VŨ TH HUY N _ 541341 _ KTC 54 Ị Ề
I. Đ T V N Đ Ặ Ấ Ề
Tr c h t, nông nghi p là ngành cung c p các s n ph m thi t y u nhướ ế ệ ấ ả ẩ ế ế ư
l ng th c, th c ph m- nhu c u thi t y u cho con ng i. Đ i v i m i conươ ự ự ẩ ầ ế ế ườ ố ớ ỗ
ng i, đ t n t i và phát tri n đ c thì đi u đ u tiên và không th thi u đ cườ ể ồ ạ ể ượ ề ầ ể ế ượ
là ph i ăn, sau đó m i có th nói đ n các ho t đ ng khác. Đi u này cho ta th yả ớ ể ế ạ ộ ề ấ
rõ đ c vai trò to l n c a nông nghi p trong vi c duy trì s s ng c a con ng i,ượ ớ ủ ệ ệ ự ố ủ ườ
duy trì các ho t đ ng trong xã h i, nâng cao m c s ng c a ng i dân, góp ph nạ ộ ộ ứ ố ủ ườ ầ
đ m b o s n đ nh an ninh, chính tr , xã h i c a đ t n c. Chính vì v y, v nả ả ự ổ ị ị ộ ủ ấ ướ ậ ấ
đ an ninh l ng th c đ u đ c các qu c gia quan tâm m t cách nghiêmề ươ ự ề ượ ố ộ
túc.Th c ti n l ch s các n c trên th gi i đã ch ng minh ch có th phát tri nự ễ ị ử ướ ế ớ ứ ỉ ể ể
kinh t m t cách nhanh chóng, ch ng nào qu c gia đó đã có an ninh l ng th c.ế ộ ừ ố ươ ự
N u không đ m b o an ninh l ng th c thì khó có s n đ nh v chính tr vàế ả ả ươ ự ự ổ ị ề ị
thi u s đ m b o c s pháp lý, kinh t cho s phát tri n, t đó s làm cho cácế ự ả ả ơ ở ế ự ể ừ ẽ
nhà kinh doanh không yên tâm b v n vào đ u t dài h nỏ ố ầ ư ạ
Vi t Nam trong nh ng năm qua, Đ ng và nhà n c đã quan tâm nhi u đ nỞ ệ ữ ả ướ ề ế
nông nghi p “ coi tr ng công nghi p hoá- hi n đ i hoá phát tri n nông nghi p…ệ ọ ệ ệ ạ ể ệ
là nhi m v c c kỳ quan tr ng c tr c m t và lâu dài, là c s đ n đ nh tìnhệ ụ ự ọ ả ướ ắ ơ ở ể ổ ị
hình kinh t , chính tr xã h i, c ng c liên minh giai c p…” và đã đ t đ cế ị ộ ủ ố ấ ạ ượ
nh ng thành t u nh t đ nh v m i m t. Tuy nhiên, trong quá trình th c hi nữ ự ấ ị ề ọ ặ ự ệ
cũng còn nh ng v n đ t n t i c n đ c gi i quy t và kh c ph c nh chuy nữ ấ ề ồ ạ ầ ượ ả ế ắ ụ ư ể
d ch c c u trong nông nghi p còn ch m, th tr ng tiêu th còn g p nhi u khóị ơ ấ ệ ậ ị ườ ụ ặ ề
khăn, c s h t ng y u kém…Chính vì v y, nguy c t t h u c a n n kinh tơ ở ạ ầ ế ậ ơ ụ ậ ủ ề ế
n c ta r t đáng lo ng i. Song, đ ngành nông nghi p phát tri n c n có s đ uướ ấ ạ ể ệ ể ầ ự ầ
t tho đáng -v n đ này r t b c xúc đ i v i n n kinh t n c ta hi n nay.ư ả ấ ề ấ ứ ố ớ ề ế ướ ệ
Nh v y, đ u t và s d ng v n đ u t có hi u qu trong nông nghi pư ậ ầ ư ử ụ ố ầ ư ệ ả ệ
có ý nghĩa r t to l n, nh m n đ nh và phát tri n kinh t đ t n c. Do đó nghiênấ ớ ằ ổ ị ể ế ấ ướ
c u đ đ tài: “ứ ề ề Ngu n l c v n trong nông nghi p ồ ự ố ệ ” là c n thi t.ầ ế
1
VŨ TH HUY N _ 541341 _ KTC 54 Ị Ề
Trong quá trình nghiên c u, tìm hi u, không tránh kh i nh ng thi u sót, saiứ ể ỏ ữ ế
l m, em r t mong đ c s đóng góp c a th y đ bài làm đ c t t h n.ầ ấ ượ ự ủ ầ ể ượ ố ơ
Em xin chân thành c m n! ả ơ
2
VŨ TH HUY N _ 541341 _ KTC 54 Ị Ề
II. N I DUNGỘ
II.1. Khái ni m, vai trò, đ c đi m c a v n trong nông nghi pệ ặ ể ủ ố ệ
Khái ni mệ
V n trong s n xu t nông nghi p là toàn b ti n đ u t , mua ho c thuê cácố ả ấ ệ ộ ề ầ ư ặ
y u t ngu n l c trong s n xu t nông nghi p (Theo Kay R. D và Edwards W. H,ế ố ồ ự ả ấ ệ
ĐH Texas và Iowa, Hoa Kỳ). Đó là s ti n dùng đ thuê ho c mua ru ng đ t, đ uố ề ể ặ ộ ấ ầ
t h th ng th y nông, v n cây lâu năm, máy móc, thi t b , nông c và ti n muaư ệ ố ủ ườ ế ị ụ ề
v t t (phân bón, nông d c, th c ăn gia súc...).ậ ư ượ ứ
V n trong nông nghi p cũng đ c phân thành v n c đ nh và v n l u đ ng.ố ệ ượ ố ố ị ố ư ộ
V n c đ nh: là bi u hi n b ng ti n giá tr đ u t vào tài s n c đ nh (TSCĐ: tố ố ị ể ệ ằ ề ị ầ ư ả ố ị ư
li u lao đ ng có giá tr l n, s d ng trong m t th i gian dài nh ng v n gi nguyênệ ộ ị ớ ử ụ ộ ờ ư ẫ ữ
hình thái ban đ u và giá tr c a nó đ c chuy n d n sang giá tr s n ph m s nầ ị ủ ượ ể ầ ị ả ẩ ả
xu t ra theo m c đ hao mòn. Ví d : máy móc nông nghi p, nhà kho, sân ph i,ấ ứ ộ ụ ệ ơ
công trình th y nông, gia súc làm vi c, gia súc sinh s n, v n cây lâu năm...).ủ ệ ả ườ
V n l u đ ng: là bi u hi n b ng ti n giá tr đ u t vào tài s n l u đ ng (TSLĐ: làố ư ộ ể ệ ằ ề ị ầ ư ả ư ộ
nh ng t li u lao đ ng có giá tr nh , đ c s d ng trong m t th i gian ng n, sauữ ư ệ ộ ị ỏ ượ ử ụ ộ ờ ắ
m t chu kỳ s n xu t nó m t đi hoàn toàn hình thái ban đ u và chuy n toàn b vàoộ ả ấ ấ ầ ể ộ
giá tr s n ph m s n xu t ra. Ví d : phân bón, thu c tr sâu – d ch b nh, th c ănị ả ẩ ả ấ ụ ố ừ ị ệ ứ
gia súc, nguyên v t li u...).ậ ệ
Vai trò và đ c đi mặ ể
V n là ngu n l c h n ch đ i v i các ngành kinh t nói chung, nông nghi p nóiố ồ ự ạ ế ố ớ ế ệ
riêng. V n s n xu t v n đ ng không ng ng t ph m vi s n xu t sang ph m vi l uố ả ấ ậ ộ ừ ừ ạ ả ấ ạ ư
thông và tr v s n xu t. Hình th c c a v n s n xu t cũng thay đ i t hình th cở ề ả ấ ứ ủ ố ả ấ ổ ừ ứ
ti n t sang hình th c t li u s n xu t và ti n l ng cho nhân công đ n s n ph mề ệ ứ ư ệ ả ấ ề ươ ế ả ẩ
hàng hoá và tr l i hình th c ti n t v.v. Nh v y v n s n xu t trong nông nghi pở ạ ứ ề ệ ư ậ ố ả ấ ệ
là bi u hi n b ng ti n c a t li u lao đ ng và đ i t ng lao đ ng đ c s d ngể ệ ằ ề ủ ư ệ ộ ố ượ ộ ượ ử ụ
3
VŨ TH HUY N _ 541341 _ KTC 54 Ị Ề
vào s n xu t nông nghi p.ả ấ ệ
Do tính đ c thù c a s n xu t nông nghi p, v n s n xu t nông nghi p cóặ ủ ả ấ ệ ố ả ấ ệ
nh ng đ c đi m sau: ữ ặ ể
-Trong c u thành v n c đ nh, ngoài nh ng t li u lao đ ng có ngu n g c kấ ố ố ị ữ ư ệ ộ ồ ố ỹ
thu t còn bao g m c t li u lao đ ng có ngu n g c sinh h c, nh cây lâu năm,ậ ồ ả ư ệ ộ ồ ố ọ ư
súc v t làm vi c, súc v t sinh s n. Trên c s nh ng tính quy lu t sinh h c, cácậ ệ ậ ả ơ ở ữ ậ ọ
t li u lao đ ng này thay đ i giá tr s d ng c a mình khác v i t li u lao đ ngư ệ ộ ổ ị ử ụ ủ ớ ư ệ ộ
có ngu n g c k thu t.ồ ố ỹ ậ
-S tác đ ng c a v n s n xu t vào quá trình s n xu t và hi u qu kinh doanhự ộ ủ ố ả ấ ả ấ ệ ả
c a nó không ph i b ng cách tr c ti p mà thông qua đ t, cây tr ng, v t nuôi. Củ ả ằ ự ế ấ ồ ậ ơ
c u và ch t l ng c a v n s n xu t ph i phù h p v i yêu c u c a t ng lo iấ ấ ượ ủ ố ả ấ ả ợ ớ ầ ủ ừ ạ
đ t đai, t ng đ i t ng s n xu t là sinh v t.ấ ừ ố ượ ả ấ ậ
-Chu kỳ s n xu t dài và tính th i v trong nông nghi p m t m t làm cho s tu nả ấ ờ ụ ệ ộ ặ ự ầ
hoàn và luân chuy n ch m ch p, kéo dài th i gian thu h i v n c đ nh, t o ra sể ậ ạ ờ ồ ố ố ị ạ ự
c n thi t ph i d tr đáng k trong th i gian t ng đ i dài c a v n l u đ ng vàầ ế ả ự ữ ể ờ ươ ố ủ ố ư ộ
làm cho v n đ ng. M t khác s c n thi t và có kh năng t p trung hoá caoố ứ ọ ặ ự ầ ế ả ậ
v ph ng ti n k thu t trên m t lao đ ng nông nghi p so v i công nghi p.ề ươ ệ ỹ ậ ộ ộ ệ ớ ệ
-S n xu t nông nghi p còn l thu c vào nhi u đi u ki n t nhiên, nên vi c sả ấ ệ ệ ộ ề ề ệ ự ệ ử
d ng v n g p nhi u r i ro, làm t n th t ho c gi m hi u qu s d ng v n.ụ ố ặ ề ủ ổ ấ ặ ả ệ ả ử ụ ố
-M t b ph n s n xu t nông nghi p không qua lĩnh v c l u thông mà đ cộ ộ ậ ả ấ ệ ự ư ượ
chuy n tr c ti p làm t li u s n xu t cho b n thân ngành nông nghi p, do v yể ự ế ư ệ ả ấ ả ệ ậ
vòng tu n hoàn v n s n xu t đ c chia thành vòng tuầ ố ả ấ ượ n hoàn đ y đ và khôngầ ầ ủ
đ y đ . Vòng tu n hoàn không đ y đ là vòng tu n hoàn c a m t b ph n v nầ ủ ầ ầ ủ ầ ủ ộ ộ ậ ố
không đ c th c hi n ngoài th tr ng và đ c tiêu dùng trong n i b nôngượ ự ệ ở ị ườ ượ ộ ộ
nghi p khi v n l u đ ng đ c khôi ph c trong hình thái hi n v t c a chúng.ệ ố ư ộ ượ ụ ệ ậ ủ
Vòng tu n hoàn đ y đ yêu c u v n l u đ ng ph i tr i qua t t c các giaiầ ầ ủ ầ ố ư ộ ả ả ấ ả
đo n, trong đó có giai đo n tiêu th s n ph m. ạ ạ ụ ả ẩ
4
VŨ TH HUY N _ 541341 _ KTC 54 Ị Ề
II.2. Ch tiêu đánh giá tình hình qu n lý, s d ng v n trong nông nghi pỉ ả ử ụ ố ệ
-Ch tiêu th hi n kh năng và tình hình đ u t ỉ ể ệ ả ầ ư v v n là m c trang b v n.ề ố ứ ị ố
M c trang b v n trong nông nghi p th ng đ c đánh giá ph m vi khác nhau.ứ ị ố ệ ườ ượ ở ạ
ph m vi vĩ mô là t tr ng v n đ u t cho nông nghi p trong n n kinh t qu cỞ ạ ỉ ọ ố ầ ư ệ ề ế ố
dân, c c u v n đ u t cho các ngành nông nghi p nói chung. ph m vi vi mô, làơ ấ ố ầ ư ệ ở ạ
quy mô v n đ u t cho 1 ha đ t nông, lâm nghi p hay nuôi tr ng th y s n; m cố ầ ư ấ ệ ồ ủ ả ứ
trang b v v n cho lao đ ng, c c u v n đ u t cho các ngành trong nông nghi p.ị ề ố ộ ơ ấ ố ầ ư ệ
-Ch tiêu th hi n kh năng huy đ ng v nỉ ể ệ ả ộ ố bao g m t l v n ch s h u vàồ ỉ ệ ố ủ ở ữ
v n n , giá tr c phi u và ch ng khoán.ố ợ ị ổ ế ứ
-Ch tiêu th hi n tình hình s d ng v nỉ ể ệ ử ụ ố bao g m c c u v n đ u t cho cácồ ơ ấ ố ầ ư
ngành khác nhau, các khâu s n xu t, ch bi n, marketing.ả ấ ế ế
-Ch tiêu th hi n hi u qu s d ng v nỉ ể ệ ệ ả ử ụ ố bao g m: 1) giá tr s n ph m do 1ồ ị ả ẩ
đ ng v n mang l i; 2) t ng l i nhu n và t su t l i nhu n. Đ i v i các d án, đ uồ ố ạ ổ ợ ậ ỉ ấ ợ ậ ố ớ ự ầ
t c b n, ng i ta th ng dung các ch tiêu sau đây: a)Lãi thu n; b)t l n i hoànư ơ ả ườ ườ ỉ ầ ỉ ệ ộ
c a v n; c) th i gian thu h i v n. Lãi thu n là m c lãi còn l i sau khi tr đi chi phíủ ố ờ ồ ố ầ ứ ạ ừ
k c giá tr c h i c a v n. t l n i hoàn v n là lãi su t th c t do v n đ u tể ả ị ơ ộ ủ ố ỉ ệ ộ ố ấ ự ế ố ầ ư
vào d án mang l i. Nó th ng đ c so sánh v i lãi su t ngân hàng đ xem xétự ạ ườ ượ ớ ấ ể
hi u qu kinh t c a v n đ u t và sô v i các d án đ u t v i nhau đ ch nệ ả ế ủ ố ầ ư ớ ự ầ ư ớ ể ọ
ph ng án đ u t t t nh t. Th i gian hoàn v n là kho ng th i gian mà d án cóươ ầ ư ố ấ ờ ố ả ờ ự
th thu h i đ v n đ u t ban đ u.ể ồ ủ ố ầ ư ầ
II.3.Nguyên t c qu n lý s d ng v nắ ả ử ụ ố
Dù là v n ch s h u, v n n hay k t h p c hai lo i trên, doanh nghi p nôngố ủ ở ữ ố ợ ế ợ ả ạ ệ
nghi p c n t o ra, m r ng các ho t đ ng kinh doanh, duy trì các ho t đ ng đóệ ầ ạ ở ộ ạ ộ ạ ộ
đ đ m b o kinh doanh có hi u qu . Trên ph ng di n này, kinh t s d ngể ả ả ệ ả ươ ệ ế ử ụ
v n bao g m các v n đ c b n sau đây: Xác đ nh m c v n c n có m t cáchố ồ ấ ề ơ ả ị ứ ố ầ ộ
5