LUẬN VĂN:
Vốn và vấn đề tạo vốn
của Doanh nghiệp
Lời nói đầu
Trong chiến lược ổn định và phát triển kinh tế xã hội đến 2010, Đảng ta chỉ rõ
“Chính sách tài chính quốc gia hướng vào việc tạo ra vốn và sử dụng vốn có hiệu quả
trong toàn xã hội ,tăng nhanh sản phẩm xã hội và thu nhập quốc dân...”.Tạo vốn và sử
dụng vốn là vấn đề đang được chính phủ, các doanh nghiệp quan tâm.
Trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay, doanh nghiệp Việt Nam phải đối
mặt với sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường, cùng với nó là những khó khăn do thiếu vốn,
công nghệ lạc hậu, sản phẩm tạo ra chưa có sức cạnh tranh mạnh.
Vậy tạo vốn như thế nào? Đó là câu hỏi bức thiết vơí hầu hết các doanh nghiệp
nước ta hiện nay. Do đó tìm lời giải về vốn cho doanh nghiệp là vấn đề mang tính thời sự
và thiết thực.
Qua nghiên cứu , em quyết định chọn đề tài "Vốn và vấn đề tạo vốn của Doanh
nghiệp”.
I.Vốn – một trong những điều kiện tồn tại và phát triển của doanh nghiệp
trong nền kinh tế thị trường
1.Khái quát về vốn
Từ trước đến nay có rất nhiều quan điểm về vốn,mỗi một quan điểm có một cách tiếp
cận riêng.
Trong phạm vi doanh nghiệp ,vốn là tất cả các tài sản bỏ ra lúc đầu cùng với các nhân
tố khác như lao động, tài nguyên thiên nhiên tham gia vào quá trình sản xuất kinh doanh
hằm mục tiêu sinh lợi. Thực chất vốn là biểu hiện bằng tiền, là giá trị tài sản mà doanh
nghiệp đang nắm giữ
Trong nền kinh tế thị trường : vốn được quan niệm là toàn bộ giá trị ứng ra ban đầu và
trong quá trình sản xuất tiếp theo của doanh nghiệp, là một loại hành hoá để sản xuất ra
hàng hoá khác lớn hơn chính nó về mặt giá trị
Như vậy vốn được biểu hiện bằng tiền nhưng phải là tiền được sử dụng vào mục
tiêu sinh lợi.Trong quá trình vận động vốn tiền tệ ra đi rồi trở về điểm xuất phát của nó và
lớn lên sau một chu kỳ vận động.
Vốn có những đặc trưng cơ bản sau:
- Thứ nhất vốn phải đại diện cho một lượng tài sản nhất định ,có nghĩa là vốn được
biểu hiện bằng giá trị của tài sản hữu hình và vô hình của doanh nghiệp
- Thứ hai: vốn phải hoạt động sinh lời, đạt được mục tiêu kinh doanh của doanh
nghiệp
- Thứ ba: vốn phải được tích tụ và tập trung đến một lượng nhất định ,có như vậy
mới có thể phát huy tác dụng để đầu tư vào sản xuất kinh doanh
- Thứ tư: vốn phải gắn liền với chủ sở hữu nhất định ,không thể có đồng vốn vô chủ
và không ai quản lý
-Thứ năm: vốn được quan niệm như một hàng hoá đặc biệt có thể mua
bán quyền sử dụng vốn trên thị trường
Trên thực tế có 3 phương thức vận động của vốn tiền tệ
- T-T’: phương thức vận động của vốn trong những tổ chức tài chính trung gian ( T’
>T)
- T-H-T’: phương thức vận động của vốn trong doanh nghiệp thương mại T-H-SX-
T’-H’: phương thức vận động của vốn trong doanh nghiệp sản xuất
2.Phân loại vốn :
Mỗi góc độ tiếp cận khác nhau có cách phân loại khác nhau
-Dựa vào phương thức chu chuyển vốn người ta phân thành vốn cố định và vốn lưu
động
+ Vốn cố định là một bộ phận của vốn đầu tư ứng trước về tài sản cố định nó chuyển
dần dần từng phần trong những chu kỳ sản xuất . Vốn cố định đóng vai trò quan trọng
trong sản xuất kinh doanh , đạc biệt là với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản
xuất .Hiện nay, những quy định vốn cố định phải có thời gian sử dụng ít nhất là một năm
và có giá trị trên năm triệu
+Vốn lưu động của doanh nghiệp là số tiền ứng trước về tài sản lưu động nhằm đảm
bảo cho quá trình tái sản xuất của doanh nghiệp được thực hiện thường xuyên, liên tục
-Dựa vào thời gian chu chuyển người ta chia thành ba loại :
+Vốn ngắn hạn: thời hạn dưới 1 năm
+Vốn trung hạn: thời hạn từ 1 đến 5 năm
+Vốn dài hạn : thời hạn trên 5 năm
-Dựa vào nội dung vật chất vốn được phân thành hai loại
+Vốn thực :là toàn bộ hàng hoá phục vụ cho sản xuất và dịch vụ khác như :máy
móc thiết bị nhà xưởng đường xá... phần vốn này phản ánh hình thái vật thể của vốn ,nó
tham gia trực tiếp vào hoạt động sản xuất kinh doanh.
+ Vốn tài chính: biểu hiện dưới hình thái tiền tệ,chứng khoán và các giấy tờ khác
dùng cho việc mua tài sản máy móc, thiết bị và những nguyên nhiên vật liệu khác. Phần
vốn này phản ánh phương diện tài chính của vốn, nó tham gia gián tiếp vào sản xuất kinh
doanh thông qua công tác đầu tư.
-Dựa vào hình thái biểu hiện vốn được chia làm hai loại :
+Vốn hữu hình: bao gồm tiền, các giấy tờ có giá trị và tài sản biểu hiện bằng vật khác
như:đất đai, đường xá, nhà xưởng....
+Vốn vô hình: bao gồm giá trị những tài sản vô hình như: vị trí cửa hàng , uy tín kinh
doanh, nhãn, bản quyền, sáng chế phát minh...
3. Vai trò của vốn đối với doanh nghiệp
Với những áp lực của xu thế quốc tế hóa nền kinh tế thế giới và sự phát triển như vũ
bão của khoa học công nghệ, vốn trở thành vấn đề sống còn của mọi doanh nghiệp ,nếu
muốn tồn tại và đi lên trong môi trường cạnh tranh gay gắt như hiện nay.
Về mặt pháp lý :
-Đối với DNNN: dnnn khi muốn thành lập ,điều kiện đàu tiên là doanh nghiệp phải
có một lượng vốn nhất định, lượng vốn đó tối thiểu phải bằng lượng vốn pháp định (lượng
vốn tối thiểu mà pháp luật quy định cho từng loại dnnn). Khi đó địa vị pháp lý của doanh
nghiệp mới được xác lập. Ngược lại việc thành lập doanh nghiệp không thể thực hiện
được. Theo điều 4-chương II Quy chế quản lý tài chính và hoạch toán kinh tế đối với
DNNN, nếu trong quá trình hoạt động kinh doanh vốn điều lệ của doanh nghiệp không đạt
điều kiện mà phá luật quy định, tức là thấp hơn tổng mức vốn pháp định của các ngành
nghề mà doanh nghiệp đó kinh doanh thì cơ quan có thẩm quyền quyết định thành lập
doanh nghiệp đó phải bổ xung vốn điều lệ cho doanh nghiệp , hoặc giảm ngành nghề kinh
doanh cho doanh nghiệp hoặc phải tuyên bố chấm dứt hoạt động như : phá sản, giải thể ,
sát nhập .
Đối với các loại hình doanh nghiệp khác: doanh nghiệp kinh doanh ngành nghề mà
pháp luật, pháp lệnh hoặc nghị định đòi hỏi phải có vốn pháp định hoặc chính chỉ hành
nghề, thì doanh nghiệp đó chỉ được đăng ký kinh doanh khi có đủ vốn hoặc chứng chỉ
hành nghề của pháp luật(điều 11 Luật doanh nghiệp).
Vậy vốn được xem là điều kiện tiên quyết đảm bảo tư cách pháp nhân của doanh nghiệp
trước pháp luật
-Về mặt kinh tế vốn có bốn vai trò
+Thứ nhất vốn là tiền đề để doanh nghiệp có thể tiến hành được các hoạt động sản
xuất kinh doanh.Khi khởi nghiệp doanh nghiệp cần phải có một số vốn ban đầu nhất định
để đầu tư mua cho hoạt động kinh doanh như chi phí thành lập, xây dựng trụ sở , mua máy
móc trang thiết bị, dự trữ nguyên liệu, thuê lao động...Đối với một số ngành như ngân
hàng bảo hiểm...Nhà nước còn quy định số vốn tối thiểu phải có khi thành lập doanh
nghiệp (vốn pháp định).
+ Thứ hai vốn tạo điều kiện để doanh nghiệp tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh
một cách liên tục và có hiệu quả.Trước hết, để duy trì được hoạt động sản xuất kinh doanh
bình thường, số vốn đầu tư ban đầu phải được quay vòng liên tục và phải được bảo toàn
sau mỗi chu kỳ luân chuyển.Có như vậy, doanh nghiệp mới có thể liên tục mua sắm tư liệu
