
Mua bán, sáp nhập để lớn hơn
Bắt tay hay thôn tính?
20 năm xây dựng Công ty cổ phần Quạt VN (thương hiệu quạt Asia Vina),
giờ phải quyết định bán đi một phần lớn công ty là một quyết định vô cùng
khó khăn đối với ông Vũ Đình Phương, người sáng lập công ty. “Tôi trăn
trở, thao thức hơn một năm rưỡi không phải vì giá hay bán thế nào mà là
chuyện “đứa con” mình nuôi nấng bấy lâu, nay sẽ ra sao? Bán là để DN
mạnh lên chứ không phải như một món hàng, bán cho khách rồi là xong” -
ông Phương tâm sự.
Suy nghĩ cẩn trọng cũng phải bởi cách đây bốn năm ông Phương từng chia
sẻ quyền sở hữu “đứa con” của mình cho quỹ đầu tư nhưng do chưa được tư
vấn thấu đáo nên ông đánh giá đó là thương vụ mà công ty của ông chịu
thiệt thòi. Ông Phương kể: “Năm năm trước khi thành công trong việc mở
rộng thị phần, chúng tôi muốn phát triển mạnh hệ thống phân phối ở
TP.HCM nhưng lực chưa đủ nên gọi thêm vốn từ quỹ đầu tư.
Các quỹ sẵn sàng nhảy vào nhưng lúc đó chúng tôi chưa nhận diện được đâu
là nhà đầu tư tài chính, đâu là đối tác chiến lược có thể cùng mình đi một
đoạn đường xa. Thật sự họ chỉ muốn nuôi mình béo tốt rồi bán lại kiếm lời.
Vì thế các kế hoạch mở rộng hệ thống phân phối, thị phần của chúng tôi đều
bị gạt, thay vào đó là mục tiêu tăng doanh thu, lợi nhuận”. Theo ông
Phương, hành xử của các quỹ đầu tư kia không có gì sai bởi đó là mục tiêu
của họ, đó là điều mà ông chưa có kinh nghiệm và cũng chẳng được tư vấn
để có thể nhận diện rõ mục đích của đối tác ngay từ đầu.

Kinh nghiệm đó mách bảo ông quyết định bán 65% Công ty cổ phần Quạt
VN cho Tập đoàn SEB (Pháp) với giá hợp lý, thay vì 80% cho một công ty
của Trung Quốc với bất kỳ giá nào ông đưa ra. “Khi chúng tôi nói muốn bán
40% cổ phần công ty, họ (công ty Trung Quốc) nói không mua tỉ lệ đó mà
phải là 80% với giá chúng tôi muốn. Lúc đó chúng tôi đã hiểu ra mục tiêu
của họ là thôn tính chứ không phải cùng chúng tôi phát triển thương hiệu
quạt Asia Vina ra thế giới, nên đã từ chối” - ông Phương kể.
Để lớn mạnh nhanh hơn