Những cây thuốc & Bài thuốc

nam ứng dụng

(Kỳ 8)

16 - BẠCH HOA THẢO (CỎ CỨT HEO)

Tên khoa học: Ageratum conyzoides L. Họ cúc Asteraceae.

Tên gọi khác:

Cỏ cứt lợn, cỏ hôi, cỏ cứt heo, bạch hoa xú thảo, thắng hồng kế .

Phân bố: Mọc hoang khắp nơi.

Thu hái và chế biến: Hái lá vào mùa hạ, thu, loại bỏ tạp chất, dùng tươi

hay phơi khô.

Tính năng: Vị hơi đắng tính mát, có tác dụng khu phong thanh nhiệt, chỉ

huyết, tiêu thũng chỉ dưỡng.

Liều dùng: 15 - 30 g. Dùng ngoài lượng vừa đủ.

NGHIỆM PHƯƠNG:

Chữa nấm ở tay:

- Bài 1: Bạch hoa thảo 1/2 kg, phác tiêu 30g, phèn trắng 15 g. Trước tiên

nấu bạch hoa thảo lấy nước đặc, lược bỏ bã rồi cho phác tiêu và phèn chua vào,

rửa tại chỗ.

- Bài 2: Bạch hoa thảo 30 g, lá ngũ trảo, đởm phàn đều 100 g, phác tiêu 30

g, thương truật 15 g. Sắc lấy nước đặc rửa tại chỗ.

Chữa nước ăn chân (sa trùng cước):

- Bài 1: Bạch hoa thảo tươi vừa đủ, muối ăn một ít. Tất cả giã nát đắp chỗ

đau.

- Bài 2: Bạch hoa thảo tươi vừa đủ, vắt lấy nước thoa chỗ đau.

Chữa chàm:

- Bài 1: Bạch hoa thảo, trâm ổi, cúc bạc leo, bạch đàn đỏ, niệt gió, bòn bọt,

cỏ sữa lá lớn tất cả đều 150 g. Sắc lấy nước đặc rửa, mỗi ngày 2 - 3 lần. Lấy riêng

cỏ cứt heo, bạch đàn đỏ, trâm ổi, cúc lục lăng đều 30 g. Sắc uống.

- Bài 2: Bạch hoa thảo vừa đủ, giã nhỏ đắp hoặc sắc lấy nước đặc rửa chỗ

đau.

Chữa chàm cấp:

Bạch hoa thảo tươi, lá bạch đàn đỏ tươi, lá sòi tươi, cửu lý hương tươi, tất

cả đều 1/2 kg. Sắc lấy nước đặc ngâm chỗ lở. Ngày làm 3 - 4 lần. Sau 1 - 2 ngày

ngâm thuốc, lấy trâm ổi, cửu lý hương đều bằng nhau tán bột trộn với dầu trà

thành dung dịch sệt như hồ thoa vào chỗ đau. Mỗi ngày 2 lần.

Chữa chàm mạn:

Bạch hoa thảo vừa đủ, sắc lấy nước đặc rửa chỗ đau. Lấy riêng bạch hoa

thảo, trâm ổi, lá sòi, lá bạch đàn đỏ các vị đều bằng nhau. Tán thành bột dùng dầu

trà trộn sền sệt như hồ thoa chỗ lở. Mỗi ngày 2 lần.

17 - BẠCH HOA XÀ THIỆT THẢO (CỎ LƯỠI RẮN)

Tên khoa học: Hedyotis diffusa Willd. Họ cà phê Rubiaceae.

Tên gọi khác: Xà thiệt thảo , xà lợi thảo , cỏ lưỡi rắn.

Phân bố: Mọc hoang ở những nơi ẩm thấp, bờ ruộng, bãi cỏ, ven ao hồ.

Thu hái và chế biến: Hái vào mùa thu, loại bỏ tạp chất, dùng tươi hoặc

phơi khô.

Tính năng: Vị ngọt nhạt tính mát. Có tác dụng thanh nhiệt, lợi niệu, kháng

khuẩn tiêu viêm, lương huyết giải độc.

Liều dùng: 30 - 60 g. Dùng ngoài lượng vừa đủ.

NGHIỆM PHƯƠNG:

Chữa trẻ em mụn nhọt, chảy nước vàng:

- Bài 1: Bạch hoa xà thiệt thảo tươi (hoặc khô) vừa đủ. Dùng nước nấu đặc,

rửa tại chỗ, ngày 2 lần.

- Bài 2: Bạch hoa xà thiệt thảo 30 g. Giã nhỏ thêm nước vo gạo trộn đều

thoa tại chỗ, ngày 2 lần.

- Bài 3: Bạch hoa xà thiệt thảo, cỏ bạc leo đều 30 g, khổ lý căn (rễ mận

rừng) 50 g. Sắc lấy nước đặc rửa mỗi ngày 2 - 3 lần.

- Bài 4: Bạch hoa xà thiệt thảo khô (tán bột) 15 g, hùng hoàng (tán bột) 10

g, long não 3 g. Tất cả đều tán mịn, trộn với nước vo gạo thoa chỗ lở.

Chữa lang ben:

Bạch hoa xà thiệt thảo tươi 100 g, dầu hôi 60 ml. Giã nát lá lưỡi rắn, trộn

với dầu hôi thoa tại chỗ ngày 2 lần.

Chữa thấp chẩn (chàm):

Bạch hoa xà thiệt thảo, lá ngũ trảo đều bằng nhau, nấu lấy nước đặc, lọc bỏ

bã. Bạch phàn, phác tiêu đều 15 g tán bột cho vào trộn đều. Dùng rửa mỗi ngày 2

lần.