K thu t tr ng đ u Hà Lan theo h ậ
ậ ồ
ỹ
ướ
ả ng s n
xu t rau an toàn
ấ
I. Ngu n g c và yêu c u sinh thái ồ ố ầ
Đ u Hà Lan đ r t lâu, nh ng ng ậ ượ c tr ng t ồ ừ ấ ư ườ i ta ch a rõ ngu n g c chính xác ồ ư ố
ằ c a nó. Nhi u nhà khoa h c căn c vào s phân b gen c a loài này đã cho r ng ủ ứ ự ủ ề ọ ố
vùng C n Đông, Trung Á. đ u Hà lan có ngu n g c t ậ ố ừ ồ ậ
M c dù hi n nay đ u Hà Lan đ nhi u n c khác nhau trên th gi ệ ặ ậ ượ c tr ng ồ ở ề ướ ế ớ i
nh ng đ u ch sinh tr ng t t và cho năng su t cao trong đi u ki n nhi 18- ư ậ ỉ ưở ố ề ệ ấ t đ t ệ ộ ừ
20 đ C, khí h u m. Nhi t đ trên 25 đ C và d i 12 đ ậ ẩ ộ ệ ộ ộ ướ ộ C cây sinh tr ưở ậ ng ch m
và 35 đ C cây tàn l i nhanh. ở ộ ụ
Đ u Hà Lan yêu c u dinh d ng khoáng không cao. Cây có th sinh tr ng phát ậ ầ ưỡ ể ưở
tri n trên nhi u lo i đ t, t ề ạ ấ ừ ấ đ t cát nh nhi u mùn đ n đ t sét n ng, nh ng t ế ư ể ẹ ề ấ ặ ố t
nh t là đ t nhi u mùn đ n đ t sét nhi u mùn. Trên đ t nh , đ t cát không gi ề ẹ ấ ề ế ấ ấ ấ ấ ữ
đ c m nên năng su t có xu h ng gi m. Đ chua c a đ t tr ng đ u Hà Lan ượ ẩ ấ ướ ủ ấ ồ ả ậ ộ
thích h p là pH kho ng 5,5 -7,0. ả ợ
II. Các bi n pháp k thu t ệ ậ ỹ
1. Th i v : ờ ụ
Gieo tr ng t 5/10 đ n 5/11, thu ho ch t ồ ừ ế ạ ừ ế tháng 12 đ n đ u tháng 3 năm sau. N u ế ầ
gieo mu n, b nh ph n tr ng h i n ng làm năng su t gi m rõ r t. ạ ặ ệ ệ ấ ắ ấ ả ộ
2. Gi ng: ố
+ Gi ng đ a ph ố ị ươ ng: Vùng Gia Lâm (Văn Đ c), Văn Lâm (H ng Yên). ứ ư
+ Gi ng nh p n i: t ộ ừ ậ ố ồ Thái Lan, Đài Loan, Trung Qu c, Nh t B n và Pháp. Ngu n ố ậ ả
gi ng nh p n i cho năng su t cao, ph m ch t t t nh ng tính ch ng ch u b nh kém ấ ố ậ ấ ẩ ố ộ ư ệ ố ị
t là b nh ph n tr ng. đ c bi ặ ệ ệ ấ ắ
- Gi ng đ u Hà Lan leo c n 40 – 50 kg h t/ha (1,5 – 1,8 kg/sào). ậ ầ ạ ố
- Gi ng đ u Hà Lan lùn c n 60 – 80 kg h t/ha ( 3 kg/sào). ậ ầ ạ ố
3. Làm đ t: ấ
- Ch n lo i đ t gi m t t, chân đ t cao, d thoát n 6,0 – 6,5, pH ạ ấ ọ ữ ẩ ố ễ ấ ướ c, có đ pH t ộ ừ
d i 5,5 ph i bón vôi (10-15 kg vôi b t/sào). ướ ả ộ
- Đ t đ c cày b a k , làm s ch c tr ấ ượ ừ ỹ ỏ ướ ạ c khi gieo. C n th c hi n ch đ luân ự ế ộ ệ ầ
canh v i cây khác h , đ c bi t là cây l ng th c. ọ ặ ớ ệ ươ ự
- Chia lu ng 1,3 m, m t lu ng r ng 1,0 m, cao 25-30 cm. ặ ố ố ộ
4. M t đ , kho ng cách ậ ộ ả
ể ệ Gieo 3 hàng v i đ u Hà Lan lùn, gieo 2 hàng v i đ u Hà Lan leo trên lu ng đ ti n ớ ậ ớ ậ ố
c m giàn. ắ
Kho ng cách gieo: ả
ạ - Đ u Hà Lan th p cây: hàng cách hàng 30 cm, cây cách cây 7cm, m t đ 32 v n ậ ộ ậ ấ
cây/ha.
ạ - Đ u Hà Lan leo: hàng cách hàng 60-70 cm, cây cách cây 20 cm, m t đ 10-12 v n ậ ộ ậ
cây/ha.
5. Phân bón:
L ng bón: ượ
L Bón lót Bón thúc ạ ượ
ạ
Lo i phân Phân chu ngồ Đ m ure Lân supe kali sulfat ng phân bón kg/ha 25.000 250-300 300 250-300 kg/sào 920 9-11 11 9-11 100 25 100 25 L n 2ầ - 25 - 25 L n 3ầ - 30 - 30 L n 1ầ - 20 - 20
Tuy t đ i không đ c dùng phân chu ng t i, phân b c t i và n c phân t ệ ố ượ ồ ươ ắ ươ ướ ươ i
i. Có th dùng ph n h u c sinh h c ho c phân rác ch bi n thay đ bón ho c t ể ặ ướ ẫ ữ ơ ế ế ể ặ ọ
th phân chu ng v i l ng b ng 1/3 l ng phân chu ng. ớ ượ ế ồ ằ ượ ồ
Cách bón thúc:
+ L n 1: cây có 4-5 lá th t; ầ ậ
+ L n 2: b t đ u n hoa ( tr ắ ầ ầ ở ướ c khi c m dóc) ắ
+ L n 3: sau thu qu đ t 1 ả ợ ầ
- Có th dùng các d ng nitrat amôn, đ m sulfat amôn thay cho urê, clorua kali thay ể ạ ạ
ớ ề cho kali sunphat ho c các d ng phân h n h p, ph c h p NPK đ bón v i li u ỗ ứ ợ ể ặ ạ ợ
nguyên ch t t ng ng. Ngoài bón đ t, có th phun qua lá các dung d ch dinh ấ ươ ứ ể ấ ị
d ng đa l ng, trung l ng, vi l ng. Đ u Hà Lan leo có th i gian thu ho ch dài ưỡ ượ ượ ượ ậ ạ ờ
i thêm n h n nên sau 2 l n thu qu , c n t ầ ơ ả ầ ướ ướ ầ c phân m c. Làm c , x i, vun 3 l n ỏ ớ ụ
k t h p v i 3 l n bón thúc, làm giàn khi cây cao 20-25 cm. ế ợ ầ ớ
6. T ướ ướ i n c
S d ng ngu n n i s ch (n c sông, n ử ụ c t ồ ướ ướ ạ ướ ướ ầ c gi ng khoan). Sau khi gieo, c n ế
th ng xuyên gi đ m đ t t 70-75%. ườ ữ ộ ẩ ấ ừ
7. Phòng tr sâu b nh ừ ệ
Sâu h i: Th ạ ườ ụ ng g p là sâu xám, sâu xanh, sâu v bùa, ru i đ c lá, r p h i, sâu đ c ẽ ồ ụ ệ ặ ạ
qu và nh n đ . ỏ ệ ả
B nh h i: Đ u Hà Lan th ậ ệ ạ ườ ệ ng g p m t s b nh h i nh b nh ph n tr ng, b nh ộ ố ệ ư ệ ặ ạ ấ ắ
cháy lá và đ m lá do vi khu n, các b nh sinh ra t ệ ẩ ố ừ ấ ố đ t nh b nh héo rũ, b nh th i ư ệ ệ
đen r ...ễ
Th c hi n tri t đ các bi n pháp phòng tr t ng h p nh luân canh cây tr ng, v ự ệ ệ ể ừ ổ ư ệ ợ ồ ệ
sinh đ ng ru ng, bón phân cân đ i, trong tr ng h p th t c n thi ố ồ ộ ườ ậ ầ ợ ế ố t m i dùng thu c ớ
b o v th c v t hóa h c. ả ệ ự ậ ọ
Đ phòng tr b trĩ th ng dùng thu c Admine 0,5 EC, Confidor 50 EC, Karate ừ ọ ể ườ ố
2,5EC, Sherpa 25EC, Trebon 10EC. Sâu đ c qu có th tr b ng Sherpa 25 EC, ể ừ ằ ụ ả
Sumicidin 10 EC, Cyperan 25EC, ph i phun s m khi qu m i đ u, th i gian cách ly ả ớ ậ ả ớ ờ
i thi u 7 ngày.Giòi đ c lá phun Bathroid 50 EC, Confidor 100 SL. t ố ụ ể
Đ tránh m t s b nh h i sinh ra t ộ ố ệ ể ạ ừ ấ đ t, không nên tr ng đ u liên t c nhi u v mà ậ ề ụ ụ ồ
, h cà hay lúa n c. Đ t không c n luân canh v i các rau khác h nh h th p t ầ ọ ư ọ ậ ự ọ ớ ướ ấ
đ c đ úng kéo dài, ph i luôn thoát n ượ ể ả ướ ệ c, thu d n và x lý các tàn d cây b nh ử ư ọ
làm cho ru ng thông thoáng, s ch s . Ngoài ra có th s d ng các thu c tr b nh: ể ử ụ ừ ệ ẽ ạ ộ ố
Valicidin 3SL đ tr b nh l c r , thu c Anvil 5SC, Score 250 EC, Rovral 50 WP ể ừ ệ ở ổ ễ ố
đ tr các b nh ph n tr ng, g s t, th i gian cách ly ít nh t 10 ngày. ể ừ ỉ ắ ệ ấ ắ ấ ờ
K thu t phun thu c ph i theo đúng h ố ậ ả ỹ ướ ạ ng d n trên nhãn bao bì c a t ng lo i ủ ừ ẫ
thu c.ố
8. Thu ho ch:ạ
Đ u Hà Lan s d ng qu non, thu ho ch sau khi h t non ch m phình to. Thu vào ử ụ ậ ả ạ ạ ớ
ng t t và t i h n, có kh năng b o qu n và v nchuyeern sáng s m s có ch t l ẽ ấ ượ ớ ố ươ ơ ả ả ả ậ
t h n. Khi thu hái tránh làm tr y x c ho c bong l p ph n trên v qu . Lo i qu t ố ơ ầ ướ ặ ấ ả ạ ớ ỏ ả
các qu có v t v sâu b nh, tr y x ế ề ầ ướ ệ ả c ho c d d ng. ặ ị ạ
Đ i v i đ u ăn h t non thu mu n h n (khi v qu đ i màu), h t đã phình to và ố ớ ậ ả ổ ạ ạ ộ ơ ỏ
ng đ i c ng, nh ng ch a quá già ho c khô. H t đ t ươ ố ứ ạ ượ ư ư ặ ặ c tách ra dùng ngay ho c
ch bi n, b o qu n đ tiêu th d n. H t đ u non đ c ch bi n ch y u b ng các ế ế ạ ậ ụ ầ ể ả ả ượ ế ế ủ ế ằ
ph ng pháp c p đông ho c đóng h p. ươ ấ ặ ộ
Đ u Hà Lan l y h t khô đ ấ ậ ạ ượ ầ c thu ho ch khi h t đã già, khô, v qu đã b c. C n ạ ạ ả ạ ỏ
thu k p th i, không đ quá khô vì m t s gi ng có kh năng t tách v ngay trên ộ ố ố ể ả ờ ị ự ỏ
cây. Thu và ph i khô nguyên qu , sau đó tách h t và ti p t c ph i h t cho th t khô ế ụ ơ ạ ả ạ ậ ơ
tr c khi đóng gói. ướ
