ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
LÊ HỒNG QUANG
BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC MÔ HÌNH HÓA TOÁN HỌC
CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
TRONG DẠY HỌC ĐẠI SỐ
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
THÁI NGUYÊN, NĂM 2020
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
LÊ HỒNG QUANG
BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC MÔ HÌNH HÓA TOÁN HỌC
CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
TRONG DẠY HỌC ĐẠI SỐ
Ng h: L u v Ph g h h T h
M số: 9140111
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
C h g h h :
1. TS. Tr n Lu n
2 PGS TS Tr n Việt Cƣờng
THÁI NGUYÊN, NĂM 2020
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây công trình nghiên cứu của riêng tôi dƣới sự hƣớng
dẫn của TS Tr n Lu n PGS.TS Tr n Việt Cƣờng Các số liệu, kết quả trình y
trong lu n án là trung thực và chƣa ai công bố trong bất kỳ một công trình nào khác
Thái Nguyên, tháng 10 năm 2020
T giả u
Lê Hồ g Qu g
ii
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin y tỏ lòng biết ơn chân thành tới TS Tr n Lu n PGS.TS Tr n
Việt Cƣờng đã t n tình hƣớng dẫn giúp đỡ tôi trong học t p, nghiên cứu hoàn
thành bản lu n án này
Trong quá trình thực hiện Lu n án, tôi đã nh n đƣợc sự giúp đỡ, góp ý về
chuyên môn của GS TS Nguyễn Hữu Châu, GS TS Bùi Văn Nghị, PGS TS Nguyễn
Danh Nam, PGS.TS Cao Thị , PGS.TS. Trịnh Thanh Hải, TS. Bùi Thị Hạnh
Lâm, PGS.TS. Đào Thái Lai, PGS.TS. Tr n Kiều cùng các chuyên gia trong ngành
lu n Phƣơng pháp dạy học bộ môn Toán Tôi thực sự biết ơn những sự chỉ
bảo quý báu đó
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, các th y giáo Khoa Toán
trƣờng Đại học Sƣ phạm - Đại học Thái Nguyên
Tôi xin cảm ơn Ban Giám hiệu, các th y giáo trƣờng THPT Xuân Giang
(Hà Nội), THPT Quý Đôn (Hà Nội), THPT Chu Văn An (Hà Nội), THPT Thái
Phiên (Đà Nẵng), THPT Hoàng Hoa Thám (Đà Nẵng), THPT Trấn Biên (Đồng
Nai), THPT Hồng Phong ồng Nai), THPT Nguyễn Hoàng (Thanh a),
THPT Đông Sơn 2 (Thanh Hóa) đã giúp đỡ, tạo điều kiện về thời gian để tôi làm
khảo sát, thực nghiệm và hoàn thành lu n án
Cũng nhân dịp y cho tôi đƣợc tỏ lòng biết ơn đến gia đình ngƣời thân
đã luôn động viên, giúp đỡ tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình học t p
nghiên cứu
Thái Nguyên, tháng 10 năm 2020
T giả u
Lê Hồ g Qu g
iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................ i
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................. ii
MỤC LỤC ................................................................................................................. iii
DANH MỤC CÁC BẢNG ......................................................................................... iv
DANH MỤC CÁC HÌNH ........................................................................................... v
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
1 Lý do chọn đề tài ..................................................................................................... 1
2 Mục đích nghiên cứu ............................................................................................... 3
3 Nhiệm vụ nghiên cứu .............................................................................................. 3
4 Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu ........................................................................ 4
5 Giả thuyết khoa học ................................................................................................ 4
6 Phƣơng pháp nghiên cứu ......................................................................................... 4
7 Lu n điểm khoa học sẽ đƣa ra bảo vệ ..................................................................... 5
8 Dự kiến những đóng góp trong lu n án .................................................................. 5
Ch g 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN ................................................................................... 6
1 1 Tổng quan vấn đề nghiên cứu .............................................................................. 6
1 1 1 Tình hình bồi ỡng năng lực hình hóa toán học cho học sinh trong
dạy học Toán trên thế giới........................................................................................... 6
1 1 2 Tình hình bồi dƣỡng năng lực hình hóa toán học trong dạy học Toán
ở Việt Nam ................................................................................................................ 14
1 2 Các khái niệm cơ bản ......................................................................................... 16
1 2 1 Năng lực .......................................................................................................... 16
1 2 2 Năng lực toán học ........................................................................................... 17
1 2 3 Mô hình ........................................................................................................... 18
1 2 4 Mô hình toán học ............................................................................................ 18
1 2 5 Mô hình hóa toán học ...................................................................................... 20
1 2 6 Năng lực mô hình hóa toán học ...................................................................... 21
1 3 Vai trò, ý nghĩa của hình hóa toán học trong dạy học môn Toán
trƣờng phổ thông ....................................................................................................... 23