh3. ( theo (1) và P = FA)
D2 = (h3 – h1)D1 (cid:0)
1, h2, h3 đ
1 đã bi
ượ ằ ị ướ ề
Các chi u cao h, h c xác đ nh b ng th ẳ
c th ng. D t.ế
ươ ố ượ ầ ị ủ ng án xác đ nh ( g n đúng) kh i l ộ
ng riêng c a m t Bài 2: Hãy trình bày ph
ỏ ằ ạ
ậ
v t nh b ng kim lo i
ụ ồ ố ượ ụ ị ự ướ ậ ầ
D ng c g m: V t c n xác đ nh kh i l ự ế
ng riêng, l c k , ca đ ng n c có th ể
ộ ố ợ ỏ ề ể ỏ ố ượ ậ nhúng chìm hoàn toàn v t, m t s s i dây nh m m có th b qua kh i l ng.
1 và kh i l
ố ượ ằ ủ ố ượ ủ ướ coi r ng kh i l ng riêng c a không khí là D ng riêng c a n c là
t.ế D2 đã bi
Gi iả :
1)
ự ế ọ ố ỉ ự ế ướ ậ ở ậ B c 1: Treo v t vào l c k , đ c s ch l c k khi v t trong không khí ( P
ậ ướ ỉ ủ ự ế ọ ố ậ ị Nhúng chìm v t trong n c, đ c s ch c a l c k khi v t b nhúng chìm
(P2)
ướ ế ậ ươ B c 2: Thi t l p các ph ng trình:
A1 và khi v tậ
ủ ậ ự ể ậ ọ G i th tích c a v t là V, L c ác si mét khi v t ngoài không khí là F
A2.
ở ướ trong n c là F
1 = P FA1 = P – 10D1V (1)
ậ Khi v t trong không khí: P
2 = P FA2 = P – 10D2V (2)
ậ ượ ướ Khi v t đ c nhúng chìm trong n c: P
10
PP
1
2
DD
1
2
(cid:0) ừ
T (1) và (2) ta có: V = (3) (cid:0) (cid:0) (cid:0)
2
1 + 10D1V =
DPDP
1
2
1
DD
1
2
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
(cid:0) ừ ặ M t khác. T (1) và (3) có: P = F (cid:0)
28
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
P
10
DPDP
1
2
2
1
DD
10
1
2
(cid:0) (cid:0) ố ượ ậ V y kh i l ủ ậ
ng c a v t: m = (cid:0) (cid:0) (cid:0)
m
V
DPDP
1
2
2
1
PP
2
1
(cid:0) (cid:0) ừ ượ ố ượ ủ ậ T đó tính đ c kh i l ng riêng c a v t: D = (cid:0)
ộ ố ề ậ ị
III. M t s bài t p đ ngh :
ộ ậ ằ ộ ự ế ạ ự
Bài 1: Treo m t v t b ng kim lo i vào m t l c k . Trong không khí l c
1, còn khi nhúng ng p v t trong n
2. G i kh i l
ỉ ậ ậ ướ ự ỉ ọ ế
k ch P ế
c, l c k ch P ố ượ
ng
1 và D2. Tính kh i l
ủ ố ượ riêng c a không khí và n ướ ầ ượ
c l n l t là D ố
ng m và kh i
ượ ạ l ủ ậ
ng riêng D c a v t kim lo i đó.
1 = 8200 N/m3 và th tích V
1 =
ả ầ ộ ọ ượ ể ng riêng d Bài 2: M t qu c u có tr ng l
ặ ổ ộ ướ ườ ủ ầ 100 cm3, n i trên m t m t bình n c. Ng i ta rót d u ph kín hoàn toàn qu ả
2 = 7000 N/m3 và c a n
3 = 10000
ọ ượ ầ ủ ướ ầ
c u. Tr ng l ủ
ng riêng c a d u là d c là d
N/m3.
ả ầ ể ầ ậ ướ ổ ầ a) Tính th tích ph n qu c u ng p trong n c khi đã đ d u.
ể ế ầ ậ ướ b) N u rót thêm d u thì th tích phàn ng p trong n ổ
c có thay đ i không?
3. V t 1ậ
1 và P2 có cùng th tích V = 1 dm
ọ ượ ể ng P ậ
Bài 3: Hai v t có tr ng l
1 = 78000 N/m3. V t 2 b ng s có tr ng l
ắ ọ ượ ứ ậ ằ ọ ằ
b ng s t có tr ng l ng riêng d ượ
ng
ề ậ riêng d2 = 26000 N/m3. Treo hai v t lên thanh AB có chi u dài l = 0,1 m (tr ng
ọ
ượ ể l ng riêng thanh AB không đáng k ).
ệ ố ể ể ằ ị a) Tìm v trí đi m treo O đ khi treo h th ng thăng b ng.
ế ậ ả ướ ậ
b) N u nhúng ng p c hai v t này chìm hoàn toàn trong n ể
c. Đi m treo
ể ệ ố ư ế ả ị ể ằ ọ ượ O ph i d ch chuy n nh th nào đ h th ng thăng b ng. Tr ng l ủ
ng riêng c a
3.
ướ n c là d = 10000 N/m
ố ượ ng riêng và th ể ậ
Bài 4: Hai v t có kh i l
ượ tích khác nhau đ ằ
c treo thăng b ng trên thanh A O B
ượ ớ ỉ ệ AB không trong l ng v i t l cánh tay đòn là
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
D1 D2
29
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
OA
OB
1(cid:0)
2
ẽ ậ ướ ậ
(hình v ). Sau khi nhúng ng p hoàn toàn hai v t trong n c, đ gi ể ữ
ả ổ ủ ự ằ ậ ỗ ố
nguyên s thăng b ng c a thanh AB ta ph i đ i ch hai v t cho nhau. Tính kh i
1,D2 c a ch t làm hai v t. Bi
ượ ủ ấ ậ ế ằ l ng riêng D t r ng
0.
ố ượ ủ ướ ng riêng c a n c là D D2 = 2,5 D1 và kh i l
ố ượ ế ả ộ ộ ồ ng m = 0,18 kg (có Bài 5: M t chi c cân đòn g m : m t qu cân kh i l
O
B
A
ể ị ể ậ ọ ộ ỏ
th d ch chuy n d c đòn cân) và v t càn cân là m t th i
2, chi u dài l = 10
ụ ế ệ ề ồ
đ ng hình tr , ti t di n đáy S = 4 cm
10
ượ ề ừ ạ ế cm đ c chia thành các v ch cách đ u t 0 cm đ n 10
ụ ầ ộ ộ
cm, m t đ u treo vào móc cách tr c quay O m t
0
kho ng ả
ậ ầ ư ẽ ằ l2 = 5 cm (hình v ). Cho r ng khi ch a treo v t c n cân,
ằ cân thăng b ng.
2 c a th i đ ng và v trí qu cân m
1 khi cân thăng b ng. Cho
ố ượ ỏ ồ ủ ả ị ằ 1/ Tìm kh i l ng m
3.
ố ượ ủ ồ kh i l ng riêng c a đ ng D = 9 g/cm
ườ ỏ ồ ấ ỏ ố ượ 2/ Ng i ta nhúng th i đ ng trên vào ch t l ng có kh i l ng riêng D’.
1 v phía tr c
ả ị ế ể ạ ậ ả ụ ề a) Khi nhúng ng p đ n v ch 5 cm thì ph i d ch chuy n qu cân m
ạ ằ ộ ớ O thêm m t đo n 1 cm, cân m i thăng b ng. Tìm D’.
1
ế ậ ạ ả ở ể ằ b) Khi nhúng ng p đ n v ch 10 cm, qu cân m đâu đ cân thăng b ng ? Có
ậ ủ ậ ấ ỏ ề ị ủ ả ậ ộ nh n xét gì v v trí c a qu cân và đ ng p c a v t vào ch t l ng ?
ệ ố ư ẽ
Bài 6: Cho h th ng nh hình v :
2,
ộ ậ ặ ụ ế ệ t di n S = 50 cm m2 là m t v t đ c, hình tr , ti
ề ằ ấ ọ chi u cao h = 20 cm là b ng ch t có tr ng l ượ
ng m1
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
riêng d = 78000 N/m3.
30
m2
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
1 = 3,5 kg. tr ng l
1 = 10000 N/m3.
ọ ượ ủ ướ Bi t mế ng riêng c a n c là d
2 ng p trong n
ề ầ ậ ậ ướ a) Tìm chi u cao ph n v t m c.
ổ ướ ộ ớ ầ ầ b) Đ vào phía trên n c m t l p d u cao h ậ
ề
1 = 8 cm. Tìm chi u cao ph n v t
2 = 8000 N/m3.
ậ ướ ọ ượ ủ ầ c lúc này.Tr ng l ng riêng c a d u là d m2 ng p trong n
1 đi xu ng, tính công t
2 ra
ố ố ể ư ậ ể ầ ự ệ c) Kéo v t mậ i thi u c n th c hi n đ đ a v t m
ỏ ầ
kh i d u.
1
ấ ỏ ố ượ ự ỏ ổ ỏ ậ ọ ự
B qua s thay đ i m c ch t l ng, b qua kh i l ng các ròng r c, v t m
ở luôn ngoài không khí.
ố ượ ố ớ ẹ ằ ợ c n i v i nhau b ng 1 s i dây nh không dãn ả ầ
Bài 7: Hai qu c u gi ng nhau đ
ọ ố ị ả ộ ộ ắ
v t qua m t ròng r c c đ nh, M t qu nhúng trong n ướ
c
ậ ố ể ả ộ ả ầ
(hình v ). ẽ Tìm v n t c chuy n đ ng cu các qu c u.
ế ằ ả ầ ả ướ Bi ộ
t r ng khi th riêng m t qu c u vào bình n c thì
ả ầ ể ộ
qu c u chuy n đ ng v i v n t c v ự ả ủ ướ ỉ c t ớ ậ ố 0. L c c n c a n
ớ ậ ố ủ ả ầ ố ượ ậ ệ
l thu n v i v n t c c a qu c u. Cho kh i l ng riêng
0 và D.
ả ầ ấ ủ ướ
c a n c và ch t làm qu c u là D
Ậ
ầ
Ế
Ph n 3. K T LU N
ế ự ẩ ơ ọ ậ Các bài t p c h c có liên quan đ n l c đ y Ácsimét nhìn chung là khó
ấ ậ ấ ọ ế
ế
ố ớ ọ
đ i v i h c sinh c p THCS. Tuy v y n u giáo viên cung c p cho h c sinh ki n
ộ ệ ố ệ ố ứ ệ ậ ộ ồ ờ th c m t cách h th ng, đ ng th i có m t h th ng bài t p rèn luy n kĩ năng
ẽ ế ậ ợ ơ ắ ắ ợ ọ ồ phù h p, ch c ch n h c sinh s ti p thu thu n l ờ
i h n, đ ng th i các em có th ể
ự ế ề ư ậ ọ ỳ gi ả ượ
i đ c nhi u bài toán th c t cũng nh các bài t p trong các k thi h c sinh
ỏ ậ ợ ơ ấ ượ ế ả ặ ạ ơ gi i các c p thu n l i h n và dành đ ọ
c k t qu cao h n, m t khác t o cho h c
ứ ứ ế ậ ậ ọ sinh h ng thú khi h c V t lý, tìm tòi, khám phá các ki n th c V t lý.
ụ ữ ệ ả ạ ạ
Trong nh ng năm qua, tôi đã áp d ng kinh nghi m trên vào gi ng d y đ i
ặ ớ ệ ồ ưỡ ọ ỏ trà trên l p và đ c bi t là trong công tác b i d ng h c sinh gi i và đã thu đ ượ
c
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ả ấ ể ả ộ ọ ỏ ấ ườ ệ ấ ế
k t qu r t kh quan. Các đ i tuy n h c sinh gi i c p tr ng, c p huy n do tôi
31
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
ự ụ ế ượ ế ả ặ ỳ ệ tr c ti p ph trách luôn dành đ c k t qu cao trong các k thi. Đ c bi t trong
ề ự ẩ ề ầ ọ ỳ ủ
ậ
các k thi mà trong đ thi có ph n bài t p v l c đ y Ácsimét thì h c sinh c a
ư ố ầ tôi gi ả ấ ố
i r t t ể
t và dành đi m g n nh t i đa.
ả ự ế ệ 1) K t qu th c nghi m
ươ Qua quá trình giảng dạy, đúng nội dung đúng ph ng pháp, h ọc sinh nắm
chắc kiến thức c bơ ản, có khả năng vận dụng tốt trong quá trình giải toán, biết
ạ khai thác triệt để kết quả các bài toán SGK. SBT và các lo i sách nâng cao .
ữ Không nh ng các em gi ải bài toán nhanh, đúng hướng, chính xác mà nhiều em
ư còn sáng tạo đ a ra l ời giải ngắn gọn, hợp lý và trình bày rõ ràng . Đặc biệt các
ươ em học sinh trung bình, học sinh yếu c ng vủ n lên tìm tòi h ọc hỏi.
T nổ
ụ ể ế ư ể ả C th k t qu các bài ki m tra nh sau:
ớ
L p th c nghi m (
iỏ
ự
Khá
ệ
TB
8A)
Yế
Gi Kém T nổ
ớ ố
L p đ i ch ng (8B)
iỏ Khá
ứ
TB Y uế
g số
g số
Gi Kém
HS
HS
15 12 3 0 4 10 11 3 0 u
0
28
30
50% 40% 10% 0% 0% 14,3 35,7 39,3 10,7 0
% % % %
ọ ệ 2) Bài h c kinh nghi m
ươ ươ Qua thời gian thực hiện ch ng trình thay SGK và đ ổi mới ph ng pháp gi ảng
dạy h cọ , với nhiều khó khăn từ khách quan cũng nh chư ủ quan, bản thân tôi đã
ư rút ra nhũng bài học kinh nghiệm nh sau:
ươ 1. Giáo viên phải nắm v ng nữ ội dung ch ng trình v ật lý THCS toàn cấp
ữ 2.Giáo viên phải nắm v ng t ư ưởng chỉ đạo trong việc truyền đạt nội dung t
ươ ứ ỹ ế ẩ ch ng trình v ật lí theo chu n ki n th c,k năng
3. Vấn đề quan trọng là d n dẫ ắt học sinh tìm đến con đường chiếm lĩnh kiến
ữ thức và nắm v ng chúng m ột cách chắc chắn, vì thế giáo viên nên hướng d nẫ
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ọ
h c sinh ôn luy ện sau m i ỗ tiết học, Giúp HS có thói quen phân tích bài toán từ đó
32
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
tìm ra mối liên hệ gi a ữ các đại lượng, từ đó tìm ra hướng giải một cách hợp lý
nhất
ươ 4. Đổi mới ph ng pháp d ạy học theo hướng tích cực hoá hoạt động học tập
của học sinh là một quá trình lâu dài không thể ngày một, ngày hai mà giáo viên
từ bỏ ngay được kiểu dạy truyền thụ kiến thức đã quen dạy từ lâu. Vì vậy cần
ệ ể ạ ề
phải có sự chỉ đạo chuyên môn, t o đi u ki n theo dõi đánh giá, đ giáo viên
ệ ượ ự ậ ậ ữ ầ nhanh chóng c p nh t th c hi n đ c nh ng yêu c u trên
ừ ế
* T k t qu ả đạt đ cượ trong giảng dạy tôi nhận thức đ c ượ rằng người GV
ề cần phải có sự say mê trong giảng dạy, luôn có ý thức coi trọng ngh nghi p ệ , có
ớ tinh thần trách nhi mệ và tình thương v i HS. Có nh ư vậy bản thân người thầy
ơ ệ ụ giáo m í say mê cô ng tác chuyên môn nghi p v , nghiên c ứu kỹ tài li uệ , sưu tầm
ớ ừ tư li uệ , tìm tòi phương pháp đ c ặ trưng đối v i t ng bài , t ng nừ ội dung và ki n ế
ầ
thức c n thi ế , phải tìm hi u kể t ỹ t ng ừ đối t ngượ HS, khơi dậy sự say mê yêu
ậ thích môn học, giúp các em có phương pháp học t p đúng đắn.
Trên đây là một vài suy nghĩ cũng nh viư ệc làm của tôi đã tiến hành trong
ọ quá trình giảng dạy môn Vật lý năm h c 2012 – 2013. Tôi thi ết nghĩ đây là việc
ữ làm rất cần thiết và cũng là nh ngữ bước đi v ng ch ắc trong quá trình “dạy học
Vật lí THCS”
ươ Bản thân tôi tự nhận thấy phải cố gắng thật nhiều trong ph ng pháp gi ảng
ưỡ dạy. Nhất thiết phải thường xuyên bồi d ng chuyên môn nghi ệp vụ bằng cách
ươ ủ
tích l y nhi ều kiến thức, nhiều ph ng pháp gi ải bài tập vật lí tốt nhất. Rất
mong được sự góp ý của quý thầy cô để bản thân ngày một hoàn thiện và công
tác giáo dục của chúng ta ngày một tốt h n.ơ
ả ơ Xin chân thành c m n !
ễ
Di n Hoàng, ngày 25 tháng 3 năm 2013
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ườ Ng i vi ế
t
33
ướ
ẫ
ả
ế ự ẩ
ộ ố
ậ
ậ
ọ
H ng d n h c sinh THCS gi
i m t s bài t p V t lý liên quan đ n l c đ y Acsimet
ễ
ắ
ạ
Ph m Xuân Th ng THCS Di n Hoàng
ạ ắ Ph m Xuân Th ng
34