Qu n tr r i ro trong D án Đ u t ả ị ủ ự ầ ư
M C L CỤ Ụ Trang
L I M Đ UỜ Ở Ầ 2
CH NG I:ƯƠ LÝ LU N C B N V R I RO VÀ QU N LÝ Ậ Ơ Ả Ề Ủ Ả
R I RO TRONG D ÁN Đ U TỦ Ự Ầ Ư
1.Qu n tr r i ro trong d án đ u tả ị ủ ự ầ ư
1.1.Khái ni m d án đ u tệ ự ầ ư 3
1.2.R i ro và phân lo i r i ro trong d án đ u tủ ạ ủ ự ầ ư
1.2.1.Khái ni m r i roệ ủ 3
1.2.2.Phân lo i r i roạ ủ 4
1.3.Nguyên nhân nh ng r i ro trong d án đ u tữ ủ ự ầ ư 6
1.4.S c n thi t c a qu n tr r i ro trong d án đ u tự ầ ế ủ ả ị ủ ự ầ ư 7
2.Quy trình qu n lý r i roả ủ
2.1. K ho ch qu n lý r i roế ạ ả ủ 8
2.2.Nh n di n r i roậ ệ ủ 9
2.3.Đo l ng, đánh giá r i roườ ủ 10
2.4.Qu n tr r i ro (ki m soát r i ro)ả ị ủ ể ủ 11
CH NG II:ƯƠ TH C TR NG V QU N LÝ R I RO C A CÁCỰ Ạ Ề Ả Ủ Ủ
D ÁN Đ U T T I VI T NAM VÀ GI I PHÁPỰ Ầ Ư Ạ Ệ Ả
1.Th c tr ng v qu n lý r i ro c a các d án đ u t t i Vi t Namự ạ ề ả ủ ủ ự ầ ư ạ ệ 12
2.Gi i phápả14
CH NG III:ƯƠ K T LU NẾ Ậ 16
Qu n tr D án Đ u tả ị ự ầ ư Page 1
Qu n tr r i ro trong D án Đ u t ả ị ủ ự ầ ư
L I M Đ UỜ Ở Ầ
N n kinh t Vi t Nam đang trong giai đo n phát tri n và thu hút đ u t trong cũngề ế ệ ạ ể ầ ư
nh ngoài n c. Các d án đ u t mang l i ngu n l i nhu n lâu dài, đ c bi t là các d ánư ướ ự ầ ư ạ ồ ợ ậ ặ ệ ự
xây d ng.ự
Th nh ng, b t kỳ m t d án đ u t nào cũng luôn đi kèm v i r i ro, dù l n hay nh .ế ư ấ ộ ự ầ ư ớ ủ ớ ỏ
Vi c qu n tr nh ng r i ro, và lên k ho ch qu n tr r i ro kèm v i k ho ch d án đ u t làệ ả ị ữ ủ ế ạ ả ị ủ ớ ế ạ ự ầ ư
công vi c quan tr ng không th thi u. B i nh ng r i ro thì th ng không l ng tr c đ cệ ọ ề ế ở ữ ủ ườ ườ ướ ượ
tác h i cho d án và tài chính doanh nghi p. V i nh ng r i ro mà không đ c lên k ho chạ ự ệ ớ ữ ủ ượ ế ạ
qu n tr tr c thì vi c x y ra r i ro s gây lãng phí s c ng i và c a, đó là ch a k đ nả ị ướ ệ ả ủ ẽ ứ ườ ủ ư ể ế
nh ng thi t h i không đ c l ng tr c. Vi c không lên k ho ch qu n tr r i ro cho d ánữ ệ ạ ượ ườ ướ ệ ế ạ ả ị ủ ự
đ u t còn khi n doanh nghi p không đ nh tr c nh ng r i ro có th x y ra, và th t uầ ư ế ệ ị ướ ữ ủ ể ả ứ ự ư
tiên ph i qu n tr nh ng r i ro đó. Vi c qu n tr r i ro không đ c coi tr ng đúng m c có thả ả ị ữ ủ ệ ả ị ủ ượ ọ ứ ể
s khi n cho m t d án đ u t b phá s n do không x lý đ c r i ro.ẽ ế ộ ự ầ ư ị ả ử ượ ủ
Th nh ng, ngày nay, còn khá nhi u doanh nghi p, đ c bi t là các doanh nghi p trongế ư ề ệ ặ ệ ệ
n c còn coi nh công tác qu n tr r i ro trong các d án đ u t c a mình, đ c bi t trong cácướ ẹ ả ị ủ ự ầ ư ủ ặ ệ
d án đ u t xây d ng cũng nh tài chính.ự ầ ư ự ư
Vì th , nhóm chúng em xin đ c ch n đ tài “ế ượ ọ ề Qu n tr r i ro trong d án đ u t ”ả ị ủ ự ầ ư
làm đ tài nghiên c u ti u lu n.ề ứ ể ậ
Qua bài ti u lu n này, chúng em mu n h th ng cách ng n g n v Qu n tr r i roể ậ ố ệ ố ắ ọ ề ả ị ủ
trong d án đ u t , khái ni m, phân lo i, ph ng pháp lên k ho h qu n tr … cũng nh tìmự ầ ư ệ ạ ươ ế ạ ả ị ư
hi u s v th c tr ng v Qu n tr r i ro các d án đ u t t i Vi t Nam, qua đó đ ra m t sể ơ ề ự ạ ề ả ị ủ ự ầ ư ạ ệ ề ộ ố
bi n pháp kh c ph c. ệ ắ ụ
Do th i gian và kh năng nghiên c u có h n nên bài ti u lu n còn nhi u thi u sót vàờ ả ứ ạ ể ậ ề ế
nhi u v n đ ch a tìm hi u sâu. Chúng em mong đ c s góp ý c a gi ng viên.ề ấ ề ư ể ượ ự ủ ả
Nhóm làm TL
Qu n tr D án Đ u tả ị ự ầ ư Page 2
Qu n tr r i ro trong D án Đ u t ả ị ủ ự ầ ư
I. CH NG I: LÝ LU N C B N V R I RO VÀ QU N LÝ R IƯƠ Ậ Ơ Ả Ề Ủ Ả Ủ
RO TRONG D ÁN Đ U TỰ Ầ Ư
1. Qu n tr r i ro trong d án đ u tả ị ủ ự ầ ư
1.1. Khái ni m d án đ u tệ ự ầ ư
Đ u t là ho t đ ng s d ng ti n v n, tài nguyên trong 1 th i gian d án nh m thu vầ ư ạ ộ ử ụ ề ố ờ ự ằ ề
l i nhu n ho c l i ích kinh t xã h iợ ậ ặ ợ ế ộ .
Lu t đ u t đ a ra đ nh nghĩa v d án đ u t tậ ầ ư ư ị ề ự ầ ư ại kho n 8 đi u 3 lu t đ u t : “ Dả ề ậ ầ ư ánự
đ u t là t p h p các đ xu t b v n trung và dài h n đ ti n hành các ho t đ ng đ u tầ ư ậ ợ ề ấ ỏ ố ạ ể ế ạ ộ ầ ư
trên đ a bàn c th , trong kho n th i gian xác đ nh”.ị ụ ể ả ờ ị
N u xét v m t hình th cế ề ặ ứ , DAĐT là m t t p h s tài li u trình bày m t cách chi ti tộ ậ ồ ơ ệ ộ ế
và có h th ng các ho t đ ng, chi phí theo m t k ho ch đ đ t đ c nh ng k t qu và th cệ ố ạ ộ ộ ế ạ ể ạ ượ ữ ế ả ự
hi n đ c nh ng m c tiêu nh t đ nh trong t ng lai.ệ ượ ữ ụ ấ ị ươ
N u xét v m t n i dungế ề ặ ộ , DAĐT là m t t p h p các ho t đ ng có liên quan v i nhauộ ậ ợ ạ ộ ớ
đ c k ho ch hoá nh m đ t đ c các m c tiêu đã đ nh b ng vi c t o ra các k t qu c thượ ế ạ ằ ạ ượ ụ ị ằ ệ ạ ế ả ụ ể
trong m t th i gian nh t đ nh, thông qua vi c ộ ờ ấ ị ệ s d ng các ngu n l c xác đ nh.ử ụ ồ ự ị
N u xét trên góc đ qu n lýế ộ ả , DAĐT là m t công c qu n lý vi c s d ng v n, v t t ,ộ ụ ả ệ ử ụ ố ậ ư
lao đ ng đ t o ra các k t qu tài chính, kinh t – xã h i trong m t th i gian dài.ộ ể ạ ế ả ế ộ ộ ờ
•D án là m t chu i các ho t đ ng liên k t đ c t o ra nh m đ t k t qu nh t đ nhự ộ ỗ ạ ộ ế ượ ạ ằ ạ ế ả ấ ị
trong ph m vi nạgân sách và th i gian xác đ nh.ờ ị
•D án là t p h p các thông tin ch rõ ch d án đ nh làm gì, làm nh th nào và làm thìự ậ ợ ỉ ủ ự ị ư ế
đ c cái gì?ượ
•M c tiêu c a d án: là các m c tiêu c n đ t đ c khi th c hi n d án. C th là khiụ ủ ự ụ ầ ạ ượ ự ệ ự ụ ể
th c hi n, d án s mang l i nh ng l i ích gì cho đ t n c nói chung và cự ệ ự ẽ ạ ữ ợ ấ ướ ho b n thân chả ủ
đ u t nói iêng.ầ ư
•Các k t qu : đó là nh ng k t qu c th , có th đ nh l ng, đ c t o ra t các ho tế ả ữ ế ả ụ ể ể ị ượ ượ ạ ừ ạ
đ ng khác nhau c a d án. Đây là đi u ki n c n thi t đ thộ ủ ự ề ệ ầ ế ể c hi n các m c tiêu c a d án.ự ệ ụ ủ ự
•Các ho t đ ng: là nh ng nhi m v ho c hành đ ng đ c th c hi n trong d án đ t oạ ộ ữ ệ ụ ặ ộ ượ ự ệ ự ể ạ
ra các k t qu nh t đ nh. Nh ng nhi m v ho c hành đ ng này cùng v i m t l ch bi u vàế ả ấ ị ữ ệ ụ ặ ộ ớ ộ ị ể
trách nhi m c th c a các b ph n th c hi n s t o thàệ ụ ể ủ ộ ậ ự ệ ẽ ạ nh k ho ch làm vi c c a d án.ế ạ ệ ủ ự
•Các ngu n l c: g m có v t ch t, tài chính và con ng i c n thi t đ ti n hành cácồ ự ồ ậ ấ ườ ầ ế ể ế
ho t đ ng c a d án. Giá tr ho c chi phí c a các ngu n l c này chính là v n đ u t c n choạ ộ ủ ự ị ặ ủ ồ ự ố ầ ư ầ
d án.ự
1.2. R i ro và phân lo i r i ro trong d án đ u tủ ạ ủ ự ầ ư
1.2.1. Khái ni m r i roệ ủ
R i ro là s m t mát ho c t n th ng có th x y raủ ự ấ ặ ổ ươ ể ả
R i ro d án liên quan t i s th u hi u nh ng v n đ ti m tàng phía tr c có thủ ự ớ ự ấ ể ữ ấ ề ề ở ướ ể
xu t hi n trong d án mà chúng s c n tr s thành công c a d án ra sao.ấ ệ ự ẽ ả ở ự ủ ự
R i ro là nh ng b t tr c x y ra ngoài mong mu n c a đ i t ng s d ng và gây raủ ữ ấ ắ ả ố ủ ố ượ ử ụ
nh ng thi t h i v th i gian, v t ch t, ti n c a, s c kh e, tính m ng con ng i.ữ ệ ạ ề ờ ậ ấ ề ủ ứ ỏ ạ ườ Rui ro la
môt phân cua đâu t va viêc hiêu rui ro la rât quan trong cho Nha đâu t . ư ư
Có r t nhi u khái ni m khác nhau c a các nhà khoa h c v r i ro nh ng ch y u đ cấ ề ệ ủ ọ ề ủ ư ủ ế ượ
phân thành hai nhóm.
Theo m t s nhà khoa h c, r i ro là tình tr ng x y ra m t s bi n c b t l i nh ng cóộ ố ọ ủ ạ ả ộ ố ế ố ấ ợ ư
th đo l ng đ c b ng xác su t. C th :ể ườ ượ ằ ấ ụ ể
Theo Frank Knight, r i ro là s b t tr c có th đo l ng đ c .ủ ự ấ ắ ể ườ ượ
Theo Irving Pfeffer, r i ro là nh ng s ng u nhiên có th đo l ng đ c b ng xácủ ữ ự ẫ ể ườ ượ ằ
su t.ấ
Qu n tr D án Đ u tả ị ự ầ ư Page 3
Qu n tr r i ro trong D án Đ u t ả ị ủ ự ầ ư
Theo Marilu Hurt McCarty, r i ro là tình tr ng trong đó các bi n c x y ra trong t ngủ ạ ế ố ả ươ
lai có th xác đ nh đ cể ị ượ
Theo các h c gi Trung Qu c, r i ro là tình hình s vi c phát sinh theo m t xác su tọ ả ố ủ ự ệ ộ ấ
nh t đ nh ho c s vi c l n thay hay nh đ c b trí theo m t xác su t. Nhân t ch y u c aấ ị ặ ự ệ ớ ỏ ượ ố ộ ấ ố ủ ế ủ
r i ro trong s n xu t là không xác đ nh c a t ng lai. Ng i đ u t đ i m t v i r i ro là tínhủ ả ấ ị ủ ươ ườ ầ ư ố ặ ớ ủ
có th lãi ho c l . Ngoài ra, đ u c đ n thu n cũng s d n đ n r i ro. L i nhu n r i ro làể ặ ỗ ầ ơ ơ ầ ẽ ẫ ế ủ ợ ậ ủ
m t lo i l i nhu n v t m c.ộ ạ ợ ậ ượ ứ
M t s nhà kinh t h c ng i M cho r ng r i ro là hoàn c nh trong đó m t s ki nộ ố ế ọ ườ ỹ ằ ủ ả ộ ự ệ
x y ra v i m t xác su t nh t đ nh ho c trong tr ng h p quy mô c a s ki n đo có m t phânả ớ ộ ấ ấ ị ặ ườ ợ ủ ự ệ ộ
ph i xác su t. M t d án đ u t có th r i ro ch có m t ph n m i kh năng (xác su tố ấ ộ ự ầ ư ể ủ ở ỗ ộ ầ ườ ả ấ
0,1) là b thua l , có năm ph n m i kh năng đ t m t m c l i nhu n nào đó và có b n ph nị ỗ ầ ườ ả ạ ộ ứ ợ ậ ố ầ
m i kh năng đ t m t m c l i nhu n cao h n. Tuy nhiên, không nên nh m l n r i ro và xácườ ả ạ ộ ứ ợ ậ ơ ầ ẫ ủ
su t vì r i ro là s k t h p gi a xác su t và quy mô c a s ki n. N u m t d án đ u t cóấ ủ ự ế ợ ữ ấ ủ ự ệ ế ộ ự ầ ư
kh năng 1/10 là thua l và có th d n đ n m t s thua l n ng n thì đây là m t r i ro. Tuyả ỗ ể ẫ ế ộ ự ỗ ặ ề ộ ủ
nhiên cũng có 1/10 kh năng sinh l i nh ng m c đ thua l l i nh h n thì đó không là r i roả ợ ư ứ ộ ỗ ạ ỏ ơ ủ
mà ch là m t xác su t sinh l i .ỉ ộ ấ ờ
Bên c nh nh ng khái ni m k trên, m t s nhà khoa h c khác l i đ nh nghĩa r i ro v iạ ữ ệ ể ộ ố ọ ạ ị ủ ớ
s chú tr ng đ n k t qu đ c mà không chú ý đ n xác su t x y ra. C th :ự ọ ế ế ả ượ ế ấ ả ụ ể
Theo Allan Willet, r i ro là s b t tr c c th liên quan đ n vi c xu t hi n m t bi n củ ự ấ ắ ụ ể ế ệ ấ ệ ộ ế ố
không mong đ i .ợ
Theo A.HrThur Williams, r i ro là s bi n đ ng ti n n k t qu .Theo Georgesủ ự ế ộ ề ẩ ở ế ả
Hirsch, khái ni m r i ro g n li n v i kh năng x y ra c a m t s bi n c không l ng tr cệ ủ ắ ề ớ ả ả ủ ộ ố ế ố ườ ướ
hay đúng h n là m t bi n c mà ta hoàn toàn không ch c ch n (xác su t x y ra <1). Nói cáchơ ộ ế ố ắ ắ ấ ả
khác, r i ro ng v i kh năng có sai l ch gi a m t bên là nh ng gì x y ra trong th c t vàủ ứ ớ ả ệ ữ ộ ữ ả ự ế
m t bên là nh ng gì đ c d ki n t tr c ho c đ c dùng làm h quy chi u, mà sai l chộ ữ ượ ự ế ừ ướ ặ ượ ệ ế ệ
nàu l n đ n m c khó ch p nh n đ c ho c không ch p nh n đ c.ớ ế ứ ấ ậ ượ ặ ấ ậ ượ
Trên c s các khái ni m k trên, có th đ a ra m t khái ni m v r i ro nh sau: ơ ở ệ ể ể ư ộ ệ ề ủ ư R iủ
ro là t ng h p nh ng s ki n ng u nhiên tác đ ng lên s v t, hi n t ng làm thay đ i k tổ ợ ữ ự ệ ẫ ộ ự ậ ệ ượ ổ ế
qu c a s v t, hi n t ng (th ng theo chi u h ng b t l i) và nh ng tác đ ng ng uả ủ ự ậ ệ ượ ườ ề ướ ấ ợ ữ ộ ẫ
nhiên đó có th đo l ng đ c b ng xác su tể ườ ượ ằ ấ .
1.2.2. Phân lo i r i roạ ủ
Đ có th nh n bi t và qu n lý các r i ro m t cách có hi u qu , ng i ta th ng phânể ể ậ ế ả ủ ộ ệ ả ườ ườ
bi t các r i ro tuỳ theo m c đích s d ng trong phân tích các ho t đ ng kinh t .ệ ủ ụ ử ụ ạ ộ ế
1. Theo tính ch t khách quan c a r i ro, ng i ta th ng chia ra: r i ro thu n tuý và r iấ ủ ủ ườ ườ ủ ầ ủ
ro suy tính (r i ro suy đoán) (Pure Risks and Speculative Risks). ủ
+ R i ro thu n tuýủ ầ là lo i r i ro t n t i khi có nguy c t n th t nh ng không có c h iạ ủ ồ ạ ơ ổ ấ ư ơ ộ
ki m l i, đó là lo i r i ro x y ra liên quan t i vi c tài s n b phá hu . Khi có r i ro thu n tuýế ờ ạ ủ ả ớ ệ ả ị ỷ ủ ầ
x y ra thì ho c là có m t mát t n th t nhi u, ho c là có m t mát t n th t ít và khi r i roả ặ ấ ổ ấ ề ặ ấ ổ ấ ủ
thu n túy không x y ra thì không có m t mát t n th t. H u h t các r i ro chúng ra g p ph iầ ả ấ ổ ấ ầ ế ủ ặ ả
trong cu c s ng và th ng đ l i nh ng thi t h i l n v c a c i v t ch t và có khi c tínhộ ố ườ ể ạ ữ ệ ạ ớ ề ủ ả ậ ấ ả
m ng con ng i đ u là r i ro thu n tuý. Thu c lo i r i ro này có r i ro do ho ho n, lũ l t,ạ ườ ề ủ ầ ộ ạ ủ ủ ả ạ ụ
h n hán, đ ng đ t….ạ ộ ấ
+ R i ro suy tínhủ (r i ro suy đoán) là r i ro t n l i khi có m t nguy c t n th t songủ ủ ồ ạ ộ ơ ổ ấ
song v i m t c h i ki m l i. Đó là lo i r i ro liên quan đ n quy t đ nh l a ch n c a conớ ộ ơ ộ ế ờ ạ ủ ế ế ị ự ọ ủ
ng i. Thu c lo i này là các r i ro khi đ u t vào s n xu t kinh doanh (SXKD) trên thườ ộ ạ ủ ầ ư ả ấ ị
tr ng.ườ
Ng i ta có th d dàng ch p nh n r i ro suy tính nh ng h u nh không có ai s n sàngườ ề ễ ấ ậ ủ ư ầ ư ẵ
ch p nh n r i ro thu n tuý.ấ ậ ủ ầ
Qu n tr D án Đ u tả ị ự ầ ư Page 4
Qu n tr r i ro trong D án Đ u t ả ị ủ ự ầ ư
Nh n xét:ậ Vi c phân chia r i ro thành r i ro thu n tuý và r i ro suy tính có ý nghĩa quanệ ủ ủ ầ ủ
tr ng trong vi c l a ch n k thu t đ đ i phó, phòng tránh r i ro. Đ i v i r i ro suy tính,ọ ệ ự ọ ỹ ậ ể ố ủ ố ớ ủ
ng i ta có th đ i phó b ng k thu t Hedging (rào c n) còn r i ro thu n tuý đ c đ i phóườ ể ố ằ ỹ ậ ả ủ ầ ượ ố
b ng k thu t b o hi mằ ỹ ậ ả ể
2. Theo h u qu đ l i cho các ho t đ ng c a con ng i, ng i ta chia thành r i ro sậ ả ể ạ ạ ộ ủ ườ ườ ủ ố
đông (r i ro toàn c c, r i ro c b n) và r i ro b ph n (r i ro riêng bi t).ủ ụ ủ ơ ả ủ ộ ậ ủ ệ
+ R i ro s đôngủ ố là các r i ro gây ra các t n th t khách quan theo ngu n g c r i ro vàủ ổ ấ ồ ố ủ
theo k t qu gây ra. Nh ng t n th t này không ph i do cá nhân gây ra và h u qu c a nó nhế ả ữ ổ ấ ả ậ ả ủ ả
h ng đ n s đông con ng i trong xã h i. Thu c lo i này bao g m các r i ro do chi nưở ế ố ườ ộ ộ ạ ồ ủ ế
tranh, l m phát, th t nghi p, đ ng đ t, lũ l t....ạ ấ ệ ộ ấ ụ
+ R i ro b ph n ủ ộ ậ là các r i ro xu t phát t các bi n c ch quan c a t ng cá nhân xétủ ấ ừ ế ố ủ ủ ừ
theo c v nguyên nhân và h u qu . Tác đ ng c a lo i r i ro này nh h ng t i m t s ítả ề ậ ả ộ ủ ạ ủ ả ưở ớ ộ ố
ng i nh t đ nh mà không nh h ng l n đ n tòan xã h i. Thu c lo i này bao g m các r iườ ấ ị ả ưở ớ ế ộ ộ ạ ồ ủ
ro do tai n n (tai n n giao thông, tai n n lao đ ng, ho ho n,…) do thi u th n tr ng trong khiạ ạ ạ ộ ả ạ ế ậ ọ
làm vi c cũng nh trong cu c s ng (r i ro do m t tr m....).ệ ư ộ ố ủ ấ ộ
Nh n xét:ậ Vi c phân bi t hai lo i r i ro này có ý nghĩa quan tr ng trong vi c t ch c xãệ ệ ạ ủ ọ ệ ổ ứ
h i, nó liên quan đ n vi c có th hay không th chia s b t nh ng r i ro trong c ng đ ng xãộ ế ệ ể ể ẻ ớ ữ ủ ộ ồ
h i. N u m t r i ro b ph n x y ra, các t ch c hay cá nhân khác có th giúp đ b ng nh ngộ ế ộ ủ ộ ậ ả ổ ứ ể ỡ ằ ữ
kho n đóng góp vào các qũy tr giúp nh m chia s b t nh ng r i ro nh ng khi r i ro s đôngả ợ ằ ẻ ớ ữ ủ ư ủ ố
x y ra thì vi c chia s r i ro b ng cách trên là không có tác d ng.ả ệ ẻ ủ ằ ụ
4. Theo ngu n g c phát sinh các r i ro, có các lo i r i ro sau:ồ ố ủ ạ ủ
+ R i ro do các hi n t ng t nhiênủ ệ ượ ự : đây là ngu n r i ro c b n d n đ n các r i roồ ủ ơ ả ẫ ế ủ
thu n tuý và đ l i nh ng h u qu r t nghiêm tr ng đ i v i con ng i. N c lũ, n ng nóng,ầ ể ạ ữ ậ ả ấ ọ ố ớ ườ ướ ắ
ho t đ ng c a núi l a,... Vi c nh n bi t các ngu n r i ro này t ng đ i đ n gi n nh ngạ ộ ủ ử ệ ậ ế ồ ủ ươ ố ơ ả ư
vi c đánh giá kh năng x y ra cũng nh m c đ x y ra c a các r i ro xu t phát t ngu n nàyệ ả ả ư ứ ộ ả ủ ủ ấ ừ ồ
l i h t s c ph c t p b i vì chúng ph thu c t ng đ i ít vào con ng i, m t khác kh năngạ ế ứ ứ ạ ở ụ ộ ươ ố ườ ặ ả
bi u bi t và ki m soát các hi n t ng t nhiên c a con ng i còn h n ch .ể ế ể ệ ượ ự ủ ườ ạ ế
+ R i ro do môi tr ng v t ch t:ủ ườ ậ ấ các r i ro xu t phát t ngu n này là t ng đ i nhi u,ủ ấ ừ ồ ươ ồ ề
ch ng h n nh ho ho n do b t c n, cháy n ....ẳ ạ ư ả ạ ấ ẩ ổ
+ R i ro do các môi tr ng phi v t ch t khác:ủ ườ ậ ấ Ngu n r i ro r t quan tr ng và làm phátồ ủ ấ ọ
sinh r t nhi u r i ro trong cu c s ng chính là môi tr ng phi v t ch t hay nói c th đó là cácấ ề ủ ộ ố ườ ậ ấ ụ ể
môi tr ng kinh tê, xã h i, chính tr , pháp lu t ho c môi tr ng ho t đ ng c a các t ch c,...ườ ộ ị ậ ặ ườ ạ ộ ủ ổ ứ
Đ ng l i chính sách c a m i ng i lãnh đ o c a qu c gia có t c nh h ng nghiêm tr ngườ ố ủ ỗ ườ ạ ủ ố ố ả ưở ọ
đ n ho t đ ng kinh doanh c a các t ch c kinh t (ban hành các chính sách kinh t , áp d ngế ạ ộ ủ ổ ứ ế ế ụ
các quy đ nh và thu , c t gi m ho c xóa b m t s ngành ngh …). Quá trình ho t đ ng c aị ế ắ ả ặ ỏ ộ ố ề ạ ộ ủ
các t ch c có th làm phát sinh nhi u r i ro và b t đ nh. Vi c thay đ i t giá h i đoái, t lổ ứ ể ề ủ ấ ị ệ ổ ỷ ố ỷ ệ
lãi su t tín d ng, quan h cung - c u trên th tr ng, giá c th tr ng di n bi n b t n,...ấ ụ ệ ầ ị ườ ả ị ườ ễ ế ấ ổ
đ u có th đem l i r i ro cho các t ch c SXKD. Có r t nhi u r i ro xu t phát t môi tr ngề ể ạ ủ ổ ứ ấ ề ủ ấ ừ ườ
phi v t ch t này và các r i ro c n i ti p nhau di n ra, r i ro này đ c b t ngu n t r i roậ ấ ủ ứ ố ế ễ ủ ượ ắ ồ ừ ủ
khác, r i ro b t ngu n t môi tr ng chính tr d n đ n các r i ro v m t kinh t hay xã h iủ ắ ồ ừ ườ ị ẫ ế ủ ề ặ ế ộ
(ch ng h n r i ro do môi tr ng chính tr không n đ nh d n đ n r i ro v m t tinh t (s nẳ ạ ủ ườ ị ổ ị ẫ ế ủ ề ặ ế ả
xu t đình đ n, hàng hoá đ t đ ) và sau đó d n đ n r i ro v m t xã h i (th t nghi p). Đấ ố ắ ỏ ẫ ế ủ ề ặ ộ ấ ệ ể
nh n bi t các ngu n r i ro này c n có s nghiên c u, phân tích t m , chi ti t và th n tr ng.ậ ế ồ ủ ầ ự ứ ỷ ỷ ế ậ ọ
M t khác, vi c đánh giá kh năng và m c đ x y ra c a các r i ro xu t phát t ngu n r i roặ ệ ả ứ ộ ả ủ ủ ấ ừ ồ ủ
phi v t ch t cũng h t s c khó khăn v i đ chính xác khác nhau, nó ph thu c r t nhi u vàoậ ấ ế ứ ớ ộ ụ ộ ấ ề
trình đ c a ng i đánh giá.ộ ủ ườ
Nh n xét:ậ Các t n th t phát sinh t các ngu n r i ro là r t nhi u và r t đa d ng. M t sổ ấ ừ ồ ủ ấ ề ấ ạ ộ ố
t n th t có th phát sinh t c hai ngu n r i ro khác nhau, ch ng h n r i ro cháy m t ngôiổ ấ ể ừ ả ồ ủ ẳ ạ ủ ộ
nhà có th do b t c n khi đun b p (môi tr ng v t ch t) nh ng cũng có th do b o đ ng, đ tể ấ ẩ ế ườ ậ ấ ư ể ạ ộ ố
phá (môi tr ng chính tr ).ườ ị
Qu n tr D án Đ u tả ị ự ầ ư Page 5
