TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
KHOA TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHUYÊN NGÀNH TÀI CHÍNH QUỐC TẾ
-------***-------
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Đề tài: Thực trạng và giải pháp nâng cao năng lực cạnh
tranh của doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam sau khi Việt
Nam gia nhập WTO
Sinh viên thực hiện : Nguyễn Thị Kiều Diễm
Lớp : A10
Khoá : 43C
Giáo viên hướng dẫn : ThS. Trần Bích Ngọc
Hà Nội, 2008
MỤC LỤC
DANH MỤC BẢNG BIỂU VÀ ĐỒ THỊ
DANH MỤC CHỮ CÁI VIẾT TẮT
LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................... 1
CHƢƠNG I. CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ CẠNH TRANH, NĂNG LỰC CẠNH
TRANH CỦA DOANH NGHIỆP NÔNG NGHIỆP ................................... 4
1 . Cạnh tranh và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp ..................................... 4
1.1. Cạnh tranh ....................................................................................... 4
1.2. Năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp............................................ 8
2. Doanh nghiệp nông nghiệp và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nông
nghiệp ................................................................................................................... 10
2.1. Khái niệm doanh nghiệp nông nghiệp ........................................... 10
2.2. Các tiêu chí đánh giá năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nông
nghiệp .......................................................................................................... 11
2.3. Sự cần thiết phải nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nông
nghiệp. .................................................................................................................. 13
CHƢƠNG II. THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÁC
DOANH NGHIỆP NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM .................................... 17
1. Các quy định của WTO và cam kết của Việt Nam về nông nghiệp trong
khuôn khổ WTO ................................................................................................... 17
1.1. Các quy định của WTO liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp .......... 17
1.2. Các cam kết của Việt Nam về nông nghiệp trong khuôn khổ WTO 23
1.3. Tác động của việc gia nhập WTO đối với các doanh nghiệp nông
nghiệp Việt Nam. ......................................................................................... 26
2. Đánh giá thực trạng năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp nông nghiệp
Việt Nam .............................................................................................................. 31
2.1. Nhóm các yếu tố về sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp .......... 31
2.2. Nhóm các yếu tố về thị trường của doanh nghiệp .......................... 46
CHƢƠNG III. GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH
CỦA DOANH NGHIỆP NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM SAU KHI VIỆT
NAM GIA NHẬP WTO ............................................................................. 56
1. Các giải pháp từ phía Chính phủ………………………………………...56
2. Các giải pháp từ phía Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn ........ 68
3. Các giải pháp từ phía doanh nghiệp nông nghiệp ............................. 70
KẾT LUẬN ................................................................................................. 76
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
DANH MỤC BẢNG BIỂU VÀ ĐỒ THỊ
Bảng 1: Cam kết cắt giảm thuế nhập khẩu theo một số nhóm mặt hàng nông
sản chính bao gồm: ....................................................................................... 24
Bảng 2. Khả năng về vốn của doanh nghiệp nông nghiệp trong.................... 34
3 năm 2004 - 2006........................................................................................ 34
Đồ thị 1. Tỉ lệ sản phẩm chính so với tổng doanh thu của các doanh nghiệp
nông nghiệp .................................................................................................. 39
Đồ thị 2. Trình độ đào tạo của chủ DN ......................................................... 44
Đồ thị 3. Chỉ số cạnh tranh phân theo loại hình doanh nghiệp ...................... 54
Đồ thị 4. Chỉ số cạnh tranh phân theo ngành hàng ........................................ 55
DANH MỤC CHỮ CÁI VIẾT TẮT
WTO Tổ chức thương mại thế giới
UNDP Chương trình phát triển Liên hiệp quốc
OECD Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế
GATT Hiệp định chung về thuế quan và thương mại
SPS Hiệp định về việc áp dụng các biện pháp vệ sinh dịch tễ và kiểm
dịch động thực vật
TBT Hiệp định về hàng rào kỹ thuật trong thương mại
TRIPS Hiệp định về Thủ tục giấy phép nhập khẩu, Hiệp định về các khía
cạnh thương mại của quyền sở hữu trí tuệ
MFN Nguyên tắc đối xử Tối huệ quốc
NT Nguyên tắc đối xử quốc gia
STEs Doanh nghiệp thương mại nhà nước
TNHH Trách nhiệm hữu hạn
Gis Chỉ dẫn địa lí
MARD Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn
ODA Viện trợ không hoàn lại
FDI Đầu tư trực tiếp nước ngoài
ASEAN Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á
APEC Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương
ASEM Diễn đàn hợp tác Á – Âu
Codex Tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế
OIE Tổ chức thú y thế giới
IPPC Công ước bảo vệ thực vật quốc tế
ISO Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế
VCCI Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam
USAID Cơ quan phát triển quốc tế Mĩ
SMEs Các doanh nghiệp vừa và nhỏ
IPSARD Viện chính sách và chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn
