
MỞ ĐẦ U
1. Lý do chọ n đề tài
Nho giáo ra đờ i thờ i Xuân Thu - Chiế n Quố c - thờ i kỳ mà tình hình
kinh tế- xã hộ i có nhiề u biế n độ ng nhấ t trong lị ch sử Trung Quố c. Các nư ớ c
chư hầ u nhà Chu tranh giành quyền lự c, tàn sát lẫ n nhau làm cho xã hộ i lâm
vào cả nh loạ n lạ c, rố i ren. Trư ớ c tình hình đó, các nhà tư tư ở ng củ a Nho giáo
đã lý giả i các vấ n đề xã hộ i và họ muố n tìm ra phư ơ ng pháp đư a xã hộ i từ
loạ n lạ c tớ i thị nh trị . Chính vì vậ y, có nhiề u ý kiế n cho rằ ng, thự c chấ t Nho
giáo là đạ o trị nư ớ c, Nho giáo là đạ o làm ngư ờ i vì bàn nhiề u tớ i việ c giáo dụ c
đạ o đứ c cho con ngư ờ i - nhân tố giúp xã hộ i ổ n đị nh, trậ t tự .
Nộ i dung giáo dụ c đạ o đứ c cho con ngư ờ i củ a Nho giáo tậ p trung ở các
phạ m trù cơ bả n như Tam cư ơ ng, Ngũ thư ờ ng, Chính danh. Đố i vớ i ngư ờ i
phụ nữ , nộ i dung giáo dụ c đạ o đứ c củ a Nho giáo thể hiệ n rõ thông qua thuyế t
tam tòng, tứ đứ c.
Nho giáo đư ợ c truyề n vào nư ớ c ta từ thờ i Bắ c thuộ c. Khi vào Việ t
Nam, nó đư ợ c cả i biế n đi cho phù hợ p vớ i tính chấ t ôn hòa vố n có củ a ngư ờ i
Việ t. Trong quá trình tồ n tạ i, giai cấ p phong kiế n Việ t Nam sử dụ ng Nho giáo
làm công cụ để thiế t lậ p ổ n đị nh trậ t tự xã hộ i và duy trì sự thố ng trị củ a giai
cấ p cầ m quyề n. Trả i qua nhữ ng bư ớ c thăng trầ m củ a lị ch sử , Nho giáo đã có
chỗ đứ ng nhấ t đị nh trong đờ i số ng tư tư ở ng củ a ngư ờ i Việ t. Trong các nộ i
dung đạ o đứ c củ a Nho giáo thì thuyế t tam tòng, tứ đứ c là nhữ ng quy phạ m
giáo dụ c đạ o đứ c cơ bả n đố i vớ i ngư ờ i phụ nữ . Tư tư ở ng này đã có ả nh hư ở ng
rấ t sâu sắ c đế n vai trò, vị trí, cuộ c số ng củ a ngư ờ i phụ nữ Việ t Nam. Bên cạ nh
các giá trị tích cự c, thuyế t tam tòng, tứ đứ c có nhiề u mặ t tiêu cự c, trói buộ c
ngư ờ i phụ nữ Việ t Nam vào lễ giáo phong kiế n, kìm hãm các bư ớ c tiế n củ a
họ . Tuy nhiên, thuyế t tam tòng, tứ đứ c trên chặ ng đư ờ ng dài củ a lị ch sử dân
tộ c, nó vẫ n có giá trị nhấ t đị nh góp phầ n làm nên vẻ đẹ p truyề n thố ng củ a
ngư ờ i phụ nữ Việ t Nam.
Ngày nay, mặ c dù cơ sở kinh tế - xã hộ i củ a nhà nư ớ c phong kiế n
không còn như ng phầ n nào tư tư ở ng củ a Nho giáo nói chung; thuyế t tam
tòng, tứ đứ c nói riêng vẫ n còn tồ n tạ i ít nhiề u và có ả nh hư ở ng đế n ngư ờ i phụ