Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Tác động của đầu tư công đến tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:81

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là nghiên cứu tác động của đầu tư công đến tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam. Để giải quyết mục tiêu trên, đề tài hướng đến các câu hỏi nghiên cứu sau: Đầu tư công tác động đến tăng trưởng kinh tế như thế nào trong ngắn hạn? Đầu tư công tác động đến tăng trưởng kinh tế như thế nào trong dài hạn?

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Tác động của đầu tư công đến tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP.HCM NGUYEÃN THÒ LOAN TAÙC ÑOÄNG CUÛA ÑAÀU TÖ COÂNG ÑEÁN TAÊNG TRÖÔÛNG KINH TEÁ ÔÛ VIEÄT NAM LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ TP.HOÀ CHÍ MINH-NAÊM 2012
BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP.HCM NGUYEÃN THÒ LOAN TAÙC ÑOÄNG CUÛA ÑAÀU TÖ COÂNG ÑEÁN TAÊNG TRÖÔÛNG KINH TEÁ ÔÛ VIEÄT NAM Chuyeân ngaønh: Kinh teá-Taøi chính-Ngaân haøng Maõ soá: 60.31.12 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC: GS.TS. DÖÔNG THÒ BÌNH MINH TP.HOÀ CHÍ MINH-NAÊM 2012
MUÏC LUÏC DANH MUÏC BAÛNG ........................................................................................................i DANH MUÏC HÌNH .........................................................................................................ii DANH MUÏC CHÖÕ VIEÁT TAÉT ..................................................................................... iii MÔÛ ÑAÀU ......................................................................................................................... 1 Chöông 1: Lyù luaän cô baûn veà taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá ....... 3 1.1 Cô sôû lyù thuyeát ñeå xaây döïng moâ hình taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá ............................................................................................................... 3 1.2 Quan ñieåm veà ñaàu tö coâng söû duïng trong nghieân cöùu ......................................... 5 1.3 Cô sôû lyù thuyeát veà moái quan heä taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng vaø taêng tröôûng kinh teá ................................................................................................................................... 6 1.4 Caùc nghieân cöùu thöïc nghieäm veà taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá ................................................................................................................................. 10 1.5 Khaùi quaùt taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá ôû moät soá nöôùc treân theá giôùi vaø baøi hoïc kinh nghieäm cho Vieät Nam ........................................................ 14 1.5.1 Khaùi quaùt taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá ôû moät soá nöôùc treân theá giôùi ............................................................................................................. 14 1.5.2 Baøi hoïc kinh nghieäm cho Vieät Nam ............................................................. 17 Keát luaän chöông 1 ...................................................................................................... 18 Chöông 2: Phöông phaùp nghieân cöùu vaø döõ lieäu ........................................................... 19 2.1 Caùc bieán söû duïng trong moâ hình thöïc nghieäm .................................................... 19 2.2 Döõ lieäu .................................................................................................................. 19 2.3 Phöông phaùp nghieân cöùu ...................................................................................... 20 Keát luaän chöông 2 ...................................................................................................... 21 Chöông 3: Thöïc traïng taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá ôû Vieät Nam giai ñoaïn 2001-2011 ...................................................................................................... 23
3.1 Khaùi quaùt veà taêng tröôûng kinh teá cuûa Vieät Nam giai ñoaïn 1986-2011 ............. 23 3.2 Phaân tích thöïc traïng ñaàu tö coâng ôû Vieät Nam giai ñoaïn 2001-2011.................. 25 3.2.1 Ñaàu tö coâng ôû Vieät Nam giai ñoaïn 2001-2011 ............................................ 25 3.2.2 Hieäu quaû ñaàu tö coâng ôû Vieät Nam giai ñoaïn 2001-2011 ............................. 31 3.3 Ñaùnh giaù taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá cuûa Vieät Nam giai ñoaïn 2001-2011 .......................................................................................................... 34 3.3.1 Keát quaû ñaït ñöôïc ........................................................................................... 34 3.3.2 Haïn cheá .......................................................................................................... 39 3.3.3 Nguyeân nhaân haïn cheá .................................................................................... 43 3.4 Ño löôøng taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá cuûa Vieät Nam..... 43 3.4.1 Moâ hình phaân tích .......................................................................................... 43 3.4.2 Keát quaû thöïc nghieäm ..................................................................................... 45 3.4.3 Haïn cheá cuûa moâ hình ñònh löôïng .................................................................. 59 Keát luaän chöông 3. ..................................................................................................... 60 Chöông 4: Caùc giaûi phaùp naâng cao hieäu quaû ñaàu tö coâng ôû Vieät Nam nhaèm muïc tieâu taêng tröôûng kinh teá ........................................................................................................ 61 4.1 Ñònh höôùng taêng tröôûng kinh teá cuûa Vieät Nam giai ñoaïn 2011-2020................ 61 4.2 Giaûi phaùp naâng cao taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá ............ 62 4.3 Caùc giaûi phaùp hoã trôï ............................................................................................ 66 Keát luaän chöông 4. ..................................................................................................... 67 KEÁT LUAÄN.................................................................................................................... 68 DANH MUÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO ...................................................................... 70 PHUÏ LUÏC 1 ................................................................................................................... 73 PHUÏ LUÏC 2 ................................................................................................................... 74
i DANH MUÏC BAÛNG Baûng 3.1: GDP vaø GNI bình quaân ñaàu ngöôøi cuûa Vieät Nam giai ñoaïn 2001-2011 .... 24 Baûng 3.2: Taêng tröôûng kinh teá vaø ICOR caùc thaønh phaàn kinh teá ôû Vieät Nam giai ñoaïn 1995-2011. ............................................................................................................ 32 Baûng 3.3: Cô caáu GDP vaø cô caáu voán ñaàu tö coâng theo ngaønh .................................. 35 Baûng 3.4: Tyû leä hoä ngheøo phaân theo thaønh thò, noâng thoân vaø phaân theo vuøng .......... 37 Baûng 3.5: Tyû leä thaát nghieäp cuûa Vieät Nam giai ñoaïn 2001-2011 ............................... 38 Baûng 3.6: Ma traän heä soá töông quan ............................................................................. 45 Baûng 3.7: Keát quaû kieåm ñònh nghieäm ñôn vò ............................................................... 46 Baûng 3.8: Keát quaû kieåm ñònh yù nghóa thoáng keâ cuûa moâ hình (2) ................................ 48 Baûng 3.9: Phaàn dö coù phaân phoái chuaån ........................................................................ 48 Baûng 3.10: Kieåm ñònh Wald moâ hình (2) ..................................................................... 49 Baûng 3.11: Kieåm ñònh phaàn dö cuûa moâ hình (2) .......................................................... 50 Baûng 3.12: Hoài quy moâ hình ECM vôùi 2 böôùc treã ....................................................... 54 Baûng 3.13: Hoài quy moâ hình ECM vôùi 1 böôùc treã ....................................................... 55 Baûng 3.14: Keát quaû kieåm ñònh yù nghóa thoáng keâ cuûa moâ hình ECM (1 böôùc treã) ..... 57 Baûng 3.15: Phaàn dö coù phaân phoái chuaån ...................................................................... 57 Baûng 3.16: Kieåm ñònh Wald moâ hình ECM 1 böôùc treã ................................................ 58
ii DANH MUÏC HÌNH Hình 3.1: Cô caáu voán ñaàu tö toaøn xaõ hoäi theo thaønh phaàn kinh teá .............................. 26 Hình 3.2: Taêng tröôûng voán ñaàu tö theo nguoàn voán ...................................................... 27 Hình 3.3: Cô caáu voán ñaàu tö coâng theo nguoàn voán ñaàu tö .......................................... 28 Hình 3.4: Cô caáu voán ñaàu tö coâng theo ngaønh kinh teá ................................................. 30 Hình 3.5: So saùnh heä soá ICOR cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá ......................................... 33 Hình 3.6: Keát quaû kieåm ñònh Histogram-Normality moâ hình (2) ............................... 49 Hình 3.7: Keát quaû kieåm ñònh Histogram-Normality moâ hình ECM 1 böôùc treã........... 58
iii DANH MUÏC CHÖÕ VIEÁT TAÉT ADF Augmented Dickey-Fuller BOT Xaây döïng-Vaän haønh-Chuyeån giao BT Xaây döïng-Chuyeån giao BTO Xaây döïng-Chuyeån giao-Vaän haønh CNH-HÑH Coâng nghieäp hoùa-Hieän ñaïi hoùa DNNN Doanh nghieäp Nhaø nöôùc ECM Error Correction Model EU Lieân Minh Chaâu Aâu FDI Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi GDP Toång saûn phaåm quoác noäi GNI Toång thu nhaäp quoác daân GNP Toång saûn phaåm quoác daân GSO Toång cuïc thoáng keâ Vieät Nam ICOR Incremental Capital Output Ratio KPSS Kwiatkowski-Phillips-Schmidt-Shin NSNN Ngaân saùch Nhaø nöôùc OECD Toå chöùc hôïp taùc phaùt trieån kinh teá PPP Public Private Partnerships USD Ñoâ la Myõ VAR Vector Autoregresstion WB Ngaân haøng Theá giôùi
1 MÔÛ ÑAÀU 1. Lyù do choïn ñeà taøi Sau hôn 25 naêm ñoåi môùi, Vieät Nam vaãn laø moät quoác gia coù neàn kinh teá ñang phaùt trieån. Theo muïc tieâu cuûa chieán löôïc phaùt trieån quoác gia giai ñoaïn 2011-2020, phaán ñaáu ñeán naêm 2020 nöôùc ta cô baûn trôû thaønh nöôùc coâng nghieäp theo höôùng hieän ñaïi, ñaït toác ñoä taêng tröôûng toång saûn phaåm trong nöôùc (GDP) bình quaân 7 - 8%/naêm. Tuy nhieân, neàn taûng ñeå Vieät Nam trôû thaønh nöôùc coâng nghieäp theo höôùng hieän ñaïi chöa ñöôïc hình thaønh ñaày ñuû. Keát caáu haï taàng keùm phaùt trieån ñöôïc xem laø moät trong nhöõng nuùt thaét cuûa taêng tröôûng kinh teá. Thöïc traïng kinh teá Vieät Nam ñaët ra vaán ñeà laø nhu caàu voán ñaàu tö phaùt trieån kinh teá laø raát lôùn. Trong ñoù, vieäc huy ñoäng vaø söû duïng voán ñaàu tö phaùt trieån cuûa Nhaø nöôùc (ñaàu tö coâng) coù moät yù nghóa quan troïng. Ñaàu tö coâng ñoùng vai troø taïo nhöõng neàn taûng vaät chaát kyõ thuaät quan troïng cho ñaát nöôùc, laø "cuù huyùch" ñoái vôùi moät soá ngaønh vaø vuøng troïng ñieåm, ñoàng thôøi thuùc ñaåy thöïc hieän caùc chính saùch phuùc lôïi xaõ hoäi, ñaûm baûo an ninh, quoác phoøng. Maëc duø coù ñoùng goùp quan troïng vaøo söï phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi, song ñaàu tö coâng ôû Vieät Nam trong thôøi gian qua ñöôïc xem laø keùm hieäu quaû. Ñieàu naøy ñaõ ñöôïc noùi raát nhieàu treân caùc phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng, trong caùc phieân chaát vaán taïi caùc kyø hoïp Quoác hoäi, trong caùc cuoäc hoäi thaûo, dieãn ñaøn. Töø thöïc traïng neâu treân, vaø vôùi mong muoán tìm hieåu xem ñaàu tö coâng trong thôøi gian qua taùc ñoäng nhö theá naøo ñeán taêng tröôûng kinh teá cuûa Vieät Nam töø ñoù ñöa ra nhöõng khuyeán nghò naâng cao hieäu quaû ñaàu tö coâng nhaèm muïc tieâu taêng tröôûng kinh teá, taùc giaû quyeát ñònh choïn ñeà taøi “Taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá ôû Vieät Nam”. Trong nghieân cöùu cuûa mình, taùc giaû keát hôïp caû phaân tích ñònh tính vaø ñònh löôïng.
2 2. Muïc tieâu nghieân cöùu Muïc tieâu cuûa ñeà taøi laø nghieân cöùu taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá ôû Vieät Nam. Ñeå giaûi quyeát muïc tieâu treân, ñeà taøi höôùng ñeán caùc caâu hoûi nghieân cöùu sau: - Ñaàu tö coâng taùc ñoäng ñeán taêng tröôûng kinh teá nhö theá naøo trong ngaén haïn? - Ñaàu tö coâng taùc ñoäng ñeán taêng tröôûng kinh teá nhö theá naøo trong daøi haïn? 3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu Ñeå ñaït muïc tieâu nghieân cöùu nhö treân, ñeà taøi höôùng ñeán caùc ñoái töôïng nghieân cöùu nhö sau: - Taêng tröôûng kinh teá cuûa Vieät Nam - Voán ñaàu tö khu vöïc kinh teá Nhaø nöôùc (ñaàu tö coâng) - Hieäu quaû ñaàu tö coâng ôû Vieät Nam - Taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá 4. Keát caáu cuûa ñeà taøi Ngoaøi lôøi môû ñaàu, keát luaän vaø danh muïc taøi lieäu tham khaûo, luaän vaên chia laøm 4 chöông: - Chöông 1: Lyù luaän cô baûn veà taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá - Chöông 2: Phöông phaùp nghieân cöùu vaø döõ lieäu - Chöông 3: Thöïc traïng taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá ôû Vieät Nam giai ñoaïn 2001-2011 - Chöông 4: Moät soá khuyeán nghò nhaèm naâng cao taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá ôû Vieät Nam.
3 Chöông 1: Lyù luaän cô baûn veà taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá 1.1 Cô sôû lyù thuyeát ñeå xaây döïng moâ hình taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá Caùc nhaân toá thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá trong caùc lyù thuyeát taêng tröôûng coù nhöõng neùt khaùc nhau. Döïa vaøo haøm saûn xuaát Y = F(K, L), lyù thuyeát taêng tröôûng coå ñieån cho raèng nguoàn goác taêng tröôûng bao goàm voán (K) vaø lao ñoäng (L). Vì theá, chuyeân moân hoùa vaø caûi tieán kyõ thuaät seõ giuùp naâng cao hieäu quaû voán vaø lao ñoäng. Ngoaøi ra, theo lyù thuyeát taêng tröôûng coå ñieån (tröôùc naêm 1950), ngoaïi thöông vaø thò tröôøng cuõng goùp phaàn caûi thieän hieäu quaû cuûa voán vaø lao ñoäng. Veà phaàn mình, lyù thuyeát taêng tröôûng môùi (1980-1990) taäp trung vai troø cuûa tri thöùc, voán nhaân löïc, nghieân cöùu vaø phaùt trieån, lôïi suaát taêng leân theo quy moâ vaø ngoaïi thöông trong tieán trình taêng tröôûng [2]. Nhìn chung, taêng tröôûng kinh teá phuï thuoäc vaøo nhieàu nhaân toá, song caùc nhaân toá cô baûn laø: - Thöù nhaát, nguoàn nhaân löïc. Nhieàu nhaø kinh teá hoïc cho raèng nguoàn nhaân löïc hay voán con ngöôøi laø yeáu toá quan troïng nhaát trong taêng tröôûng kinh teá. Haàu heát caùc yeáu toá khaùc cuûa saûn xuaát nhö voán, coâng ngheä, nguyeân vaät lieäu ñeàu coù theå mua hoaëc vay möôïn nhöng nguoàn nhaân löïc thì raát khoù coù theå laøm ñieàu töông töï. - Thöù hai, voán ñaàu tö (bao goàm ñaàu tö Chính phuû, ñaàu tö tö nhaân vaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi). Theo caùc nhaø kinh teá, voán ñaàu tö laø moät trong nhöõng nhaân toá quan troïng cuûa quaù trình saûn xuaát. Tuøy theo möùc ñoä voán ñaàu tö maø ngöôøi lao ñoäng ñöôïc söû duïng nhöõng maùy moùc, thieát bò nhieàu hay ít (tyû leä tö baûn treân moãi lao ñoäng) vaø taïo ra saûn löôïng cao hay thaáp. Voán ñaàu tö cuûa toaøn xaõ hoäi khoâng chæ laø maùy moùc, thieát bò duøng cho saûn xuaát maø coøn bao goàm caû löôïng voán ñaàu tö ñeå phaùt trieån lôïi ích chung cuûa toaøn xaõ hoäi. Ñoù laø löôïng voán ñaàu tö phaùt trieån cô sôû haï taàng cuûa
4 quoác gia, maø phaàn lôùn do Chính phuû ñaàu tö. Caùc nhaø kinh teá hoïc ñaõ chæ ra moái lieân heä giöõa taêng GDP vôùi taêng voán ñaàu tö. Cuï theå, Harod Domar ñaõ neâu coâng thöùc tính hieäu suaát söû duïng voán vieát taét laø ICOR (Incremental Capital Output Ratio). Ñoù laø tyû leä taêng ñaàu tö chia cho tyû leä taêng GDP. Nhöõng neàn kinh teá thaønh coâng thöôøng khôûi ñaàu quaù trình phaùt trieån kinh teá vôùi caùc chæ soá ICOR thaáp, thöôøng khoâng quaù 3%, coù nghóa laø phaûi taêng ñaàu tö 3% ñeå taêng 1% GDP. Moät neàn kinh teá taêng tröôûng cao khoâng chæ döøng laïi ôû vieäc taêng khoái löôïng voán ñaàu tö maø coøn ñaëc bieät chuù yù ñeán hieäu quaû söû duïng voán, quaûn lyù voán chaët cheõ, ñaàu tö voán hôïp lyù vaøo caùc ngaønh, caùc lónh vöïc cuûa neàn kinh teá. - Thöù ba, tieán boä coâng ngheä. Lòch söû phaùt trieån ñaõ chöùng minh taêng tröôûng kinh teá roõ raøng khoâng phaûi laø söï sao cheùp giaûn ñôn, laø vieäc ñôn thuaàn chæ taêng theâm lao ñoäng vaø voán. Ngöôïc laïi, ñaây laø quaù trình saùng cheá vaø thay ñoåi coâng ngheä saûn xuaát khoâng ngöøng. Tieán boä coâng ngheä coù taùc duïng thuùc ñaåy taêng tröôûng vì noù goùp phaàn laøm taêng naêng suaát lao ñoäng, taêng naêng suaát voán, môû ra caùc ngaønh ngheà vaø saûn phaåm môùi… - Thöù tö, xuaát khaåu. Xuaát khaåu coù theå taùc ñoäng ñeán taêng tröôûng kinh teá moät caùch tröïc tieáp vì noù laø moät thaønh phaàn cuûa toång saûn phaåm hay moät caùch giaùn tieáp thoâng qua aûnh höôûng cuûa noù ñeán caùc nhaân toá cuûa taêng tröôûng. Cuï theå xuaát khaåu laøm taêng nhu caàu trong neàn kinh teá vaø do vaäy, môû roäng thò tröôøng cho saûn xuaát noäi ñòa; xuaát khaåu laøm taêng ñaàu tö trong nöôùc, thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi; xuaát khaåu thuùc ñaåy thay ñoåi coâng ngheä, caûi thieän nguoàn voán nhaân löïc, qua ñoù laøm taêng naêng suaát.
5 1.2 Quan ñieåm veà ñaàu tö coâng söû duïng trong nghieân cöùu Theo lyù thuyeát kinh teá hoïc, ñaàu tö coâng laø vieäc ñaàu tö ñeå taïo ra naêng löïc saûn xuaát vaø cung öùng haøng hoùa coâng coäng. Treân thöïc teá, theo Boä Taøi chính Ñan Maïch (2011), ñaàu tö coâng chæ ñöôïc quan nieäm bao goàm caùc hoaït ñoäng ñaàu tö baèng nguoàn voán cuûa Nhaø nöôùc vaøo voán vaät chaát (ñöôøng saù, vaên phoøng, caùc coâng trình thuûy lôï i…). Vieän Chính saùch kinh teá Hoa Kyø (2011) laïi cho raèng, ñaàu tö laø taát caû caùc khoaûn chi tieâu ngaân saùch cho caùc ñoái töôïng khaùc nhau trong neàn kinh teá maø nhöõng khoaûn chi tieâu naøy coù taùc duïng kích hoaït hoaëc thuùc ñaåy chi tieâu cuûa moïi thaønh phaàn kinh teá. Giaùo sö Robert-Ducan (Ñaïi hoïc Missouri, Hoa Kyø, 2011) ñaõ toùm taét quan ñieåm cuûa mình raèng “ñaàu tö coâng coù nghóa laø sôû höõu coâng”, noùi caùch khaùc, baát kyø chi tieâu naøo söû duïng caùc nguoàn löïc do Nhaø nöôùc sôû höõu ñeàu bao haøm trong khaùi nieäm ñaàu tö coâng. ÔÛ Vieät Nam ñaàu tö coâng (trong döï thaûo Luaät ñaàu tö coâng) laø ñaàu tö töø nguoàn voán cuûa Nhaø nöôùc vaøo caùc ngaønh, lónh vöïc phuïc vuï lôïi ích chung, khoâng nhaèm muïc ñích kinh doanh. Theo quan nieäm naøy, ñaàu tö nhaèm muïc ñích kinh doanh cuûa caùc DNNN khoâng naèm trong ñaàu tö coâng. Vieäc taùch ñaàu tö baèng nguoàn voán Nhaø nöôùc nhaèm muïc ñích kinh doanh khoâng naèm trong ñaàu tö coâng seõ laøm cho quaù trình phaân loaïi hay thoáng keâ trôû neân phöùc taïp hôn nhieàu [5]. Trong Nieân giaùm thoáng keâ Vieät Nam, ñaàu tö laø “toaøn boä nhöõng chi tieâu ñeå laøm taêng, duy trì taøi saûn vaät chaát trong moät thôøi kyø nhaát ñònh” [18]. Voán ñaàu tö thöôøng ñöôïc thöïc hieän qua caùc döï aùn ñaàu tö vaø moät soá chöông trình ñaàu tö quoác gia vôùi muïc ñích chuû yeáu laø boå sung taøi saûn coá ñònh. Ñaàu tö ñöôïc ghi cheùp vaø thoáng keâ theo caùc ngaønh, caùc caáp quaûn lyù (Trung öông, ñòa phöông) vaø theo nguoàn voán caùc thaønh phaàn kinh teá (ñaàu tö Nhaø nöôùc, ñaàu tö kinh teá ngoaøi Nhaø nöôùc vaø ñaàu tö cuûa khu vöïc coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi). Ñaàu tö cuõng ñöôïc thoáng keâ theo giaù thöïc teá vaø giaù so saùnh
6 naêm 1994. Nhö vaäy, ñaàu tö coâng (ñaàu tö Nhaø nöôùc) bao goàm: ñaàu tö ngaân saùch phaân cho caùc boä, ngaønh Trung öông vaø phaân cho caùc ñòa phöông; ñaàu tö theo caùc chöông trình hoã trôï coù muïc tieâu; ñaàu tö cuûa DNNN [5]. Ñeå ñôn giaûn hôn cho nghieân cöùu, taùc giaû söû duïng caùch tieáp caän ñaàu tö coâng töø goùc ñoä tính chaát sôû höõu cuûa nguoàn voán trong ñaàu tö. Nhö vaäy, ñaàu tö coâng (ñaàu tö Nhaø nöôùc) bao goàm taát caû caùc khoaûn ñaàu tö do Nhaø nöôùc vaø DNNN tieán haønh. Theo phaân loaïi cuûa Toång cuïc thoáng keâ thì voán ñaàu tö coâng (ñaàu tö Nhaø nöôùc) bao goàm: voán NSNN; voán vay vaø voán DNNN. 1.3 Cô sôû lyù thuyeát veà moái quan heä taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng vaø taêng tröôûng kinh teá - Ñaàu tö coâng thuùc ñaåy taêng tröôûng GDP Voán ñaàu tö coâng laø moät thaønh phaàn quan troïng trong toång voán ñaàu tö toaøn xaõ hoäi, moät nhaân toá coù taùc ñoäng thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá. Ñaàu tö taùc ñoäng ñeán taêng tröôûng kinh teá ôû hai maët: toång cung vaø toång caàu. Theo Adam Smith (ñaàu theá kyû 18) thì vieäc taêng voán ñaàu tö seõ daãn ñeán taêng söùc lao ñoäng vaø taêng coâng cuï saûn xuaát caû veà soá löôïng laãn chaát löôïng, töø ñoù môû roäng saûn xuaát. Tôùi theá kyû 19, K.Marx ñaõ ñeà caäp ñeán voán nhö laø moät trong boán yeáu toá taùc ñoäng ñeán quaù trình taùi saûn xuaát goàm ñaát ñai, lao ñoäng, voán vaø tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät. Keá thöøa nhöõng tö töôûng treân caùc nhaø kinh teá taân coå ñieån tieâu bieåu laø Cobb vaø Douglas ñaõ phaân tích roõ vai troø cuûa voán thoâng qua haøm saûn xuaát. Nhö vaäy, taêng quy moâ voán ñaàu tö laø nguyeân nhaân tröïc tieáp laøm taêng toång cung cuûa neàn kinh teá neáu caùc yeáu toá khaùc khoâng thay ñoåi. Maët khaùc, taùc ñoäng cuûa voán ñaàu tö coøn ñöôïc thöïc hieän thoâng qua hoaït ñoäng ñaàu tö naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc, ñoåi môùi coâng ngheä… Do ñoù, ñaàu tö laïi giaùn tieáp laøm taêng toång cung cuûa neàn kinh teá.
7 Ngoaøi ra, ñaàu tö coøn laø moät thaønh phaàn quan troïng cuûa toång caàu. Theo Keynes, toång saûn löôïng cuûa neàn kinh teá hình thaønh nhôø vaøo vieäc hieän thöïc hoùa nhöõng quyeát ñònh chi tieâu: chi tieâu tieâu duøng cuûa hoä gia ñình, chi tieâu cho ñaàu tö môû roäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp, chi tieâu cuûa Chính phuû vaø chi tieâu roøng cuûa neàn kinh teá beân ngoaøi ñoái vôùi saûn phaåm noäi ñòa. AD = C + I + G + X – M Nhö vaäy, gia taêng ñaàu tö seõ laøm cho toång caàu taêng trong ñieàu kieän caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi. Söï thay ñoåi toång cung, toång caàu ñöôïc phaûn aûnh qua toác ñoä taêng tröôûng kinh teá. Nhö vaäy, thay ñoåi quy moâ voán ñaàu tö cuõng laø nguyeân nhaân laøm thay ñoåi toác ñoä taêng tröôûng kinh teá. Moái quan heä giöõa ñaàu tö vôùi toång cung vaø toång caàu cuûa neàn kinh teá laø moái quan heä bieän chöùng, nhaân quaû, coù yù nghóa quan troïng caû veà lyù luaän vaø thöïc tieãn. Ñaây laø cô sôû lyù luaän ñeå giaûi thích chính saùch kích caàu ñaàu tö vaø tieâu duøng ôû nhieàu nöôùc trong thôøi kyø neàn kinh teá taêng tröôûng chaäm. - Taùc ñoäng ñoåi môùi coâng ngheä Ñaàu tö coâng laø nhaân toá quan troïng aûnh höôûng ñeán quyeát ñònh ñoåi môùi vaø phaùt trieån khoa hoïc coâng ngheä cuûa moät quoác gia. Trong moãi thôøi kyø caùc nöôùc coù böôùc ñi khaùc nhau ñeå ñaàu tö phaùt trieån coâng ngheä. Trong giai ñoaïn ñaàu, caùc nöôùc ñang phaùt trieån do coù nhieàu lao ñoäng vaø nguyeân lieäu neân thöôøng ñaàu tö caùc loaïi coâng ngheä söû duïng nhieàu lao ñoäng vaø nguyeân lieäu. Sau ñoù, giaûm daàn haøm löôïng lao ñoäng vaø nguyeân lieäu trong saûn xuaát saûn phaåm vaø taêng daàn haøm löôïng voán thieát bò vaø tri thöùc thoâng qua vieäc ñaàu tö coâng ngheä hieän ñaïi hôn. Ñeán giai ñoaïn phaùt trieån, xu höôùng ñaàu tö maïnh voán thieát bò vaø gia taêng haøm löôïng tri thöùc chieám öu theá tuyeät ñoái. Quaù trình naøy laø quaù trình chuyeån töø ñaàu tö nhoû sang ñaàu tö lôùn, thay ñoåi cô caáu ñaàu tö. Khoâng
8 coù voán ñaàu tö ñuû lôùn seõ khoâng ñaûm baûo cho söï thaønh coâng cuûa quaù trình chuyeån ñoåi vaø phaùt trieån cuûa khoa hoïc vaø coâng ngheä. Ñaàu tö coâng chính laø nguoàn voán quan troïng laøm thay ñoåi coâng ngheä, taùc ñoäng khoâng nhoû ñeán söï phaùt trieån cuûa khoa hoïc kyõ thuaät, ñoåi môùi phöông thöùc saûn xuaát, laøm taêng quy moâ saûn löôïng, taêng söùc caïnh tranh cuûa neàn kinh teá. - Taùc ñoäng ñeán chuyeån dòch cô caáu kinh teá Chuyeån dòch cô caáu kinh teá ñöôïc hieåu laø söï thay ñoåi tyû troïng caùc boä phaän caáu thaønh neàn kinh teá. Söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá xaûy ra khi coù söï phaùt trieån khoâng ñoàng ñeàu veà quy moâ, toác ñoä giöõa caùc ngaønh, vuøng. Ñaàu tö coâng goùp phaàn laøm chuyeån dòch cô caáu kinh teá phuø hôïp quy luaät vaø chieán löôïc phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa quoác gia trong töøng thôøi kyø taïo ra söï caân ñoái treân phaïm vi neàn kinh teá quoác daân vaø giöõa caùc ngaønh, vuøng, phaùt huy noäi löïc cuûa neàn kinh teá. Ñoái vôùi cô caáu ngaønh, quy moâ voán ñaàu tö töøng ngaønh nhieàu hay ít, vieäc söû duïng voán hieäu quaû cao hay thaáp… ñeàu aûnh höôûng ñeán toác ñoä phaùt trieån, ñeán khaû naêng taêng cöôøng cô sôû vaät chaát cuûa töøng ngaønh, taïo tieàn ñeà vaät chaát ñeå phaùt trieån caùc ngaønh môùi. Do ñoù laøm dòch chuyeån cô caáu kinh teá ngaønh. Ñoái vôùi cô caáu laõnh thoå, ñaàu tö coâng coù taùc duïng giaûi quyeát nhöõng maát caân ñoái veà phaùt trieån giöõa caùc vuøng laõnh thoå, ñöa nhöõng vuøng keùm phaùt trieån thoaùt khoûi tình traïng ñoùi ngheøo, phaùt huy toái ña nhöõng lôïi theá so saùnh veà taøi nguyeân, ñòa theá, kinh teá, chính trò… cuûa nhöõng vuøng coù khaû naêng phaùt trieån nhanh hôn, laøm baøn ñaïp thuùc ñaåy nhöõng vuøng khaùc cuøng phaùt trieån. - Naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc, naâng cao naêng suaát lao ñoäng Nhieàu nhaø kinh teá hoïc cho raèng nguoàn nhaân löïc hay voán con ngöôøi laø yeáu toá quan troïng nhaát trong taêng tröôûng kinh teá. Haàu heát caùc yeáu toá khaùc cuûa saûn xuaát nhö voán,
9 coâng ngheä, nguyeân vaät lieäu ñeàu coù theå mua hoaëc vay möôïn nhöng nguoàn nhaân löïc thì raát khoù coù theå laøm ñieàu töông töï. Ñaàu tö coâng vaøo lónh vöïc voán con ngöôøi, lónh vöïc giaùo duïc ñaøo taïo, lónh vöïc nghieân cöùu phaùt trieån seõ giuùp naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc, naâng cao naêng suaát lao ñoäng. Coù theå noùi “nguoàn löïc con ngöôøi laø nguoàn löïc cuûa moïi nguoàn löïc”, laø “taøi nguyeân cuûa moïi taøi nguyeân”. Vì vaäy, con ngöôøi coù söùc khoûe, trí tueä, tay ngheà cao, coù ñoäng löïc vaø nhieät tình, ñöôïc toå chöùc chaët cheõ laø nhaân toá cô baûn thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá. - Taùc ñoäng thu huùt caùc nguoàn löïc ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc, thuùc ñaåy saûn xuaát kinh doanh phaùt trieån Ñaàu tö coâng vaøo lónh vöïc keát caáu haï taàng laø moät noäi dung quan troïng trong chi ñaàu tö coâng. Keát caáu haï taàng ñoàng boä vaø hieän ñaïi laø ñieàu kieän ñeå neàn kinh teá phaùt trieån nhanh vaø oån ñònh. Keát caáu haï taàng phaùt trieån môû ra khaû naêng thu huùt caùc luoàng voán ñaàu tö ña daïng trong vaø ngoaøi nöôùc, ñaëc bieät laø doøng voán FDI. Keát caáu haï taàng lieân quan ñeán caû yeáu ñaàu vaøo laãn ñaàu ra cuûa hoaït ñoäng kinh doanh, neân noù laø ñieàu kieän neàn taûng ñeå caùc nhaø ñaàu tö khai thaùc lôïi nhuaän. Neáu haï taàng cô sôû yeáu keùm vaø thieáu ñoàng boä thì nhaø ñaàu tö raát khoù khaên ñeå trieån khai döï aùn, chi phí ñaàu tö taêng cao, quyeàn lôïi cuûa nhaø ñaàu tö khoâng ñöôïc ñaûm baûo vaø do vaäy nhaø ñaàu tö seõ khoâng muoán ñaàu tö voán cuûa mình. Nhö vaäy, ñaàu tö coâng vaøo lónh vöïc keát caáu haï taàng seõ coù taùc ñoäng thu huùt caùc nguoàn löïc ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc, töø ñoù thuùc ñaåy saûn xuaát kinh doanh phaùt trieån. - Taùc ñoäng naâng cao phuùc lôïi vaø möùc soáng cuûa ngöôøi daân Ngoaøi taùc ñoäng thu huùt caùc nguoàn löïc ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc, thuùc ñaåy saûn xuaát kinh doanh phaùt trieån nhö ñaõ trình baøy ôû treân, ñaàu tö coâng vaøo lónh vöïc keát caáu haï taàng coøn coù taùc ñoäng naâng cao phuùc lôïi vaø möùc soáng ngöôøi daân. Keát caáu haï taàng
10 phaùt trieån thöïc söï coù ích cho ngöôøi ngheøo. Coù theå keå ñeán nhöõng cô sôû haï taàng thieát yeáu ôû caùc vuøng ngheøo nhö tröôøng hoïc, traïm y teá, thuûy lôïi nhoû, ñöôøng giao thoâng noâng thoân, nöôùc saïch vaø veä sinh moâi tröôøng... Phuùc lôïi xaõ hoäi cuõng ñöôïc naâng cao thoâng qua nhieàu chöông trình nhö tín duïng ñoái vôùi hoïc sinh ngheøo, cho vay voán phaùt trieån saûn xuaát ñoái vôùi caùc hoä gia ñình ñaëc bieät khoù khaên… Nhôø vaäy, möùc soáng cuûa ngöôøi daân ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän. 1.4 Caùc nghieân cöùu thöïc nghieäm veà taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá Caùc nghieân cöùu cuûa taùc giaû nöôùc ngoaøi Hieän nay, treân theá giôùi coù raát nhieàu taùc giaû nghieân cöùu veà moái quan heä taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá, döôùi ñaây taùc giaû xin trình baøy toùm löôïc moät vaøi nghieân cöùu ñieån hình veà vaán ñeà naøy. - Taùc giaû Nazima Elahi vaø Adiqa Kiani (2011) vôùi ñeà taøi “Investigating Public Invetsment – Growth Nexus for Parkistan”, nghieân cöùu naøy ñöôïc thöïc hieän nhaèm phaân tích moái quan heä giöõa chi ñaàu tö coâng vôùi taêng tröôûng kinh teá ôû Parkistan. Nghieân cöùu söû duïng boä döõ lieäu haøng naêm töø naêm 1975 ñeán naêm 2009 vaø aùp duïng phöông phaùp ARDL (Autoregressive distributed Lag Approach) ñeå öôùc löôïng ñoä co daõn trong ngaén haïn vaø daøi haïn cuûa moâ hình. Nghieân cöùu ñaõ chæ ra raèng, coù moät taùc ñoäng döông cuûa chi tieâu khu vöïc coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá ôû Parkistan trong ngaén haïn vaø daøi haïn, tuy nhieân, vai troø cuûa ñaàu tö coâng thì khoâng ñaùng keå so vôùi ñaàu tö tö nhaân vì söï khoâng hieäu quaû cuûa khu vöïc coâng [27]. - Töông töï, taùc giaû Ejaz Ghani vaø Musled-ud Din (2006) vôùi ñeà taøi “The impact of public investment on economic growth in Parkistan” cuõng phaân tích taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá cuûa Parkistan. Trong nghieân cöùu naøy, taùc giaû
11 söû duïng phöông phaùp VAR, söû duïng boä döõ lieäu haøng naêm töø naêm 1973 ñeán naêm 2004. Döïa treân nhöõng caân nhaéc veà lyù thuyeát, ngoaøi bieán ñaàu tö coâng, moâ hình coøn coù theâm bieán ñaàu tö tö nhaân vaø bieán chi tieâu coâng. Keát quaû chæ ra raèng taêng tröôûng chòu aûnh höôûng lôùn bôûi ñaàu tö tö nhaân, coøn taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng vaø chi tieâu coâng thì khoâng ñaùng keå [22]. - Caùc taùc giaû Ogundipe, Mushay Adeniyi, Aworinde vaø Olalelean Bashir (2011) vôùi ñeà taøi “Sectoral Analysis of The Impact of Public Investment on Economic Growth in Nigeria”, nhaèm phaân tích taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá cuûa Nigeria. Phaân tích hoài quy vaø kieåm ñònh Unit root test ñöôïc söû duïng ñeå kieåm tra tính oån ñònh cuûa caùc bieán ñöôïc xem xeùt, nghieân cöùu söû duïng boä döõ lieäu haøng naêm töø naêm 1970 ñeán naêm 2008. Qua phaân tích taùc ñoäng cuûa caùc bieán, nghieân cöùu khuyeán nghò raèng Chính phuû neân taêng chi tieâu cho lónh vöïc saûn xuaát nhö noâng nghieäp, giaùo duïc, giao thoâng vaø thoâng tin lieân laïc, giaûm chi tieâu cho quoác phoøng [28]. - Marinas Marius-Corneliu, Socol Cristian vaø Socol Aura-Gabriela (2011) ñaõ nghieân cöùu ñeà taøi “The Impact of Public Investment on Economic Growth in Romania”. Trong nghieân cöùu naøy, taùc giaû söû duïng moâ hình VAR ñeå öôùc löôïng cöôøng ñoä cuûa nhöõng bieán ñoäng ñaàu tö coâng leân taêng tröôûng kinh teá ôû Romania, döõ lieäu söû duïng theo quyù töø naêm 2000 ñeán naêm 2010. Theo keát quaû nghieân cöùu, 1% taêng leân trong ñaàu tö coâng daãn ñeán moät söï taêng leân trong GDP khoaûng 0,03%. Nhö vaäy, taêng chi ñaàu tö coâng khoâng daãn ñeán thoåi buøng taêng tröôûng kinh teá ôû Romania neân khoâng phaûi laø giaûi phaùp ñeå phuïc hoài neàn kinh teá sau thôøi kyø khuûng hoaûng [24].
12 - Taùc giaû Rohan Swaby (2007) vôùi ñeà taøi “Public Investment and Growth in Jamaica” nhaèm tìm ra moái quan heä giöõa ñaàu tö coâng vaø taêng tröôûng kinh teá ôû Jamaica. Moái quan heä ñöôïc thieát laäp baèng vieäc söû duïng moâ hình VECM, söû duïng boä döõ lieäu haøng quyù töø naêm 1994 ñeán naêm 2006. Keát quaû chæ ra raèng maëc duø ñaàu tö coâng coù taùc ñoäng döông ñeán taêng tröôûng GDP nhöng taùc ñoäng naøy laø khoâng ñaùng keå [29]. - Taùc giaû Mohsin S.khan (1996) trong nghieân cöùu “Government Investment and Economic Growth in the Developing World” nhaèm tìm ra moái quan heä taùc ñoäng cuûa ñaàu tö khu vöïc coâng vaø ñaàu tö khu vöïc tö nhaân ñeán taêng tröôûng kinh teá trong daøi haïn ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Nghieân cöùu söû duïng boä döõ lieäu cuûa 95 nöôùc ñang phaùt trieån thôøi kyø 1970-1990. Keát quaû cho thaáy coù moät söï khaùc bieät ñaùng keå trong taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng vaø ñaàu tö tö nhaân ñoái vôùi taêng tröôûng kinh teá trong ñoù ñaàu tö tö nhaân coù taùc ñoäng ñeán taêng tröôûng kinh teá nhieàu hôn so vôùi ñaàu tö tö nhaân [26]. - Caùc taùc giaû Bukhari, Ali vaø Saddaqat vôùi ñeà taøi “Public Investment and Economic Growth in the Three Little Dragons: Evidence from Heterogeneous Dynamic Panel Data” nhaèm tìm ra moái quan heä taùc ñoäng giöõa caùc bieán vó moâ ñöôïc choïn. Nghieân cöùu söû duïng boä döõ lieäu cuûa 3 neàn kinh teá naêng ñoäng laø Korea, Singapore vaø Taiwan thôøi kyø 1971-2000. Nghieân cöùu chæ ra raèng caû ñaàu tö coâng, ñaàu tö tö nhaân vaø chi tieâu khu vöïc coâng coù taùc ñoäng ñeán taêng tröôûng kinh teá ôû taát caû caùc nöôùc trong daøi haïn [21]. Caùc nghieân cöùu cuûa taùc giaû trong nöôùc Trong nöôùc, coù khaù nhieàu nghieân cöùu veà ñaàu tö coâng vaø hieäu quaû ñaàu tö coâng, tuy nhieân coøn thieáu nhöõng nghieân cöùu thöïc nghieäm veà moái quan heä giöõa ñaàu tö coâng vaø
13 taêng tröôûng kinh teá cuûa Vieät Nam, döôùi ñaây taùc giaû trình baøy caùc nghieân cöùu ñieån hình coù lieân quan ñeán ñeà taøi taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá. - Nghieân cöùu cuûa TS.Toâ Trung Thaønh (2011) vôùi ñeà taøi: “Ñaàu tö coâng “laán aùt” ñaàu tö tö nhaân? Goùc nhìn töø moâ hình thöïc nghieäm VECM”. Moâ hình cuï theå trong nghieân cöùu naøy, taùc giaû söû duïng moâ hình VECM vôùi ba bieán soá laø: ñaàu tö khu vöïc Nhaø nöôùc (GI), ñaàu tö khu vöïc tö nhaân (PI) vaø GDP (Y), soá lieäu söû duïng töø naêm 1986 ñeán naêm 2010 ñeå öôùc löôïng caùc haøm phaûn öùng vaø caùc heä soá co daõn. Theo ñoù, hieän töôïng ñaàu tö coâng “laán aùt” ñaàu tö tö nhaân ñöôïc theå hieän roõ neùt. Trung bình cöù 1 thaäp nieân, 1% taêng voán ñaàu tö coâng ban ñaàu seõ khieán ñaàu tö tö nhaân bò thu heïp 0,48%. Ñoàng thôøi, taùc ñoäng ñeán GDP cuûa ñaàu tö coâng laø thaáp so vôùi taùc ñoäng cuûa ñaàu tö tö nhaân. Baøi vieát haøm yù trong quaù trình chuyeån ñoåi kinh teá, caàn giaûm daàn tyû troïng ñaàu tö coâng, ñoàng thôøi taêng cöôøng maïnh meõ hieäu quaû vaø chaát löôïng cuûa ñaàu tö khu vöïc Nhaø nöôùc [17]. - Nghieân cöùu cuûa Ths. Ngoâ Lyù Hoùa (2008) vôùi ñeà taøi: “Taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá tænh Long An”. Trong nghieân cöùu taùc giaû öùng duïng moâ hình Harrod-Domar ñeå phaân tích moái töông quan giöõa ñaàu tö coâng vaø taêng tröôûng kinh teá tænh Long An. Moâ hình cuï theå goàm 3 bieán: ñaàu tö khu vöïc coâng (Ig), ñaàu tö khu vöïc tö (Ip) vaø GDP, soá lieäu söû duïng töø naêm 1987 ñeán 2007. Taùc giaû söû duïng phöông phaùp bình phöông beù nhaát (OLS) ñeå öôùc löôïng caùc bieán trong moâ hình. Keát quaû, ñaàu tö coâng vaø ñaàu tö tö nhaân ñeàu taùc ñoäng tích cöïc ñeán taêng tröôûng kinh teá cuûa tænh, tuy nhieân ñaàu tö coâng taùc ñoäng ít hôn ñaàu tö tö nhaân [4]. - Taùc giaû Phan Thanh Taán (2011) vôùi ñeà taøi “ Taùc ñoäng cuûa ñaàu tö coâng ñeán taêng tröôûng kinh teá tænh Bình Thuaän” cuõng öùng duïng moâ hình Harrod-Domar ñeå phaân tích moái töông quan giöõa ñaàu tö coâng vaø taêng tröôûng kinh teá tænh Bình Thuaän