Luận án Tiến sĩ: Năng lực của Chủ tịch phường ở Thành phố Hồ Chí Minh

Luận án nghiên cứu về năng lực của Chủ tịch phường ở Thành phố Hồ Chí Minh, một vấn đề cấp thiết trong bối cảnh thành phố đang triển khai mô hình chính quyền đô thị và chuyển đổi sang chế độ thủ trưởng. Mục đích của nghiên cứu là xây dựng luận cứ khoa học và thực tiễn để đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao năng lực của Chủ tịch phường, đáp ứng yêu cầu phát triển và thích ứng với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Luận án này hướng đến các nhà nghiên cứu, học giả trong lĩnh vực quản lý công, hành chính công, và phát triển nguồn nhân lực. Đồng thời, đây cũng là tài liệu tham khảo quan trọng cho các nhà hoạch định chính sách, cán bộ quản lý tại các cấp chính quyền, đặc biệt là ở Thành phố Hồ Chí Minh, nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính cơ sở.

Luận án tiến sĩ này tập trung nghiên cứu sâu về năng lực của Chủ tịch phường tại Thành phố Hồ Chí Minh, một chủ đề có tính cấp thiết cao trong bối cảnh thành phố đang thực hiện mô hình chính quyền đô thị và chuyển đổi sang chế độ thủ trưởng. Nghiên cứu xuất phát từ nhận định rằng năng lực của cán bộ lãnh đạo, đặc biệt là Chủ tịch phường – người đứng đầu chính quyền cấp cơ sở, có vai trò then chốt trong việc thực hiện hiệu quả các chính sách và phục vụ người dân. Mặc dù Thành phố Hồ Chí Minh đã có nhiều nỗ lực trong việc nâng cao năng lực cho đội ngũ này, vẫn còn những hạn chế về kiến thức, kỹ năng và thái độ cần được hoàn thiện để đáp ứng yêu cầu phát triển mới, đặc biệt khi khối lượng công việc và mức độ phức tạp tăng lên do việc sáp nhập và chuyển giao nhiệm vụ từ cấp huyện. Mục đích chính của luận án là cung cấp luận cứ khoa học và thực tiễn vững chắc để đề xuất các giải pháp toàn diện nhằm nâng cao năng lực của Chủ tịch phường tại Thành phố Hồ Chí Minh, qua đó giúp họ thích ứng hiệu quả với mô hình chính quyền đô thị, xu hướng chuyển đổi số và yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Để đạt được mục tiêu này, luận án thực hiện các nhiệm vụ cụ thể: hệ thống hóa các công trình nghiên cứu liên quan để xác định khoảng trống; làm rõ cơ sở lý luận về năng lực, khung năng lực và các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực của Chủ tịch phường; phân tích thực trạng năng lực hiện tại, chỉ ra ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân; và đề xuất các quan điểm, giải pháp cụ thể. Về phương pháp nghiên cứu, luận án sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, đồng thời dựa trên tư tưởng Hồ Chí Minh. Các phương pháp nghiên cứu chính bao gồm: nghiên cứu tài liệu thứ cấp từ các báo cáo, sách và công trình đã công bố; điều tra xã hội học bằng bảng hỏi với quy mô lớn (249 Chủ tịch phường, 70 lãnh đạo cấp quận và 238 cán bộ, công chức phường); và phỏng vấn sâu 15 chuyên gia. Dữ liệu thu thập được phân tích bằng Excel và SPSS. Luận án đưa ra ba giả thuyết chính: năng lực hiện tại của Chủ tịch phường chưa đáp ứng yêu cầu chuyển đổi; năng lực này chịu tác động bởi nhiều yếu tố chủ quan và khách quan; và việc nâng cao năng lực đòi hỏi các giải pháp đồng bộ từ hoàn thiện thể chế, tuyển dụng, đào tạo đến xây dựng môi trường làm việc. Những đóng góp mới của luận án bao gồm việc làm rõ khung lý thuyết về năng lực Chủ tịch phường trong bối cảnh chính quyền đô thị, xây dựng khung năng lực và tiêu chí đánh giá năng lực dựa trên yếu tố cấu thành và kết quả thực hiện nhiệm vụ, đặc biệt nhấn mạnh kiến thức về hội nhập và quản lý đô thị.