
ỦY BAN NHÂN DÂN THỊ XÃ SƠN TÂY
TRƯỜNG MẦM NON XUÂN KHANH
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG
KHÁM PHÁ KHOA HỌC THEO HƯỚNG TRẢI NGHIỆM
CHO TRẺ 4-5 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON”
Tên tác giả
:
Nguyễn Thị Toan
Đơn vị công tác
:
Trường mầm non Xuân Khanh
Chức vụ
:
Giáo viên
NĂM HỌC 2024-2025

NỘI DUNG SÁNG KIẾN
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Tính cấp thiết phải tiến hành sáng kiến.
Giáo dục mầm non đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ, giúp
hình thành nhân cách, kỹ năng và tư duy trong những năm đầu đời. Đây không
chỉ là giai đoạn trẻ học những điều cơ bản mà còn là bước khởi đầu quan trọng
để chuẩn bị cho quá trình học tập và khám phá. Giáo dục mầm non hiện đại
không chỉ tập trung vào việc truyền đạt kiến thức mà còn hướng dẫn phát triển
tư duy, kỹ năng và khả năng tự học của trẻ.
Để thực hiện có hiệu quả việc việc chăm sóc nuôi dưỡng giáo dục trẻ nhà
trường cần nâng cao chất lượng giáo dục mầm non hiện nay. Đổi mới phương
pháp giảng dạy và chăm sóc trẻ. Mỗi giáo viên đều có cách làm riêng để nâng cao
chất lượng giáo dục tại lớp học do mình phụ trách để phù hợp với đặc điểm, nhận
thức của trẻ ở mỗi lớp. Vậy để thực hiện đổi mới phương pháp giảng dạy như thế
nào cho đúng và hiệu quả để ngày càng nâng cao chất lượng GDMN, có thể góp
phần giáo dục phát triển toàn diện cho trẻ, đáp ứng nhu cầu xã hội?
Hoạt động khám phá đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển toàn diện
của trẻ 4-5 tuổi. Trẻ đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ về nhận thức và tư
duy. Trẻ rất tò mò, thích quan sát, đặt câu hỏi. Hoạt động giúp trẻ Phát triển tư
duy như tạo sự tò mò và thú vị, khuyến khích thử nghiệm nhiều lần, học cách đặt
câu hỏi và tìm câu trả lời, tăng cường tập trung. Phát triển khả năng sáng tạo
giúp trẻ tư duy linh hoạt, tìm ra nhiều cách khác nhau để giải quyết vấn đề. Thông
qua hoạt động khám phá, trẻ có thể phát triển trí tưởng tượng, tiếp cận nhiều cách
suy nghĩ khác nhau, khuyến khích tưởng tượng và giả lập, tạo cơ hội cho trẻ thử
nghiệm ý tưởng của mình, làm quen với tư duy mở (không có câu trả lời cố định).
Trẻ được khuyến khích đặt câu hỏi, tìm cách thử nghiệm, giúp kích thích truy
vấn. Tăng cường kỹ năng quan sát và giải quyết vấn đề. Thông qua việc khám
phá, trẻ học cách quan sát tỉ mỉ, nhận biết đặc điểm của sự vật, hiện tượng. Rèn
luyện kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm. Phát triển kỹ năng vận động. Nuôi
dưỡng tình yêu khoa học và môi trường xung quanh
Nhà trường đã ứng dụng phương pháp giáo dục Steam và phương pháp tiên
tiến dạy học theo dự án trong chương trình GDMN. Tổ chức dạy học theo các
quan điểm “giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”; “dạy trẻ học thông qua vui chơi và
trải nghiệm”; “trẻ học qua chơi, chơi mà học”.
Tuy nhiên trong qua trình triển khai thực hiện giáo viên còn gặp nhiều khó
khăn: Trên thực tế hiện nay vẫn còn không ít giáo viên dạy trẻ theo phương pháp
truyền thống mang tính áp đặt, phần lớn giáo viên sử dụng việc trình chiếu cho

2
trẻ xem và coi đó là hình thức ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại hơn là việc
tổ chức cho trẻ được hoạt động. Trẻ học thụ động bị cuốn theo các hiệu ứng trên
màn hình làm loãng đi trọng tâm của bài học, hiệu quả đạt được không cao, giáo
viên là trung tâm, trẻ chỉ nghe và làm theo hướng dẫn mà chưa tự làm được, các
hoạt động bị giới hạn, hạn chế và ít kích thích tư duy sáng tạo, tò mò của trẻ.
Không phù hợp với tốc độ phát triển của từng trẻ. Các hoạt động cho trẻ khám
phá trải nghiệm chưa phong phú và đa dạng, giáo viên chưa tận dụng triệt để môi
trường tự nhiên, sẵn có ở địa phương để dạy trẻ, đồ dùng đồ chơi tự tạo ít. Trẻ ít
có cơ hội thử nghiệm, tự đặt câu hỏi và tìm hiểu cách thiết lập.
Thiếu các hoạt động thực tế, thí nghiệm trực quan sinh động tạo trẻ không
thú vị và khó tiếp thu kiến thức... đây chính là nguyên nhân của việc chậm đổi
mới các phương pháp giáo dục. Vì vậy, làm thế nào để trẻ lĩnh hội một cách tích
cực? Làm thế nào để phát triển năng lực tự phát hiện tìm kiếm tri thức cho trẻ?.
Theo sự chỉ đạo của các cấp cần tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin
và chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo giai đoạn 2022-2025, định hướng đến
năm 2030.
Xuất phát từ lý do trên, là một giáo viên khối 4 tuổi, giáo viên chủ nhiệm
đứng lớp MGN nhiều năm, với mong muốn làm sao để việc thực hiện tổ chức hoạt
động khám phá tại lớp học của mình đạt hiệu quả thiết thực, giúp trẻ của lớp có
thể hứng thú hơn, vui vẻ hơn, tích cực hơn khi tham gia hoạt động khám phá dưới
hình thức học thông qua vui chơi, trải nghiệm. Vì vậy tôi chọn nghiên cứu và thực
hiện đề tài “Một số biện pháp nâng cao tổ chức hoạt động khám phá khoa
học theo hướng trải nghiệm cho trẻ 4-5 tuổi ở trường mầm non”.
2. Mục tiêu của sáng kiến
Nghiên cứu một số biện pháp đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức các
các hoạt động giáo dục theo hướng phát triển Chương trình GDMN cho trẻ 4 - 5
tuổi. Phương pháp, hình thức tổ chức các các hoạt động giáo dục khám phá khoa
học cho trẻ 4 - 5 tuổi; đổi mới hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ theo
quan điểm giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm”; ứng dụng các PPGD tiên tiến dạy
học theo dự án, PPGD Steam; tổ chức dạy học theo các quan điểm “dạy trẻ học
thông qua vui chơi và trải nghiệm”; “trẻ học qua chơi, chơi mà học”; trong trường
mầm non nhằm phát huy khả năng nhận thức, chú ý ghi nhớ, tưởng tượng, sáng
tạo của trẻ thông qua việc trải nghiệm, tương tác với sự vật hiện tượng đồ vật…
Giúp trẻ tham gia vào các hoạt động một cách chủ động, tích cực, thỏa mãn
trí tò mò, ham hiểu biết. Trẻ được tôn trọng, ghi nhận, không bị áp đặt, có khả
năng giải quyết vấn đề, thích ứng và vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học vào cuộc
sống hàng ngày của trẻ. Trẻ tiếp nhận tri thức tự nhiên, sâu sắc, phát huy được

3
tính sáng tạo, tự tin, hợp tác, chia sẻ của trẻ, trẻ đạt và vượt mục tiêu, kết quả
mong đợi trong Chương trình giáo dục nhà trường theo từng độ tuổi.
Qua hoạt động trải nghiệm giúp trẻ phát triển trí tuệ đặc biệt là
tư duy và trí tưởng tượng của trẻ. Trong khi chơi ngôn ngữ của trẻ được phát
triển. Trẻ phải biết diễn đạt mạch lạc nguyện vọng, ý kiến của mình, phải hiểu
được lời chỉ dẫn hay bàn bạc của bạn cùng chơi thì trẻ mới có thể tham gia vào
trò chơi được.
Áp dụng các phương pháp giảng dạy mới, lấy trẻ làm trung tâm, giúp trẻ
chủ động tham gia vào quá trình tìm hiểu, khám phá. Phát triển kỹ năng tư duy
và giải quyết vấn đề cho trẻ. Tăng cường trải nghiệm thực tế, mở rộng vốn hiểu
biết cho trẻ. Nâng cao chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ em trong trường
mầm non.
Thông qua các hoạt động trải nghiệm, trẻ được khuyến khích tự khám phá
và tìm hiểu thế giới xung quanh, từ đó hình thành thái độ yêu học và ham tìm
kiến kiến thức.
3. Đối tượng, thời gian, phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng: Trẻ 4-5 tuổi lớp B2 trường mầm non Xuân Khanh.
- Thời gian nghiên cứu: 06 tháng bắt đầu từ ngày 05 tháng 09 năm 2024
đến tháng 03 năm 2025.
- Phạm vi nghiên cứu: Một số biện pháp nâng cao tổ chức hoạt động khám
phá khoa học theo hướng trải nghiệm cho trẻ 4-5 tuổi trong trường mầm non.
II. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN
1. Hiện trạng của vấn đề
a. Thuận lợi:
Nhà trường có một môi trường sạch, an toàn, thân thiện, nhân ái, sân trường
sạch sẽ, thoáng mát, trang thiết bị của trường khá đầy đủ tạo cho trẻ một môi
trường học tập tốt, đồ dùng đồ chơi đủ về số lượng và đảm bảo về chất lượng
theo yêu cầu.
Đội ngũ CB, GV, NV nhà trường rất tâm huyết với nghề, BGH vững vàng
về chuyên môn, luôn khuyến khích, động viên giáo viên tự tin, mạnh dạn áp dụng
đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động giáo dục, sáng tạo trong
dạy học, luôn quan tâm, chỉ đạo sát sao để nâng cao chất lượng chuyên môn nhà
trường, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên hoàn thành nhiệm vụ.
Giáo viên trong lớp có trình độ trên chuẩn, đều tâm huyết với nghề, nhiệt
tình năng động, yêu mến trẻ, có tinh thần đoàn kết và giúp đỡ nhau trong quá
trình nghiên cứu.
Đa số trẻ đến lớp khỏe mạnh, đúng độ tuổi, có nề nếp học tập và đặc biệt

4
trẻ rất ham học hỏi và khám phá.
Bản thân tôi là giáo viên có kiến thức chuyên môn, kỹ năng sư phạm vững
vàng, tôi đã được BGH tạo điều kiện tham gia các buổi tập huấn chuyên môn về
thực hiện chuyên đề.
Bản thân luôn cố gắng học hỏi tìm tòi để tự thay đổi bản thân và phấn đấu
trở thành một cô giáo hạnh phúc, năng động. Tôi luôn chịu khó tìm tòi nghiên
cứu tài liệu, tập san, sưu tầm và tự làm một số đồ dùng, đồ chơi để phục vụ tiết
dạy hoạt động trải nghiệm của trẻ.
Giữa phụ huynh và giáo viên phối kết hợp với nhau chặt chẽ để tạo môi
trường ngoài trời thêm phong phú đa dạng. Đa số phụ huynh đều quan tâm đến
việc học tập của trẻ.
b. Khó khăn:
* Nhà trường: chưa đạt chuẩn, diện tích sân chơi còn hạn chế, nhà trường
chưa có khu chăn nuôi, vườn cổ tích, vườn rau. Phòng học đa năng chưa có đủ
đồ dùng, trang thiết bị chuẩn theo quy định phục vụ cho cô và trẻ hoạt động nghệ
thuật nên ảnh hưởng tới quá trình vui chơi, học tập của trẻ.
* Giáo viên: Bản thân chưa tận dụng, khai thác hết môi trường để tổ chức
hoạt động trải nghiệm cho trẻ. Một số giáo viên còn hạn chế trong cách xác định,
cách tiếp cận và tổ chức các hoạt động giáo dục theo hình thức, phương pháp
giáo dục tiên tiến. Giáo viên còn gặp nhiều lúng túng, khó khăn khi xác định mục
tiêu giáo dục chung và mục tiêu cụ thể theo các lĩnh vực giáo dục phát triển. Giáo
viên xây dựng các hoạt động trải nghiệm cho trẻ chưa đảm bảo tính vừa sức, sự
tương tác tích cực của trẻ, phù hợp với khả năng nhận thức, độ tuổi trẻ mẫu giáo
nhỡ. Hình thức tổ chức còn mang tính áp đặt trẻ, giáo viên còn quá ôm đồm nhiều
đồ dùng cồng kềnh, chưa tận dụng, khai thác ở môi trường sẵn có, hiệu quả giáo
dục chưa cao. Chưa chủ động thiết kế các bài giảng sáng tạo, vẫn còn hướng dẫn
bằng lời, cho xem hình ảnh video…
Giáo viên vẫn coi việc hướng dẫn làm mẫu là quan trọng hàng đầu, giáo
viên chưa chưa thực sự coi trọng khơi gợi các tình huống có vấn đề để trẻ bàn
bạc, thảo luận và tự giải quyết, chưa tạo cơ hội cho trẻ được tự tìm hiểu, tự trải
nghiệm, tự thực hiện theo suy nghĩ riêng của trẻ trên cách làm thử đúng, sai, để
từ đó trẻ tự tích lũy vốn kiến thức cho mình. Giáo viên còn coi trọng đến kết quả
trẻ tạo ra hơn là việc chú ý quan sát, theo dõi, định hướng trong quá trình trẻ
tham gia hoạt động.
Tổ chuyên môn giáo dục nhà trường còn chưa tổ chức được nhiều các buổi
tập huấn, bồi dưỡng, chia sẻ kinh nghiệm của các thành viên trong tổ về thực
hiện tổ chức hoạt động khám phá.