Lu n vănậ
Nâng cao ch t l ng th m đ nh tàiấ ượ ẩ ị
chính d án trong ho t đ ng cho vay t iự ạ ộ ạ
Ngân Hàng Ngo i Th ng Vi t Namạ ươ ệ
Ch ng 1ươ
th m đ nh tài chính d án trong ho t đ ng cho vay c a NHTMẩ ị ự ạ ộ ủ
- nh ng v n đ c b nữ ấ ề ơ ả
1.1. S c n thi t th m đ nh tài chính d án trong ho t đ ng cho vay c aự ầ ế ẩ ị ự ạ ộ ủ
NHTM
1.1.1. Ho t đ ng cho vay c a NHTMạ ộ ủ
1.1.1.1. Ho t đ ng c b n c a NHTM trong n n kinh tạ ộ ơ ả ủ ề ế
NHTM là m t doanh nghi p đ c bi t, ho t đ ng và kinh doanhộ ệ ặ ệ ạ ộ
trên lĩnh v c ti n t và tín d ng, không tr c ti p s n xu t ra c a c i v tự ề ệ ụ ự ế ả ấ ủ ả ậ
ch t nh các doanh nghi p thu c lĩnh v c s n xu t - kinh doanh nh ngấ ư ệ ộ ự ả ấ ư
t o đi u ki n thu n l i cho quá trình s n xu t, l u thông và phân ph iạ ề ệ ậ ợ ả ấ ư ố
s n ph m xã h i b ng cách cung ng v n tín d ng, v n đ u t cho cácả ẩ ộ ằ ứ ố ụ ố ầ ư
doanh nghi p, t ch c kinh t m r ng kinh doanh, góp ph n tăng nhanhệ ổ ứ ế ở ộ ầ
t c đ phát tri n kinh t . ố ộ ể ế
Theo đ nh nghĩa Vi t Nam, pháp l nh Ngân hàng, HTX tín d ngị ở ệ ệ ụ
và công ty tài chính ngày 24/05/1990 (Đi u I, Kho n 1): "ề ả Ngân hàng
th ng m i là m t t ch c kinh doanh ti n t mà ho t đ ng ch y u vàươ ạ ộ ổ ứ ề ệ ạ ộ ủ ế
th ng xuyên là nh n ti n g i c a khách d i nh ng hình th c khácườ ậ ề ử ủ ướ ữ ứ
nhau v i trách nhi m hoàn tr và s d ng s ti n đó đ cho vay, đớ ệ ả ử ụ ố ề ể ể
chi t kh u và đ làm ph ng ti n thanh toán". ế ấ ể ươ ệ Nh v y, NHTM s ti nư ậ ẽ ế
hành ho t đ ng huy đ ng nh ng ngu n v n t m th i nhàn r i c a các tạ ộ ộ ữ ồ ố ạ ờ ỗ ủ ổ
ch c cá nhân chuy n đ n nh ng ng i có nhu c u v v n cho đ u tứ ể ế ữ ườ ầ ề ố ầ ư
s n xu t. Hay Ngân hàng là m t doanh nghi p cung c p d ch v choả ấ ộ ệ ấ ị ụ
công chúng và doanh nghi p. Thành công c a Ngân hàng ph thu c vàoệ ủ ụ ộ
năng l c xác đ nh các d ch v tài chính mà xã h i có nhu c u, th c hi nự ị ị ụ ộ ầ ự ệ
các d ch v đó m t cách có hi u qu . Các NHTM ngày nay cung c p r tị ụ ộ ệ ả ấ ấ
nhi u các lo i hình d ch v tài chính khác nhau, bao g m các ho t đ ngề ạ ị ụ ồ ạ ộ
cung c p d ch v mang tính ch t truy n th ng (d ch v trao đ i ti n t ,ấ ị ụ ấ ề ố ị ụ ổ ề ệ
cung c p các d ch v u thác,…), và các d ch v m i (cho vay tiêu dùng,ấ ị ụ ỷ ị ụ ớ
t v n tài chính, qu n lý ti n m t,…). Có th xem xét s qua v m t sư ấ ả ề ặ ể ơ ề ộ ố
ho t đ ng c b n c a m t NHTM nh sau.ạ ộ ơ ả ủ ộ ư
Ho t đ ng huy đ ng v nạ ộ ộ ố
Huy đ ng v n là ho t đ ng t o v n cho Ngân hàng th ng m i,ộ ố ạ ộ ạ ố ươ ạ
nó đóng vai trò quan tr ng, nh h ng t i ch t l ng ho t đ ng c aọ ả ưở ớ ấ ượ ạ ộ ủ
ngân hàng.
Ho t đ ng huy đ ng v n c a m t Ngân hàng th ng m i baoạ ộ ộ ố ủ ộ ươ ạ
g m: ồNh n ti n g i, phát hành các gi y t có giá ra công chúng, vay tậ ề ử ấ ờ ừ
các t ch c khác, t tài tr b ng v n ch s h u c a ngân hàng.ổ ứ ự ợ ằ ố ủ ở ữ ủ
Tuy nhiên, d i b t kỳ hình th c huy đ ng nào thì Ngân hàngướ ấ ứ ộ
th ng m i đ u ph i tr m t chí phí nh t đ nh, đó là chí phí huy đ ngươ ạ ề ả ả ộ ấ ị ộ
v n hay còn g i là chi phí đ u vào c a ngân hàng. Các chi phí này đ cố ọ ầ ủ ượ
bù đ p thông qua vi c cho vay và đ u t c a ngân hàng.ắ ệ ầ ư ủ
Ho t đ ng cho vay và đ u tạ ộ ầ ư
Ho t đ ng cho vay và đ u t là ho t đ ng mang l i thu nh p chạ ộ ầ ư ạ ộ ạ ậ ủ
y u cho Ngân hàng. Thông qua ho t đ ng này Ngân hàng có th bù đ pế ạ ộ ể ắ
đ c các chi phí cho vi c huy đ ng v n. Trong đó, ho t đ ng cho vayượ ệ ộ ố ạ ộ
chi m v trí quan tr ng h n c , Ngân hàng có kh năng đ i di n v i r iế ị ọ ơ ả ả ố ệ ớ ủ
ro m t kh năng thanh toán là r t l n, quy t đ nh s t n t i c a m iấ ả ấ ớ ế ị ự ồ ạ ủ ọ
ngân hàng.
Có nhi u hình th c phân lo i m t kho n vay c a Ngân hàngề ứ ạ ộ ả ủ
th ng m i: theo giá tr th i gian có vay ng n h n, trung h n và dài h n;ươ ạ ị ờ ắ ạ ạ ạ
theo đ i t ng khách hàng có doanh nghi p, cá nhân, chính ph ,…ố ượ ệ ủ
Ho t đ ng trung gianạ ộ
Cũng nh đã nói trên, n u m t t ch c nào đó ch th c hi n 2ư ở ế ộ ổ ứ ỉ ự ệ
nghi p v huy đ ng v n và s dung v n thì không th coi là m t ngânệ ụ ộ ố ử ố ể ộ
hàng đ c. Vì v y các Ngân hàng th ng m i mu n đ c hi u theoượ ậ ươ ạ ố ượ ể
đúng nghĩa c a nó thì còn th c hi n c nghi p v trung gian thanh toánủ ự ệ ả ệ ụ
theo yêu c u c a khách hàng nh chuy n ti n, thanh toán không dùngầ ủ ư ể ề
ti n m t, cung c p d ch v … Nghi p v này không nh ng mang l i thuề ặ ấ ị ụ ệ ụ ữ ạ
nh p cho Ngân hàng (Ngân hàng th c hi n theo s u nhi m c a kháchậ ự ệ ự ỷ ệ ủ
hàng đ c h ng ti n hoa h ng) mà còn góp ph n thúc đ y h tr cácượ ưở ề ồ ầ ẩ ỗ ợ
nghi p v nói trênệ ụ
Ngân hàng c n ph i h i đ c ba ho t đ ng trên. N u thi u 1 thìầ ả ộ ủ ả ạ ộ ế ế
không th coi là ngân hàng đ c. Vì v y, ba ho t đ ng này là m t thể ượ ậ ạ ộ ộ ể
th ng nh t có quan h m t thi t v i nhau, coi nh ho t đ ng nào thìố ấ ệ ậ ế ớ ẹ ạ ộ
đ u làm cho ngân hàng không phát huy đ c h t s c m nh t ng h p.ề ượ ế ứ ạ ổ ợ
Tóm l i, có th đ nh nghĩa NHTM nh sau: ạ ể ị ư NHTM là m t t ch cộ ổ ứ
kinh t đ c th c hi n toàn b ho t đ ng kinh doanh ti n t và tín d ngế ượ ự ệ ộ ạ ộ ề ệ ụ
v i n i dung th ng xuyên là nh n ti n g i, s d ng ti n g i đó đ c pớ ộ ườ ậ ề ử ử ụ ề ử ể ấ
tín d ng và cung ng các d ch v thanh toán và các ho t đ ng kinh doanhụ ứ ị ụ ạ ộ
khác có liên quan.
1.1.1.2. Ho t đ ng cho vay c a NHTMạ ộ ủ
Cho vay đ c coi là ho t đ ng sinh l i cao, đ ng th i nó cũng làượ ạ ộ ờ ồ ờ
ho t đ ng kinh doanh ch ch t c a NHTM đ t o ra l i nhu n. Kho nạ ộ ủ ố ủ ể ạ ợ ậ ả
m c cho vay chi m quá n a giá tr t ng tài s n và t o ra t 1/2 đ n 2/3ụ ế ử ị ổ ả ạ ừ ế
ngu n thu nh p c a Ngân hàng. Hay Ngân hàng là t ch c cho vay chồ ậ ủ ổ ứ ủ
y u đ i v i các doanh nghi p, cá nhân, h gia đình và m t ph n đ i v iế ố ớ ệ ộ ộ ầ ố ớ
Nhà n c (thành ph , t nh…). Vì v y, có th nói NHTM h tr cho sướ ố ỉ ậ ể ỗ ợ ự
phát tri n c a c ng đ ng thông qua vi c cung c p tín d ng, đáp ng nhuể ủ ộ ồ ệ ấ ụ ứ
c u tài chính c a xã h i v i m t m c lãi su t h p lý. Cho vay là ch cầ ủ ộ ớ ộ ứ ấ ợ ứ
năng kinh t c b n hàng đ u c a các Ngân hàng.ế ơ ả ầ ủ
Ngày nay, n n kinh t phát tri n kéo theo nhu c u v tín d ng c aề ế ể ầ ề ụ ủ
khách hàng r t đa d ng và phong phú. Đ đáp ng đ c nh ng đòi h iấ ạ ể ứ ượ ữ ỏ
c a th c ti n, các NHTM đã cung c p nhi u lo i hình tín d ng khácủ ự ễ ấ ề ạ ụ
nhau. Tuỳ vào các căn c mà tín d ng có th phân thành các lo i sauứ ụ ể ạ
- Căn c vào m c đích vay v n có th k đ n các kho n tín d ngứ ụ ố ể ể ế ả ụ
nh sau: Cho vay kinh doanh, cho vay tiêu dùng và các kho n cho vayư ả
khác.
- Căn c vào lãi su t, thì có các lo i hình nh sau: Cho vay v i lãiứ ấ ạ ư ớ
su t th n i, cho vay v i lãi su t c đ nh và cho vay v i lãi su t u đãi.ấ ả ổ ớ ấ ố ị ớ ấ ư
- Căn c vào tính ch t b o đ m, có các lo i tín d ng: Cho vay cóứ ấ ả ả ạ ụ
b o đ m và cho vay không có b o đ m.ả ả ả ả
- Căn c vào th i gian vay c a khách hàng (đây là m t tiêu th cứ ờ ủ ộ ứ
phân lo i r t quan tr ng) thì có th k đ n hai lo i hình tín d ng: tínạ ấ ọ ể ể ế ạ ụ
d ng ng n h n, tín d ng trung và dài h n.ụ ắ ạ ụ ạ
Cho vay ng n h n: là nh ng kho n cho vay có th i gian t m tắ ạ ữ ả ờ ừ ộ
năm tr xu ng.ở ố
Cho vay trung và dài h n: Là kho n cho vay có th i gian trên m tạ ả ờ ộ
năm, đ c ti n hành ch y u trên các d án đ u t v i th i gian thu h iượ ế ủ ế ự ầ ư ớ ờ ồ
v n ch m.ố ậ
Ho t đ ng cho vay mang l i cho ngân hàng r t nhi u r i ro ti mạ ộ ạ ấ ề ủ ề
n, đ c bi t là cho vay trung và dài h n theo d án. Tuy nhiên, ngày nay,ẩ ặ ệ ạ ự
các ngân hàng ngày càng tr nên năng đ ng trong vi c tài tr cho cácở ộ ệ ợ
doanh nghi p mua s m trang thi t b , xây d ng, c i ti n kĩ thu t, muaệ ắ ế ị ự ả ế ậ
công ngh … đ c bi t là trong các ngành công ngh cao. V i s phátệ ặ ệ ệ ớ ự
tri n nhanh chóng c a khoa h c và công ngh , đ t n t i và phát tri nể ủ ọ ệ ể ồ ạ ể
nhu c u v n trung và dài h n ngày càng cao. Và trong đó thì l i ph i nóiầ ố ạ ạ ả
đ n cho vay theo các d án. Khi khách hàng có k ho ch mua s m, xâyế ự ế ạ ắ
d ng tài s n c đ nh…nh m th c hi n d án nh t đ nh, có th xin vayự ả ố ị ằ ự ệ ự ấ ị ể
ngân hàng. M t trong nh ng yêu c u c a ngân hàng là ng i vay ph iộ ữ ầ ủ ườ ả
xây d ng d án, th hi n m c đích, k ho ch đ u t cũng nh quá trìnhự ự ể ệ ụ ế ạ ầ ư ư
th c hi n d án (s n xu t kinh doanh). Th m đ nh d án là đi u ki n đự ệ ự ả ấ ẩ ị ự ề ệ ể