1
SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT MƯỜNG QUẠ
ĐỀ TÀI
MỘT SỐ KINH NGHIỆM ÔN THI TỐT NGHIỆP THPT MÔN
GDCD CHO HỌC SINH DÂN TỘC THIỂU SỐ Ở TRƯỜNG THPT
MƯỜNG QUẠ
THUỘC MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN
Tên tác giả: Nguyễn Hồng Lĩnh
Tổ: Văn – Sử - GDCD – Tiếng Anh
Năm thực hiện: 2021
Số điện thoại: 0919569968, 0966373816
2
Mục lục
TT
Nội dung
Trang
Ghi chú
1
A. Đặt vấn đề
Trang 3
2
1.1. Lý do chọn đề tài
Trang 3
3
1.2. Mục đích của SKKN
Trang 4
4
1.3. Tính mới của đề tài
Trang 4
5
1.4. Không gian – Thời gian nghiên cứu
Trang 5
6
1.5. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu..
Trang 5
7
1.6. Phương pháp nghiên cứu
Trang 5
8
B. Nội dung nghiên cứu
I. CƠ SỞ KHOA HỌC
1. Cơ sở lí luận
Trang 5 - 6
9
2. Cơ sở thực tiễn
Trang 6
10
2.1. Thực trạng học sinh
Trang 6 - 7
11
2.2. Thực trạng dạy
Trang 7
12
2.3. Thuận lợi khó khăn
Trang 8 - 9
13
2.4. Nguyên nhân
Trang 9
14
2.5. Phân tích đánh giá
Trang 9
15
II. MỘT SỐ GIẢI PHÁP..
Trang 9
16
1. Xây dựng kế hoạch..
Trang 9 – 10
17
2. Biên soạn tài liệu….
Trang 10 – 14
18
3. Tổ chức ôn thi, phân loại học sinh…
Trang 14 – 16
19
4. Hướng dẫn xác định kiến thức
Trang 16 – 19
21
5. Xây dựng hệ thống kiến thức bằng sơ
đồ tư duy
Trang 19
22
6. Ra đề tự luyện
Trang 20 – 22
23
7. Tổ chức kiểm tra thử
Trang 22 – 28
24
8. Giúp đỡ học sinh yếu
Trang 29 – 30
3
25
9. Sưu tầm đề thi
Trang 30 – 31
26
10 Tổ chức dạy tình nguyện
Trang 31 – 32
27
III. Mối quan hệ giữa các giải pháp và
kết quả
Trang 33
28
1. Mối quan hệ giữa các giải pháp
Trang 33
29
2. Kết quả
Trang 33 – 35
29
C. KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Trang 35
30
2. Ý nghĩa đề tài
Trang 36
31
3. Đề xuất phạm vi ứng dụng
Trang 36
32
4. Kiến nghị
Trang 36 - 37
33
D. Tài liệu tham khảo – mục lục – phụ
lục
Từ trang 37 trở
đi
4
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
1.1. Lý do chọn đề tài
Môn GDCD là môn khoa học xã hội có vị trí rất quan trọng. Môn GDCD
cung cấp cho học sinh hệ thống tri thức toàn diện trên tất cả các lĩnh vực của đời
sống kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội… bao gồm kiến thức của nhiều môn học
khác. Môn học này góp phần hình thành nhân cách, phẩm chất, năng lực cho học
sinh THPT; hình thành và phát triển phương pháp suy nghĩ và hành động, giúp học
sinh THPT trở thành con người có tri thức, phẩm chất năng lực; phát triển hoàn
thiện các mặt: Đức, Trí, Thể, Mĩ. Môn học trực tiếp hình thành phẩm chất chính
trị, đạo đức tư tưởng cho học sinh thông qua việc trực tiếp trang bị cho học sinh
THPT về thế giới quan và nhân sinh quan khoa học; trực tiếp hình thành niềm tin,
lý tưởng, đạo đức, ý thức pháp luật cho thế hệ công dân của đất nước. Môn học
còn góp phần đào tạo học sinh thành những người lao động mới, góp phần hình
thành phẩm chất tích cực của người công dân tương lai.
Kể từ năm 2017 trở đi, có sự đổi mới trong tổ chức thi THPT, số môn thi
tăng lên và được chia thành 2 tổ hợp, trong đó có môn GDCD là hoàn toàn mới,
lần đầu tiên được đưa vào thành một môn thi Quốc gia. Để ôn thi, học sinh phải
ôn cả 6 môn bao gồm Toán, Văn, Anh bắt buộc và 1 trong 2 tổ hợp bài thi bao gồm
khoa học tự nhiên (Lý, Hóa, Sinh) và khoa học xã hội (Sử, Địa, GDCD).
Thi THPT hay thi Tốt nghiệp THPT là một khâu quan trọng trong quá trình
dạy học là khâu cuối cùng để đánh giá chất lượng dạy và kết quả học của học sinh,
các tiêu chí để đánh giá nhà trường về chất lượng giảng dạy thì tiêu chí về tỉ lệ học
sinh đậu tốt nghiệp là một trong những tiêu chí quan trọng xếp vị trí của nhà
trường trong hệ thống các trường học phổ thông, là danh dự và uy tín của giáo viên
đối với học sinh. Vì vậy, để đạt kết quả tốt, các nhà trường phải tiến hành công tác
tổ chức ôn thi cho học sinh để các em có đủ kiến thức để thi tốt nghiệp và thi vào
các trường chuyên nghiệp. Tùy vào đối tượng học sinh mà có các giải pháp tổ chức
ôn thi khác nhau, với thời lượng ôn khác nhau, cách thức tiếp cận khác nhau.
Trường THPT Mường Quạ đóng trên địa bàn xã Môn sơn – Huyện Con
Cuông, thuộc vùng biên giới, dân cư chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, đời
sống khó khăn, chất lượng giáo dục thấp, so với địa bàn tuyển sinh của các trường
THPT trong tỉnh chênh lệch nhau rất nhiều, kết quả giáo dục các mặt và tỉ lệ đậu
tốt nghiệp THPT so với các trường THPT trên địa bàn và trong các huyện miền núi
Tây Nam là thấp, trường cũng như các bộ môn thi tốt nghiệp luôn quan tâm làm
thế nào để nâng cao chất lượng và tỉ lệ học sinh đậu tốt nghiệp hàng năm.
Xác định để có chất lượng và kết quả thi tốt nghiệp THPT đạt kết quả tốt,
trường THPT Mường Quạ luôn chỉ đạo giáo viên tập trung nâng cao chất lượng đại
trà, không tập trung mũi nhọn vì nguồn nhân lực chất lượng cao không có. Trên cơ
5
sở đó, giáo viên giảng dạy và ôn thi tốt nghiệp phải quán triệt và tìm giải pháp để
nâng cao chất lượng đại trà của môn mình, không để học sinh có điểm liệt (dưới
1,5 đ), các môn có lợi thế bên cạnh nâng cao mức đạt điểm bình quân ≥5 thì phải
có giải pháp đạt kết quả cao hơn ngang bằng với bình quân chung môn thi của tỉnh.
Từ khi môn GDCD được đưa vào nhóm môn thi bắt buộc trong thi tốt
nghiệp THPT năm học 2016 – 2017, thì kết quả thi của bộ môn GDCD của nhà
trường luôn thấp hơn các đơn vị khác. Trong khi đó đa số học sinh lại luôn coi
môn GDCD là môn phụ, về phía chuyên môn chỉ cá nhân tôi là dạy môn GDCD –
không có đồng nghiệp để học hỏi kinh nghiệm và trao đổi chuyên môn; tài liệu của
bộ môn để tham khảo cũng hạn chế.
Để nâng cao chất lượng, bản thân tôi luôn tìm tòi học hỏi để tổ chức ôn thi
tốt nghiệp tốt và có kết quả cao, khẳng định được vị trí chuyên môn của mình,
tránh bị coi thường là môn phụ. Với sự không ngừng đúc rút kinh nghiệm, học hỏi
từ đồng nghiệp, và sự tận tâm với nghề nghiệp. Từ năm học 2018 – 2019, kết quả
thi tốt nghiệp hàng năm đã được nâng cao, chất lượng bộ môn được khẳng định
được; vai trò và vị trí của môn học ngày càng được nâng cao, kết quả năm sau cao
hơn năm trước, số học sinh đạt điểm 9 ngày càng tăng, kì thi tốt nghiệp năm 2020
đã có điểm 10, điều đó chứng tỏ những giải pháp mà bản thân đưa ra là phù hợp
với đặc điểm học sinh và đặc thù vùng miền, với đối tượng là học sinh dân tộc có
năng lực học hạn chế, khả năng tự học còn thấp.
Với thời gian ngiên cứu trong 2 năm qua và nhất là kết quả thi tốt nghiệp
THPT 2019 – 2020, tôi mạnh dạn đề xuất một số kinh nghiệm mà bản thân tôi đã
áp dụng thành công đối với học sinh nhà trường và đạt kết quả khả quan với đề tài
“Một số kinh nghiệm ôn thi tốt nghiệp THPT môn GDCD cho học sinh dân tộc
thiểu số ở trường THPT Mường Quạ.”
1.2. Mục đích của sáng kiến kinh nghiệm
Giúp cho học sinh nắm được kiến thức và có kĩ năng học bài, kĩ năng làm
bài thi đạt kết quả cao.
Tiếp tục nâng cao chất lượng bộ môn GDCD, tiếp tục đạt kết quả cao hơn
trong kì thi TNTHPT năm 2021 và góp phần vào thành công chung của nhà trường
trong việc nâng cao chất lượng và tỉ lệ thi đậu TNTHPT.
1.3. Tính mới của đề tài
Để nâng cao kết quả thi tốt nghiệp THPT, trong những năm qua có nhiều
sáng kiến, giải pháp. Nhưng để có một giải pháp nâng cao chất lượng một cách
toàn diện và đồng bộ cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng đặc thù như trường
THPT Mường Quạ thì chưa có đề tài nào viết.
Những giải pháp mà bản thân đưa ra so với định hướng ôn tập của chuyên
môn Sở trong đợt ôn thi trực tuyến thì có sự khác biệt ở một số điểm mang tính
chuyên biệt đặc thù vùng miền, chính điều đó làm tăng chất lượng và hiệu quả của
môn thi, kì thi mà bộ môn cũng như nhà trường đạt được trong năm học vừa qua.
