Luận văn cao học: Quản lý nhà nước về hộ tịch ở cấp xã, huyện Đan phượng, thành phố Hà Nội

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA<br /> KHOA SAU ĐẠI HỌC<br /> -------------<br /> <br /> HVTH: PHẠM HỒNG HOÀNG<br /> GVHD: TS.LƢƠNG THANH CƢỜNG<br /> <br /> LUẬN VĂN CAO HỌC<br /> KHÓA 13 (2003-2011)<br /> Đề tài:<br /> Quản lý nhà nƣớc về hộ tịch ở cấp xã,<br /> huyện Đan Phƣợng, thành phố Hà Nội<br /> <br /> 1<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang<br /> PHẦN MỞ ĐẦU …………………………………………………….............5<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài…………………………………………...5<br /> 2. Tình hình nghiên cứu của đề tài……………………………....6<br /> 3. Đối tƣợng, phạm vi,mục đích nghiên cứu…………………….7<br /> 4. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu.............................8<br /> 5. Đóng góp của đề tài................................................................ 8<br /> 6. Kết cấu của luận văn........................................................................9<br /> CHƢƠNG 1:NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ<br /> HỘ TỊCH....................................................................................................... 10<br /> HỘ<br /> <br /> 1.1 .<br /> TỊCH.............................................................................................. 10<br /> <br /> 1.1.1.Quan niệm về hộ tịch.................................................................10<br /> 1.1.2. Đặc điểm của hộ tịch…………………………………………11<br /> 1.2. QUẢN LÝ HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC VỀ HỘ TỊCH…………….. 11<br /> 1.2.1. Khái quát chung về quản lý hành chính nhà nƣớc……….. 11<br /> 1.2.2. Quan niệm về quản lý hành chính nhà nƣớc về hộ tịch, đăng<br /> ký hộ tịch……………………………………………………………. 13<br /> 1.2.2.1.Quan niệm về quản lý hành chính nhà nước về hộ<br /> tịch…………………………………………………………………….13<br /> 1.2.2.2.Quan niệm về đăng ký hộ tịch ………………………..….16<br /> 1.2.3.Vai trò của quản lý hành chính nhà nƣớc, đăng ký hộ tịch 18<br /> 1.2.4. Nguyên t c đăng ký, quản lý hộ tịch………………………...18<br /> 1.2.5. Chủ thể thực hiện quản lý, đăng ký hộ tịch ………………...19<br /> 1.2.6. Nội dung quản lý của nhà nƣớc đối với hộ tịch……………..20<br /> <br /> 2<br /> <br /> 1.2.7. Nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan quản lý hành chính<br /> nhà nƣớc trong quản lý về hộ tịch………………………………….21<br /> 1.2.7.1. r ch nhiệm của<br /> <br /> hính phủ<br /> <br /> ộ ư ph p và ộ Ngo i<br /> <br /> giao…………………………………………………………………….21<br /> 1.2.7.2.<br /> <br /> r ch nhiệm của<br /> <br /> an nh n<br /> <br /> n c c c p……………22<br /> <br /> CHƢƠNG 2:THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ HỘ TỊCH Ở<br /> CẤP XÃ, HUYỆN ĐAN PHƢỢNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI…………...27<br /> 2.1.TỔNG QUAN VỀ HUYỆN ĐAN PHƯỢNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI.. 27<br /> 2.2.THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN<br /> CẤP XÃ, HUYỆN ĐAN PHƯỢNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI……………...29<br /> 2.2.1. Ban hành các văn bản quản lý nhà nƣớc đối với hộ tịch ……29<br /> 2.2.2. Phổ biến, giáo dục pháp luật về hộ tịch trên địa bàn cấp xã..29<br /> 2.2.3. Hoạt động quản lý hộ tịch trên địa bàn cấp xã huyện Đan<br /> Phƣợng………………………………………………………………...31<br /> 2.2.4.Tổ chức bộ máy quản lý hoạt động đăng ký hộ tịch trên địa bàn<br /> cấp xã………………………………………………………….............35<br /> 2.2.5. Giám sát, kiểm tra, thanh tra quá trình thực hiện quản lý hộ<br /> tịch trên địa bàn cấp xã……………………………………………….35<br /> 2.3. ĐÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ HỘ TỊCH<br /> TRÊN ĐỊA BÀN CẤP XÃ………………………………………………….36<br /> 2.3.1 Những ƣu điểm………………………………………………36<br /> 2.3.2<br /> <br /> Những<br /> <br /> hạn<br /> <br /> chế<br /> <br /> và<br /> <br /> nguyên<br /> <br /> nhân…………………………….39<br /> 2.3.2.1. Những h n chế……………………………………………………..39<br /> 2.3.2.2. Những nguyên nh n của h n chế………………………………..41<br /> <br /> 3<br /> <br /> CHƢƠNG 3:NHỮNG GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ<br /> NƢỚC VỀ HỘ TỊCH Ở CẤP XÃ, HUYỆN ĐAN PHƢỢNG, THÀNH<br /> PHỐ HÀ NỘI TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY ………………………49<br /> 3.1. MỤC TIÊU, YÊU CẦU ĐỐI VỚI QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ HỘ<br /> TỊCH ………………………………………………………………………..49<br /> 3.1.1 Mục tiêu của quản lý nhà nƣớc về hộ tịch…………………..49<br /> 3.1.2 Yêu cầu quản lý nhà nƣớc về hộ tịch………………………..49<br /> 3.2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ HỘ<br /> TỊCH Ở CẤP XÃ, HUYỆN ĐAN PHƯỢNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ….. 52<br /> 3.2.1. Hoàn thiện pháp luật về quản lý nhà nƣớc đối với hộ tịch...52<br /> 3.2.2. Nâng cao năng lực bộ máy đăng ký, quản lý hộ tịch của các<br /> xã thuộc huyện Đan Phƣợng ……………………………………… 55<br /> 3.2.3. Tăng cƣờng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật về hộ tịch<br /> trên địa bàn các xã thuộc huyện Đan Phƣợng…………………… 57<br /> 3.2.4. Xây dựng đội ngũ công chức quản lý hộ tịch trên địa bàn cấp<br /> xã theo hƣớng chuyên nghiệp …………………………………….. 59<br /> 3.2.5. Cải cách các thủ tục hành chính trong việc thực hiện đăng ký<br /> hộ tịch………………………………………………………………..62<br /> 3.2.6. Tăng cƣờng phối hợp các cơ quan, tổ chức trong quản lý hộ<br /> tịch……………………………………………………………………65<br /> 3.2.7. Đẩy mạnh công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra việc thực<br /> hiện quản lý nhà nƣớc về hộ tịch………………………………… 65<br /> KẾT LUẬN………………………………………………………………….71<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO…………………………………………………...73<br /> <br /> 4<br /> <br /> PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Xét từ phương diện khoa học quản lý nhà nước quản lý hộ tịch có vị trí<br /> trung tâm của hoạt động quản lý dân cư. Đây là một lĩnh vực quan trọng của<br /> nền hành chính mà mọi quốc gia đương đại, không phân biệt chế độ chính trị,<br /> trình độ phát triển, đều phải quan tâm. Sự vững mạnh của một quốc gia liên<br /> quan mật thiết với hiệu quả của hoạt động quản lý dân cư nói chung và quản<br /> lý hộ tịch nói riêng. Có thể khẳng định rằng, các vấn đề pháp lý về quản lý hộ<br /> tịch có tầm quan trọng tương tự như các vấn đề pháp lý về quốc tịch, về biên<br /> giới quốc gia, về tổ chức bộ máy nhà nước… Vì vậy, quản lý hộ tịch phải<br /> được điều chỉnh bằng một đạo luật do Quốc hội ban hành. Trên thế giới,<br /> nhiều nước như Pháp, Đức, Nhật Bản…đều điều chỉnh vấn đề quản lý hộ tịch<br /> bằng văn bản pháp luật do cơ quan lập pháp ban hành.<br /> Ở nước ta hiện nay, quản lý hộ tịch được thực hiện theo Nghị định<br /> 158/2005/NĐ-CP của Chính phủ về Đăng ký và quản lý hộ tịch. Trong thời<br /> gian qua, các cấp chính quyền đã có nhiều cố gắng, tổ chức thực hiện tốt công<br /> tác quản lý hộ tịch.Vì vậy, quản lý hộ tịch đã dần đi vào nề nếp, đạt được<br /> những kết quả nhất định: số trẻ em được đăng ký khai sinh đạt tỷ lệ cao, đăng<br /> ký kết hôn đúng quy định….<br /> Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được quản lý hộ tịch còn có<br /> nhiều hạn chế như: thủ tục quản lý hộ tịch chưa khoa học, chưa phù hợp thực<br /> tế, trình độ, năng lực của đội ngũ công chức làm công tác quản lý hộ tịch<br /> (nhất là ở cấp xã chưa đáp ứng được yêu cầu); việc tuyên truyền, giáo dục<br /> pháp luật về hộ tịch chưa được quan tâm đúng mức…. Những hạn chế này đã<br /> làm giảm đi hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về hộ tịch.<br /> <br /> 5<br /> <br />