Khóa luận tốt nghiệp đại học: Xây dựng hệ thống bài tập kiểm tra đánh giá môn Tự nhiên - Xã hội lớp 3

Xã hội ngày nay ngày càng phát triển theo hướng hiện đại hóa toàn cầu, đặt giáo dục và đào tạo con người lên hàng đầu. Với sự thay đổi chương trình giáo dục phổ thông từ năm 2018 nhằm phát triển năng lực học sinh, việc đánh giá quá trình học tập đóng vai trò then chốt để xác định hiệu quả dạy học. Chính vì lẽ đó, khóa luận này tập trung xây dựng hệ thống bài tập kiểm tra đánh giá cho môn Tự nhiên – Xã hội lớp 3, nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và nâng cao chất lượng dạy học.

Giáo viên tiểu học, đặc biệt là giáo viên dạy môn Tự nhiên – Xã hội lớp 3; các nhà nghiên cứu giáo dục và sinh viên ngành Giáo dục Tiểu học.

Khóa luận này nghiên cứu việc xây dựng hệ thống bài tập kiểm tra đánh giá môn Tự nhiên – Xã hội lớp 3, tuân thủ Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Nghiên cứu bao gồm cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn và quy trình xây dựng hệ thống bài tập. Về lý luận, khóa luận làm rõ khái niệm kiểm tra, đánh giá, mục tiêu đánh giá kết quả học tập ở tiểu học (bao gồm năng lực chung và năng lực đặc thù), ứng dụng thang đo Bloom trong thiết kế bài tập, và vai trò quan trọng của kiểm tra đánh giá. Đặc biệt, nghiên cứu chú trọng đến đặc điểm nhận thức của học sinh lớp 3 như tri giác, ghi nhớ, tư duy và phát triển đạo đức, để đảm bảo hệ thống bài tập phù hợp với lứa tuổi. Về thực tiễn, khóa luận khảo sát thực trạng xây dựng hệ thống bài tập tại trường Tiểu học Kim Đồng, thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam. Kết quả khảo sát cho thấy 75% giáo viên thỉnh thoảng sử dụng hệ thống bài tập, chủ yếu từ sách bài tập (60%) và tham khảo mạng (30%), chỉ 10% tự biên soạn. 100% giáo viên đánh giá hiệu quả sử dụng hệ thống bài tập là “khá tốt”. Về phía học sinh, 91.6% yêu thích môn học và 52.3% thích làm bài tập. Tuy nhiên, thực trạng cho thấy hệ thống bài tập hiện tại còn hạn chế về sự đa dạng và chưa tận dụng tối đa hình ảnh minh họa. Dựa trên các cơ sở này, khóa luận đề xuất quy trình xây dựng hệ thống bài tập theo các nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống, khoa học, phù hợp mục đích chương trình, vừa sức và phát huy năng lực học sinh, có tính kế thừa và khả thi. Quy trình bao gồm 5 bước: xác định mục tiêu đo lường, xây dựng ma trận, xây dựng bài tập, xây dựng đáp án và kiểm tra lại hệ thống. Khóa luận cung cấp các ví dụ chi tiết về xây dựng bài tập cho các chủ đề “Con người và sức khỏe” (bao gồm cơ quan tuần hoàn, cơ quan thần kinh, tiêu hóa, và chất có hại) và “Trái đất và bầu trời” (bao gồm bề mặt Trái Đất, phương hướng, Mặt Trời, Trái Đất, Mặt Trăng). Khảo nghiệm sư phạm cho thấy hệ thống bài tập được xây dựng khả thi và hiệu quả, giúp học sinh hứng thú hơn trong học tập. Kết luận, hệ thống bài tập đã xây dựng có tính khoa học, phù hợp với học sinh lớp 3, góp phần nâng cao chất lượng dạy học. Khóa luận cũng đưa ra các khuyến nghị cụ thể cho nhà trường, giáo viên và học sinh để tiếp tục phát triển và ứng dụng hiệu quả hệ thống bài tập kiểm tra đánh giá.