Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Sử dụng kĩ thuật phòng tranh kết hợp xây dựng công cụ đánh giá nhằm phát triển năng lực tư duy lịch sử trong dạy học Lịch sử 9

Đổi mới Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018 đặt ra yêu cầu cấp thiết về phát triển năng lực học sinh, đặc biệt là năng lực tư duy lịch sử trong môn Lịch sử. Tuy nhiên, thực trạng dạy học truyền thống vẫn còn phổ biến, khiến học sinh thiếu hứng thú và chưa phát huy hết tiềm năng tư duy. Điều này đòi hỏi những giải pháp sáng tạo nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy. Sáng kiến này đề xuất một cách tiếp cận mới, tập trung vào việc áp dụng kĩ thuật phòng tranh kết hợp với công cụ đánh giá, nhằm kích thích sự chủ động, phát triển toàn diện năng lực học tập và tư duy phản biện cho học sinh lớp 9 trong phân môn Lịch sử.

Giáo viên môn Lịch sử và Địa lí cấp THCS, cán bộ quản lý giáo dục quan tâm đến đổi mới phương pháp giảng dạy, và các nhà nghiên cứu giáo dục.

Nghiên cứu này giải quyết thách thức trong dạy học Lịch sử cấp THCS, nơi học sinh thường thiếu hứng thú và năng lực tư duy lịch sử chưa được phát triển tối đa do các phương pháp truyền thống. Sáng kiến tập trung vào việc khai thác và áp dụng hiệu quả kĩ thuật phòng tranh, một phương pháp dạy học tích cực, kết hợp với việc xây dựng bộ công cụ đánh giá. Kĩ thuật phòng tranh khuyến khích học sinh trưng bày các sản phẩm học tập theo chủ đề lịch sử như một buổi triển lãm, tạo không gian mở để các em di chuyển, quan sát, trao đổi, đặt câu hỏi và đưa ra phản hồi lẫn nhau, từ đó kích thích tư duy phản biện và khả năng hợp tác. Phương pháp này không chỉ đổi mới hình thức trình bày sản phẩm mà còn tích hợp linh hoạt các kĩ thuật dạy học tích cực khác cùng với các công cụ đánh giá chuẩn xác như thang đo và rubrics. Việc này giúp giáo viên định hướng, đánh giá khách quan quá trình và kết quả học tập của học sinh, đồng thời tăng cường khả năng tự đánh giá và đánh giá đồng đẳng. Sáng kiến mang lại giá trị ứng dụng cao, góp phần đa dạng hóa hoạt động học tập, tạo hứng thú cho học sinh đối với môn Lịch sử, nâng cao năng lực tư duy lịch sử và các năng lực chung theo yêu cầu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018, đồng thời cung cấp một nguồn tài liệu tham khảo thiết thực cho giáo viên.