ờ ố ớ ễ ệ ề ắ ẻ ủ Đ bài: Cách khám phá đ i s ng m i m c a Nguy n Minh Châu qua truy n ng n
ế ề Chi c thuy n ngoài xa
Bài làm
ừ ệ ệ ạ ậ ỗ Nhà văn M.B Khrapchenko đã t ng nói: "M i sáng t o ngh thu t chân chính tuy t nhiên
ự ả ả ọ ơ ặ ư ưở không ph i là s minh h a gi n đ n cho t ư ưở t ng này ho c t t ng khác cho dù đó là t ư
ồ ủ ậ ậ ẩ ậ ấ ộ ố ưở t ệ ng r t hay". Th t v y, m t tác ph m ngh thu t mu n đi sâu vào tâm h n c a ng ườ i
ạ ủ ự ẩ ả ả ả ượ ọ đ c thì nó ph i là s sáng t o c a cá nhân nhà văn, tác ph m đó ph i ph n ánh đ c cái
ủ ả ứ ả ỗ nhìn riêng c a tác gi ự ch không ph i là s sao chép sáo r ng t ư ưở t ủ ng, cái nhìn c a
ườ ủ ế ề ễ ẩ ộ ng ạ i khác. "Chi c thuy n ngoài xa" c a Nguy n Minh Châu là m t tác ph m sáng t o
ờ ố ư ậ ạ ớ ộ ẻ ủ nh v y. Cách khám phá đ i s ng m i m c a nhà văn đã làm nên m t "sáng t o ngh ệ
ề ậ ẹ ẩ ạ thu t chân chính" t o nên chi u sâu t ư ưở t ng cao đ p cho tác ph m.
ậ ể ệ ệ ệ ạ ấ ẫ ố ộ ậ Bên c nh c t truy n h p d n, ngh thu t k chuy n sinh đ ng, phân tích tâm lí nhân v t
ẻ ề ộ ộ ế ố ự ệ ậ ớ tài tình... s phát hi n, cái nhìn nh n m i m v n i dung cũng là m t y u t ọ quan tr ng
ủ ệ ắ ắ ầ ộ ộ ẩ góp ph n làm nên thành công c a m t tác ph m truy n ng n. Là m t nhà văn "kh t khe"
ủ ệ ễ ẩ ả ạ ậ ỏ trong sáng t o ngh thu t, Nguy n Minh Châu luôn đòi h i tác ph m c a mình ph i là
ộ ố ộ ứ ứ ề ề ệ ạ ề "m t b c tranh góc c nh có chi u sâu, s c khái quát cao v cu c s ng đa di n, nhi u
ứ ự ề ể ả ả ắ ậ ộ ả ộ ờ chi u luôn v n đ ng và phát tri n", ph i là "cái kho nh kh c ch a đ ng c m t đ i
ườ ư ưở ượ ể ệ ệ ậ ắ ng i". T t ng đó đã đ ứ c nhà văn th hi n th t thành công qua truy n ng n "b c
ộ ướ ế ệ ẩ ộ ể ạ ớ tranh". Tác ph m là m t "ti ng còi báo hi u" m t b c chuy n m i trong sáng t o văn
ự ệ ậ ộ ườ ớ ủ ớ ộ ọ h c, d báo m t quan ni m "nh n đ ễ ng m i", m t bút pháp hoàn toàn m i c a Nguy n
ộ ố ữ ệ ề ớ ế ạ Minh Châu nó đã nói lên nh ng phát hi n v cu c s ng v i bi ị t bao ngh ch lý, l lùng
ậ ẫ ế ẩ ủ ứ ạ ẫ ấ ờ ả ự th m chí có c s tàn nh n, bi ữ t bao ng u nhiên b t ng , nh ng ph c t p, bí n c a con
ườ ộ ố ườ ộ ầ ế ế ề ậ ớ ng i trong cu c s ng th ữ ng nh t...Và đ n v i "Chi c thuy n ngoài xa" m t l n n a
ấ ắ ộ ể ệ ớ ả ậ nhà văn đã th hi n th t xu t s c n i dung t ư ưở t ấ ng l n lao y. Tác gi ự đã xây d ng nên
ứ ề ệ ể ậ ộ ố ớ ộ m t tình hu ng mang tính nh n th c v i nhi u phát hi n đ c đáo đ khám phá ra đ ượ c
ự ự ủ ờ ố ấ ả b n ch t th c s c a đ i s ng.
ớ ư ườ ế ả ể ạ ệ ệ ề ế V i t cách ng i ngh sĩ nhi p nh, Phùng đã k l i câu chuy n v chuy n đi công tác
ượ ụ ụ ả ộ ị ệ ổ ủ c a mình khi đ c ng ườ ưở i tr ng phòng giao nhi m v ch p nh b sung vào b l ch năm
ộ ả ổ ớ ươ ế ể ề ộ ể m i. M t c nh bi n bu i sáng có s ơ ng, anh đã đ n m t vùng bi n mi n Trung, n i
ơ ộ ả ậ ươ ề ả ạ phong c nh th t là th m ng, còn s ng mù vào tháng b y. T i đây, sau nhi u ngày
ặ ượ ụ ẫ ắ ờ ộ ả ướ "ph c kích" thiên nhiên, Phùng ng u nhiên g p đ c m t c nh đ t tr i cho:"tr ặ c m t tôi
ộ ứ ự ầ ờ ổ ơ ồ ủ ề ộ ộ ọ là m t b c tranh m c t u c a m t danh h a th i c . Mũi thuy n in m t nét m h lòe
ầ ươ ư ữ ặ ắ ồ ồ nhòe vào b u s ờ ng mù tr ng nh s a có pha đôi chút màu h ng h ng do ánh m t tr i
ế ườ ớ ẫ ư ượ ẻ ắ ồ ế chi u vào. Vài bóng ng i l n l n tr con ng i im phăng ph c nh t ng trên chi c mui
ướ ờ ấ ả ữ ấ ặ khum khum, đang h ả ng m t vào b . T t c khung c nh y nhìn qua nh ng cái m t l ắ ướ i
ướ ằ ữ ệ ọ ướ ủ ệ ộ ấ và t m l ế i n m gi a hai chi c g ng vó hi n ra d ộ i m t hình thù y h t cánh c a m t
ướ ẻ ẹ ấ ườ ố ố ư ệ ở ơ con d i" .Tr c v đ p y ng i ngh sĩ "tr nên b i r i, trong trái tim nh có cái gì bóp
ặ ắ ưở ừ ấ ả ch t vào". Trong kho nh kh c đó, anh ta "t ng chính mình v a khám phá th y cái chân lí
ầ ủ ư ệ ả ắ ấ ồ ủ ự c a s toàn thi n, khám phá th y cái kho nh kh c trong ng n c a tâm h n". Nh ng ngay
ệ ỉ ủ ẹ ậ ả ắ ạ ồ ạ ả sau "kho nh kh c h nh phúc tràn ng p tâm h n, do cái đ p tuy t đ nh c a ngo i c nh
ạ ộ ả ố ậ ế ả ứ ệ đem l ớ ẻ ẹ ế i" ngh sĩ nhi p nh Phùng đã ch ng ki n m t c nh hoàn toàn đ i l p v i v đ p
ế ở ả ớ ế ề ủ c a chi c thuy n khi nó còn ộ ngoài xa v i m t " khung c nh t ừ ườ đ ng nét đ n ánh sáng
ộ ẻ ẹ ự ơ ấ ả ấ ượ ữ ẹ ả ề đ u hài hòa và đ p, m t v đ p th c đ n gi n và toàn bích". T t c nh ng n t ấ ng y
ệ ủ ỡ ế ướ ư ự ế ề ị ấ ẽ s không b phá v n u nh không có s xu t hi n c a "chi c thuy n ngoài xa". B c ra
ề ấ ế ườ ớ ấ ộ ộ ừ t chính chi c thuy n y là hai ng ư ư ư i, m t đàn ông v i t m l ng r ng, cong nh l ng
ươ ế ề ả ấ ạ ộ ố ổ ườ chi c thuy n và m t đàn bà x u xí tr c ngoài b n m i tu i. Hình nh con ng ệ i hi n ra
ể ồ ừ ộ ố ậ ộ ủ ứ ớ v i vai trò là nhân v t trung tâm c a b c tranh cu c s ng xã h i, đ r i t đó Phùng có
ậ ề ự ấ ể ệ ả ườ ề ữ ư th bám sâu vào hi n th c y ph n ánh chân th t v con ng ấ ề i, v nh ng đi u ch a th y
ể ế ế ỉ ườ hay ch có th nghe. Sau khi đi đ n chi c xe rà phá mìn trên bãi cát, ng i đàn ông "trút
ắ ư ư ử ậ ớ ấ ế ậ ằ ườ ơ c n gi n nh l a cháy b ng cách dùng chi c th t l ng qu t t i t p vào ng ừ i đàn bà, v a
ứ ỗ ở ồ ừ ấ ộ ố ế đánh v a th h ng h c, hai hàm răng nghi n ken két, c m i nhát qu t xu ng, lão l ạ i
ề ủ ằ ế ọ ớ ờ ỉ ế ế nguy n r a b ng cái gi ng rên r đau đ n: "Mày ch t đi cho ông nh . Chúng mày ch t h t
ờ ườ ộ ế ụ ề ẫ ị đi cho ông nh !". Còn ng i đàn bà thì nh n nh c, cam ch u, không h kêu m t ti ng,
ệ ẹ ứ ế ả ả ạ ố ố cũng không tìm cách tr n ch y. Ti p sau đó là c nh đ a con vì mu n b o v m đã đánh
ỏ ả ế ằ ằ ẳ ả ố ể ị b đ b lão đàn ông "dang th ng cánh cho th ng bé hai cái tát khi n th ng nh l o đ o
ờ ướ ể ở ề ề ề ặ ồ ỏ ố ườ ẳ ngã xu ng cát". R i lão l ng l ng b đi v phía b n c đ tr v thuy n. Ng i đàn bà
ở ạ ư ữ ử ổ ỉ ứ sau khi có nh ng c ch nh van xin đ a con cũng đu i theo gã đàn ông, tr l ề i thuy n.
ộ ậ ỳ ạ ố M t tình hu ng th t k l !
ẽ ả ượ ấ ạ ộ ố ố ả ễ ớ Có l khó ai hình dung c nh t ng y l i di n ra trong b i c nh cu c s ng m i, nó hoàn
ộ ố ố ậ ự ề ằ ớ ườ toàn đ i l p v i đi u chúng ta h ng xây d ng cho cu c s ng này "ng i yêu ng ườ ố i, s ng
ố ữ ứ ề ễ ấ ố ướ ườ ể đ yêu nhau" (T H u). Đi u b t công di n ra nh c nh i tr ắ c m t ng ừ i lính t ng
ự ế ệ ấ ả ấ ướ ả ườ chi n đ u cho s nghi p gi i phóng đ t n c, gi i phóng con ng ộ ơ i đã làm nên m t c n
ề ậ ả ườ ư ộ gi n bùng phát. B n thân anh nghĩ v ng i đàn ông kia nh "gã đàn ông đ c ác và tàn
ẫ ấ ườ ụ ữ ấ ặ ỗ ạ ị ế nh n nh t th gian", còn ng i ph n x u xí m t r kia đích th là n n nhân đáng
ươ ấ ủ ạ ế ấ ạ ộ th ng nh t c a n n b o hành trong gia đình. Hành đ ng t n công gã đàn ông khi n cho
ư ệ ằ ậ ộ ấ ắ anh ng nh n mình là anh hùng: "Tôi n n h n b ng tay không, nh ng cú nào ra cú y,
ắ ắ ủ ợ ụ ả ả ằ ằ ộ ộ không ph i b ng bàn tay m t anh th ch p nh mà b ng bàn tay r n s t c a m t ng ườ i
ả ườ ừ ế ấ ấ ầ ố lính gi i phóng đã t ng m i năm c m súng. Tôi đã chi n đ u trong m y ngày cu i cùng
ế ậ ả ả ấ ấ ắ chi n tranh trên m nh đ t này. B t lu n trong hoàn c nh nào tôi cũng không cho phép h n
ộ ườ ợ ự ệ đánh m t ng i đàn bà, cho dù đó là v và t nguy n rúc vào trong xó bãi xe tăng kín đáo
ả ứ ủ ắ ườ ướ ế ư cho h n đánh". Nh ng ph n ng c a ng i đàn bà tr ẩ c chánh án Đ u đã khi n anh
ắ ộ ượ ạ ượ ừ ắ choáng váng: "Quý tòa b t t i con cũng đ c, ph t tù con cũng đ c, đ ng b t con b ỏ
ả ạ ữ ạ nó...". Hoá ra, ng ườ ầ ượ i c n đ c thông c m l i là nh ng quan toà cách m ng có lòng t ố ở t b i
ả ườ ể ượ "các chú đâu có ph i là ng i làm ăn... cho nên các chú đâu có hi u đ ệ ủ c cái vi c c a các
ườ ọ ườ ố ỏ ổ ấ ố ườ ng i làm ăn lam lũ, khó nh c". Ng i đàn bà kh n kh y đã không ch i b ng i đàn
ự ủ ữ ả ậ ị ớ ông đích th c c a mình, dù trong lòng đau đ n khi hàng ngày ph i ch u nh ng tr n đòn,
ố ử ớ ế ả ư ẻ ứ ả ấ ậ ả ộ ố ph i ch ng ki n c nh hai cha con đ i x v i nhau nh k thù, ph i ch p nh n cu c s ng
ươ ầ ơ ườ ế ề ậ ị ượ đ ng đ u n i gió bão.Có ng i đã nh n đ nh: Chi c thuy n ngoài xa là hình t ng có ý
ể ượ ư ẻ ẹ ộ ứ ủ ư ằ nghĩa bi u t ả ng, nh v đ p c a m t b c tranh toàn bích, nh ng đ ng sau hình nh
ươ ẹ ộ ố ầ ắ ệ ữ ộ ữ ậ ố thiên nhiên t i đ p là cu c s ng đ y kh c nghi t, d d i và nh ng s ph n con ng ườ i
ề ơ ư ế ạ ộ ả ậ v t vã trong cu c m u sinh. Hoá ra hành trình tìm ki m h nh phúc không h đ n gi n:
ườ ư ế ề ả ạ ạ ng i đàn ông kia dù thô b o nh ng trên chi c thuy n ph i có lúc có đàn ông, h nh phúc
ữ ế ề ế ả ả ầ ườ ơ đ n gi n khi c nhà quây qu n trong b a ăn trên chi c thuy n khi n ng ẫ i đàn bà nh n
ị ự ụ ấ ả ỳ ạ ủ ề ẩ ữ ẫ nh c ch u đ ng t t c . Hành trình c a gia đình k l ơ ứ kia v n ti m n nh ng nguy c : đ a
ớ ố ẹ ẵ ữ ả ậ ị ủ con yêu m s n sàng đánh nhau v i b , th dao găm tìm d p tr thù, nh ng tr n đòn tàn
ố ườ ế ư ấ ứ ụ ể kh c có th làm cho ng ộ ố i đàn bà kia g c ngã b t c lúc nào...Th nh ng trong cu c s ng
ậ ậ ườ ệ ế ề ả ổ ậ ủ nghèo kh , ch t v t và ngày ngày ph i nuôi đ cho m i mi ng ăn trên chi c thuy n ch t
ườ ộ ự ờ ế ủ ệ ấ ồ ẹ h p, ng i đàn bà y là hi n thân c a m t s hy sinh vô b b n. Tình yêu ch ng con
ượ ậ ừ ẻ ẹ ế ắ ộ ờ ộ đ c nhìn nh n t cu c đ i trăm đ ng ngàn cay có v đ p riêng khi n cho "m t cái gì
ớ ừ ỡ ự ỡ ẽ ấ ủ ệ ể ầ ố ị m i v a v ra trong đ u v Bao Công c a cái ph huy n vùng bi n". S v l y chính là
ữ ự ệ ề ề ạ ả ơ ỡ ự s phá v nh ng quan ni m gi n đ n v tình yêu, h nh phúc, v lòng nhân ái, s khoan
ế ợ ấ ữ ủ ễ ẩ ả ắ ị dung...mang giá tr nhân b n sâu s c. Nh ng k t h p y trong tác ph m c a Nguy n Minh
ề ố ế ệ ậ ườ ư ướ ế Châu đem đ n cái nhìn đa di n v s ph n con ng i. N u nh tr ọ c kia, trong văn h c
ế ố ề ậ ậ ườ ờ ề 1945 1975, khi đ c p đ n s ph n con ng i thì bao gi các nhà văn cũng đ cao vào
ả ủ ả ộ ị ườ ủ kh năng con ng ườ ượ i v ữ t qua ngh ch c nh và nh ng tác đ ng c a môi tr ộ ng, c a xã h i
ớ ẽ ườ ễ ả ự ậ ấ ạ ộ m i s giúp con ng i tìm th y h nh phúc. Khi di n t ủ s v n đ ng c a tính cách con
ườ ườ ề ự ậ ề ộ ướ ng i, các nhà văn cũng th ng nói v s v n đ ng theo chi u h ừ ự ng tích c c, t ng
ọ ư ưở ả ồ ồ ấ b ướ ượ c v t lên hoàn c nh, h i sinh tâm h n. Cách minh h a t t ỏ ng y không tránh kh i
ế ệ ễ ầ ả ơ ườ có ph n gi n đ n và phi n di n. Nguy n minh Châu đã không đi theo con đ ng mòn đó.
ồ ạ ữ ế ề ề ị Trong "Chi c thuy n ngoài xa", nhà văn đã nói v nh ng ngh ch lý t n t i nh m t s ư ộ ự
ờ ố ể ậ ườ ự ể ộ ả ằ ế th t hi n nhiên trong đ i s ng con ng i. B ng thái đ c m thông và s hi u bi ắ t sâu s c
ườ ộ ố ệ ề ẹ ấ ề v con ng i, ông đã cung c p cho ta cái nhìn toàn di n v cái đ p cu c s ng, hi u c b ể ả ề
ờ ố ặ ẫ ề ễ ể ọ ữ ừ m t l n chi u sâu. Nguy n Minh Châu đã t ng phát bi u: "Văn h c và đ i s ng là nh ng
ể ồ ườ ủ ấ ầ ỏ vòng tròn đ ng tâm mà tâm đi m là con ng i" (Ph ng v n đ u xuân 1986 c a báo Văn
ồ ạ ở ệ ế ể ế ệ ố ngh ), "Nhà văn t n t i ờ trên đ i có l ẽ ướ tr c h t là vì th : đ làm công vi c gi ng nh ư
ữ ấ ườ ườ ệ ộ ị ặ ố ậ ẻ k nâng gi c cho nh ng ng i cùng đ ng, tuy t l ủ ồ , b cái ác ho c s ph n đen đ i d n
ườ ế ườ ữ ườ ả ị ắ ủ ể ồ con ng i ta đ n chân t ng, nh ng con ng i c tâm h n và th xác b h t h i và đo ạ
ấ ế ế ề ườ ờ ể ự ộ ầ đ y đ n ê ch , hoàn toàn m t h t lòng tin vào con ng i và cu c đ i đ bênh v c cho
ữ ườ ự ể ồ ồ ế ư ưở nh ng con ng i không có ai đ bênh v c" (Ng i bu n vi ơ t mà ch i). T t ng y đ ấ ượ c
ư ộ ể ệ ứ ế ề ấ ẩ th hi n trong tác ph m "Chi c thuy n ngoài xa" nh m t minh ch ng cho t m lòng
ướ ề ườ ả ả ứ ạ ữ ủ ứ ặ ộ ờ h ng v con ng i, kh năng gi i mã nh ng m t ph c t p c a cu c đ i. B c thông
ộ ố ệ ữ ề ố ứ ệ ệ ậ ậ ẩ ấ đi p trong tác ph m v m i quan h gi a ngh thu t và cu c s ng là nh n th c th m
ộ ờ ố ẹ ủ ơ ả ư ệ ậ ả thía: "cu c đ i v n dĩ là n i s n sinh ra cái đ p c a ngh thu t nh ng không ph i bao gi ờ
ậ ằ ộ ờ ườ ể ả ầ ộ ệ cu c đ i cũng là ngh thu t, và r ng con ng i ta c n có m t kho ng cách đ chiêm
ưỡ ẻ ẹ ư ủ ữ ệ ế ẩ ậ ố ng ng v đ p c a ngh thu t nh ng n u mu n khám phá nh ng bí n bên trong thân
ậ ườ ả ế ậ ộ ờ ớ ộ ờ ộ ờ ph n con ng i và cu c đ i thì ph i ti p c n v i cu c đ i, đi vào bên trong cu c đ i và
ọ ộ ươ ế ẩ ườ ệ ờ ố s ng cùng cu c đ i."(Lê Ng c Ch ng). K t thúc tác ph m, ng i ngh sĩ đã hoàn thành
ệ ề ẻ ẹ ủ ế ệ ả ậ ki ỹ ủ ạ ữ t tác c a mình đem đ n cho công chúng nh ng c m nh n v v đ p tuy t m c a t o
ế ấ ế ượ ự ậ ằ ệ ờ ế ủ ẻ ẹ ầ ư hoá, th nh ng m y ai bi c s th t n m sau v đ p tuy t v i kia? Ph n k t c a tác t đ
ể ạ ẩ ề ẫ ạ ỗ ầ ả ắ ắ ỹ ph m đ l i nhi u suy ng m: "Quái l ư , tuy là nh đen tr ng nh ng m i l n ng m k , tôi
ủ ệ ấ ồ ồ ươ ấ ờ ấ ừ ẫ v n th y hi n lên cái màu h ng h ng c a ánh s ng mai lúc b y gi tôi nhìn th y t bãi
ế ơ ỏ ờ ấ ườ ướ xe tăng h ng, và n u nhìn lâu h n, bao gi tôi cũng th y ng ấ i đàn bà y đang b c ra
ỏ ấ ả ộ ườ ữ ể ớ ớ ườ kh i t m nh, đó là m t ng i đàn bà vùng bi n cao l n v i nh ng đ ệ ng nét thô k ch
ư ử ế ế ạ ấ t m l ng áo b c ph ch có mi ng vá, n a thân d ướ ướ i ợ ắ ặ ỗ t sũng khuôn m t r đã nh t tr ng
ướ ụ ướ ố ướ ặ ấ ậ vì kéo l i su t đêm. M b ữ c nh ng b ắ ậ c ch m rãi, bàn chân d m trên m t đ t ch c
ộ ố ẹ ươ ậ ẫ ắ ẫ ố ả ư ch n, hòa l n trong đám đông". Cu c s ng v n v y, v n đ p t ẫ i, v n êm ế , nh ng n u
ẻ ẹ ữ ữ ư ể ẩ ậ ấ ậ ố ồ không có t m lòng đ nh n ra nh ng u n khúc s ph n thì nh ng v đ p nh màu h ng
ươ ườ ệ ả ủ ồ h ng c a ánh s ở ng mai kia cũng tr nên vô nghĩa, ng ự ậ ẩ ậ i ngh sĩ ph i nh n ra s th t n
ấ ươ ậ ự ậ ể ả ế ề ả ậ khu t sau màn s ự ng huy n o kia, ph i ti p c n s th t đ nh n ra ý nghĩa đích th c
ộ ố ườ ủ c a cu c s ng và con ng i.
ữ ủ ự ủ ề ậ ạ ả Qua nh ng cái nhìn khác nhau c a các nhân v t, đ u là s khúc x cái nhìn c a tác gi . Có
ễ ả ẫ ạ ườ ể ệ ộ ẽ l không ph i ng u nhiên mà Nguy n Minh Châu l ọ i ch n ng i k chuy n là m t ngh ệ
ườ ừ ể ủ ộ ườ ừ ế ấ ả ừ sĩ đã t ng là ng i lính. T đi m nhìn c a m t ng i lính đã t ng chi n đ u b o v ệ
ả ờ ể ợ ế ấ ầ ộ ộ ớ ấ m nh đ t này, l ổ i k g i ra m t cu c chi n đ u m i không kém ph n gay go, gian kh so
ế ẻ ấ ố ộ ượ ế ệ ả ộ ớ v i cu c chi n đ u ch ng k thù xâm l ấ c. Đó là cu c chi n đ u b o v nhân tính, v ẻ
ườ ộ ố ế ể ế ấ ồ ủ ẹ đ p tâm h n c a con ng ạ ộ i trong cu c s ng hòa bình, cu c chi n đ u đ tìm đ n h nh
ỉ ậ ữ ự ủ ế ộ ố ị phúc, tìm đ n nh ng giá tr đích th c c a cu c s ng. Không ch v y nhà văn còn cho
ườ ọ ộ ố ể ừ ữ ủ ề ấ ậ ớ ng i đ c nh n ra "nh ng đi u trông th y mà đau đ n lòng" c a cu c s ng đ t đó khái
ự ủ ệ ề ả ộ ộ quát lên m t quan ni m giàu tính nhân văn cao c đó là s đa chi u, phong phú c a cu c
ườ ế ệ ậ ấ ỉ ố s ng, con ng ầ ề ộ i không nên ch nhìn nh n v n đ m t cách phi n di n, qua loa mà c n
ự ệ ể ấ ể ể ệ ả ồ ấ ự ệ ph i đi sâu vào bên trong s vi c, tâm h n đ có th th u hi u toàn di n nh t s vi c,
ẻ ề ộ ố ề ớ ườ ủ ấ v n đ đó. Đó chính là cái nhìn m i m v cu c s ng con ng i c a nhà văn!
ễ ể ệ ế ắ ớ ề Có th nói, v i truy n ng n "Chi c thuy n ngoài xa", Nguy n Minh Châu đã cho ng ườ i
ả ậ ượ ự ộ ố ủ ư ề ả ạ ỉ ọ đ c c m nh n đ ố c s đa chi u c a cu c s ng. Gi ng nh là b n nh c không ch có
ứ ự ữ ữ ẹ ẻ ệ ổ nh ng thanh âm trong tr o, nh nhàng mà còn ch a đ ng nh ng giai đi u bay b ng, cao
ộ ố ồ ạ ữ ữ ề ả vút, cu c s ng luôn t n t ớ ạ i song song nh ng ni m vui, h nh phúc còn có c nh ng đ n
ấ ạ ế ườ ề ộ ệ ả ậ ấ đau, b t h nh... vì th mà con ng i ph i luôn nhìn nh n v n đ m t cách toàn di n, sâu
ượ ự ủ ả ấ ẩ ơ ộ ấ ể ắ s c nh t đ tránh đ ị c cái nhìn u trĩ, gi n đ n. Giá tr đích th c c a m t tác ph m là
ả ượ ộ ố ậ ủ ườ ư ễ ả ph i ph n ánh đ c cu c s ng th t c a con ng i nh chính Nguy n Minh Châu đã quan
ệ ườ ủ ự ế ệ ế ả ni m: "Trên con đ ả ớ ng đ n ch nghĩa hi n th c đôi khi chúng ta ph i khai chi n c v i
ữ ệ ố ẹ ẻ ủ ủ ự ệ ớ nh ng quan ni m t t đ p và lâu dài c a chính mình". S phát hi n m i m c a nhà văn
ế ệ ư ề ọ ớ ộ chính là m t trào l u văn h c m i cho các th h nhà văn noi theo, đi u đó đã giúp cho
ủ ễ ở ọ ệ ờ ỳ ổ Nguy n Minh Châu tr thành cây bút tiên phong c a văn h c Vi ớ t Nam th i k đ i m i
ọ ừ ư ễ ợ ộ ộ ố ữ nh nhà văn Nguyên Ng c t ng ca ng i: "Nguy n Minh Châu thu c m t trong s nh ng
ở ườ ệ ọ nhà văn m đ ấ ủ ng tinh anh và tài hoa nh t c a văn h c ta hi n nay".