Tài Chính Quốc Tế GVHD: T.S. Nguyễn Khắc Quốc Bảo
TH: Nhóm 5_NH6_K20
Theo bài nghiên cứu đăng tải trên tạp chí EUROPEAN ECONOMY (2009) do các
chuyên gia kinh tế IMF phân tích thì nguyên nhân khủng hoảng nợ nhìn từ quá khứ chính là
mỗi khi nền kinh tế suy thoái thì nợ công bắt đầu tăng vọt.
Khủng hoảng dầu mỏ 1973: Các nước Opec ngừng xuất dầu sang các nước ủng hộ
Israel trong cuộc chiến tranh Yom Kippur chống lại Ai Cập và Syria (gồm Mỹ, Nhật và Tây
Âu), tạo nên cuộc khủng hoảng dầu mỏ đẩy kinh tế Âu Mỹ chìm vào suy thoái. Đó cũng là
lúc Âu Mỹ tái cấu trúc nền kinh tế, chuyển hướng từ sản xuất công nghệ sang tài chính dịch
vụ và nhường phát triển công nghệ cho những nước Châu Á mới nổi.
Năm 1990: Ngành tài chính dịch vụ phát triển mạnh mẽ nhưng hầu hết đều dựa trên
kẽ hở của thị trường, thiên về đầu cơ tài chính làm thổi phồng những “bong bóng tài sản”, tạo
ra viễn cảnh giàu có “ảo” cho nền kinh tế Âu Mỹ. Hậu quả làm nảy sinh nhiều bất ổn trong cơ
cấu ngành nghề, phân khúc giàu nghèo và số người thất nghiệp tăng lên, phải sống nhờ vào
sự hỗ trợ của chính phủ. Kết quả là tình trạng nợ công ngày càng chồng chất và tiếp theo là
cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Chính phủ đành chọn giải pháp vay tiền nhằm mục đích
cầm chừng chờ qua cơn hấp hối.
Khủng hoảng tài chính 2008: Thế giới lại khủng hoảng và chính phủ các nước lại
tiếp tục áp dụng kế sách cũ là huy động tiền để hỗ trợ các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp và
trợ giúp khối lao động thất nghiệp. Trong khi đó trái phiếu của các lần phát hành trước đó đã
đến hạn trả cả vốn lẫn lãi, khiến cho gánh nặng nợ tích tụ suốt mấy chục năm qua tiếp tục
chất chồng. Thêm vào đó là các hoạt động đầu cơ bằng các công cụ tài chính cực kỳ nguy
hiểm như CDS diễn ra sôi nổi, nhằm đánh cược cho một sự sụp đổ tài chính rất có khả năng
xảy ra. Những kẻ đầu cơ lớn nhất hiện nay lại là chính các ngân hàng trung ương, họ đã vượt
qua các quỹ phòng hộ Hedge Funds về quy mô giao dịch tiền tệ.
Tóm lại:
Cuộc khủng hoảng tài chính bắt đầu ở Hoa Kỳ vào cuối năm 2007 quét qua Đại Tây
Dương đến Châu Âu. Và cuộc khủng hoảng dưới chuẩn nổi lên trong tháng 8 năm 2007, trở
thành khủng hoảng toàn cầu. Có rất nhiều ý kiến thảo luận về mối liên hệ, điểm khác biệt
giữa cuộc khủng hoảng tài chính 2008 với khủng hoảng nợ công Châu Âu cũng như đưa ra
rất nhiều kịch bản cho sự tồn tại hay mất đi đồng tiền chung Châu Âu. Bây giờ hầu như các
nhà lãnh đạo chính trị và tài chính ở Mỹ hay ở Châu Âu đều tập trung và đang hy vọng tìm
giải pháp để giảm bớt cuộc khủng hoảng nợ công châu Âu nhằm ngăn chặn một cơn sóng
thần tương tương tự ngược lại.
2. Mối liên hệ giữa cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 và khủng hoảng nợ
công Châu Âu
2.1 Đông Âu đã từng trải qua cuộc khủng hoảng tài chính thời điểm 2008
Vào mùa thu năm 2008, Trung Âu và Đông Âu bắt đầu rơi vào khủng hoảng. Mười
nước thành viên của Liên minh Châu Âu đã ở trong tình trạng quá nóng. Lạm phát lên hai
chữ số ở Bulgaria, Estonia, Latvia và Lithuania. Lương và giá bất động sản vọt lên cao, mất
