SƠ LƯC LÝ LCH KHOA
1
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN THANH TRÌ
TRƯỜNG MẦM NON A XÃ NGỌC HỒI
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài
“MỘT SỐ KINH NGHIỆM TỔ CHỨC TRÒ CHƠI DÂN GIAN
CHO TRẺ MẪU GIÁO 4-5 TUỔI”
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thảo
Chức vụ: Giáo viên
Lĩnh vực nghiên cứu: Hoạt động vui chơi
Phương pháp dạy học bộ môn: Trò chơi dân gian
Đơn vụ công tác: Trường mầm non A xã Ngọc Hồi
Năm học: 2019 - 2020
I/Phần thứ nhất: Những vấn đề chung.
1, Lý do chọn đề tài
Như chúng ta đã biết hoạt động vui chơi hoạt động chủ đạo của trẻ mầm
non từ tuổi hài nhi trẻ đã có nhu cầu giao lưu với mẹ và người thân qua cử chỉ nét
mặt. Đến tuổi ấu nhi trẻ chủ yếu hoạt động với đồ vật, tuổi mẫu giáo thì hoạt
động vui chơi hoạt động chủ đạo bởi vui chơi đã gây ra những biến đổi về
chất, ảnh hưởng quyết định đến shình thành nhân cách trẻ tiền đề cho
hoạt động học tập ở lứa tuổi tiếp theo. Với phương châm “Học mà chơi, chơi
học” luôn được quán triệt trong công tác chăm sóc, giáo dục trẻ mẫu giáo
trường mầm non. Trong hoạt động vui chơi nhiều loại trò chơi nhưng không
thể không nhắc đến đó trò chơi dân gian, một loại hình trò chơi cùng quan
trọng đối với trẻ mầm non.
Đây là loại hình trò chơi truyền thống của dân tộc không những giúp trẻ lưu
giữ phát huy các truyền thống q báu tốt đẹp của của dân tộc, trò chơi dân
gian còn giúp trẻ rèn luyện sức khỏe, nhanh nhẹn, khéo léo, rèn luyện trí tuệ, cảm
xúc, khả năng làm việc nhóm.....Quan trọng như vậy nhưng ngày nay dường
như các trò chơi dân gian đã bị mai một đi rất nhiều phần do thời buổi công
nghệ thông tin bùng nổ trẻ không còn hứng thú với các trò chơi dân gian mà thay
vào đó những trò chơi công nghệ hiện đại, một phần cũng do chính những
nhà giáo dục chưa thực sự quan tâm, các tài liệu ban hành chỉ chung chung
chứ các tài tiệu chuyên sâu về vấn đề này rất ít, giáo viên chưa thực sự tìm
hiểu chuyên sâu về các trò chơi dân gian, chưa chịu đầu đồ dùng, đổi mới các
phương pháp chơi nhằm thu thút hấp dẫn trẻ vào các trò chơi dân gian, 1 số giáo
viên còn lúng túng trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ. vậy việc
bảo tồn gìn giữ, đưa các trò chơi dân gian vào các trường mầm non giúp trẻ
hướng thú say với các trò chơi dân gian cùng quan trọng, đòi hỏi mỗi
chúng ta những nhà giáo dục phải có những biện pháp cụ thể thiết thực.
Song làm thế nào để tổ chức được các trò chơi dân gian thực sự có hiệu quả,
lôi cuốn và hấp dẫn được trẻ là một bài toán khó với các giáo viên, đặt biệt là các
giáo viên mầm non. Vì khả năng chú ý có chủ định của trẻ mầm non còn hạn chế.
Trẻ dễ dàng hứng thú tham gia vào trò chơi nhưng cũng nhanh chán bỏ cuộc.
một giáo viên mầm non, tôi luôn trăn trở cố tìm các biện pháp tổ chức các
trò chơi dân gian một các có hiệu quả nhất. Hiểu được sự cấp thiết của vấn đề cần
giải quyết, nên tôi đã chọn đề tài: ‘‘Một sô kinh nghiệm tổ chức trò chơi dân gian
cho trẻ mẫu giáo4-5 tuổi” tại trường mầm non A xã Ngọc Hồi. Làm đề tài nghiên
cứu cho mình.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận
Trò chơi dân gian vốn quý của dân tộc gắn liền với đời sống lao động và
các cuộc hội đình đám của nhân dân. Trò chơi vừa thể hiện tính sáng tạo của
người lao động vừa là giải trí thoải mái sau những ngày lao động mệt nhọc, bày tỏ
niềm vui mùa bội thu hay chiến thắng thiên nhiên. Trò chơi đa dạng cuốn hút
người chơi bởi sự bình dị khéo léo nhạy bén, hấp dẫn, vui tươi, hòa nhập cởi mở
trong cuộc sống.
2
Trò chơi dân gian cũng một di sản quý báu của dân tộc nó được kết thành
từ quá trình lao động sinh hoạt trong đó tích tụ cả trí tuệ niềm vui sống của
bao thế hệ người Việt xưa. Đặc biệt đối với trẻ em, trò chơi dân gian với những
chức năng đặc biệt của nó đã mang lại cho thế hệ trẻ thơ nhiều điều thú vị bổ ích.
Đúng như lời Phó giáo sư, Tiến Nguyễn văn Huy giám đốc Bảo tàng Dân tộc
Việt Nam đã nói “Cuộc sống đối với trẻ em không thể thiếu những trò chơi. Trò
chơi dân gian không đơn thuần trò chơi của trẻ con chứa đựng cả nền
văn hóa dân tộc Việt Nam độc đáogiàu bản sắc. Trò chơi dân gian không chỉ
chấp cánh cho tâm hồn trẻ, giúp trẻ phát triển duy, sáng tạo, còn giúp trẻ
hiểu về tình bạn, tình yêu gia đình, quê hương đất nước. Ngày nay các em được
sống ở một xã hội công nghiệp, chỉ quen với máy móc không có khoảng không
gian chơi cũng thiệt thòi. Thiệt thòi hơn khi các em không được làm quen với
những trò chơi của thiếu nhi ngày trước Đang ngày càng bị mai một lãng
quên, không chỉ có ở các thành phố mà còn ở cả các vùng quê. Vì thế giúp các em
hiểu và quay về nguồn cội với các trò chơi dân gian là một việc làm cần thiết”
Với phương hướng “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm đưa
trò chơi dân gian o nhà trường điều hết sức cần thiết không những góp phần
rèn luyện sức khỏe, kỹ năng ứng xử hợp các tình huống trong cuộc sống, thói
quen và kỹ năng làm việc còn kích thích học sinh học tập tốt “Chơi vui, học càng
vui”. Trò chơi dân gian món ăn tinh thần bổ ích sảng khoái cho học sinh tạo
không khí vui tươi cởi mở, học sinh gần gũi thân thiện với nhau hơn bởi những
trò chơi có tính hài hước dí dỏm thể hiện sự tương tác khi chơi. Trò chơi dân gian
được gắn liền với môi trường sống. Nó thường đơn giản dễ chơi, vật dụng dễ tìm,
không tốn tiền, dễ tổ chức trong không gian hẹp như góc sân, lớp học. Tất cả
những trò chơi chung một mục đích rèn luyện sức khỏe, nhanh tay, tinh mắt,
sáng tạo khéo léo, vun đắp tình cảm hồn nhiên, vô tư cho trẻ nhất là trẻ đang ở đ
tuổi mầm non.
Trong những năm gần đây thực hiện phong trào “Xây dựng trường học thân
thiện Học sinh tích cực” của BGiáo dục Đào tạo đã đem lại kết quả tương
đối cao trong hoạt động giáo dục của các nhà trường. Đối với trường mầm non
Hoa mai cũng như bản thânmột giáo viên trực tiếp đứng lớp tôi nhận thấy một
nội dung quan trọng trong phong trào Xây dựng trường học thân thiện Học
sinh tích cực” đó giữ gìn truyền thống yêu nước giữ n bản sắc dân tộc
trong trường mầm non việc đưa những làn điệu dân ca và những trò chơi dân gian
đến với trẻ rất quan trọng nhưng trong thực tế việc tổ chức các trò chơi dân
gian dạy hát các làn điệu dân ca địa phương trường mầm non còn nhiều hạn
chế chưa những hình thức hấp dẫn thu hút trẻ, chưa đi sâu nghiên cứu việc tổ
chức các trò chơi dân gian cho trẻ. Với nhịp sống hiện đại các gia đình bận rộn
không nghĩ đến việc hướng dẫn con chơi các trò chơi dân gian hay mua đồ chơi
dân gian cho con em mình. Với suy nghĩ trên tôi quyết định nghiên cứu tìm ra
một số biện pháp, kinh nghiệm tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo trong
trường mầm non.
2. Thực trạng của vấn đề
a, Thuận lợi
3
Luôn nhn đưc hướng dẫn và chỉ đạo sát sao về chuyên môn của Phòng giáo
dục Huyện, sự quan tâm của ban giám hiệu nhà tờng, các đồng chí trong ban giám
hiệu thường xuyên thăm lớp d giờ, t kinh nghim cho giáo viên qua mỗi hoạt
động.
Lớp tôi ln được ban giám hiu ntờng quan tâm giúp đtrong qua trình
thực hin chuyên đ pt trin vận động và tổ chức các t chơi dân gian của nhà
tờngn đưc trang b tương đối đầy đủ trang thiết b, đồ dùng, đồ chơi, nhất
các đchơi phục vcho việc t chức các trò chơi n gian
Đa số trẻ 4 tuổi mạnh dạn, tự tin, thông minh và thích tham gia vào trò chơi,
đặc biệt trò chơi dân gian. Một số trẻ biết phối hợp cùng chia sẻ một số
trò chơi trẻ biết, đa số trẻ thích chơi trò chơi dân gian.
Bản thân cũng từng được chơi những trò chơi dân gian truyền miệng khi còn
bé. Luôn học hỏi và tìm tòi hiểu biết thêm một số trò chơi dân gian thông qua bạn
bè, đồng nghiệp và sách báo.
b. Khó khăn
* Về phía giáo viên:
Để thực hiện tốt thì giáo viên cần phải vốn kiến thức hiểu biết phong
phú hơn nữa về các trò chơi dân gian. Việc tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ đòi
hỏi phải có sự linh hoạt sáng tạo cao.
Mức độ chơi của các trò chơi dân gian không giống nhau, có trò chơi rất đơn
giản, nhưng lại trò chơi rất phức tạp, đòi hỏi người chơi phải tính duy
cao.
Thời gian hạn hẹp, vì đa số trò chơi dân gian chỉ tổ chức lồng ghép cùng với
các hoạt động.
* Về phía trẻ:
Đa s các cháu đều là con em dân tộc thiu s khng nhận thức, vận động
của trẻ kc nhau n việc lựa chọn trò ci gặp nhiều khó khăn. Vẫn còn một số trẻ
rt rè nhút nhát không chịu tham gia vào cuộc ci đòi hỏi tính tập thể cao.
Còn một số cháu chưa hứng thú với các trò chơi dân gian trẻ chưa được
tiếp xúc nhiều với các trò chơi dân gian. Trẻ chưa hiểu nhiều về các trò chơi dân
gian.Trẻ chưa tích cực tham gia vào trò chơi, khi chơi còn rụt rè.
Tinh thần đoàn kết trong khi chơi còn chưa cao, chưa biết phối hợp với bạn
trong khi chơi để tạo nhóm chơi.
* Về phía phụ huynh:
Do quá bận với công việc kiếm sống hàng ngày nên nhiều phụ huynh
chưa thực sự quan tâm đến việc học của con em mình. Chưa sự kết hợp với
giáo viên đ dạy con em của mình theo một phương pháp nhất định, chưa biết
phát huy khả năng của con em mình.
3. Tổ chức thực hiện các giải pháp
Ngay từ đầu năm học 2019 2020 tôi được phân công giảng dạy tại lớp
mẫu giáo 4 tuổi trường chính với tổng số trẻ là 31 cháu, tôi đã nghiên cứu và lập
kế hoạch khảo sát đphân loại học học sinh chưa biết chơi, thỉnh thoảng chơi
chơi thường xuyên để có biện pháp bồi dưỡng phù hợp, được tiến hành như sau:
TT Tiêu chí Chưa
Tỷ lệ
%
Thỉnh
thoảng
Tỷ lệ
%
Thường
xuyên
Tỷ lệ
%
Ghi
c chú
4
1Trẻ hoạt động
tích cực vào trò
chơi dân gian
trong các hoạt
động
11/31 36 10/31 32 10/31 32
2Kỹ năng chơi
các trò chơi dân
gian
5/31 16 15/31 48 11/31 36
3Hứng thú tham
gia vào trò chơi
dân gian trong
các hoạt động
10/31 36 15/31 48 11/31 36
Từ thực tế trên, giáo viên chủ nhiệm lớp tôi băn khoăn suy nghĩ, làm thế
nào để tìm ra giải pháp, những cách làm hay để tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ
được tốt, đưa chất lượng chăm sóc nuôi dưỡng giáo dục trẻ trong nhà trường đạt
kết quả cao và tôi đã sử dụng một số biện pháp cách làm sau:
a. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch giáo dục.
Để thực hiện tốt việc tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ tại lớp mình việc đầu
tiên khi thực hiện đề tài tôi đã dựa trên tình hình thực tế của nhóm lớp khả năng
nhận thức của trẻ trong lớp để lồng ghép các trò chơi dân gian khi thực hiện y
dựng kế hoạch bao gồm kế hoạch chuyên đề, kế hoạch chủ nhiệm nhóm lớp, kế
hoạch giáo dục hàng ngày. Lựa chọn các nội dung phù hợp xây dựng với từng loại
kế hoạch trò chơi phù hợp với chủ đề chủ điểm từ đó giáo viên trong quá trình
thực hiện các nội dung giáo dục đồng thời tổ chức tốt các trò chơi dân gian xuyên
suốt các chủ đề trong năm học. Lựa chọn những trò chơi đơn giản những bài đồng
dao ngắn gọn dễ thuộc dễ nhớ cho trẻ chơi vào những chủ điểm đầu năm học
những trò chơi khó bài đồng dao dài vào những chủ điểm cui năm học
Ví dụ:
Chủ đ trường mầm non cho chơi các trò chơi: Chi chi chành chành, nu na
nu nống, mèo đuổi chuột
Chủ đề bản thân chơi các trò: Kéo co, lộn cầu vồng
Chủ đề gia đình chơi các trò: Nu na nu nống, chi chi chành chành, rồng rắn
lên mây
Chủ đề động vật: Chơi bịt mắt bắt dê, Mèo đuổi chuột
Chủ đề thực vật: Chơi trồng nụ trồng hoa, ném còn
Chủ đề nghề nghiệp: Chơi nhảy ba bố, cướp cờ
Chủ đề giao thông: Kéo co
Đối với kế hoạch tháng giáo viên cần xây dựng kế hoạch ngắn gọn xác định
nhiệm vụ cần trợ giúp để trẻ chơi tốt các trò chơi dân gian, phát triển trò chơi từ
dễ đến khó, nội dung chơi, kỹ năng chơi, khả năng phối hợp phát triển tính tự
lực sáng tạo của trẻ khi chơi cùng các bạn. Tuy nhiên trong thời gian một
chủ đề lớn chỉ tập chung giới thiệuhướng dẫn trẻ 1- 2 trò chơi phù hợp chủ đề
trẻ chơi được thành thạo ở nhiều hoạt động kc nhau
5