Tuyển tập Báo cáo Hội nghị Sinh viên Nghiên cứu Khoa học lần thứ 7 Đại học Đà Nẵng năm 2010
229
NHU CẦU THAM VẤN TÂM LÝ CỦA TRẺ MỒ CÔI SỐNG TẠI TRUNG
TÂM NUÔI DẠY TRẺ EM KHÓ KHĂN THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG
(LÀNG HI VỌNG)
COUNSELING PSYCHOLOGY NEED OF THE ORPHANS WHO ARE LIVING IN
DANANG CENTER FOR ORPHANED, DISABLED AND DISPLACED CHILDREN
(THE VILLAGE OF HOPE)
SVTH: Nguyễn Thị Phương Trang
Lớp 06CTL, Khoa Tâm lý – Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm
GVHD: ThS. Tô Thị Quyên
Khoa Tâm lý – Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm
TÓM TẮT
Tham vấn tâm lý là hoạt động cần thiết cho mọi người trong xã hội hiện đại, nhất là cho đối
tượng trẻ mồ côi. Vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu nhu cầu tham vấn tâm lý của trẻ mồ côi
sống tại Làng Hi Vọng – Tp Đà Nẵng. Trên cơ sở đó, chúng tôi đề xuất một số giải pháp nhằm đáp
ứng nhu cầu tham vấn tâm lý của trẻ, giúp các em vượt qua những vấn đề khó khăn trong cuộc
sống, tạo điều kiện tốt cho sự phát triển tâm sinh lý của các em.
ABSTRACT
Counseling psychology is necessary to everybody in mordern societies, especially to the
orphans. So, we research on the counseling psychology need of the orphans who are living in The
Village of Hope – Danang city. From there, we prurpose some solutions to satisfy the orphans’
counseling psychology need, help them overcoming life difficulties, creat good conditions for their
physiological and psychological development.
1. Phần mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài
Do đặc thù của bản thân và môi trường sống, trẻ mồ côi ở các trung tâm nuôi
dưỡng trẻ mồ côi vẫn phải chịu nhiều thiệt thòi và sự phát triển về trí tuệ cũng như nhân
cách của các em gặp rất nhiều trở ngại. Trong thực tế, hầu hết những sự trợ giúp đến với
trẻ mồ côi là sự trợ giúp về vật chất. Điều đó là cần thiết, nhưng chưa đủ. Các em cần sự
trợ giúp về tinh thần, mà cụ thể ở đây là được tham vấn tâm lý để đối đầu và vượt qua cuộc
sống đặc biệt có nhiều khó khăn thử thách. Vì vậy, tìm hiểu về nhu cầu tham vấn tâm lý
của trẻ mồ côi sống tại các trung tâm nuôi dưỡng trẻ mồ côi trên địa bàn Tp. Đà Nẵng là
cần thiết, từ đó có thể đề xuất các giải pháp giúp đáp ứng nhu cầu này ở các em, tạo điều
kiện cho các em vượt qua những khó khăn tâm lí để phát triển toàn diện nhân cách.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Tìm hiểu nhu cầu tham vấn tâm lý của trẻ mồ côi sống tại Trung tâm nuôi dạy trẻ
em khó khăn Tp. Đà Nẵng (Làng Hi Vọng). Từ đó đề xuất giải pháp nhằm đáp ứng một
phần nhu cầu tham vấn tâm lý của các em, tạo điều kiện cho các em phát triển.
1.3. Đối tượng, khách thể và phạm vi nghiên cứu
Đề tài này có đối tượng nghiên cứu là nhu cầu tham vấn tâm lý của trẻ mồ côi sống
Tuyển tập Báo cáo Hội nghị Sinh viên Nghiên cứu Khoa học lần thứ 7 Đại học Đà Nẵng năm 2010
230
tại Làng Hi Vọng. Với khách thể nghiên cứu là trẻ mồ côi từ 11 – 18 tuổi, đề tài được thực
hiện tại Làng Hi Vọng trong thời gian từ tháng 02/2010 đến tháng 04/2010.
1.4. Giả thuyết khoa học
Nhu cầu tham vấn tâm lý của trẻ mồ côi sống tại Làng Hi Vọng là rất cao. Có sự
khác biệt giữa mức độ và biểu hiện nhu cầu tham vấn tâm lý giữa các nhóm khách thể khảo
sát. Nội dung và hình thức tham vấn tâm lý mà trẻ mong đợi là rất phong phú và đa dạng.
Mặc dù vậy, các em vẫn chưa được tiếp cận với hoạt động tham vấn tâm lý vì nhiều trở
ngại khác nhau.
1.5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu vấn đề lí luận về nhu cầu và tham vấn tâm lý
- Tìm hiểu thực trạng nhu cầu tham vấn tâm lý của trẻ mồ côi sống tại Trung tâm
nuôi dạy trẻ em khó khăn Tp. Đà Nẵng (Làng Hi Vọng). Trên cơ sở đó, đề xuất giải pháp
nhằm đáp ứng một phần nhu cầu tham vấn tâm lý của các em, giúp các em giải quyết
những khó khăn của mình.
1.6. Các phương pháp nghiên cứu
Trong đề tài này, chúng tôi sử dụng bốn phương pháp nghiên cứu: phân tích, tổng hợp
lí thuyết, điều tra bằng bảng hỏi (Angket), phỏng vấn và phương pháp thống kê toán học.
2. Phần nội dung
2.1. Chương 1. Cơ sở lí luận của vấn đề nghiên cứu
Trong phần cơ sở lí luận của đề tài, chúng tôi đề cập đến các nội dung sau: tổng
quan các nghiên cứu về nhu cầu tham vấn tâm lý (ở trong và ngoài nước), lí luận về nhu
cầu (khái niệm, đặc điểm, vai trò, sự hình thành, phân loại), lí luận về tham vấn tâm lý
(khái niệm, mục đích, nội dung cơ bản, phân loại), và cuối cùng là những vấn đề chung về
trẻ mồ côi (khái niệm, những đặc điểm tâm lý và nhu cầu tham vấn tâm lý).
2.2. Chương 2. Phương pháp và qui trình tổ chức nghiên cứu
Trong chương này, chúng tôi mô tả phương pháp nghiên cứu, giới thiệu về khách
thể khảo sát và qui trình tổ chức nghiên cứu.
2.3. Chương 3. Kết quả nghiên cứu thực tiễn về nhu cầu tham vấn tâm lý của trẻ mồ côi
sống ở Làng Hi Vọng
2.3.1. Thực trạng những khó khăn mà trẻ mồ côi gặp phải
Biểu đồ 3.1. Thực trạng khó khăn mà trẻ gặp phải
0
94.1
5.9
Không bao giờ
Đôi khi
Thường xuyên
Tuyển tập Báo cáo Hội nghị Sinh viên Nghiên cứu Khoa học lần thứ 7 Đại học Đà Nẵng năm 2010
231
Từ biểu đồ 3.1, chúng ta thấy rằng đa số trẻ gặp khó khăn trong cuộc sống hàng
ngày nhưng ở mức độ vừa phải.
2.3.2. Các cách ứng phó của trẻ khi gặp khó khăn
Khi các em gặp khó khăn, cách giải quyết mà đa số trẻ lựa chọn là tìm sự giúp đỡ
(82.4%). Người mà các em tìm đến để nhờ giúp đỡ nhiều nhất là anh chị em trong nhà
(43.5%), tiếp theo là bạn bè (35.3%), rồi mới đến mẹ và các cô chú ở trung tâm (21.2%).
Tuy nhiên, hiệu quả sự giúp đỡ mà các em nhận được là không cao.
Biểu đồ 3.2. Hiệu quả của sự giúp đỡ mà trẻ đã nhận được
7.1
92.9
0
Có
Có, nhưng ít
Không
Khi được hỏi “người mà em tìm đến đó có giúp em giải quyết được khó khăn
không”, có 7.1% trẻ trả lời là “có”, không có trẻ nào cho là “không”, và hầu hết trẻ đánh
giá sự giúp đỡ đó là có hiệu quả nhưng ít (92.9%). Nghĩa là hiệu quả giúp đỡ mà trẻ nhận
được là không cao.
2.3.3. Nhu cầu tham vấn tâm lý của trẻ mồ côi
a. Mức độ mong muốn được tham vấn tâm lý
Biểu đồ 3.3.1. Mức độ mong muốn được tham vấn tâm lý của trẻ
Rất mong muốn
Mong muốn
Không mong muốn
Qua biểu đồ, chúng ta thấy rằng tỉ lệ trẻ “rất mong muốn” (32.9%) và “mong
muốn” (41.2%) được tham vấn tâm lý cao hơn rất nhiều so với tỉ lệ trẻ “không mong
muốn” (25.9%) được tham vấn tâm lý.
Nói cách khác, hầu hết trẻ mồ côi Làng Hi Vọng đều có nhu cầu tham vấn tâm lý.
b. Các lĩnh vực mà trẻ mong muốn được tham vấn tâm lý
Chiếm tỉ lệ cao nhất là học tập (21%), tiếp theo là lĩnh vực nghề nghiệp tương lai
(18.2%). Tình bạn đứng vị trí thứ (14.7%). Vị trí thứ tư là quan hệ với người lớn ở làng,
thứ năm là quan hệ với anh chị em trong nhà, tiếp theo là các lĩnh vực khác. Lĩnh vực mà
trẻ ít mong muốn được tham vấn thuộc về vấn đề tiền bạc.