BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM
VIỆN VẬT LÝ
NGUYỄN THỊ XUÂN
QUÁ TRÌNH RÃ HIGGS
TRONG MÔ HÌNH SEESAW
Chuyên ngành: Vật lý lý thuyết và vật lý toán
Mã số: 60 44 01 03
Người hướng dẫn khoa học: TS. LÊ THỌ HUỆ
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC
HÀ NỘI—2017
Lời
cảm
ơn
Tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Lê Thọ Huệ, người
thầy trực tiếp hướng dẫn tôi trong quá trình hoàn thành luận văn này.
Em xin cảm ơn các thầy cô tại Viện Vật Lý - Viện Khoa Học và
Công Nghệ Việt Nam, các thầy cô trong khoa Vật Lý - Trường Đại học
Sư phạm Hà Nội 2 đã tận tình chỉ dạy, trang bị những nền tảng kiến
thức quý báu cho tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu.
Tôi xin gửi lời cảm ơn tới Ban lãnh đạo, phòng sau đại học trường
Đại học Sư phạm Hà Nội 2 đã tạo điều kiện tốt nhất để chúng tôi học
tập.
Lời cảm ơn cuối cùng tôi xin dành cho gia đình và người thân vì
đã luôn ủng hộ, động viên và sát cánh bên tôi.
Hà Nội, tháng 06 - 2017
Tác giả luận văn
Nguyễn Thị Xuân
Lời
cam
đoan
Tôi xin cam đoan rằng số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn
này là trung thực và không trùng lặp với các đề tài khác. Tôi cũng xin
cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được
cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ nguồn
gốc.
Hà Nội, tháng 6 năm 2017
Tác giả luận văn
Nguyễn Thị Xuân
Mục lục
Lời cảm ơn 2
Lời cam đoan 3
Mở đầu 6
1 Giới thiệu mô hình 9
1.1 Mô hình chuẩn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
1.2 Mô hình seesaw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1.2.1 Mô hình . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1.2.2 Đỉnh tương tác . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
1.2.3 Ma trận trộn khối lượng và ma trận trộn neutrino 15
1.3 Mô hình inverse seesaw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
2 Biểu thức giải tích cho biên độ LFVHD 21
2.1 Bề rộng và tỉ lệ rã nhánh . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
2.2 Chuẩn ’t Hooft Feynman . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
2.2.1 Giản đồ Feynman và biểu thức tính biên độ . . . 22
2.2.2 Kiểm tra khử phân kỳ . . . . . . . . . . . . . . . 24
2.3 Chuẩn unitary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
2.3.1 Giản đồ Feynman và biểu thức tính biên độ . . . 25
2.3.2 Kiểm tra khử phân kỳ . . . . . . . . . . . . . . . 28
2.4 Đồng nhất biên độ tính theo hai chuẩn . . . . . . . . . . 29
3 Kết quả khảo sát và thảo luận 31
3.1 Mô hình seesaw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
3.2 Mô hình inverse seesaw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
3.3 Kết quả tính số và thảo luận . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Kết luận 39
Danh mục các công trình 41
Phụ lục 47
A Các hàm Passarino-Veltman 48
B Tính biên độ theo chuẩn t’ Hooft Feynman 51
C Tính biên độ theo chuẩn unitary 53