ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC
----!"&!"-----
Người thực hiện: PHẠM THÁI HÀ
NGHIÊN CỨU BÀO CHẾ MÀNG FILM ĐẶT DƯỚI
LƯỠI CHỨA SAPONIN TỪ CỦ TAM THẤT
PANAX NOTOGINSENG (BURK.) F. H. CHEN
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
(DƯỢC HỌC)
Hà Nội 2022
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC
----!"&!"-----
Người thực hiện: PHẠM THÁI HÀ
NGHIÊN CỨU BÀO CHẾ MÀNG FILM ĐẶT DƯỚI
LƯỠI CHỨA SAPONIN TỪ CỦ TAM THẤT
PANAX NOTOGINSENG (BURK.) F. H. CHEN
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
(DƯỢC HỌC)
Khóa : QH2017.Y
Người hướng dẫn : ThS. Nguyễn Văn Khanh
TS. Trần Tuấn Hiệp
Hà Nội2022
LỜI CẢM ƠN
Đầu tiên, em xin gửi lời cảm ơn tới toàn thể các thầy, cô giáo thuộc Ban Chủ
nhiệm, các phòng ban trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc Gia Hà Nội đã dìu dắt,
giúp đỡ em trong suốt thời gian em học tập, sinh hoạt rèn luyện trên ghế nhà trường
và tạo điều kiện cho em hoàn thành khoá luận tốt nghiệp.
Tiếp đó, em xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất tới Thạc sĩ Nguyễn
Văn Khanh - giảng viên bộ môn Bào chế và công nghệ dược phẩm trường Đại học Y
Dược, Đại học Quốc gia Nội, cùng Tiến Trần Tuấn Hiệp - giảng viên trường
Đại học Phenikaa người đã trực tiếp tận tình chỉ bảo hướng dẫn em trong khoảng
thời gian em thực hiện đề tài.
Đồng thời, em xin cảm ơn các thầy, trong bộ môn Bào chế công nghệ
dược phẩm thuộc Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội, đã tạo điều kiện để em
có thể thực hiện khóa luận này.
Cuối cùng, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới gia đình, bạn đã luôn luôn
động viên và giúp đỡ em trong lúc khó khăn cũng như trong quá trình thực hiện khóa
luận này.
Hà Nội, tháng 6 năm 2022
Sinh viên
Phạm Thái Hà
MỤC LỤC
LỜI CM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ VÀ ĐỒ THỊ
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN .................................................................................... 3
1.1. Tổng quan về cây tam thất và saponin ......................................................... 3
1.1.1. Tên khoa học ........................................................................................ 3
1.1.2. Phân bố ................................................................................................ 3
1.1.3. Đặc điểm thực vật ................................................................................ 3
1.1.4. Thành phần hoá học ............................................................................. 4
1.1.5. Tác dụng dược lý của saponin ............................................................. 7
1.1.6. Tam thất trong y học cổ truyền .......................................................... 11
1.2. Tổng quan về màng film .............................................................................. 11
1.2.1. Lịch sử màng film .............................................................................. 11
1.2.2. Cơ chế hấp thụ của màng film qua niêm mạc miệng ......................... 12
1.2.3. Ưu, nhược điểm của màng film ......................................................... 12
1.2.4. Phương pháp bào chế ODF ............................................................... 13
1.2.5. Bào chế và phát triển ODF nạp chiết xuất dược liệu ......................... 15
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................... 18
2.1. Đối tượng ....................................................................................................... 18
2.1.1. Nguyên liệu, hoá chất ........................................................................ 18
2.1.2. Máy móc, dụng cụ ............................................................................. 19
2.2. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 20
2.2.1. Sơ đồ quá trình thực hiện bào chế màng film chứa saponin .............. 20
2.2.2. Chiết xuất và tinh chế PNS ................................................................ 21
2.2.3. Xây dựng phương pháp định lượng R1, Rg1, Re, Rb1, Rd bằng
phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao ............................................................ 22
2.2.4. Định lượng saponin sử dụng HPLC ................................................... 23
2.2.5. Tính ổn định của PNS ở các pH khác nhau ....................................... 23
2.2.6. Bào chế màng film chứa PNS ............................................................ 24
2.2.7. Phương pháp đánh giá một số đặc tính của màng film ...................... 24
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ ......................................................................................... 26
3.1. Định lượng R1, Rg1, Re, Rb1, Rd bằng phương pháp sắc ký lỏng hiệu
năng cao ................................................................................................................ 26
3.1.1. Tính chọn lọc của phương pháp ......................................................... 26
3.1.2. Độ tuyến tính và khoảng nồng độ ...................................................... 26
3.1.3. Định lượng R1, Rg1, Re, Rb1, Rd ..................................................... 28
3.1.4. Tính ổn định của PNS ở các pH khác nhau ....................................... 31
3.2. Bào chế và tối ưu hoá công thức màng film chứa PNS ............................. 33
3.3. Đánh giá một số đặc tính của màng film .................................................... 33
3.3.1. Độ dày ................................................................................................ 33
3.3.2. Độ rã .................................................................................................. 33
3.3.3. Độ ẩm ................................................................................................. 33
3.3.4. Độ bền gấp ......................................................................................... 33
3.3.5. pH bề mặt ........................................................................................... 34
3.3.6. Kính hiển vi điện tử quét SEM .......................................................... 34
3.2.7. Phổ FTIR đánh giá tương tác giữa các thành phần công thức ........... 35
3.2.8. Đánh giá độ đồng đều hàm lượng ...................................................... 36
3.2.9. Đánh giá độ hoà tan ........................................................................... 37
CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN ...................................................................................... 39
4.1. Đánh giá PNS sau tinh chế và chiết xuất .................................................... 39
4.2. Đánh giá màng film chứa PNS .................................................................... 40
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT .................................................................................... 42
TÀI LIỆU THAM KHẢO