1
§¹i häc quèc gia Hµ Néi
Trêng ®¹i häc khoa häc tù nhiªn
Ng« chÝ tuÊn
tÝnh to¸n c©n b»ng níc hÖ thèng
lu vùc s«ng th¹ch h·n tØnh qu¶ng trÞ
LuËn v¨n th¹c sÜ khoa häc
Hµ Néi - 2009
2
§¹i häc quèc gia Hµ Néi
Trêng ®¹i häc khoa häc tù nhiªn
Ng« chÝ tuÊn
tÝnh to¸n c©n b»ng níc hÖ thèng
lu vùc s«ng th¹ch h·n tØnh qu¶ng trÞ
Chuyªn ngµnh: thñy v¨n häc
M· sè: 60.44.90
LuËn v¨n th¹c sÜ khoa häc
Ngêi híng dÉn khoa häc:
TS. TrÇn ngäc anh
Hµ Néi – 2009
3
Môc Lôc
Danh môc ch÷ viÕt t¾t............................................................................ 5
Danh môc b¶ng biÓu ................................................................................. 6
Danh môc h×nh vÏ....................................................................................... 8
Më ®Çu .............................................................................................................. 9
Ch¬ng 1. §Æc ®iÓm ®Þa lý tù nhiªn vµ kinh tÕ x· héi lu
vùc s«ng Th¹ch H·n ...............................................................................10
1.1. §Æc ®iÓm ®Þa lý tù nhiªn ...................................................................... 10
1.1.1. VÞ trÝ ®Þa lý ....................................................................................... 10
1.1.2. §Þa h×nh vµ ®Þa m¹o ........................................................................ 11
1.1.3. §Þa chÊt vµ thæ nhìng ................................................................... 12
1.1.4. Th¶m thùc vËt................................................................................... 13
1.1.5. KhÝ hËu ............................................................................................. 14
1.1.6. Thuû v¨n ........................................................................................... 18
1.2. T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi trªn lu vùc s«ng Th¹ch H·n 21
1.2.1. D©n sè............................................................................................... 21
1.2.2. C¬ cÊu kinh tÕ .................................................................................. 22
Ch¬ng 2. C©n b»ng níc hÖ thèng vµ giíi thiÖu m« h×nh
mike basin.....................................................................................................26
2.1. Kh¸i niÖm vÒ hÖ thèng nguån níc vµ c©n b»ng níc hÖ thèng.... 26
2.1.1. HÖ thèng nguån níc....................................................................... 26
2.1.2. Kh¸i niÖm c©n b»ng níc hÖ thèng ................................................ 27
2.1.3. Ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n c©n b»ng níc hÖ thèng............................ 27
2.1.4 T×nh h×nh nghiªn cøu c©n b»ng níc hÖ thèng ë ViÖt Nam ........... 32
2.2. c¸c m« h×nh to¸n c©n b»ng níc......................................................... 34
2.2.1. HÖ thèng m« h×nh GIBSI [25, 31] ................................................... 35
2.2.2. Ch¬ng tr×nh Sö dông níc (Water Utilization Project) [25, 31] 36
2.2.3. M« h×nh BASINS [25, 31] ............................................................... 36
2.2.4. M« h×nh hÖ thèng ®¸nh gi¸ vµ ph¸t triÓn nguån níc WEAP[25,
31] ............................................................................................................... 38
2.2.5. Bé m« h×nh MIKE (DHI) [25, 31, 34] ............................................ 39
2.3. Giíi thiÖu m« h×nh MIKE BASIN [25, 34]........................................ 40
2.3.1 Giíi thiÖu chung ............................................................................... 40
2.3.2. Sè liÖu ®Çu vµo cho m« h×nh ........................................................... 43
2.3.3. KÕt qu¶ cña m« h×nh........................................................................ 44
Ch¬ng 3. ¸p dông m« h×nh mike basin tÝnh to¸n c©n b»ng
níc hÖ thèng lu vùc s«ng th¹ch h·n ................................... 45
3.1 HiÖn tr¹ng dïng níc trªn lu vùc ..................................................... 45
3.1.1. Tµi liÖu nhu cÇu dïng níc............................................................. 45
3.1.2. HiÖn tr¹ng c¸c hé sö dông níc trªn lu vùc s«ng Th¹ch H·n.... 45
4
3.2. C©n b»ng níc lu vùc s«ng Th¹ch H·n b»ng m« h×nh MIKE
BASIN ............................................................................................................ 50
3.2.1. Ph©n vïng tÝnh c©n b»ng níc........................................................ 51
3.2.2. TÝnh to¸n dßng ch¶y ®Õn t¹i c¸c tiÓu vïng..................................... 57
3.2.3. TÝnh to¸n nhu cÇu dïng níc cho c¸c ngµnh t¹i c¸c tiÓu vïng .... 58
3.2.4. TÝnh to¸n hiÖn tr¹ng c©n b»ng níc hÖ thèng lu vùc s«ng Th¹ch
H·n.............................................................................................................. 75
3.2.5. TÝnh to¸n c©n b»ng níc hÖ thèng lu vùc s«ng Th¹ch H·n theo
quy ho¹ch ®Õn 2010 ................................................................................... 86
KÕt luËn......................................................................................................... 88
KiÕn nghÞ........................................................................................................ 91
Tµi liÖu tham kh¶o ................................................................................. 92
Phô lôc............................................................................................................ 95
Phô lôc 1. sè liÖu khÝ tîng tr¹m ®«ng hµ, khe sanh....... 96
PL1.1 Sè liÖu khÝ tîng tr¹m §«ng Hµ......................................................... 96
PL1.2 Sè liÖu khÝ tîng tr¹m Khe Sanh ........................................................ 96
PL1.3 Lîng ma th¸ng t¹i tr¹m §«ng Hµ (§¬n vÞ mm)............................. 97
PL1.4 Lîng ma th¸ng t¹i tr¹m Khe Sanh (§¬n vÞ mm)............................ 98
Phô lôc 2. Tæng hîp nhu cÇu sö dông níc t¹i c¸c khu
trªn lu vùc s«ng Th¹ch H·n n¨m 2007......................................99
Phô lôc 3. B¶ng tæng hîp kÕt qu¶ tÝnh c©n b»ng níc
cho c¸c khu trªn lu vùc s«ng Th¹ch H·n .......................... 103
5
Danh môc ch÷ viÕt t¾t
CROPWAT M« h×nh tÝnh nhu cÇu tíi cña c©y trång theo chØ tiªu sinh th¸i
GIBSI Bé m« h×nh tæng hîp cña Cana®a (Gestion Intégrée des Bassins versants
à l'aide d'un Système Informatisé)
IQQM M« h×nh m« phßng nguån níc
ISIS M« h×nh thuû ®éng lùc häc (Interactive Spectral Interpretation System)
MIKE Bé m« h×nh thuû lùc vµ thuû v¨n lu vùc cña ViÖn Thuû lùc §an M¹ch
NAM M« h×nh dßng ch¶y cña §an M¹ch (Nedbør-Afrstrømnings-Model)
QUAL2E M« h×nh chÊt lîng níc (Water Quality version 2E)
SSARR M« h×nh hÖ thèng diÔn to¸n dßng ch¶y cña Mü (Streamflow Synthesis
and Reservoir Regulation)
SWAT M« h×nh m« pháng dßng ch¶y mÆt qua ®é Èm ®Êt (Soil and Water
Assessment Tool)
TANK M« h×nh bÓ chøa cña NhËt B¶n
WUP Ch¬ng tr×nh sö dông níc
TM. DV, DL Th¬ng m¹i, dÞch vô, du lÞch
GTT, BVMT Giao th«ng thñy, b¶o vÖ m«i trêng