
Lyï thuyãút hoïa hoüc
[Âáy laì pháön lyï thuyãút hoïa hoüc 3 nàm 10, 11, 12. Så læåüc laûi 1 chuït, coìn nhiãöu
pháön næîa chæa âæa vä âæåüc. Chuïc caïc baûn hoüc täút!]
NHAÌ XUÁÚT BAÍN TXP
7/27/2015

Lyï thuyãút hoïa hoüc
2015
www.youtube.com/ptx39
1
Phæång phaïp giaíi nhanh hoïa hoüc: Theo kinh nghiãûm thç âãø giaíi nhanh âæåüc baìi toaïn hoïa hoüc,
chuïng ta phaíi hiãøu âæåüc âãö baìi, tæì âoï coï caïch nhçn nháûn, âaïnh giaï âãø âënh hæåïng laìm baìi toaïn
âæåüc nhanh nháút.
Caïc bæåïc giaíi nhæ sau:
1. Toïm tàõt âãö baìi (bæåïc quan troüng nháút-thäng qua âoï ta hiãøu âæåüc âãö baìi)
2. Tæì âãö baìi ta coï dæî liãûu âáöu vaìo (âoï laì ta coï âæåüc gç räöi nãö,…) tæì âoï âënh hæåïng dæî liãûu ra
(âoï laì phaíi laìm nhæ thãú naìo âãø coï kãút quaí baìi toaïn). Âãø laìm âæåüc âiãöu naìy caïc baûn cáön nhåï
mäüt säú âiãöu sau:
2.1 Phaíi hiãøu lyï thuyãút hoïa hoüc [nghéa laì cháút (håüp cháút) âoï coï tênh cháút hoïa hoüc, váût lyï
nhæ thãú naìo, thãú naìo laì phaín æïng oxi hoïa khæí, phaín æïng trao âäøi,…].
2.2 Caïc phæång phaïp giaíi nhanh nhæ: tàng giaím khäúi læåüng, baío toaìn electron, baío toaìn
khäúi læåüng, phæång phaïp ion,…chàóng haûn. Mçnh thæí aïp duûng tæìng mäùi phæång phaïp
vaìo âãø giaíi baìi toaïn (daình cho baûn chæa quen),…qua âoï mçnh choün âæåüc phæång phaïp
thêch håüp nháút âãø laìm (tæì âoï luyãûn ké nàng räöi âãún kyí xaío cho caïc baûn âoï, âoï laì nhçn
vaìo âãö laì biãút laìm theo phæång phaïp naìo räöi…).
2.3 Caïc phæång trçnh phaín æïng âàûc træng cuía mäùi cháút, håüp cháút,…(cáön nhåï caïc cháút, hãû
säú phaín æïng cuía mäùi cháút-âãø laìm baìi cho nhanh, khoíi phaíi cán bàòng laûi máút thåìi gian).
2.4 Luyãûn caïch cán bàòng, giaíi toaïn qua maïy tênh cho tháût nhuáön nhuyãùn.
Qua trãn caïc baûn ruït ra kinh nghiãûm giaíi toaïn cho mçnh chæa,…chuïc thaình cäng nheï!...
1. Cáúu hçnh e: ns2np5 coï 7 e ngoaìi cuìng vaì 1 e âäüc thán.
2. Âäü ám âiãûn: låïn nháút laì Flo (3.98) nhoí nháút laì Iot (2.66)
Trong 1 chu kç theo chiãöu tàng dáön täøng haût nhán thç âäü ám âiãûn giaím dáön, baïn kênh
nguyãn tæí tàng dáön. Tênh oxi hoïa giaím dáön tæì Flo vãö Iot, tênh khæí tàng dáön tæì Clo âãún
Iot.

Lyï thuyãút hoïa hoüc
2015
www.youtube.com/ptx39
2
3. Säú oxi hoïa:
* F2 khäng coï phán låïp d nãn coï säú oxi hoïa duy nháút laì -1.
* Caïc nguyãn täú coìn laûi, phán låïp d coìn träúng nãn coï caïc säú oxi hoïa nhæ sau:-1, +1,
+3, +5, +7.
4. Tênh cháút váût lyï vaì tênh cháút hoïa hoüc:
Flo
Clo
Brom
* Laì cháút khê () maìu vaìng
nhaût, âäüc maînh liãût våïi næåïc,
H2, vä cå vaì hæîu cå khaïc.
* Âiãöu chãú: Âiãûn phán häùn
håüp:
2
22
DIENPHAN
H O KF HF
KOH H F
* Taïc duûng våïi háöu hãút caïc
kim loaûi (Au, Pt):
22
F Au AuF
* Taïc duûng våïi phi kim træì O2.
N2.
* Phaín æïng våïi H2O:
2 2 2
2 2 4H O F HF O
* Hidro florua: âiãöu chãú:
250
2 4 2
4
()
2 (axit )
C
H SO dac CaF
HF yeu CaSO
#
2 4 2
HF SiO SiF H O
(Àn moìn thuíy tinh)
* Muäúi AgF dãù tan trong H2O
* Laì cháút khê maìu vaìng luûc, laì cháút oxi
hoïa maûng, coï muìi xäúc.
* Âiãöu chãú: Tæì MnO2, KmnO4, KClO3 taïc
duûng våïi HCl âàûc taûo khê Cl2.
* Taïc duûng våïi kim loaûi:
23
t
Fe Cl FeCl
* Taïc duûng våïi phi kim træì F2. H2 + Cl2
2HCl. Nãúu tè lãû säú mol nH2 : nCl2 = 1:1 thç
häùn håüp näø maûnh.
* Taïc duûng våïi H2O, kiãöm , muäúi cuía
Halogen khaïc vê duû NaBr, NaI,…
# Cl2 + H2O HCl + HClO dung dëch
taûo thaình naìy coï tênh oxi hoïa maûnh nãn
coï tênh táøy maìu. Häùn håüp NaCl + NaClO
+ H2O laì næåïc Giaven.
# Taïc duûng våïi dung dëch kiãöm noïng:
2
32
80
36
53
t
C
Cl KOH
KCl KClO H O
* Taïc duûng våïi cháút khæí khaïc: 2FeCl2 +
Cl2 2FeCl3
* Hidro clorua: cháút khê, khäng maìu, muìi
xäúc. Âiãöu chãú:
# Phoìng thê nghiãûm:
24
4
( )NaCl H SO dam dac
NaHSO HCl
24
24
2 ( )
2
NaCl H SO dam dac
Na SO HCl
# Trong cäng nghiãûp: Phæång phaïp
sunfat, täøng håüp. H2 + Cl2 2HCl
* Muäúi clorua dãù tan: NaCl, KCl,..Khäng
tan: PbCl2, CuCl, Hg2Cl2 do âoï âãø nháûn
biãút HCl duìng dung dëch AgNO3.
* Caïc håüp cháút coï Oxi:
* Laì cháút loíng, maìu âoí náu,
dãù bay håi, âäüc.
* taïc duûng våïi H2: khäng gáy
näø:H2 + Br2 2HBr.
* Tênh oxi hoïa:
22
22
22Br NaI NaBr I
Br H O HBr HBrO
HBrO: Hirobrom rå.
* tênh khæí:
0
2 2 2
1
2
22
Br Cl H O
H Br HCl
# AgBr dãù phán huíy khi gàûp
aïnh saïng, 2AgBr
sanganh
2Ag + Br2, âæåüc duìng âãø ræía
aính.
* Hidro bromua: laì cháút khê,
khäng maìu, dãù tan trong
næåïc taûo axit maûnh. Âiãöu chãú:
thuíy phán PBr3, PBr3 +
3H2OHBr + H3PO3
Phaín æïng:
2HBr+H2SO42H2O+SO2+Br2.
4HBr+O2Br2+2H2O.
* Håüp cháút coï oxi:
Tênh axit, tênh bãön tàng
Tênh oxi hoïa tàng
Tuy nhiãn caïc håüp cháút coï oxi
cuía Brom âãöu yãúu hån so våïi
håüp cháút coï oxi cuía clo.
HClO HClO2 HClO3 HClO4
hipoclorå clorå Cloric Pecloric
HBrO HBrO2 HBrO3 HBrO4

Lyï thuyãút hoïa hoüc
2015
www.youtube.com/ptx39
3
Tênh axit, tênh bãön tàng
Tênh oxi hoïa tàng
1. Oxi:
Laì cháút khê khäng maìu, khäng muìi, hoía loíng åí -183C, êt tan trong H2O.
1.1 Tênh cháút hoïa hoüc:
+ Taïc duûng våïi háöu hãút caïc kim loaûi (træì Au, Pt,..) vaì nhiãöu phi kim (træì Halogen).
+ Taïc duûng våïi nhiãöu håüp cháút vä cå vaì hæîu cå. Säú oxi hoïa tæì 0 vãö -2
1.2 Âiãöu chãú:
1.2.1 Trong phoìng thê nghiãûm: bàòng phaín æïng phán huíy håüp cháút oxi hoïa keïm bãön
KMnO4, KClO3, H2O2,…
2KMnO4 K2MnO4 + MnO2 + O2()
3 2 2
22
t
KNO KNO O
;
2
32
2 2 3 ( )
MnO
KClO KCl O
;
2
2 2 2 2
2 ( )
MnO
H O H O O
1.2.2 Trong cäng nghiãûp: âiãöu chãú bàòng caïch chæng cáút phán âoaûn khäng khê loíng
hoàûc âiãûn phán næåïc, Al2O3. ÅÍ nhiãût âäü -196C taïch láúy N2, åí nhiãût âäü -183C
taïch láúy O2.
2 3 2
2 4 3
dpnc
Al O Al O
1.2.3 Quang håüp cáy xanh:
2 2 6 12 6 2
6 6 6CO H O C H O O
HOÀÛC tæì ä zän:
thuong
3 2 2
2t
O Ag Ag O O
;
23
3 2 ( khet)
tia
lua dien
O O Mui
3 2 2 2
2 (Dung dich)+H 2O KI O KOH I O
(Nháûn biãút O3 vaì Iot, so saïnh tênh
oxi hoïa cuía O3 vaì O2)
2KMnO4 + 5H2O2 + 3H2SO4 2MnO4 +5O2 + K2SO4 +8H2O
Ag2O + H2O22Ag + H2O + O2
1.2.4 Nhiãût phán muäúi Nitrat:
3 2 2
22
t
NaNO NaNO O
1.3 Caïc phaín æïng hoïa hoüc:
1.3.1 Taïc duûng våïi kim loaûi:
4Al + 3O2 2Al2O3 (ràõn); 2Cu + O2 2CuO (ràõn âen)
3Fe + 2O2 Fe3O4 (ràõn âen); 4Ag + 2H2S + O2 2Ag2S + 2H20
1.3.2 Taïc duûng våïi phi kim:

Lyï thuyãút hoïa hoüc
2015
www.youtube.com/ptx39
4
3
2
00
22 C
O ON N
; 4P + 5O2 2P2O5 (ràõn); 2SO2 + O2 2SO3
Oxi khäng phaín æïng våïi Flo.
1.3.3 Taïc duûng våïi caïc håüp cháút
CH4 + O2 CO2 + 2H2O ; 6FeO + O2 2Fe3O4; 4Fe3O4 + O2 6Fe2O3
2 3 222
4 11 2 8
t
Fe OS SO Fe O
;
2 22 2
23 2
tSCu S O Cu O O
* Våïi dung dëch Fe(OH)2 coï maìu tràõng xanh thç:
2
2 3
2
1
2 2
2
Fe OH O H O Fe OH
(maìu náu âoí);
3 2 3 22
1
2 (OH)
22
t
Fe O HFe OO
* Våïi axetilen C2H2 thç:
2 2 2 22
5
2
2
CH OO CO HQ
. Phaín æïng toía nhiãût
nãn ngæåìi ta duìng phaín æïng naìy âãø laìm âeìn xç axetilen.
1.4 ÆÏng duûng cuía oxi:
Duìng âãø luyãûn theïp, cäng nghiãûp hoïa cháút, trong y khoa, haìn càõt kim loaûi vaì thuäúc
näø, nhiãn liãûu cho tãn læía.
2. Læu huyình:
Âàûc âiãøm:
+ Coï nhiãöu trong âáút, thaình pháön dáöu moí, khoïi nuïi læía, cå thãø säúng.
+ Cháút ràõn maìu vaìng, khäng tan trong næåïc, dáùn âiãûn, dáùn nhiãût keïm, tan trong dung
mäi hæîu cå.
+ Âån cháút læu huyình coï säú oxi hoïa trung gian nãn coï tênh khæí, tênh oxi hoïa.
2.1 Âiãöu chãú:
Du Oxi
2 2 2 2
3
2
H S O SO H O
;
Thieu Oxi
2 2 2
22
t
H S O S H O
Thieu Oxi
22 2
t
H S Cl S HCl
;
2 2 2
2FeS HCl FeCl S H S
4 2 2 4 4 2 4 2
2 5 3 5 2 8KMnO H S H SO S MnSO K SO H O
2.2 Tênh cháút hoïa hoüc: Taïc duûng våïi nhiãöu kim loaûi vaì 1 säú phi kim
2.2.1 Tênh khæí:
22
S O SO
;
26
3S F SF
;
2 4 2 2
2 ( ) 3 2
t
S H SO Dac SO H O
3 2 4 2 2
6 2 6
t
S HNO H SO H O NO
2.2.2 Tênh oxi hoïa:
22
S H H S
(Muìi træïng thäúi);
* Våïi kim loaûi (træì Au, Ag, Pt,…) taûo muäúi sunfua.
t
Fe S FeS
(ràõn âen);
t
Cu S CuS
(ràõn âen)
* Taïc duûng våïi Ag åí nhiãût âäü thæåìng: Hg + S HgS

