1
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
KHOA KINH TẾ NGOẠI THƯƠNG
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI:
Thực trạng và giải pháp thúc đẩy đầu tư nước ngoài vào Việt Nam trong bối
cảnh toàn cầu hoá
Người thực hiện: Nguyễn Đình Cẩn
Người hướng dẫn: ThS. Nguyễn Thị Việt Hoa
HÀ NỘI 2003
MỤC LỤC
*Lời nói đầu
Chương 1:
Lý luận về đầu tư nước ngoài và toàn cầu hoá
I.Khái niệm và đặc điểm đầu tư, đầu tư nước ngoài
1.Khái niệm và đặc điểm đầu tư
2
2.Khái niệm và đặc điểm đầu tư quốc tế
II.Phân loại đầu tư nước ngoài
1.Đầu tư tư nhân
2.Hỗ trợ phát triển chính thức
III.Đầu tư nước ngoài trong xu thế toàn cầu hoá
1.Khái niệm và đặc trưng của toàn cầu hoá
2.Xu thế toàn cầu hoá trong những năm gần đây
3.Tác động của toàn cầu hoá đến đầu tư nước ngoài
4.Tình hình đầu tư nước ngoài của các quốc gia trên thế giới trong xu
thế toàn cầu hoá
Chương 2:
Thực trạng đầu tư nước ngoài vào Việt Nam trong bối cảnh toàn
cầu hoá
I.Tính tất yếu khách quan của đầu tư nước ngoài vào Việt Nam trong
bối cảnh toàn cầu hoá
1.Bối cảnh thế giới tác động đến đầu tư nước ngoài vào Việt Nam
2.Nhu cầu thu hút đầu tư nước ngoài của Việt Nam
II.Thực trạng đầu tư nước ngoài vào Việt Nam trong thời gian qua
1.Tình hình đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam trong thời gian qua
1.1.Vốn và số dự án đăng ký
1.2.Cơ cấu vốn đầu tư
1.3.Tình hình triển khai hoạt động của các dự án FDI
1.4.Đánh giá tác động của FDI đối với Việt Nam
2.Hỗ trợ phát triển chính thức (ODA)
2.1.Tình hình thu hút và triển khai ODA tại Việt Nam
2.2.Đánh giá kết quả ODA đem lại cho Việt Nam
3
Chương 3 :
Các giải pháp thúc tăng cường thu hút đầu tư nước ngoài vào
Việt Namtrong bối cảnh toàn cầu hoá.
I.Cơ hội và thách thức đối với Việt Nam trong thu hút đầu tư nước ngoài
trong bối cảnh toàn cầu hoá
1.Cơ hội đối với Việt Nam trong thu hút đầu tư nước ngoài trong bối cảnh
toàn cầu hoá
2.Thách thức đối với Việt Nam trong thu hút đầu tư nước ngoài trong bối
cảnh toàn cầu hoá
II.Các giải pháp tăng cường thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam
1.Nhóm giải pháp chung
2.Giải pháp riêng đối với việc thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào
Việt Nam
3.Những bài học kinh nghiệm và giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng ODA
tại Việt Nam
* Kết luận
LỜI NÓI ĐẦU
Trong giai đoạn hiện nay với xu thế toàn cầu hoá, khu vực hoá, đầu
tư nước ngoài đóng vai trò rất quan trọng trong việc đẩy nhanh quá trình
hội nhập của các nước vào nền kinh tế thế giới. Đầu tư quốc tế diễn ra
với quy mô ngày càng lớn, đa dạng và trong nhiều lĩnh vực vì nó mang
lại nguồn lợi rất lớn cho cả nước đầu tư và nước nhận đầu tư. Do đó các
nước đầu tư tích cực tìm kiếm thị trường mới, hấp dẫn để đầu tư thu lợi
nhuận, còn nước nhận đầu tư cũng tạo mọi điều kiện để thu hút đầu tư
4
nước ngoài. Trong bối cảnh đó Việt Nam cũng đang tích cực tham gia
vào nền kinh tế thế giới với những nỗ lực trong tất cả các mặt. Trong đó
thu hút đầu tư nước ngoài là giải pháp quan trọng giúp Việt Nam có
những bước “chuyển mình” nhanh hơn vào nền kinh tế toàn cầu. Tình
hình thực tiễn nước ta cho thấy nước ta rất cần công nghệ tiên tiến và
nguồn vốn đầu tư từ các nước công nghiệp phát triển để thực hiện mục
tiêu phát triển kinh tế-xã hội, hoàn thành thắng lợi công cuộc công nghiệp
hoá- hiện đại hoá đất nước. Đầu tư nước ngoài sẽ giúp Việt Nam giải
quyết các khó khăn về vốn, tạo việc làm cho người lao động, chuyển giao
công nghệ và cải tiến cơ cấu kinh tế, đưa nền kinh tế tham gia phân công
lao động quốc tế một cách mạnh mẽ
Nhận thấy vai trò to lớn của đầu tư nước ngoài đối với việc phát
triển kinh tế xã hội của Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hoá tôi chọn đề
tài : “Thực trạng và giải pháp thúc đẩy đầu tư nước ngoài vào Việt Nam
trong bối cảnh toàn cầu hóa” làm khoá luận tốt nghiệp Khoa Kinh tế
ngoại thương trường Đại học Ngoại thương. Đây là một đề tài tương đối
rộng và hấp dẫn. Do giới hạn của khoá luận tôi xin chỉ tập trung chủ yếu
phần “Đầu tư trực tiếp nước ngoài”. Phần “Hỗ trợ phát triển chính thức”
tôi xin được giới thiệu sơ lược.
Xin chân thành cảm ơn ThS. Nguyễn Thị Việt Hoa đã giúp tôi hoàn
thành đề tài này
Hà nội ngày 11-03-2003
Người thực hiện
Nguyễn Đình Cẩn
5
CHƯƠNG 1
LÝ LUẬN VỀ ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI VÀ TOÀN CẦU HOÁ
I.Khái niệm và đặc điểm đầu tư, đầu tư nước ngoài
1.Khái niệm và đặc điểm đầu tư
Hoạt động đầu tư là quá trình huy động và sử dụng mọi nguồn vốn phục
vụ sản xuất, kinh doanh nhằm sản xuất sản phẩm hay cung cấp dịch vụ
đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của cá nhân và xã hội.
Nguồn vốn đầu tư này có thể là những tài sản hữu hình như đất đai, nhà cửa,
nhà máy, thiết bị, hàng hoá hoặc tài sản vô hình như bằng sáng chế, phát
minh, nhãn hiệu hàng hoá, bí quyết kỹ thuật, uy tín kinh doanh, bí quyết