L i nói đ uờ ầ
1. Tính c p thi t c a đ tàiấ ế ủ ề
Ngày nay, xu h ng “ toàn c u hoá” đang t ng ngày, t ng gi tác đ ngướ ầ ừ ừ ờ ộ
đ n t t c các qu c gia trên th gi i. Vì v y, ho t đ ng tài chính qu c t sế ấ ả ố ế ớ ậ ạ ộ ố ế ẽ
là ho t đ ng ch u nh h ng m nh m và sâu r ng nh t c a xu h ng này.ạ ộ ị ả ưở ạ ẽ ộ ấ ủ ướ
B i l , s phát tri n các quan h h p tác qu c t trong lĩnh v c ngân hàng sở ẽ ự ể ệ ợ ố ế ự ẽ
là khâu đ t phá, m đ ng cho s phát tri n các quan h h p tác kinh t -ộ ở ườ ự ể ệ ợ ế
qu c t trên m i lĩnh v c khác, t o đà cho s phát tri n kinh t m i n c. Hố ế ọ ự ạ ự ể ế ỗ ướ ệ
th ng ngân hàng các n c ngày càng m r ng ho t đ ng, tích c c cung ngố ướ ở ộ ạ ộ ự ứ
v n cho n n kinh t . H th ng ngân hàng Vi t Nam cũng không n m ngoài số ề ế ệ ố ệ ằ ự
v n đ ng chung đó.ậ ộ
H n n a, đ ng l i đ i m i toàn di n c a Đ i h i Đ ng VI (1986)ơ ữ ườ ố ổ ớ ệ ủ ạ ộ ả
nh lu ng gió mát lành đ y sinh khí th i vào b c tranh kinh t Vi t Nam. M tư ồ ầ ổ ứ ế ệ ộ
trong nh ng n i dung quan tr ng c a đ ng l i này là đ i m i n n kinh t ,ữ ộ ọ ủ ườ ố ổ ớ ề ế
th c hi n n n kinh t m c a. T kinh nghi m qu c t cho th y, đ th cự ệ ề ế ở ử ừ ệ ố ế ấ ể ự
hi n thành công m c a n n kinh t thì h th ng tài chính - ngân hàng là hệ ở ử ề ế ệ ố ệ
th ng h tr hi u qu nh t.ố ỗ ợ ệ ả ấ
D i tác đ ng c a xu h ng “ toàn c u hoá”, và nhu c u phát tri n n nướ ộ ủ ướ ầ ầ ể ề
kinh t trong đi u ki n n n kinh t th tr ng, th c hi n n n kinh t m c aế ề ệ ề ế ị ườ ự ệ ề ế ở ử
t i Vi t Nam; các ngân hàng liên doanh đã t ng b c đ c thi t l p và phátạ ệ ừ ướ ượ ế ậ
tri n. Các ngân hàng liên doanh v i n c ngoài t i Vi t Nam đã góp ph n mể ớ ướ ạ ệ ầ ở
r ng quan h đ i ngo i, đ y nhanh quá trình m c a n n kinh t . Đ ng th i,ộ ệ ố ạ ẩ ở ử ề ế ồ ờ
các ngân hàng liên doanh cũng t o ra môi tr ng c nh tranh lành m nh. Cácạ ườ ạ ạ
ngân hàng th ng m i trong n c s đ c ti p c n, h c h i công ngh ngânươ ạ ướ ẽ ượ ế ậ ọ ỏ ệ
hàng tiên ti n t đó c i ti n, nâng cao k thu t nghi p v ngân hàng đáp ngế ừ ả ế ỹ ậ ệ ụ ứ
yêu c u v tiêu chu n d ch v ngân hàng và kinh doanh ti n t .ầ ề ẩ ị ụ ề ệ
2. M c đích nghiên c u ụ ứ
1
Khái ni m “ liên doanh” hi n nay đ c hi u hai góc đ : “ liên doanhệ ệ ượ ể ở ộ
cũ” và “liên doanh m i”. “ Liên doanh cũ” đ n thu n là s liên doanh gi aớ ơ ầ ự ữ
m t (ho c các bên) Vi t Nam v i m t (các bên) n c ngoài. “ Liên doanhộ ặ ệ ớ ộ ướ
m i” là s h p tác liên doanh theo cách th c doanh nghi p liên doanh - doanhớ ự ợ ứ ệ
nghi p Vi t Nam; doanh nghi p liên doanh - doanh nghi p liên doanh…Tuyệ ệ ệ ệ
nhiên, trong ph m vi nghiên c u c a khóa lu n này, tôi ch xin phép nghiênạ ứ ủ ậ ỉ
c u nh ng quy đ nh c b n nh t v quy ch pháp lý c a ngân hàng liên doanhứ ữ ị ơ ả ấ ề ế ủ
v i n c ngoài t i Vi t Nam. M c đích nghiên c u c a đ tài là làm rõ vai tròớ ướ ạ ệ ụ ứ ủ ề
c a ngân hàng liên doanh đ i v i s phát tri n kinh t , quy đ nh c a pháp lu tủ ố ớ ự ể ế ị ủ ậ
v ho t đ ng c a ngân hàng liên doanh…; trên c s xem xét h th ng phápề ạ ộ ủ ơ ở ệ ố
lu t th c đ nh v ngân hàng liên doanh và th c ti n ho t đ ng c a nó t đóậ ự ị ề ự ễ ạ ộ ủ ừ
ch ra các thi u sót, h n ch đ có th kh c ph c, đ xu t ý ki n hoàn thi nỉ ế ạ ế ể ể ắ ụ ề ấ ế ệ
pháp lu t v ngân hàng liên doanh t i Vi t Nam.ậ ề ạ ệ
3. Đ i t ng và ph m vi nghiên c uố ượ ạ ứ
Đ i t ng nghiên c u c a khoá lu n là nh ng ch đ nh v quy chố ượ ứ ủ ậ ữ ế ị ề ế
pháp lý c a ngân hàng liên doanh theo các quy đ nh c a Lu t Ngân hàng Nhàủ ị ủ ậ
n c, Lu t các T ch c tín d ng, Lu t đ u t năm 2005... và các văn b nướ ậ ổ ứ ụ ậ ầ ư ả
d i lu t có liên quan.ướ ậ
V i m c đích nh đã đ t ra trên, ph m vi nghiên c u c a khoá lu nớ ụ ư ặ ở ạ ứ ủ ậ
đ c gi i h n là nh ng lý lu n khái quát và quy ch pháp lý v ngân hàngượ ớ ạ ữ ậ ế ề
liên doanh v i n c ngoài t i Vi t Nam.ớ ướ ạ ệ
4. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ
Khoá lu n d a trên ph ng pháp lu n c a tri t h c Mác- Lênin v duyậ ự ươ ậ ủ ế ọ ề
v t bi n ch ng và duy v t l ch s , k t h p ph ng pháp phân tích và t ngậ ệ ứ ậ ị ử ế ợ ươ ổ
h p…ợ
Tác gi khoá lu n s d ng ph ng pháp nghiên c u lý lu n g n li nả ậ ử ụ ươ ứ ậ ắ ề
v i th c ti n, l y Lu t đ u t năm 2005 và Lu t Các T ch c Tín d ng đãớ ự ễ ấ ậ ầ ư ậ ổ ứ ụ
đ c s a đ i, b sung năm 2004 (sau đây g i là Lu t các TCTD) làm c sượ ử ổ ổ ọ ậ ơ ở
pháp lý c b n cho vi c nghiên c u.ơ ả ệ ứ
2
5. K t c u c a khoá lu n ế ấ ủ ậ
Ngoài ph n m đ u, ph n k t lu n và danh m c tài li u tham kh o,ầ ở ầ ầ ế ậ ụ ệ ả
khoá lu n đ c k t c u thành ba ch ng: ậ ượ ế ấ ươ
Ch ng 1 đ c p nh ng v n đ khái quát v Ngân hàng và ngân hàngươ ề ậ ữ ấ ề ề
liên doanh;
Ch ng 2, quy ch pháp lý v ngân hàng liên doanh Vi t Nam; ươ ế ề ở ệ
Ch ng 3, th c ti n ho t đ ng c a ngân hàng liên doanh và m t sươ ự ễ ạ ộ ủ ộ ố
ki n ngh nh m hoàn thi n pháp lu t đi u ch nh ho t đ ng c a ngân hàng liênế ị ằ ệ ậ ề ỉ ạ ộ ủ
doanh Vi t Nam.ở ệ
3
4
Ch ng 1ươ
Nh ng v n đ khái quát v ngân hàng vàữ ấ ề ề
ngân hàng liên doanh
1.1. L ch s ra đ i, phát tri n c a ngân hàng ị ử ờ ể ủ
Hi n nay, các nhà khoa h c và các nhà kinh t đ u cho r ng: “Ho tệ ọ ế ề ằ ạ
đ ng ngân hàng hình thành và phát tri n cùng v i s hình thành đ i s ng kinhộ ể ớ ự ờ ố
t và xã h i c a loài ng i”.ế ộ ủ ườ Ngân hàng đã b c đi t ng b c c c kỳ thô sướ ừ ướ ự ơ
(nh hình th c bancus) và d i nh ng tác đ ng c a nhu c u phát tri n xã h i,ư ứ ướ ữ ộ ủ ầ ể ộ
n n kinh t , đã thúc đ y ngân hàng không ng ng đ c hoàn thi n. Xã h iề ế ẩ ừ ượ ệ ộ
càng phát tri n thì ho t đ ng c a ngân hàng càng tr nên đa d ng h n.ể ạ ộ ủ ở ạ ơ
Giai đo n l ch s phát tri n đ u tiên c a ho t đ ng ngân hàng đ c g iạ ị ử ể ầ ủ ạ ộ ượ ọ
là “giai đo n s khai c a các ngân hàng” xu t hi n vào th i Hy L p, đ qu cạ ơ ủ ấ ệ ờ ạ ế ố
La Mã…Đi n hình là ho t đ ng c a các nhà đ i ti n Hy L p (Iraperita) nh nể ạ ộ ủ ổ ề ạ ậ
ti n c a giai c p quý t c, ng i giàu có…và cho các th ng gia vay. Đây làề ủ ấ ộ ườ ươ
ho t đ ng mua bán, trao đ i vay ti n s khai đ u tiên. Đ ng th i, nó cũng d nạ ộ ổ ề ơ ầ ồ ờ ẫ
đ n s ra đ i c a thu t ng “ ngân hàng” (xu t phát t ch Latinh Bancus).ế ự ờ ủ ậ ữ ấ ừ ữ
Giai đo n phát tri n th hai c a l ch s ngân hàng b t đ u t th k th Xạ ể ứ ủ ị ử ắ ầ ừ ế ỷ ứ
đ n th k th XVII v i nhi u ho t đ ng m i đ c áp d ng. Ho t đ ngế ế ỷ ứ ớ ề ạ ộ ớ ượ ụ ạ ộ
ngân hàng ti n b r t nhi u so v i ngân hàng s khai nh s xu t hi n c aế ộ ấ ề ớ ơ ư ự ấ ệ ủ
nghi p v áp d ng ph ng pháp bù tr trong thanh toán, nghi p v chuy nệ ụ ụ ươ ừ ệ ụ ể
ngân…Th k XVII ngân hàng b c vào giai đo n ba v i vi c m nh d n choế ỷ ướ ạ ớ ệ ạ ạ
vay t o ra nh ng kho n ti n m i và l u thông, nghĩa là ngân hàng đã “thamạ ữ ả ề ớ ư
gia vào ho t đ ng cung ng ti n”. Đ ng th i là s ra đ i c a m t lo t cácạ ộ ứ ề ồ ờ ự ờ ủ ộ ạ
ngân hàng nh ngân hàng Anh Luân Đôn - Ngân hàng l n nh t th gi i cu iư ở ớ ấ ế ớ ố
th k XVII, ngân hàng Đông Ph ng c a Anh Trung Qu c, ngân hàngế ỷ ươ ủ ở ố
Đông D ng c a Pháp thành l p t i Vi t Nam (Th k XIX)…ươ ủ ậ ạ ệ ế ỷ
5