T H Á N G 1 2 Nă M 2 0 0 9<br />
<br />
Lao Động và Tiếp Cận Việc Làm<br />
BÁO CÁO #8: Thị trường lao động, Việc làm, và Đô thị hoá ở<br />
<br />
Việt Nam đến năm 2020: Học hỏi từ kinh nghiệm quốc tế<br />
Dự ÁN 00050577: Hỗ trợ Xây dựng Chiến lược Phát triển<br />
Kinh tế - Xã hội Việt Nam, giai đoạn 2011-2020<br />
Ian Coxhead<br />
<br />
•<br />
<br />
Diệp Phan<br />
<br />
•<br />
<br />
Đinh Vũ Trang Ngân<br />
<br />
•<br />
<br />
Kim N. B. Ninh<br />
<br />
Lao<br />
<br />
ng và Ti p C n Vi c Làm<br />
<br />
Báo cáo #8: Th trư ng lao<br />
<br />
ng, Vi c làm, và ô th hoá<br />
<br />
Vi t Nam<br />
<br />
n năm 2020: H c h i t kinh nghi m qu c t<br />
<br />
D án 00050577: H tr Xây d ng Chi n lư c Phát tri n<br />
Kinh t - Xã h i Vi t Nam, giai o n 2011 – 2020<br />
<br />
Ian Coxhead ● Di p Phan ● inh Vũ Trang Ngân ● Kim N. B. Ninh<br />
<br />
Tháng 12 năm 2009<br />
<br />
M CL C<br />
TÓM T T ......................................................................................................................................................i<br />
M<br />
<br />
U.....................................................................................................................................................17<br />
Quy mô và các m c tiêu nghiên c u..........................................................................................................................................17<br />
Các đi u kho n tham chi u ...........................................................................................................................................................17<br />
Ghi chú v so sánh tương quan các nư c ...................................................................................................................................3<br />
L i c m ơn ...............................................................................................................................................................................................4<br />
<br />
1. TĂNG TRƯ NG KINH T , LAO<br />
<br />
NG VÀ Ô TH HÓA: T NG QUAN ......................................5<br />
<br />
1.1. T m quan tr ng c a th trư ng lao đ ng...........................................................................................................................5<br />
1.2. Tăng trư ng, ti n lương, vi c làm và di cư .....................................................................................................................10<br />
<br />
2. VI N C NH KHU V C VÀ TOÀN C U V PHÁT TRI N, LAO<br />
<br />
NG, VÀ Ô TH HOÁ.......14<br />
<br />
2.1 So sánh v kinh nghi m phát tri n trong khu v c.......................................................................................................14<br />
<br />
2.1.1 NIEs (Xingapo, H ng Công, ài Loan, Hàn Qu c)............................................................. 20<br />
2.1.2 ông Nam Á (Malaixia, In ônêxia, Thái Lan) .................................................................... 26<br />
2.1.3. Trung Qu c ......................................................................................................................... 36<br />
2.1.4 n<br />
<br />
................................................................................................................................... 47<br />
<br />
2.2. Nh ng bài h c rút ra t vi c phân tích mang tính so sánh.....................................................................................49<br />
2.3 Nh ng xu th hi n t i trong khu v c và toàn c u mang............................................................................................53<br />
<br />
2.3.1. S tr i d y c a “Trung Qu c và n<br />
<br />
” ............................................................................ 54<br />
<br />
2.3.2 Tác<br />
<br />
i v i thương m i và vi c làm ................................ 55<br />
<br />
2.3.3.<br />
<br />
ng c a Trung Qu c và n<br />
<br />
i phó v i s c ép toàn c u: bài h c t In ônêxia? ........................................................... 57<br />
<br />
3. KINH NGHI M C A VI T NAM VÀ VÀ SO SÁNH V I CÁC NƯ C LÁNG GI NG .................60<br />
3.1. Tăng trư ng kinh t , thay đ i cơ c u, đói nghèo và b t bình đ ng ......................................................................60<br />
3.2. Tình hình th trư ng lao đ ng c a Vi t Nam.................................................................................................................64<br />
3.3. Đô th hoá.....................................................................................................................................................................................81<br />
3.4. Đánh giá........................................................................................................................................................................................85<br />
3.5 Đánh giá ngu n l c s n có và hư ng t i tương lai: chính sách lao đ ng và các v n đ v th ch .........86<br />
<br />
3.5.1. Khung kh ........................................................................................................................... 86<br />
3.5.2. Các chính sách v th trư ng lao<br />
<br />
ng ................................................................................ 90<br />
<br />
4. TĂNG TRƯ NG, D CH CHUY N VÀ PHÚC L I KINH T : MÔ PH NG CHÍNH SÁCH ...........95<br />
4.1. Mô hình mô ph ng...................................................................................................................................................................95<br />
4.2. Th nghi m v chính sách ....................................................................................................................................................98<br />
4.3. K t qu ..........................................................................................................................................................................................98<br />
4.4. Th o lu n................................................................................................................................................................................... 104<br />
<br />
5. KHUY N NGH V CHÍNH SÁCH LAO<br />
<br />
NG VÀ Ô TH HOÁ T<br />
<br />
NAY T I NĂM 2020....105<br />
<br />
5.1. Chi n lư c trung h n: H tr tăng vi c làm ................................................................................................................ 105<br />
5.2. Chi n lư c dài h n: Phát tri n k năng và xây d ng các thành ph ................................................................. 110<br />
<br />
TÀI LI U THAM KH O.........................................................................................................................115<br />
<br />
B NG<br />
B ng 1: Cơ c u l c lư ng lao ng chia theo trình<br />
giáo d c ............................................ 32<br />
B ng 2: Các ch s giáo d c i v i các n n kinh t châu Á có t c<br />
tăng trư ng nhanh..... 34<br />
B ng 3: Cơ c u tăng dân s thành th Trung Qu c, 1950-2000 .......................................... 44<br />
B ng 4: Vi t Nam: các ch s ói nghèo và b t bình ng .................................................... 62<br />
B ng 5: Cơ c u s n lư ng và cơ c u vi c làm (%)................................................................ 64<br />
B ng 6: Tăng trư ng vi c làm Vi t Nam ........................................................................... 65<br />
B ng 7: Tăng vi c làm c a Vi t Nam theo ngành 2000-08 .................................................. 68<br />
B ng 8: L c lư ng lao ng c a Vi t Nam l n và ang tăng lên .......................................... 69<br />
B ng 9: T l tham gia l c lư ng lao ng Vi t Nam ang gi m i (%) ............................... 70<br />
B ng 10: S năm n trư ng trung bình c a dân s trong<br />
tu i lao ng........................... 71<br />
B ng 11: T tr ng lao ng có tay ngh Vi t Nam ............................................................ 72<br />
B ng 12: B t bình ng v giáo d c Vi t Nam (H s Gini v s năm n trư ng)............ 72<br />
B ng 13: Vi c làm hư ng lương t i Vi t Nam ang tăng lên ................................................ 79<br />
B ng 14: Tăng lương theo trình<br />
giáo d c......................................................................... 79<br />
B ng 15: T c<br />
và m c<br />
ô th hoá m t s nư c .......................................................... 82<br />
B ng 16: Ngư i dân di n ăng ký t m trú ng n h n KT4 theo tu i và trình<br />
giáo d c, Tp.<br />
H Chí Minh, 2004 .............................................................................................................. 84<br />
B ng 17: Tác ng c a tăng trư ng v n cho s n xu t hàng xu t kh u t i kinh t vĩ mô (%<br />
thay i)............................................................................................................................... 99<br />
B ng 18: Tác ng c a tăng trư ng v n cho s n xu t hàng xu t kh u t i ti n lương và vi c<br />
làm trong s n xu t hàng xu t kh u (% thay i) ................................................................. 101<br />
B ng 19: Tác ng c a tăng trư ng v n cho s n xu t hàng xu t kh u t i nghèo ói và phân<br />
ph i thu nh p ..................................................................................................................... 103<br />
<br />
BI U<br />
Bi u<br />
1: GDP bình quân u ngư i (USD, theo giá năm 2000) m t s n n kinh t trong<br />
khu v c................................................................................................................................ 16<br />
Bi u<br />
2: H s ph thu c theo tu i (dân s trong<br />
tu i lao ng/t ng dân s ) ........... 17<br />
Bi u<br />
3: Năng su t lao ng th c bình quân qua các th p k (USD, theo giá năm 2000)... 17<br />
Bi u<br />
4: Tăng năng su t lao ng th c (năm 1984=100) ................................................. 18<br />
Bi u<br />
5: Giá tr gia tăng c a nông nghi p (% GDP) ......................................................... 18<br />
Bi u<br />
6: T l ô th hoá (% dân s ) ................................................................................. 19<br />
Bi u<br />
7: NIEs: Tăng trư ng GDP bình quân u ngư i (USD, theo giá c<br />
nh 2000) ...... 20<br />
Bi u<br />
8: NIEs: Tăng năng su t lao ng (Năm 2000 = 1) ................................................. 21<br />
Bi u<br />
9: ông Nam Á: tăng trư ng GDP bình quân u ngư i (USD, theo giá năm 2000) 27<br />
Bi u<br />
10: ông Nam Á: T tr ng giá tr gia tăng c a ngành ch t o (% GDP) .................. 28<br />
Bi u<br />
11: ông Nam Á: Tăng năng su t lao ng (Năm 2000 = 1) ................................. 29<br />
Bi u<br />
12: Trung Qu c và n : Tăng trư ng GDP bình quân u ngư i (2000 USD) .... 38<br />
Bi u<br />
13: Trung Qu c và n : Tăng năng su t Lao ng (Năm 2000=1)...................... 38<br />
Bi u<br />
14: Cơ c u GDP và cơ c u vi c làm ........................................................................ 63<br />
Bi u<br />
15:<br />
co giãn c a vi c làm theo tăng trư ng c a Vi t Nam ................................... 67<br />
Bi u<br />
16:<br />
co giãn c a vi c làm theo lao ng Vi t Nam theo ngành ......................... 67<br />
Bi u<br />
17: S năm n trư ng theo nư c............................................................................ 73<br />
Bi u<br />
18: Các xu th v s năm n trư ng (năm g c theo nư c)...................................... 73<br />
Bi u<br />
19: Năng su t lao ng theo ngành (tri u VND/lao ng, giá c<br />
nh năm 1994) .... 75<br />
<br />