Bµi tËp tiÓu luËn
1
Chương I:
TỔNG QUAN VỀ XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH
I. VAI TRÒ CA CHIẾN LƯỢC THỊ TRƯỜNG ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CA
DOANH NGHIỆP
1. Chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp :
a. Khái niệm về chiến ợc kinh doanh :
Thuật ngữ chiến lược nguồn gốc ttiếng Hy Lạp được sdụng đầu tiên
trong lĩnh vực quân sđể chỉ c kế hoạch lớn, dài hạn được đưa ra trên cơ sở tin
chắc i gì đối pơng có thể làm i đối phương không thể m.Thông thường
người ta hiu chiến lược là kế hoạch và nghthuật chỉ huy quân sự.
Ngày nay, thuật ngữ chiến lược được s dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực
khác nhau. Trong lĩnh vực kinh doanh,cũng có nhiều cách tiếp cận về chiến lược.
Theo cách tiếp cận truyền thống, chiến lược kinh doanh được xem như tổng thể
dài hn của một tổ chức nhằm đạt tới mục tiêu lâu i. Nnghiên cu lịch sử qun
lý, Alfred D. Chandler cho rằng chiến lược là việc xác định các mục tiêu bản dài
hạn của một doanh nghiệp và thực hiện chương trình hoạt động cùng với việc phân bổ
các nguồn lực cn thiết để đạt được những mục tiêu y”. N vậy, tưởng của ông
thhiện rõ chiến lược là một qtrình hoạch định tính ng suốt, trong đó doanh
nghiệp lựa chọn những mục tiêu cho mình, xác định chương trình hành đng để hoàn
thành tốt nhất những mục tiêu đó tìm cách phân b nguồn lực tương ứng. Phương
thức tiếp cận truyền thống ưu điểm là giúp các doanh nghip dễ dàng hình dung ra
công việc cần làm để hoạch định chiến lược và thy được lợi ích của chiến lược với
phương diện là kế hoạch dài hn. Tuy nhiên, trong môi trường kinh doanh luôn biến
động như ngày nay cho thấy được hạn chế của cách tiếp cận truyền thống do
không có khnăng thích ứng linh hoạt với sự thay đổi của môi trường kinh doanh.
Theo cách tiếp cn hiện nay, chiến lượcthể rng lớn hơn những gì mà doanh
nghiệp dự định hay đặt kế hoạch thực hiện. Theo quan niệm của Mintzberg, ông cho
rằng chiến lược là một mẫu hình trong dòng chy các quyết định chương trình
Bµi tËp tiÓu luËn
2
hành động. Mẫu hình thể là bất kỳ kiểu chiến lược nào: chiến lược được thiết kế t
trước hay chiến lược đột biến. Ông đưa ra mô hình:
Cách tiếp cận hiện đại giúp doanh nghiệp dễ dàng ứng p linh hoạt trước
những biến động của môi trường kinh doanh và phát huy tính ng tạo của các thành
viên trong doanh nghiệp. Tuy nhiên, đòi hi người lãnh đạo, quản phải trình
độ, khả năng dự o được những điều kiện để thực hiện chiến lược đánh giá được
giá trị của các chiến lược đột biến.
Qua các cách tiếp cn trên, ta có thể hiểu: chiến lược kinh doanh của một doanh
nghiệp là một nghệ thuật xây dựng mục tiêu dài hn và các chính sách thực hiện nhằm
định hướng và to ra lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp.
Đặc trưng của chiến lược kinh doanh của một doanh nghiệp:
- Tính định hướng dài hạn: Chiến lược kinh doanh đặt ra nhng mục tiêu xác
định ng phát triển của doanh nghiệp trong thi kdài hạn ( 3 m, 5 m nhm
định hướng hoạt động cho doanh nghiệp trong một môi trường kinh doanh đầy biến
động.
- Tính mục tiêu: chiến lược kinh doanh thường xác định rõ mục tiêu cơ bản,
những phương hướng kinh doanh của từng doanh nghiệp trong từng thời kvà những
chính sách nhằm thực hin đúng mục tiêu đã đề ra.
- Tính phù hợp: Điều nay đòi hi các doanh nghiệp khi xây dng chiến lược
kinh doanh cn phải đánh giá đúng thực trạng hoạt động sản xuất kinh doanh của
mình. Đồng thời phải thường xuyên soát điều chỉnh để phù hợp với những biến
đổi của môi trường.
- Tính liên tục: chiến lược kinh doanh phải được phản ánh trong suốt qtrình
liên tục tkhâu xây dựng, tổ chức thực hiện, kiểm tra đánh giá đến điều chỉnh chiến
lược.
- Chiến ợc kinh doanh trong điều kin ngày nay kng thnào tách ri khỏi
cạnh tranh vì chiến lược kinh doanh một phàn đm bảo cho doanh nghiệp có năng lực
canh tranh tn thtrường. Trong qtrình toàn cu hhin nay, các hoạt động kinh
Bµi tËp tiÓu luËn
3
doanh đã được kết nối khắp nơi trên thế giới tạo nên sảnh hưởng và phthuộc lẫn
nhau. Từ đó đã tạo ra sự cnh tranh khốc liệt giữa các doanh nghiệp trong ngành cũng
như giữa các ngành trong nền kinh tế.
b.Phân loại chiến lược kinh doanh trong doanh nghiệp :
Tu theo các tiêu thc phân loại khác nhau mà có các loi chiến lược kinh
doanh khác nhau.
* Căn cứ vào tính thực tiễn của chiến lược kinh doanh:
- Chiến lược kinh doanh dự kiến: là skết hợp tổng thể của các mục tiêu, các
chính sách và kế hoạch hành đng nhằm vươn tới mục tiêu dkiến của doanh nghiệp.
Chiến lược này được xây dựng nhằm thể hiện ý cvà kế hoạch hành động dài hạn
của một doanh nghiệp do người lãnh đạo, quản đưa ra.
- Chiến lược kinh doanh hin thực là chiến lược kinh doanh dự kiến được điều
chỉnh cho phù hợp với các yếu tố của môi trường kinh doanh diễn ra trên thực tế khi
tchức thực hiện. Chiến lược kinh doanh dự kiến sẽ trở thành chiến lược kinh doanh
hiện thực khi nhiều điều kiện và hoàn cnh thực tế trong khi thực hiện chiến lược có
khnăng phù hợp với những điều kin và hoàn cnh đã được tính đến trong chiến
lược kinh doanh dự kiến.
* Căn cứ vào cấp làm chiến lược kinh doanh:
- Chiến lược kinh doanh cấp doanh nghiệp: là chiến lược kinh doanh tng thể
nhm định hướng hoạt động của doanh nghiệp và cách thức pn bổ ngun lực để đạt
mục tiêu chung của doanh nghiệp.
- Chiến lược kinh doanh cấp đơn vị kinh doanh chiến lược: nhằm y dựng lợi
thế cạnh tranh và cách thức thực hiện nhằm định vị doanh nghiệp trên thị trường.
- Chiến lược kinh doanh cấp chức năng: là những chiến lược liên quan đến các
hoạt động riêng biệt của doanh nghiệp nhằm hỗ trcho chiến lược kinh doanh cấp
doanh nghiệp và cấp đơn vị kinh doanh chiến lược.
* Căn cứ vào phm vi thực hin chiến ợc kinh doanh:
Bµi tËp tiÓu luËn
4
- Chiến lược kinh doanh trong nước: là những mục tiêu i hạn và kế hoạch
hành động riêng biệt của doanh nghiệp nhằm phát trin hoạt động ca mình trên th
trường trong ớc.
- Chiến lược kinh doanh quốc tế: là tng th mục tiêu nhằm tạo vị thế cạnh
tranh của doanh nghiệp trên thị trường quốc tế.
* Căn cứ vào tm quan trọng của chiến lược kinh doanh:
- Chiến lược kinh doanh kết hợp, bao gồm: kết hợp phía trước, kết hợp pa sau,
kết hợp theo chiều ngang, kết hợp theo chiu dọc.
- Chiến lược kinh doanh theo chiều sâu: thâm nhập thị trường, phát triển thị
trường, phát triển sản phẩm.
- Chiến lược kinh doanh mở rộng: đa dạng hoá đồng m, đa dạng hoá theo
chiều ngang, đa dạng hoá hoạt đoọng theo kiểu hỗn hợp.
- Chiến lược kinh doanh đặc thù: liên doanh, liên kết, thu hẹp hoạt động, thanh
lý.
2 .Vai trò của chiến lược kinh doanh:
Chiến lược kinh doanh đóng vai trò hết sức quan trọng đối vi sự tồn tại va phát
triển của mỗi doanh nghiệp. Chiến lược kinh doanh đúng đắn sẽ tạo một hướng đi tốt
cho doanh nghiệp, chiến lược kinh doanh có thể coi như kim chỉ nam dẫn đường cho
doanh nghiệp đi đúng hướng.
Trong thực tế, rất nhiều nhà kinh doanh nhchiến lược kinh doanh đúng
đắn mà đạt được nhiều thành công, vượt qua đối thủ cạnh tranh và tạo vị thế cho mình
trên tơng trường.
Chiến lược kinh doanh mang lại rất nhiều li ích cho doanh nghiệp, tầm quan
trọng của nó được thể hin ở những mặt sau:
- Chiến lược kinh doanh giúp doanh nghiệp định hướng cho hoạt động của mình
trong tương lai thông qua việc phân tích và d báo môi trường kinh doanh. Kinh
doanh là một hoạt động luôn chịu sự nh hưởng của các yếu tố bên ngoài n
trong. Chiến lược kinh doanh giúp doanh nghiệp vừa linh hoạt vừa chủ động để thích
Bµi tËp tiÓu luËn
5
ứng vi những biến động của thị trường, đồng thời còn đảm bảo cho doanh nghiệp
hoạt động và phát trin theo đúng hướng. Điu đó thể giúp doanh nghiệp phn đấu
thực hiện mục tiêu nâng cao v thế của mình trên thị trường.
- Chiến lược kinh doanh giúp doanh nghiệp nắm bắt được các hội cũng như
đầy đủ các nguy cơ đối với sự phát triển nguồn lực của doanh nghiệp. giúp doanh
nghiệp khai thác và s dụng hợp các nguồn lực, phát huy sức mạnh của doanh
nghiệp.
- Chiến lược tạo ra một quỹ đạo hoạt động cho doanh nghiệp, giúp doanh
nghiệp liên kết được c nhân vi c lợi ích khác cùng hướng tới một mục đích
chung, cùng phát trin doanh nghiệp. tạo một mối liên kết gắn giữa các nhân
viên vi nhau và giữa các nhà qun với nhân viên. Qua đó ng cường và nâng cao
hơn nữa nội lực của doanh nghiệp .
- Chiến lược kinh doanh là công ccạnh tranh hiệu quả của doanh nghiệp.
Trong điều kiện toàn cu hoá và hội nhập kinh tế hiện nay đã tạo nên sự ảnh hưởng và
phthuộc qua lại lẫn nhau giữa các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh. Chính quá
trình đó đã tạo nên s cạnh tranh khốc liệt giữa c doanh nghiệp trên th trường.
Ngoài nhng yếu tố cạnh tranh như: giá cả, chất ng, quảng cáo, marketing, các
doanh nghip còn sdụng chiến lược kinh doanh như một ng ccạnh tranh hiệu
quả.
3. Các nhân tố ảnh hưởng tới việc xây dựng chiến lược thị trường:
Muốn xây dựng được chiến lược thị trường phù h cho mình, doanh nghiệp cn
phú ý phân tích các nhân tố ảnh hưởng, người ta chia chúng thành các nhóm sau:
- Nhóm nhân tố thuộc môi trường vĩ mô.
- Nhóm nhân tố thuộc môi trường ngành.
- Đánh giá nội bộ doanh nghiệp.
a)Phân tích môi trường vĩ mô:
Môi trường là tng thể c yếu tố nằm bên ngoài doanh nghip, ảnh
hưởng tới mức cầu của ngành tác đng trực tiếp tới li nhuận của doanh nghiệp.