ứ ẻ ủ ệ ề ắ ạ Đ  bài: Lòng nhân ái c a Th ch Lam qua truy n ng n Hai đ a tr

Bài làm

ự ự ấ ạ ạ ữ   Th ch Lam (1910 ­ 1942) là cây bút có tài nh t trong T  l c Văn đoàn. Hàng lo t nh ng

ấ ấ ủ ắ ủ ộ ấ ư ệ ầ ạ truy n ng n c a ông ghi d u  n c a m t t m lòng nhân ái , nh  làn gió đ u mùa se l nh,

ề ấ ẫ ả ướ ấ ạ ữ ữ ậ ố ộ ờ th m đ m ni m c m thông tr c nh ng s  ph n b t h nh, nh ng cu c đ i chìm trong

ố ỷ ệ ữ ủ ủ ệ ấ bóng t ữ   i. Th p thoáng trong nh ng câu chuy n c a ông bóng hình k  ni m c a nh ng

ứ ứ ẻ ạ ẩ ấ ằ ổ ơ ượ   ngày tháng đã h n sâu trong ký  c tu i th  Th ch Lam. Hai đ a tr , tác ph m th m đ m

ườ ộ ấ ư ứ ể tình ng i, nh  minh ch ng tiêu bi u cho m t t m lòng nhân ái.

ườ ư ộ ơ ữ ệ ắ ạ ậ ỗ Có ng i đã nh n xét, m i truy n ng n Th ch Lam nh  m t bài th  tr ế ữ    tình. Th  L ,

ườ ạ ủ ự ự ủ ễ ạ ậ ồ ộ m t ng i b n c a ông đã nh n xét: "S  th c c a tâm h n mà Th ch Lam di n trong l ờ   i

ươ ứ ạ ư ề ề ẻ ờ ằ ủ c a văn ch ng ph c t p nhi u hình nhi u v , nh ng bao gi ắ  cũng đ m th m, cũng nhân

ẹ ộ ệ ầ ủ ươ ươ ớ ậ h u, cũng ngh n ngào m t chút l th m kín c a tình th ng". Tình th ng v i con ng ườ   i

ứ ẻ ề ệ ầ ố ố trong Hai đ a tr hình thành trên n n không gian ph  huy n nghèo đ y bóng t ớ   i, v i

ấ ả ư ộ ờ ầ ữ ở ị ẩ   ẹ nh ng cu c đ i l m lũi, v t v  m u sinh: m  con ch  Tí, bác ph  Siêu, gia đình bác X m.

ậ ượ ư ữ ệ ầ ươ Nh ng nh ng nhân v t đ c ông dành cho "chút l th m kín", yêu th ng chân thành

ấ ẽ ứ ả ở ộ ờ ị nh t có l ủ   ẻ  là hai ch  em Liên và An. B i hai đ a tr  chính là m t m ng đ i nghèo túng c a

ạ ị ạ ế ớ ươ ệ ẩ ả ố ệ ố hai ch  em Th ch Lam t i ph  huy n C m Giàng (H i D ng). Th  gi ệ   i ph  huy n hi n

ẻ ơ ứ ự ơ ồ ữ ế ể ậ ạ ơ ra qua góc nhìn tr  th  ch a đ ng nh ng bí m t m  h . H n ai h t, Th ch Lam hi u rõ

ủ ữ ế ắ ả ạ ổ ớ ở ơ tâm tr ng c a nh ng em bé không có tu i th  kh c kho i, đau đ n th  nào, b i đó chính

ừ ữ ữ ệ ế ả ả ấ là nh ng gì nhà văn đã t ng tr i nghi m. T t th y nh ng gì nhà văn đem đ n trong câu

ệ ệ ệ ầ ố ố ờ chuy n không có c t truy n này: không gian đìu hiu ph  huy n, th i gian đi d n vào đêm

ắ ố ờ ợ ữ ủ ế ế ả ố khuya, đ n nh ng kho nh kh c s ng c a Liên và An ch  đ i chuy n tàu cu i cùng băng

ộ ấ ủ ừ ệ ệ ố qua ph  huy n... mang ý nghĩa thông đi p c a m t t m lòng chân thành : đ ng bao gi ờ

ộ ờ ữ ố ườ ơ ậ ữ lãng quên nh ng cu c đ i trong bóng t i! Và chính ông là ng ồ   i đã kh i d y nh ng ngu n

ạ ỳ ể ỗ ườ ọ ắ ủ ẻ ẹ ấ ị ườ sáng l k  đ  m i ng i đ c chúng ta th m thía v  đ p bình d  và sâu s c c a con ng i.

ạ ườ ứ ủ ứ ơ ườ ầ Th ch Lam là ng ế ề i ý th c rõ h n h t v  thiên ch c c a ng i c m bút chân chính trong

ầ ươ ế ả ườ ọ ự ờ ự l i t a Gió đ u mùa: "Văn ch ng không ph i là cách đem đ n cho ng i đ c s  thoát li

ự ạ ươ ứ ộ ớ ắ ự hay s  quên. Mà trái l i văn ch ng là m t th  khí gi i đ c l c và thanh cao mà chúng ta

ể ố ế ớ ộ ả ố có đ  t ổ  cáo và thay đ i m t cái th  gi i gi ừ  d i và tàn ác; v a làm cho lòng ng ườ ượ   c i đ

ể ệ ệ ấ ừ ạ ơ thêm trong s ch và phong phú h n lên". Quan ni m  y đã th  hi n trên t ng trang văn,

ả ở ầ ở ứ ẻ ẩ ấ ạ ừ t ng dòng c m xúc Hai đ a tr , làm nên ph m ch t hàng đ u văn Th ch Lam, làm

ườ ọ ượ ố ế ớ ủ ấ ấ ạ ng i đ c đ c s ng cùng th  gi ự   i c a lòng nhân ái. T m lòng  y giúp ông t o d ng

ượ ượ ườ ẻ ẹ ấ ữ ườ đ ắ c không khí th m đ m tình ng i, đi sâu khai phá nh ng v  đ p r t ng i và nói lên

ữ ọ ườ ườ ọ ữ ẩ ờ ị nh ng tâm tình khát v ng con ng i. Ng ấ i đ c có d p th m th u nh ng nét đ i th ườ   ng

ộ ế ấ ễ ỏ ệ ế ộ m t cách tinh t mà n u vô tình chúng ta r t d  b  qua, trong m t câu chuy n đan xen

ế ố ệ ị ữ ấ ượ ữ ự ữ ớ ể ả nh ng y u t hi n th c ­ thi v  tr  tình, v i nh ng  n t ng và c m giác không th  phai

ờ ề ộ ố ườ ệ ố m  v  cu c s ng và con ng i ph  huy n.

ượ ệ ằ ấ ả ấ ượ ậ ộ ố Đó là cu c s ng đã đ c nhà văn tái hi n b ng t ữ t c  nh ng  n t ấ ủ   ng đ m nét nh t c a

ộ ờ ượ ồ ưở ự ằ ưở m t th i dĩ vãng. Không gian đ c d ng lên b ng h i t ng giúp ta suy t ắ   ng sâu s c

ộ ố ủ ề ườ ữ ầ ả ố ơ h n v  cu c s ng c a con ng ả i trong nh ng hoàn c nh đ y ám  nh bóng t ủ ụ   i ph  ch p

ỗ ộ ộ ờ ế ủ ư ệ ề ố ỗ ườ lên cu c đ i. M i m t chi ti ơ ậ t c a ph  huy n nh  kh i d y bao n i ni m con ng i. T ừ

ề ờ ạ ị ố ở ầ ế ậ ạ ặ ộ ớ ố m t nh p s ng ch m ch p, n ng n , r i r c m  đ u v i "ti ng tr ng thu không trên cái

ộ ả ể ọ ỏ ừ ủ ế ề ệ ắ ộ ổ ồ   chòi c a huy n nh  t ng ti ng m t vang ra đ  g i bu i chi u", m t c m giác l ng bu n

ự ế ế ế ầ ỗ ứ c  tăng d n cùng âm thanh " ch nhái" đ n "ti ng mu i vo ve". S  yên tĩnh không đem l ạ   i

ả ườ ữ ế ề ệ ả ả c m giác êm cho lòng ng i mà ti p li n đó là nh ng hình  nh hi n lên qua ánh nhìn

ắ ầ ộ ố ờ ắ ủ ở ủ c a cô bé Liên, m t đôi m t đ y bóng t i. "Cái gi ữ    kh c c a ngày tàn" cũng m  ra nh ng

ộ ờ cu c đ i tàn héo.

ộ ờ ấ ợ ọ ữ ữ ả ấ ợ ố ừ Nh ng cu c đ i  y th p thoáng trong quang c nh ch  vãn: "Ch  h p gi a ph  vãn t lâu.

ườ ề ế ứ ế ẻ ấ ồ ở Ng ấ i v  h t và ti ng  n ào cũng m t", "m y đ a tr  con nhà nghèo ợ  ven ch  cúi lom

ặ ấ ạ ấ ứ ứ ặ ạ khom trên m t đ t đi l i tìm tòi. Chúng nh t nh nh thanh n a, thanh tre, hay b t c  cái gì

ể ượ ủ ườ ể ạ ơ ấ ữ ọ ơ có th  dùng đ c c a các ng i bán hàng đ  l i". Nh ng nét phác h a đ n s   y làm

ự ủ ữ ệ ể ệ ố ế ấ ỉ ứ ỏ tăng nét hi n th c đi n hình c a ph  huy n. Nh ng chi ti t  y không ch  ch ng t năng

ườ ụ ể ủ ủ ắ ạ ả ộ ự l c quan sát tinh t ộ   ng c a nhà văn mà còn c t nghĩa c  th  cho đ  nh y c m c a m t

ấ ứ ộ ệ ể ặ ỏ ồ ỏ ườ ộ ố ủ tâm h n không b  qua b t c  m t bi u hi n nh  nh t bình th ng c a cu c s ng đ  t ể ừ

ữ ơ ưở ề ậ ườ ể ồ ướ ự đó kh i ln nh ng liên t ng v  thân ph n con ng i. Đ  r i, ông h ủ   ng s  quan tâm c a

ườ ọ ề ậ ụ ể ữ ắ ố ị ố ọ ng ẹ i đ c v  nh ng s  ph n c  th : m  con ch  Tý ngày đi mò cua b t tép, t i d n hàng

ướ ỳ ề ề ế ặ ộ ừ ậ ố ế ộ n c, chi u nào cũng th , theo m t chu k  đ u đ n "t ch p t i cho đ n đêm", m t bà

ử ỉ ử ư ệ ộ ở ớ ấ   ụ c  Thy n a điên n a t nh thoáng hi n nh ng khó quên, m t gánh ph  bác Siêu v i ch m

ệ ỏ ừ ố ữ ẩ ộ ườ ấ ử l a nh  và vàng hi n lên t đêm t i, m t gia đình bác X m... nh ng con ng i  y đã tô

ộ ố ủ ệ ề ạ ố ị ậ đ m cu c s ng ph  huy n v  đêm, hoà cùng gian hàng t p hoá c a ch  em Liên và An.

ộ ố ấ ố ả ồ ẻ ạ ứ ị ấ ầ Cu c s ng  y chìm trong bóng t i,  m đ m và bu n t ạ   . Ánh sáng c  b  l n át d n. Th ch

ố ậ ứ ự ủ ệ ố ằ Lam đã xây d ng b c tranh ph  huy n b ng th  pháp đ i l p ánh sáng và bóng t ố ấ   i r t

ộ ủ ợ ủ ủ ữ ữ ứ ạ quen thu c c a ch  nghĩa lãng m n. Nh ng ngôn ng  giàu s c g i c a nhà văn đã đem

ự ậ ệ ẩ ố ữ ế đ n ý nghĩa hi n th c đ m nét cho tác ph m. Ánh sáng và Bóng t ả i không ph i là nh ng ý

ượ ụ ể ư ừ ệ ả ạ ệ ni m t ừ   ng tr ng trong văn Th ch Lam mà hi n hình c  th  trong t ng khung c nh , t ng

ộ ố ờ ẩ ứ ữ ủ ấ ầ ả ộ ưở ư ặ m nh đ i,  n ch a nh ng xung đ t ng m ng m c a cu c s ng t ng nh  bình l ng.

ế ề ố ư ự ố ướ ườ ọ ề Vi t v  bóng t ấ i, nh ng th c ch t nhà văn mu n h ng ng i đ c v  ánh sáng. Ông

ể ỏ ừ ủ ẩ ồ ề ố dùng ánh sáng đ  soi t t ng bí  n c a tâm h n con ng ườ Ấ ượ i.  n t ng v  bóng t i, ánh

ậ ủ ớ ả ắ ộ ườ ủ ị sáng g n v i c m nh n c a m t cô bé Liên ­ bóng dáng ng i ch  thân yêu c a chính tác

ả ẫ ắ ườ ọ ấ ủ ữ ồ ườ gi , d n d t ng i đ c khám phá nh ng góc khu t c a tâm h n con ng i phong phú và

ủ ự ầ ả ắ ươ ố ớ sâu s c. Thông qua đó, nhà văn cũng nói lên đ y đ  s  thông c m th ng yêu đ i v i con

ườ ng ỏ i bé nh .