
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ
VIỆN VỆ SINH DỊCH TỄ TRUNG ƯƠNG
------------ 0 -----------
NGUYỄN VĂN ĐỊNH
HIỆU QUẢ CAN THIỆP TƯ VẤN,
CHĂM SÓC, HỖ TRỢ NGƯỜI NHIỄM HIV/AIDS
TẠI CỘNG ĐỒNG Ở 5 HUYỆN CỦA NGHỆ AN,
2008 - 2012
LUẬN ÁN TIẾN SỸ Y TẾ CÔNG CỘNG
HÀ NỘI - 2015

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu,
kết quả trong luận án là trung thực và chưa từng được công bố trong bất kỳ công
trình nào khác. Nếu sai tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm.
Nguyễn Văn Định

LỜI CẢM ƠN
Hoàn thành luận này, trước tiên tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Giáo sư -
Tiến sỹ Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế và Phó giáo sư - Tiến sỹ Phan Trọng
Lân, Viện trưởng Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh, là những người thầy trực tiếp hướng
dẫn, truyền thụ kiến thức cho tôi, dẫn dắt tôi trên con đường nghiên cứu khoa học.
Tôi xin trân trọng cảm ơn Giáo sư - Tiến sỹ Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng
Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương và Lãnh đạo Viện, Phòng Đào tạo sau đại học đã
luôn quan tâm giúp đỡ, chỉ bảo tận tình trong quá trình thực hiện luận án và tạo mọi
điều kiện thuận lợi cho quá trình học tập của tôi.
Tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến tập thể Khoa HIV - Viện Vệ
sinh Dịch tễ Trung ương đã trực tiếp giúp đỡ tôi tổ chức thực hiện nghiên cứu và hoàn
thành luận án.
Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám đốc - Sở Y tế Nghệ An, Ban Giám đốc và
tập thể cán bộ, nhân viên Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS Nghệ An đã động viên,
cổ vũ và hỗ trợ nhiệt tình cho tôi trong suốt quá trình học tập.
Xin trân trọng cảm ơn Ban giám đốc và các cán bộ Trung tâm Y tế 5
huyện/thành/thị, cán bộ các phòng khám ngoại trú đã hỗ trợ tôi trong triển khai nghiên
cứu, thu thập số liệu cho luận án.
Xin trân trọng cảm ơn sự động viên, giúp đỡ của bạn bè và đồng nghiệp, những
người luôn chia sẻ cùng tôi những khó khăn trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành
luận án này.
Sau cùng, tôi xin cảm ơn những người thân trong gia đình, những người đã luôn
động viên, chia sẻ và hết lòng ủng hộ tôi trong thời gian qua.
Nguyễn Văn Định

MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa i
Lời cam đoan ii
Lời cảm ơn iii
Mục lục iv
Danh mục các chữ viết tắt viii
Danh mục các bảng x
Danh mục các biểu đồ xii
Danh mục các hình, sơ đồ xiii
ĐẶT VẤN
ĐỀ...........................................................................................................
1
Chương 1: TỔNG QUAN.........................................................................................
3
1.1. Một số thông tin cơ bản về HIV/AIDS..............................................................
3
1.1.1. Khái niệm nhiễm HIV/AIDS..........................................................................
3
1.1.2. Tác nhân gây bệnh..........................................................................................
3
1.1.3. Nhiễm HIV là nhiễm suốt đời.........................................................................
4
1.1.4. Dịch HIV là một dịch ẩn.................................................................................
4
1.2. Tình hình nhiễm HIV trên Thế giới và Việt Nam..............................................
5
1.2.1. Trên Thế giới...................................................................................................
5
1.2.2. Tại Việt Nam...................................................................................................
7
1.2.3 Tại Nghệ An....................................................................................................
8
1.3. Hành vi nguy cơ lây truyền HIV của người nhiễm HIV/AIDS.........................
11
1.3.1. Tiêm chích ma túy không an toàn..................................................................
11
1.3.2. Quan hệ tình dục không an toàn......................................................................
12

1.3.3. Nguy cơ phối hợp............................................................................................
13
1.4. Thực trạng tư vấn, chăm sóc, hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS...........................
14
1.4.1. Trên Thế giới...................................................................................................
14
1.4.2. Tại Việt Nam...................................................................................................
19
1.4.3. Tại Nghệ An.................................................................................................... 23
1.5. Hoạt động tư vấn, chăm sóc, hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS dựa vào cộng
đồng...................................................................................................................
29
1.5.1. Khái niệm tư vấn, chăm sóc, hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS dựa vào cộng
đồng.................................................................................................................
29
1.5.2. Cơ sở hình thành chiến lược tư vấn, chăm sóc và hỗ trợ người nhiễm
HIV/AIDS dựa vào cộng đồng........................................................................
31
1.5.3. Nguyên tắc tư vấn, chăm sóc và hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS dựa vào
cộng đồng........................................................................................................
34
1.5.4. Nội dung tư vấn, chăm sóc và hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS dựa vào cộng
đồng.................................................................................................................
34
1.5.5. Một số yếu tố bảo đảm sự thành công của hoạt động tư vấn, chăm sóc và
hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS dựa vào cộng đồng........................................
36
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU………………… 38
2.1. Đối tượng, địa điểm và thời gian nghiên cứu.....................................................
38
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu…………………………………………………….... 38
2.1.2. Địa điểm nghiên cứu………………………………………………………... 38
2.1.3. Thời gian nghiên cứu……………………………………………………….. 42
2.2. Phương pháp nghiên cứu…………………………............................................
42
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu………………………………………………………….
42
2.2.2. Điều tra cắt ngang lần 1……………….......................................................... 42
2.2.3. Điều tra cắt ngang lần 2…………………………………………………….. 43
2.2.4. Xây dựng nội dung biện pháp can thiệp...…………………………………...
44