Kiểm toán tài chính và kiểm toán
hoạt động
Có 3 phương pháp tiếp
cận tài chính đối với
Kiểm toán nhà nước, đó
là: Kiểm toán tuân thủ,
Kiểm toán xác nhận (
Báo cáo tài chính) và Kiểm toán hoạt động ( hay Kiểm toán
hiệu quả đồng tiền).
1. Các phương pháp tiếp cận khác nhau đối với Kiểm toán
nhà nước
Kiểm toán tuân thủ là hình thức kiểm toán chủ yếu tập trung vào
các giao dịch tài chính của một tổ chức nhằm đảm bảo các giao
dịch này được ghi chép đúng, công quĩ được sử dụng và hạch
toán một cách đúng đắn và các nghĩa vụ về mặt nghĩa vụ pháp lý
được đáp ứng. Các biện pháp kiểm tra được thực hiện để đảm
bảo được rằng luật pháp và các qui định có lien quan được tuân
thủ. Báo cáo kiểm toán tuân thủ thường là các báo cáo dài trong
đó nêu lên chi tiết các điểm yếu và bất thường được phát hiện
trong quá trình kiểm toán
Phương pháp tiếp cận cơ bản là kiểm toán tuân thủ pháp luật-
nhằm đưa ra những xác nhận rằng mỗi giao dịch và từng khoản
thanh toán là hợp lệ và tuân thủ với ngân sách. Kiểm toán tuân
thủ pháp luật dựa trên việc kiểm tra tất cả các giao dịch tài chính.
Việc kiểm tra này có thể được tiến hành trước khi thực hiện thanh
toán ( tiền kiểm) hoặc có thể diễn ra sau khi thanh toán( hậu
kiểm). Kiểm toán tuân thủ pháp luật đôi khi được mở rộng để bao
gồm cả việc xem xét tính đúng đắn.
Kiểm toán xác nhận ( Báo cáo tài chính ) là một loại kiểm toán
tuân thủ đang trở thành quan trọng hơn trong những năm gần
đây. Là loại kiểm toán bao gồm công việc kiểm toán và việc trình
bày ý kiến kiểm toán về các báo cáo tài chính của một tổ chức. Ý
kiến kiểm tra thường ngắn gọn và theo một mẫu chuẩn. Kiểm
toán xác nhận thường được thực hiện trên cơ sở hệ thống chọn
mẫu. Điều này có nghĩa là chỉ có một mẫu nhỏ các giao dịch
được kiểm tra hoặc soát xét . Hơn nữa, hệ thống kiểm soát nội
bộ của bản than tổ chức và kết quả công việc của kiểm toán nội
bộ( nếu có) cũng có thể cung cấp một mức độ tin cậy và đảm bảo
nhất định.
Kiểm toán hoạt động hay kiểm toán giá tri tiền tệ được một số cơ
quan Kiểm toán nhà nước phát triển nhắm bổ sung cho các
phương pháp kiểm toán khác. Hình thức kiểm toán này thường
được gắn liền với sự nhấn mạnh tính hiệu quả trong các lĩnh vực
công trong thời gian gần đây. Nó có thể được giới thiệu như là
một phần của quá trình cải cách có tên gọi là Quản trị khu vực
Công mới ( bao gồm tư nhân hoá, các thị trường và các cơ quan
nội bộ).
Kiểm toán hoạt động bao gồm nguyên lý 3 E: Economy – tính
kinh tế, Efficiency- tính hiệu lực và Effectiveness –tính hiệu quả.
Tính kinh tế có thể được định nghĩa là đạt được mục tiêu một
cách rẻ hơn hay tiêu tốn ít hơn. Tính hiệu lực là thực hiện đúng
công việc hoặc chi tiêu một cách tốt nhất. Mục đích là nhằm tăng
sản lượng đầu ra trong khi vẫn duy trì hoặc giảm các yếu tố đầu
vào. Tính hiệu quả là thực hiện đúng công việc hoặc chi tiêu một
cách khôn ngoan nhất. Thường được đo lường bằng cách so
sánh kết quả đạt được với kế hoạch.
Kiểm toán hoạt động có thê bao gồm các phương pháp tiếp cận
khác, đang được áp dụng tại một số quốc gia bao gồm: Kiểm
toán kết quả, kiểm toán các chỉ số phi tài chính ( đang được xem
xét tại Anh Quốc, hiện tại các hệ thong tin đang được đánh giá);
đánh giá các giả định lập ngân sách( đang được áp dụng một số
nội dung tại Anh Quốc và Đức), thường được thoả thuận thực
hiện hang năm.
Về vấn đề này, tuyên bố Lima của INTOSAI đã đề cập như sau:
Việc cần có loại kiểm toán tuân thủ pháp luật thong thường đối
với các vấn đề tài chính là điều không phải tranh cãi; tuy nhiên
