Những loại Sâu đục thân ngô (bắp) và cách phòng trừ
Sâu đục thân ngô thuộc họ Ngài sáng
Bộ cánh vẩy. Loài sâu này gây hại
khá phổ biến và thường gây hại khá
nặng ở nhiều vùng trồng ngô của
nước ta. Nó là một trong vài loài dịch
hại nguy hiểm nhất đối với cây ngô.
Ngoài ngô, chúng còn gây hại nhiều
cây trồng khác như: cao lương, kê, bông, đay, cà và một số loại thức ăn gia
súc thuộc họ hòa thảo... nên việc phòng trừ chúng đôi khi cũng gặp không ít
khó khăn do thức ăn của chúng liên tục có mặt trên đồng ruộng.
Con trưởng thành cái dài khoảng 13-15mm, sải cánh rộng 30-35mm, cánh
trước màu vàng nhạt. Con đực nhỏ hơn, màu nâu, nâu vàng. Chúng hoạt
động về đêm, ban ngày thường ẩn nấp trong bẹ lá hay trong nõn lá non.
Con cái đẻ trứng thành từng ổ gần gân chính ở mặt sau của những lá bánh tẻ,
mỗi ổ thường có vài chục trứng, đôi khi trên trăm trứng. Một con cái có thể
đẻ 300-500 trứng (cá biệt trên 1.000 trứng), khi mới đẻ trứng có màu trắng
sữa.
Sau khi đẻ khoảng trên dưới một tuần lễ (tùy theo vụ) thì trứng nở ra sâu
non. Sâu non có 5 tuổi. Khi còn nhỏ sâu cắn nõn lá non hay cuống hoa đực,
khi lá mở ra sẽ thấy trên lá có những lỗ thủng thẳng hàng nhau, nếu bị hại
nặng có thể làm rách lá. Khi lớn, sâu đục vào trong thân cây hoặc bắp, làm
cho cây suy yếu, còi cọc (nếu gặp gió to cây có thể bị gẫy ngang như bạn đã
nhìn thấy). Cây phát triển kém, hạt bị lép, làm giảm năng suất và chất lương
hạt rất nhiều.
Đẫy sức, sâu non dài khoảng 22-28 mm và hóa nhộng ở ngay đường đục
trong thân cây hoặc trong bẹ lá, lõi bắp hoặc lá bao.
Để hạn chế tác hại của sâu, bà con có thể áp dụng kết hợp một số biện pháp
sau đây:
- Không nên gieo trồng ngô và một số cây ký chủ khác của sâu liên tục năm
này qua năm khác. Nếu điều kiện cho phép, sau khi trồng vài vụ ngô nên
luân canh một vụ với cây trồng nước như lúa nước, các loại rau trồng nước...
để cắt đứt nguồn thức ăn của sâu trên đồng ruộng. Đây là biện pháp có
hiệu quả rất cao, nhưng phải vận động nhiều chủ ruộng trên cùng một khu
vực rộng, hoặc một cánh đồng cùng thực hiện mới có kết quả.
- Ở những vùng thường xuyên bị sâu gây hại nặng hàng năm, tùy theo tình
hình thực tế đồng đất của địa phương mà tuyển chọn những giống ngô ít bị
nhiễm sâu đục thân để gieo trồng.
- Sau khi thu hoạch, nên đưa thân cây ngô ra khỏi ruộng và sử dụng cho trâu
bò ăn hoặc làm chất đốt càng sớm càng tốt, để tiêu diệt những con sâu,
nhộng còn nằm bên trong thân, hạn chế mật độ sâu ở các vụ sau.
- Nếu có điều kiện, bạn nên đi ngắt ổ trứng sâu trên ruộng rồi tiêu hủy.
- Kiểm tra ruộng ngô thường xuyên để phát hiện sớm và phun xịt thuốc kịp
thời diệt sâu non mới nở khi chúng còn đang sinh sống và cắn phá trên lá
chưa kịp đục vào bên trong thân cây.
Về thuốc bạn có thể phun xịt một trong các lọai thuốc như: Diaphos 50EC;
Pyrinex 20EC; Vibasu 40ND; Saivina 430SC; Cyper 25EC; Vicarp
95BHN…
Ngoài ra có thể sử dụng một số loại thuốc trừ sâu dạng hạt bón theo hàng,
hốc cây ngô như: Diaphos 10G; Vicarp 4H; Padan 4G; Vibasu 10H… để
diệt sâu. Trước khi sử dụng, bạn phải đọc kỹ hướng dẫn cách sử dụng của
nhà sản xuất có in sẵn trên nhãn thuốc.