Kinh nghiệm phẫu thuật tạo hình mở rộng bàng quang bằng ruột tại bệnh viện Bình Dân trong 10 năm 1994 - 2003

Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> <br /> 40 KINH NGHIEÄM PHAÃU THUAÄT TAÏO HÌNH MÔÛ ROÄNG BAØNG QUANG<br /> BAÈNG RUOÄT TAÏI BEÄNH VIEÄN BÌNH DAÂN TRONG 10 NAÊM 1994 – 2003<br /> Nguyeãn Vaên Aân*, Ñaøo Quang Oaùnh*, Nguyeãn Tuaán Vinh* Nguyeãn Vaên Hieäp*, Vuõ Leâ<br /> Chuyeân*, Vuõ Vaên Ty*<br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> 67 tröôøng hôïp phaãu thuaät taïo hình môû roäng baøng quang baèng ruoät vôùi kyõ thuaät xeû oáng ruoät ñaõ ñöôïc thöïc<br /> hieän taïi khoa Nieäu beänh vieän Bình Daân töø thaùng 10/1994 ñeán thaùng 8/2003. Chæ ñònh moå goàm coù baøng quang<br /> thaàn kinh co thaét hoaëc taêng tröông löïc, baøng quang keùm daõn nôû do vieâm baøng quang maïn vaø baøng quang teo<br /> nhoû do lao. Ñaùnh giaù baøng quang taân taïo theo caùc chæ soá nieäu ñoäng hoïc cho thaáy dung tích chöùa ñöïng trung<br /> bình (428,5 ± 54,1 ml), aùp löïc baøng quang ôû dung tích toái ña (22,8 ± 6,1 cm H2O) vaø ñoä daõn nôû baøng quang<br /> (24,3 ± 3,6 ml/cm H2O), nghóa laø gaàn ñaït möùc bình thöôøng vaø caûi thieän ñaùng keå so vôùi tröôùc moå. Caùc taùc giaû<br /> cuõng trình baøy nhöõng kinh nghieäm ruùt ra ñöôïc veà kyõ thuaät moå cuõng nhö theo doõi vaø khaéc phuïc caùc tai bieán vaø<br /> bieán chöùng.<br /> EXPERIENCES ON AUGMENTATION ENTEROCYSTOPLASTY IN BINH DAN<br /> HOSPITAL DURING 10 YEARS (1994 – 2003)<br /> Nguyen Van An, Ñao Quang Oanh, Nguyen Tuan Vinh, Nguyen Van Hiep, Vu Le Chuyen, Vu Van Ty<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 8 * Supplement of No 1 * 2004: 286 – 291<br /> <br /> SUMMARY<br /> 67 cases of Augmentation Enterocystoplasty with the technique of detubularization were performed in the<br /> Urology Department of Binh dan hospital from October 1994 to August 2003. Indications consisted of spastic or<br /> hypertonic neurogenic bladder, low-compliance bladder caused by chronic cystitis and bladder contracture<br /> caused by tuberculosis. Urodynamic parameters of neobladders showed good results in capacity (428,5 ± 54,1<br /> ml), intravesical pressure at Vmax (22,8 ± 6,1 cm H2O) and compliance (24,3 ± 3,6 ml/cm H2O). The authors<br /> also present their experiences on surgical techniques as well as following and overcoming per-op accidents<br /> and post-op complications.<br /> ñieån (3). Kyõ thuaät cup-patch naøy laïi laø moät yù töôûng<br /> GIÔÙI THIEÄU<br /> tieân phong khaùc (maëc duø chính Goodwin vaøo thôøi<br /> Phaãu thuaät taïo hình môû roäng baøng quang baèng<br /> gian ñoù cuõng chöa ghi nhaän ñöôïc) khi taùc giaû xeû oáng<br /> ruoät (augmentation enterocystoplasty) laàn ñaàu tieân<br /> hoài traøng vaø khaâu laïi thaønh taám tröôùc khi khaâu uùp leân<br /> ñöôïc thöïc hieän ñaõ caùch ñaây hôn moät theá kyû, khi<br /> choùp baøng quang. Theo quan ñieåm hieân nay, kyõ thuaät<br /> Mikulicz (1899) duøng moät ñoaïn hoài traøng ñeå môû roäng<br /> xeû oáng ruoät (detubularization) coù yù nghóa raát quan<br /> baøng quang (1). YÙ töôûng tieân phong naøy bò mai moät<br /> troïng nhaèm laøm giaûm tröông löïc cuûa tuùi chöa nöôùc<br /> trong moät thôøi gian daøi cho ñeán naêm 1950, khi<br /> tieåu baèng ruoät, giuùp cho baøng quang taân taïo coù aùp löïc<br /> Couvelaire baùo caùo vieäc duøng manh traøng ñeå taïo hình<br /> thaáp (low-pressure neobladder) nhaèm traùnh bieán<br /> môû roäng baøng quang bò vieâm teo do lao (2). Naêm 1959,<br /> chöùng traøo ngöôïc nöôùc tieåu leân ñöôøng nieäu treân vaø<br /> Goodwin trình baøy kyõ thuaät “cup-patch” trong phaãu<br /> laøm hö haïi thaän. Ích lôïi cuûa kyõ thuaät xeû oáng ruoät sau<br /> thuaät môû roäng baøng quang baèng ruoät, ñaït keát quaû raát<br /> naøy ñöôïc phoå bieán bôûi Koff (1988)(4) vaø Hinmann<br /> toát vaø trôû thaønh moät trong nhöõng phöông phaùp kinh<br /> (1988)(5) ñaõ goùp phaàn quan troïng vaøo moät giai ñoaïn<br /> * Beänh vieän Bình Daân<br /> <br /> 286<br /> <br /> Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> buøng noå caùc kyõ thuaät taïo hình baøng quang baèng ruoät<br /> trong hai thaäp nieân 1980 vaø 1990 - bao goàm caùc phaãu<br /> thuaät taïo hình thay theá baøng quang (substitution<br /> cystoplasty), caùc phaãu thuaät môû roäng baøng quang vaø<br /> caùc phaãu thuaät chuyeån löu nöôùc tieåu coù kieåm soaùt<br /> (continent urinary diversion), laøm lu môø phaãu thuaät<br /> Bricker (ileal conduit) laø phaãu thuaät chuyeån löu nöôùc<br /> tieåu khoâng kieåm soaùt voán raát ñöôïc thònh haønh trong<br /> caùc thaäp nieân 1960 vaø 1970.<br /> * Caùc taøi lieäu trong nöôùc ñaõ ghi nhaän moät soá<br /> töôøng thuaät veà caùc phaãu thuaät duøng ruoät ñeå chuyeån<br /> löu nöôùc tieåu. Naêm 1963, N.G.Hy vaø cs baùo caùo vieäc<br /> duøng “Caùc maûnh gheùp ruoät trong phaãu thuaät nieäu –<br /> sinh duïc”(6). Naêm 1974, N.G.Hy vaø cs trình baøy<br /> nhöõng kinh nghieäm veà “Chuyeån löu nöôùc tieåu vónh<br /> vieãn”(7). Moät toång keát kinh nghieäm qua 25 naêm aùp<br /> duïng phaãu thuaät Bricker taïi beänh vieän Bình Daân ñaõ<br /> ñöôïc baùo caùo bôûi V.L.Chuyeân, N.V.Hieäp vaø N.G.Hy<br /> (1981)(8). Hai tröôøng hôïp phaãu thuaät taïo hình môû<br /> roäng baøng quang baèng ruoät theo phöông phaùp Cibert<br /> ñaõ ñöôïc taùc giaû T.V.Saùng baùo caùo taïi beänh vieän Chôï<br /> Raãy naêm 1992(9). Boán tröôøng hôïp phaãu thuaät taïo hình<br /> thay theá baøng quang theo phöông phaùp Camey I taïi<br /> beänh vieän Khaùnh Hoøa ñöôïc taùc giaû N.N.Hieàn trình<br /> baøy naêm 1993(10).<br /> * Ghi nhaän chung cuûa caùc phaãu thuaät taïo hình<br /> baèng ruoät tröôùc ñaây ôû nöôùc ta laø chöa aùp duïng caùc kyõ<br /> thuaät xeû oáng ruoät vaø baøng quang taân<br /> ï taïo aùp löïc thaáp.<br /> Lyù do khaùch quan laø caùc khaùi nieäm treân ra ñôøi vaøo<br /> giöõa thaäp kyû 1980 vaø chæ trôû neân thònh haønh ôû caùc<br /> nöôùc coù neàn y hoïc tieân tieán vaøo cuoái thaäp kyû 1980 vaø<br /> ñaàu thaäp kyû 1990. Caùc baøi baùo cuûa Ñ.Q.Oaùnh (1996)<br /> veà 18 tröôøng hôïp phaãu thuaät thay theá baøng quang<br /> baèng ruoät sau caét boû baøng quang do ung thö(11) vaø cuûa<br /> N.V.AÂn (1997) veà 20 tröôøng hôïp phaãu thuaät taïo hình<br /> môû roäng baøng quang baèng ruoät treân caùc beänh nhaân<br /> baøng quang thaàn kinh coù theå xem laø nhöõng baùo caùo<br /> ñaàu tieân ôû trong nöôùc öùng duïng kyõ thuaät xeû oáng ñeå<br /> taïo hình baøng quang vôùi aùp löïc thaáp (12).<br /> * Chuùng toâi thöïc hieän toång keát trong 10 naêm<br /> (1994–2003) nhaèm ñuùc keát nhöõng kinh nghieäm veà<br /> phaãu thuaät taïo hình môû roäng baøng quang baèng ruoät<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> vôùi kyõ thuaät xeû oáng taïi beänh vieän Bình Daân.<br /> <br /> SOÁ LIEÄU & PHÖÔNG PHAÙP<br /> Chuùng toâi thöïc hieän hoài cöùu taát caû caùc beänh nhaân<br /> ñöôïc phaãu thuaät taïo hình môû roäng baøng quang baèng<br /> ruoät taïi khoa Nieäu beänh vieän Bình Daân trong khoaûng<br /> thôøi gian 10 naêm (1994-2003), ghi nhaän nhöõng soá<br /> lieäu veà chæ ñònh moå, caùc thoâng soá kyõ thuaät cuûa cuoäc<br /> moå, theo doõi haäu phaãu, caùc tai bieán vaø bieán chöùng cuûa<br /> phaãu thuaät. Toång coäng töø thaùng 10/1994 ñeán thaùng<br /> 8/2003 coù 67 beänh nhaân ñöôïc phaãu thuaät môû roäng<br /> baøng quang baèng ruoät.<br /> Tuoåi vaø phaùi<br /> Tuoåi trung bình = 37,1 (nhoû nhaát = 3, lôùn nhaát<br /> = 70). Phaùi nam / nöõ = 43/24<br /> Veà chæ ñònh moå<br /> 42 tröôøng hôïp do baøng quang thaàn kinh loaïi taêng<br /> phaûn xaï hoaëc taêng tröông löïc, 18 tröôøng hôïp baøng<br /> quang taêng tröông löïc khoâng do nguyeân nhaân thaàn<br /> kinh chuû yeáu laø haäu quaû cuûa tình traïng bieán theå<br /> thaønh baøng quang laøm cho baøng quang keùm daõn nôû<br /> do vieâm maïn tính hoaëc voâ caên, 7 tröôøng hôïp baøng<br /> quang teo nhoû do lao.<br /> Veà caùc kyõ thuaät taïo hình<br /> - Taát caû caùc tröôøng hôïp ñeàu duøng hoài traøng ñoaïn<br /> cuoái (40 – 60 cm) vaø ñeàu aùp duïng kyõ thuaät xeû oáng<br /> ruoät khi taïo hình baøng quang.<br /> - Caùch xeû choùp baøng quang: 25 tröôøng hôïp xeû doïc<br /> choùp baøng quang, 39 tröôøng hôïp xeû ngang choùp baøng<br /> quang (thöôøng theo hình chöõ U), 3 tröôøng hôïp xeû<br /> choùp baøng quang hình chöõ thaäp tröôùc khi uùp taám<br /> ruoät leân ñeå môû roäng baøng quang.<br /> - 38 tröôøng hôïp coù taïo hình mieäng chuyeån löu<br /> nöôùc tieåu coù kieåm soaùt (continent stoma), beân caïnh<br /> phaãu thuaät môû roäng baøng quang baèng ruoät.<br /> - 39 tröôøng hôïp coù caém laïi nieäu quaûn vaøo baøng<br /> quang taân taïo, chuû yeáu do thaän öù nöôùc ñoä 2 – 3 hoaëc<br /> coù traøo ngöôïc baøng quang – nieäu quaûn ôû möùc ñoä<br /> naëng hoaëc khaù naëng.<br /> <br /> Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br /> <br /> 287<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> <br /> Caùc soá lieäu veà thôøi gian<br /> Thôøi gian phaãu thuaät trung bình laø 3 giôø 28 phuùt<br /> ± 22 phuùt (ñoä tin caäy 95%, nhanh nhaát 2 giôø 30 phuùt,<br /> laâu nhaát 5 giôø 45 phuùt). Thôøi gian naèm vieän trung<br /> bình laø 17,4 ± 2.5 ngaøy (ñoä tin caäy 95%, ngaén nhaát laø<br /> 8 ngaøy, laâu nhaát laø 30 ngaøy). Thöïc ra coù moät tröôøng<br /> hôïp caù bieät bò bieán chöùng doø nöôùc tieåu veát moå keùo<br /> daøi, phaûi naèm ñieàu trò hôn 3 thaùng, nhöng sau moät<br /> thaùng thì cho xuaát vieän roài taùi nhaäp vieän ñeå chaêm soùc<br /> haäu phaãu.<br /> Caùc chæ soá nieäu ñoäng hoïc sau moå<br /> Khaûo saùt aùp löïc ñoà baøng quang cuûa baøng quang<br /> taân taïo treân nhöõng beänh nhaân taùi khaùm vaø so saùnh<br /> vôùi caùc döõ kieän tröôùc moå, chuùng toâi ghi nhaän:<br /> Dung tích baøng quang Vmax<br /> <br /> Trung bình dung tích baøng quang tröôùc moå V1 =<br /> 176,6 ± 62,2 ml. Trung bình dung tích baøng quang<br /> sau moå V2 = 428,5 ± 54,1 ml. Khaùc bieät coù yù nghóa<br /> thoáng keâ vôùi p < 0,001.<br /> Aùp löïc baøng quang ôû dung tích chöa<br /> ñöïng P (Vmax)<br /> <br /> Trung bình aùp löïc baøng quang tröôùc moå P1=<br /> 69,2 ± 11,0 cm H2O. Trung bình aùp löïc baøng quang<br /> sau moå P2 = 22,8 ± 6,1 cm H2O. Khaùc bieät coù yù<br /> nghóa thoáng keâ vôùi p < 0,001.<br /> Ñoä daõn nôû baøng quang (compliance)<br /> <br /> Trung bình ñoää daõn nôû baøng quang tröôùc moå C1<br /> = 5,8 ± 2,2 ml/cm H2O. Trung bình ñoä daõn nôû baøng<br /> quang sau moå C2 = 24,3 ± 3,6 ml/cm H2O. Khaùc bieät<br /> coù yù nghóa thoáng keâ vôùi p < 0,001.<br /> Caùc tai bieán vaø bieán chöùng ñöôïc ghi<br /> nhaän<br /> Tai bieán trong khi moå<br /> <br /> 2 tröôøng hôïp bò maát khaù nhieàu maùu phaûi truyeàn<br /> maùu trong khi moå. Khoâng coù tröôøng hôïp naøo töû vong<br /> trong moå.<br /> Bieán chöùng sôùm trong thôøi gian naèm<br /> vieän<br /> <br /> 8 ca nhieãm truøng veát moå, 12 ca nhieãm truøng<br /> <br /> 288<br /> <br /> nieäu coù trieäu chöùng, 1 ca vieâm phuùc maïc do buïc choã<br /> khaâu, 2 ca xì doø nöôùc tieåu keùo daøi sau moå, 1 ca chaûy<br /> maùu naëng mieäng chuyeån löu coù kieåm soaùt khieán cho<br /> phaûi truyeàn maùu, 1 ca xuaát huyeát tieâu hoùa.<br /> Bieán chöùng muoän<br /> <br /> 6 tröôøng hôïp tieáp tuïc soùn tieåu qua nieäu ñaïo, veà<br /> sau phaûi khaâu coät nieäu ñaïo hoaëc khaâu bít coå baøng<br /> quang. 9 tröôøng hôïp bò xì nöôùc tieåu qua van chuyeån<br /> löu coù kieåm soaùt, veà sau phaûi moå taïo hình van laïi. 7<br /> tröôøng hôïp bò soûi baøng quang phaûi moå laáy soûi baøng<br /> quang. 6 tröôøng hôïp phaùt hieän bò soûi thaän trong ñoù 2<br /> tröôøng hôïp moå laïi laáy soûi thaän, 1 tröôøng hôïp taùn soûi<br /> thaän ngoaøi cô theå. 1 beänh nhaân töû vong sau khi moå 2<br /> naêm do tình traïng suy thaän quaù naëng.<br /> <br /> BAØN LUAÄN<br /> Nhöõng döõ kieän<br /> Trong muïc 2.5 laø minh chöùng cho tính öu vieät<br /> cuûa vieäc aùp duïng kyõ thuaät xeû oáng ruoät trong phaãu<br /> thuaät môû roäng baøng quang baèng ruoät: baøng quang<br /> taân taïo coù dung tích chöùa ñöïng khaù lyù töôûng vôùi aùp<br /> löïc thaáp vaø ñoä daõn nôû gaàn ñaït bình thöôøng.<br /> Chæ ñònh phaãu thuaät<br /> Ñöôïc khoâng chæ khu truù trong caùc tröôøng hôïp<br /> baøng quang thaàn kinh maø coøn aùp duïng cho nhöõng<br /> tröôøng hôïp vieâm baøng quang maïn tính vaø baøng<br /> quang teo nhoû do lao, mieãn laø neáu nhaém tôùi muïc ñích<br /> môû roäng dung tích baøng quang hoaëc laøm giaûm aùp löïc<br /> trong baøng quang hoaëc caû hai.<br /> Vieäc chæ ñònh nhö treân cuõng phuø hôïp vôùi nhieàu<br /> taùc giaû khaùc: Nurse & Mundy (1993)(13) ñeà caäp ñeán caùc<br /> beänh lyù vieâm baøng quang do hoùa chaát, vieâm baøng<br /> quang keõ, vieâm lao baøng quang; Smith &<br /> Swierzewski (1997)(14) chæ ñònh phaãu thuaät taïo hình<br /> môû roäng baøng quang cho nhöõng tröôøng hôïp baøng<br /> quang thaàn kinh (do toån thöông hay beänh lyù tuûy<br /> soáng) hoaëc khoâng do thaàn kinh nhö baát oån ñònh cô<br /> choùp baøng quang, caùc tröôøng hôïp vieâm baøng quang<br /> (maïn tính, keõ, do tia xaï); Hinman (1998)(15) nhaém<br /> ñeán nhöõng tröôøng hôïp baøng quang keùm daõn nôû hay<br /> nhöõng beänh nhaân bò baøng quang thaàn kinh taêng<br /> <br /> Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> phaûn xaï – baát oån ñònh, vieâm baøng quang keõ, vieâm<br /> baøng quang do tia xaï, cô choùp baøng quang baát oån<br /> ñònh voâ caên...; Hendren (1990)(16) ñeà caäp tôùi caùc chæ<br /> ñònh lao baøng quang, vieâm baøng quang keõ, ung thö<br /> baøng quang vaø baøng quang thaàn kinh.<br /> Vaät lieäu duøng ñeå taïo hình<br /> Laø hoài traøng ñoaïn cuoái cho taát caû caùc tröôùng hôïp.<br /> Trong hoaøn caûnh nhöõng tröôøng hôïp ñaàu tieân vaø sau<br /> naøy ña soá caùc beänh nhaân thuoäc nhoùm baøng quang<br /> thaàn kinh neân söï roái loaïn ñi tieåu thöôøng keøm theo roái<br /> loaïn ñi caàu maø chuû yeáu laø taùo boùn. Söû duïng ruoät giaø bò<br /> e ngaïi vì vieäc laøm saïch ruoät giaø baèng caùch thuït thaùo<br /> hay duøng thuoác soå thöôøng keùm hieäu quaû. Nhö theá<br /> choïn ruoät non seõ thuaän tieän hôn, traùnh tröôøng hôïp<br /> môû ruoät giaø ra maø ruoät khoâng saïch khoâng theå taïo<br /> hình. Daàn daàn, vieäc duøng hoài traøng ñoaïn cuoái trôû<br /> thaønh thoùi quen cuûa caùc phaãu thuaät vieân trong khoa.<br /> Chuùng toâi cuõng ghi nhaän baùo caùo cuûa P.V.Buøi<br /> (1998) duøng hoài-manh traøng trong phaãu thuaät thay<br /> theá baøng quang baèng ruoät treân nhöõng beänh nhaân bò<br /> ung thö baøng quang ñaõ caét boû baøng quang toaøn<br /> phaàn(17). Nhöõng beänh nhaân naøy khoâng bò roái loaïn ñi<br /> caàu neân vieäc chuaån bò ruoät tröôùc moå khoâng gaëp khoù<br /> khaên.<br /> Maëc duø ña phaàn caùc baùo caùo veà phaãu thuaät taïo<br /> hình baøng quang baèng ruoät laø duøng ruoät non (chaúng<br /> haïn caùc taùc giaû Kock – 1982(18), Skinner – 1987(19))<br /> nhöng cuõng khoâng ít caùc taùc giaû ñaõ duøng hoài – manh<br /> traøng (Thuroff – 1986(20)), ñaïi traøng phaûi (Goldwasser<br /> & Ramon – 1993(21)), ñaïi traøng traùi (Gonzalez 1993(22)), thaäm chí caû daï daøy (Adams, Mitchell & Rink<br /> – 1988(23)) laøm vaät lieäu taïo hình. Moãi phöông phaùp<br /> ñeàu coù nhöõng öu nhöôïc ñieåm cuûa noù. Trong thôøi gian<br /> tôùi, chuùng toâi seõ nghieân cöùu söû duïng ruoät giaø hay daï<br /> daøy ñeå taïo hình baøng quang cho nhöõng beänh nhaân<br /> thích hôïp.<br /> Ruùt kinh nghieäm ñeå khaéc phuïc caùc tai<br /> bieán vaø bieán chöùng<br /> Vaán ñeà chaûy maùu trong khi moå<br /> <br /> Trong loaït beänh cuûa chuùng toâi, coù 2 tröôøng hôïp<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> phaûi truyeàn maùu trong khi moå vaø ñeàu rôi vaøo nhöõng<br /> tröôøng hôïp ñaàu tieân, do vieäc caét noái ruoät hôi chaäm<br /> laøm maát nhieàu maùu khi xeû oáng ruoät. Thöïc ra, sau vaøi<br /> tröôøng hôïp ban ñaàu caùc thao taùc moå coøn chöa thuaàn<br /> thuïc, hoaëc thænh thoaûng coù ca gaëp khoù khaên luùc boùc<br /> taùch do ñaõ coù tieàn caên moå baøng quang tröôùc ñoù khieán<br /> cho thôøi gian moå keùo daøi, nhöõng ca naøy thôøi gian moå<br /> ñöôïc ruùt ngaén chæ trong khoaûng treân döôùi 3 giôø neân<br /> haàu nhö khoâng phaûi truyeàn maùu trong khi moå nöõa.<br /> Söï khaùc bieät phaãu thuaät môû roäng baøng quang so vôùi<br /> phaãu thuaät thay theá baøng quang laø khoâng phaûi caét boû<br /> baøng quang neân seõ ít bò chaûy maùu hôn.<br /> Kinh nghieäm cho thaáy trong phaãu thuaät môû roäng<br /> baøng quang baèng ruoät, löôïng maùu maát chuû yeáu töø<br /> thaønh ruoät khi xeû oáng vaø khaâu noái laïi thaønh taám ruoät<br /> hoaëc töø thaønh baøng quang khi xeû choùp baøng quang ñeå<br /> chuaån bò khaâu noái vôùi taám ruoät. Ñeå traùnh bò maát<br /> nhieàu maùu, ta neân ñoát hoaëc khaâu caàm maùu nhöõng vò<br /> trí phun maùu thaønh tia ngay sau khi xeû thaønh ruoät<br /> hay thaønh baøng quang, roài sau ñoù mau choùng thöïc<br /> hieän caùc ñoäng taùc khaâu noái baèng caùc muõi khaâu lieân<br /> tuïc khoâng quaù thöa, vöøa ñeå taïo hình vöøa ñeå caàm maùu.<br /> Vaán ñeà xì doø nöôùc tieåu trong thôøi gian<br /> haäu phaãu<br /> <br /> Khieán cho 1 tröôøng hôïp bò vieâm phuùc maïc phaûi<br /> moå laïi vaø 2 tröôøng hôïp doø nöôùc tieåu keùo daøi trong ñoù<br /> 1 phaûi moå laïi nhieàu laàn ñeå vaù doø vôùi thôøi gian naèm<br /> vieän nhieàu ñôït toång coäng hôn 3 thaùng. Coù nhieàu yeáu<br /> toá khieán deã xaûy ra söï xì doø nöôùc tieåu trong thôøi gian<br /> haäu phaãu: (1) dieän khaâu noái raát daøi, bao goàm noái<br /> ruoät–ruoät sau khi xeû oáng ruoät vaø noái ruoät–baøng quang<br /> sau khi xeû choùp baøng quang; (2) nöôùc tieåu laãn nhieàu<br /> chaát nhaày cuûa dòch ruoät raát deã laøm ngeït caùc oáng<br /> thoâng daãn löu baøng quang; (3) vaø yeáu toá sau cuøng heát<br /> söùc quan troïng: khaû naêng baát ñoàng vaän giöõa baøng<br /> quang vaø caùc cô thaét nieäu ñaïo laø raát cao, khoâng chæ<br /> gaëp trong beänh lyù baøng quang thaàn kinh maø trong caû<br /> nhöõng beänh nhaân bò vieâm baøng quang maïn tính<br /> hoaëc lao nieäu, bôûi vì baøng quang taân taïo coù aùp löïc<br /> thaáp neân söùc co boùp cuûa baøng quang khoâng ñuû maïnh<br /> ñeå khôûi phaùt caùc phaûn xaï môû caùc cô thaét nieäu ñaïo.<br /> Vì vaäy, trong khi moå neân choïn löïa ñoaïn ruoät vôùi<br /> <br /> Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br /> <br /> 289<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> <br /> cuoáng maïch maùu toát duøng ñeå taïo hình, khaâu noái caån<br /> thaän khoâng quaù thöa nhöõng cuõng khoâng quaù sít.<br /> Trong thôøi gian haäu phaãu 1 thaùng ñaàu, luùc naøy<br /> thöôøng coøn ñeå oáng daãn löu baøng quang, neân suùc röûa<br /> baøng quang 1–2 laàn moãi ngaøy ñeå laáy ra caùc chaát nhaày<br /> cuûa dòch ruoät nhaèm traùnh laøm ngheït oáng. Sau khi ruùt<br /> oáng daãn löu baøng quang, neân ño nöôùc tieåu toàn löu ñeå<br /> ñaùnh giaù khaû naêng toáng xuaát cuûa baøng quang taân taïo.<br /> Neáu coù tình traïng öù ñoïng nöôùc tieåu nhieàu, caàn khaûo<br /> saùt nieäu ñoäng hoïc ñeå xeùt ñeán khaû naêng coù caàn phaûi aùp<br /> duïng bieän phaùp töï thoâng tieåu saïch caùch quaõng hay<br /> khoâng.<br /> <br /> nhaân maø chöùc naêng thaän ñaõ bò aûnh höôûng naëng tröôùc<br /> khi moå. Giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà treân nhieàu khi raát<br /> khoù khaên, ñoøi hoûi nhöõng nghieân cöùu kyõ löôõng hôn<br /> maø chuùng toâi coù theå seõ trình baøy ôû nhöõng baùo caùo<br /> khaùc.<br /> <br /> TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br /> 1.<br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> Phöông phaùp thoâng tieåu saïch caùch quaõng chính<br /> laø cöùu caùnh cho caùc beänh nhaân ñaõ ñöôïc taïo hình<br /> baøng quang baèng ruoät, khi maø khaû naêng toáng xuaát<br /> nöôùc tieåu bò haïn cheá. Taùc giaû Wein (1998)(24) phaùt<br /> bieåu: “... khoâng coù bieän phaùp thoâng tieåu saïch caùch<br /> quaõng thì seõ khoâng bao giôø coù ñöôïc söï thaønh coâng<br /> cuûa phaãu thuaät taïo hình môû roäng baøng quang vaø phaãu<br /> thuaät chuyeån löu nöôùc tieåu coù kieàm cheá...”. Chuùng toâi<br /> cuõng ñaõ coù baùo caùo veà vieäc keát hôïp phaãu thuaät môû<br /> roäng baøng quang baèng ruoät vôùi thoâng tieåu saïch caùch<br /> quaõng (25).<br /> <br /> 10.<br /> <br /> KEÁT LUAÄN<br /> <br /> 11.<br /> <br /> Sau 10 naêm aùp duïng phaãu thuaät môû roäng baøng<br /> quang baèng hoài traøng vôùi kyõ thuaät xeû oáng ruoät treân 67<br /> beänh nhaân, coù theå noùi hieän nay chuùng toâi ñaõ thaønh<br /> thaïo trong kyõ thuaät moå. Ñieàu naøy ñöôïc theå hieän bôûi<br /> söï ruùt ngaén thôøi gian moå (nhöõng ca ñaàu thöôøng keùo<br /> daøi 4 giôø 30 phuùt – 5 giôø 30 phuùt, nhöõng ca sau naøy<br /> chæ treân döôùi 3 giôø, nhieàu ca chæ thöïc hieän trong 2 giôø<br /> 30 phuùt) vaø nhöõng naêm sau naøy haàu nhö raát ít gaëp tai<br /> bieán trong khi moå vaø bieán chöùng sôùm sau moå. Ngoaøi<br /> ra, chæ ñònh moå cuõng môû roäng: luùc ñaàu chuû yeáu thöïc<br /> hieän treân beänh lyù baøng quang thaàn kinh, veà sau coøn<br /> coù caùc chæ ñònh vieâm baøng quang maïn, baøng quang<br /> teo nhoû do lao.<br /> Nhöõng vaán ñeà coøn toàn taïi laø moät soá bieán chöùng<br /> muoän (6 thaùng hoaëc vaøi naêm sau) nhö phaùt sinh soûi<br /> nieäu, xì nöôùc tieåu qua mieäng van chuyeån löu ôû haï vò<br /> vaø söï tieán trieån cuûa suy thaän sau moå ôû nhöõng beänh<br /> <br /> 290<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> 7.<br /> 8.<br /> <br /> 9.<br /> <br /> 12.<br /> <br /> 13.<br /> <br /> 14.<br /> 15.<br /> <br /> 16.<br /> <br /> 17.<br /> <br /> 18.<br /> 19.<br /> <br /> Hendren WH: Historical perspective of the use of<br /> bowel in urology, Urol Clin North Am 24;4:703 (1997)<br /> Couvelaire R: La “petite vessie” des tuberculeux geùnitourinaires: Essai de classification, place et variantes des cystointestino-plasties. J Urol (Paris) 56:381 (1950)<br /> Goodwin WE, Winter CC, Baker WF: Cup-patch technique of<br /> ileocystoplasty for bladder enlargement or partial substitution.<br /> Surg Gynecol Obstet 198:370 (1959)<br /> Koff SA: Guidelines to determine the size and shape of<br /> intestinal segments used for reconstruction. J Urol 140:1150<br /> (1988)<br /> Hinman F Jr: Selection of intestinal segments for bladder<br /> substitution: physical and physiological characteristics. J Urol<br /> 139:519 (1988)<br /> Ngoâ Gia Hy, Ñaøo Ñöùc Hoaønh vaø cs. Maûnh gheùp ruoät trong<br /> phaãu thuaät nieäu-sinh duïc. Act Med VN 7:3362 (1963)<br /> Ngoâ Gia Hy, Ñaøo Ñöùc Hoaønh, Taêng Nhieáp: Les deùrivations<br /> urinaires deùfinitives. J Urol et Nephrol 6:511 (1974)<br /> Vuõ Leâ Chuyeân, Nguyeãn Vaên Hieäp, Ngoâ Gia Hy: Boïng ñaùi hoài<br /> traøng chuyeån löu: chæ ñònh vaø keát quaû phaãu thuaät. Sinh hoaït<br /> khoa hoïc kyõ thuaät beänh vieän Bình daân 5:120 (1981)<br /> TraànVaên Saùng: Qua 2 tröôøng hôïp duøng ruoät non ñeå taùi taïo<br /> baøng quang. Taïp chí Ngoaïi khoa 5:7 (1992)<br /> NN Hieàn: Taïo hình baøng quang theo phöông phaùp Camey.<br /> Taïp chí Ngoaïi khoa 6: 13 (1993).<br /> Ñaøo Quang Oaùnh, Vuõ Vaên Ty, Nguyeãn Vaên AÂn, Nguyeãn Phuùc<br /> Caåm Hoaøng: Taïo hình baøng quang baèng hoài traøng kieåu aùp löïc<br /> thaáp. Thôøi söï Y-Döôïc hoïc TPHCM 9:20 (1996)<br /> Nguyeãn Vaên AÂn, Ñaøo Quang Oaùnh, TraànVaên Saùng: Aùp duïng<br /> phaãu thuaät môû roäng baøng quang baèng ruoät non trong ñieàu trò<br /> beänh lyù baøng quang thaàn kinh. Taïp chí Y hoïc TPHCM 1; phuï<br /> baûn 4: 18 (1997)<br /> Nurse DE, Mundy AR: Ileal augmentation cystoplasty. In<br /> “Reconstructive Urology”, edited by G Webster, R Kirby, L<br /> King & B Godwasser, Blackwell Scientific public (1993), vol<br /> 1, part 6: 421<br /> JJ Smith III, SJ Swierzewski: Augmentation cystoplasty. Urol<br /> Clin North Am 24;4:745 (1997)<br /> F Hinman Jr: Bladder Augmentation. In “Atlas of Urologic<br /> Surgery, edited by F Hinman Jr, WB Saunder 2nd edition<br /> (1998), section 17: 727.<br /> WH Hendren, RB Hendren: Bladder augmentation:<br /> experience with 120 children and young adults. J Urol 144:445<br /> (1990)<br /> Phaïm Vaên Buøi vaø cs: Nhaän xeùt böôùc ñaàu veà boïng ñaùi taân taïo<br /> baèng hoài – manh traøng vôùi caét daûi cô doïc vaø hoùa trò lieäu boå<br /> tuùc trong ung thö boïng ñaùi. Thôøi söï Y – Döôïc hoïc III; 3:121<br /> (1998)<br /> Kock NG et al: Urinary diversion via a continent ileal<br /> reservoir: clinical results in 12 patients. J Urol 128:469 (1982)<br /> Skinner, DG Lieskovsky, SD Boyd: Continuing experience<br /> with the continent ileal reservoir (Kock pouch) as an<br /> <br /> Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br /> <br />