i
LỜI CAM ĐOAN
Em xin cam đoan Luận văn "Tăng cường công tác đào tạo nghề cho lao động nông
thôn trên địa bàn huyện Chi Lăng" là công trình nghiên cứu của riêng em. Các nội
dung trong luận văn hoàn toàn được hình thành và phát triển từ những quan điểm của
chính cá nhân em, dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS. TS Ngô Thị Thanh Vân. Số
liệu và kết quả có được trong luận văn là hoàn toàn trung thực.
Hà Nội, ngày tháng năm 2019
Tác giả luận văn
Nguyễn Văn Tiến
ii
LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên, em muốn gửi lời cảm ơn đến các Quý Thầy Cô Trường Đại học Thuỷ lợi
Hà Nội đã truyền đạt những kiến thức quý báu, tạo cho em những nền tảng kiến thức.
Chân thành cảm ơn Ban Chủ nhiệm Khoa Kinh tế và Quản lý đã tạo điều kiện cho em
trong suốt quá trình học và thực hiện nghiên cứu khoa học. Sự quan tâm của thầy, cô
đã góp phần tạo động lực cho em hoàn thành bài luận văn này. Chân thành cảm ơn
PGS. TS Ngô Thị Thanh Vân, người hướng dẫn khoa học của luận văn đã hướng dẫn
tận tình và giúp đỡ em về mọi mặt trong suốt quá trình nghiên cứu đề tài.
Trong quá trình thực hiện đề tài em còn nhận được sự giúp đỡ của Cục Thống kê tỉnh
Lạng Sơn, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Lạng Sơn, Phòng Lao động,
Thương binh, Xã hội - Dân tộc huyện Chi Lăng, Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp -
Giáo dục thường xuyên huyện Chi Lăng đã cung cấp thông tin, tài liệu và hợp tác
trong quá trình thực hiện luận văn.
Cảm ơn sự động viên, giúp đỡ của bạn bè và gia đình đã giúp đỡ em thực hiện đề tài
này.
Em xin chân thành cảm ơn mọi sự giúp đỡ quý báu đó!
Hà Nội, ngày tháng năm 2019
Tác giả luận văn
Nguyễn Văn Tiến
iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................. ii
DANH MỤC HÌNH VẼ .................................................................................................vi
DANH MỤC BẢNG BIỂU .......................................................................................... vii
PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIẾN VỀ CÔNG TÁC ĐÀO NGHỀ CHO
LAO ĐỘNG NÔNG THÔN ............................................................................................ 5
1.1 Nông thôn và lao động nông thôn ......................................................................... 5
1.1.1 Nông thôn ........................................................................................................... 5
1.1.2 Lao động nông thôn ............................................................................................ 6
1.1.3 Các đặc điểm của lao động nông thôn ................................................................ 8
1.2 Nghề và đào tạo nghề cho lao động nông thôn ..................................................... 8
1.2.1 Khái niệm nghề ................................................................................................... 8
1.2.2 Khái niệm đào tạo nghề ...................................................................................... 9
1.2.3 Khái niệm đào tạo nghề cho lao động nông thôn ............................................. 10
1.2.4 Vai trò của đào tạo nghề cho lao động nông thôn ............................................ 10
1.3 Nội dung công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn ................................... 11
1.3.1 Công tác lập dự toán, xây dựng kế hoạch đào tạo ............................................ 12
1.3.2 Tổ chức đào tạo ................................................................................................ 12
1.3.3 Tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy nghề cho các đơn vị dạy nghề
công lập ...................................................................................................................... 13
1.3.4 Đào tạo, bồi dưỡng giáo viên, cán bộ quản lý dạy nghề .................................. 13
1.3.5 Xây dựng, hoàn chỉnh, đổi mới các chương trình, giáo trình dạy nghề cho lao
động nông thôn .......................................................................................................... 14
1.3.6 Giám sát, quản lý hoạt động đào tạo nghề ....................................................... 15
1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn ...... 15
1.4.1 Nhóm nhân tố chủ quan .................................................................................... 15
1.4.2 Nhóm nhân tố khách quan ................................................................................ 18
1.5 Cơ sở thực tiễn về đào tạo nghề cho lao động nông thôn ................................... 20
1.5.1 Kinh nghiệm về đào tạo nghề cho lao động nông thôn ở một số địa phương .. 20
iv
1.5.2 Những bài học rút ra cho huyện Chi Lăng ....................................................... 26
1.6 Các công trình nghiên cứu có liên quan.............................................................. 28
Kết luận chương 1 ......................................................................................................... 28
CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC ĐÀO TẠO NGHỀ CHO LAO ĐỘNG
NÔNG THÔN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CHI LĂNG ............................................... 30
2.1 Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Chi Lăng .......................................... 30
2.1.1 Đặc điểm tự nhiên ............................................................................................ 30
2.1.2 Đặc điểm kinh tế - xã hội ................................................................................. 34
2.2 Khái quát nghề cho lao động nông thôn và cơ quan quản lý nhà nước về công
đào tạo nghề cho lao động nông thôn huyện Chi Lăng ............................................ 38
2.2.1 Nghề cho lao động nông thôn tại huyện Chi Lăng ........................................... 38
2.2.2 Cơ quan quản lý nhà nước về công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn
huyện Chi Lăng ......................................................................................................... 38
2.3 Thực trạng về công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn huyện Chi Lăng 40
2.3.1 Công tác tuyên truyền, tư vấn học nghề và việc làm đối với lao động nông ... 40
2.3.2 Nhu cầu đào tạo nghề ....................................................................................... 41
2.3.3 Xây dựng kế hoạch đào tạo .............................................................................. 42
2.3.4 Tổ chức đào tạo ................................................................................................ 44
2.3.5 Hệ thống cơ sở vật chất của các cơ sở đào tạo nghề ........................................ 49
2.3.6 Nguồn kinh phí từ ngân sách nhà nước ............................................................ 51
2.3.7 Thực trạng đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý .................................................. 52
2.3.8 Thực trạng phát triển chương trình, giáo trình dạy nghề ................................. 54
2.3.9 Quản lý hoạt động đào tạo ................................................................................ 55
2.4 Phân tích các nhân tố ảnh hưởng tới đào tạo nghề cho lao động nông thôn trên
địa bàn huyện Chi Lăng ............................................................................................ 56
2.4.1 Các yếu tố chủ quan ......................................................................................... 56
2.4.2 Các yếu tố khách quan ..................................................................................... 60
2.5 Đánh giá về công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn trên địa bàn huyện
Chi Lăng .................................................................................................................... 63
2.5.1 Những ết quả đạt được ................................................................................... 63
2.5.2 Những hạn chế .................................................................................................. 64
2.5.3 Nguyên nhân của những hạn chế ..................................................................... 65
v
Kết luận chương 2 ......................................................................................................... 66
CHƯƠNG 3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC ĐÀO TẠO NGHỀ
CHO LAO ĐỘNG NÔNG THÔN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CHI LĂNG ................ 67
3.1 Quan điểm, định hướng đào tạo nghề cho lao động nông thôn tại huyện Chi
Lăng trong thời gian tới ............................................................................................. 67
3.1.1 Quan điểm, định hướng đào tạo nghề cho lao động nông thôn của Việt Nam 67
3.1.2 Quan điểm, định hướng đào tạo nghề cho lao động nông thôn của huyện Chi
Lăng ........................................................................................................................... 69
3.2 Những cơ hội và thách thức đối với công tác đào tạo nghề cho lao động nông
thôn huyện Chi Lăng ................................................................................................. 72
3.2.1 Cơ hội ............................................................................................................... 72
3.2.2 Thách thức ........................................................................................................ 74
3.3 Nguyên tắc đề xuất giải pháp tăng cường công tác đào tạo nghề cho lao động
nông thôn huyện Chi Lăng ........................................................................................ 75
3.3.1 Nguyên tắc đề xuất giải pháp tăng cường công tác đào tạo nghề cho lao động
nông thôn huyện Chi Lăng ........................................................................................ 75
3.4 Những giải pháp cơ bản nhằm tăng cường công tác đào tạo nghề cho lao động
nông thôn huyện Chi Lăng ........................................................................................ 78
3.4.1 Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp chính quyền ........................................... 78
3.4.2 Tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức đào tạo nghề cho lao
động nông thôn đối với sự phát triển của xã hội ....................................................... 79
3.4.3 Kêu gọi sự tham gia của các tổ chức, doanh nghiệp, hợp tác xã trong việc liên
kết đào tạo và đặt hàng đào tạo ................................................................................. 82
3.4.4 Đầu tư cơ sở vật chất, bổ sung trang thiết bị, phương tiện phục vụ giảng dạy,
học tập. ....................................................................................................................... 83
3.4.5 Nâng cao chất lượng, số lượng đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên đào tạo nghề
................................................................................................................................... 84
3.4.6 Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động dạy nghề cho lao động nông
thôn. ........................................................................................................................... 86
Kết luận chương 3 ........................................................................................................ 90
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ....................................................................................... 91
- Kiến nghị với huyện Chi Lăng ................................................................................ 93