ạ ậ ơ ề ể Đ bài: Phân tích bài th Tràng giang đ làm rõ lòng yêu t o v t thiên nhiên trong
ơ ẳ ủ ạ ậ tâm tr ng cô đ n th m sâu và trong sáng c a Huy C n
ẫ ố Bài M u S 1:
ộ ạ ơ ớ ữ ư ộ ỉ ệ Là m t trong nh ng thi sĩ có công đ a phong trào th m i lên đ nh cao, là m t đ i di n
ể ủ ơ ớ ậ ộ ộ ồ ơ ả ủ ệ ớ tiêu bi u c a th m i, v i tài năng ngh thu t đ c đáo c a m t h n th " o não", nhà th ơ
ể ạ ậ ấ ượ ữ ệ ẩ ờ ọ ị ậ Huy C n đã đ l i cho đ i nh ng tác ph m văn h c có giá tr ngh thu t n t ng. Trong
ả ể ế ẩ ượ ợ ứ ữ ộ đó, ph i k đ n tác ph m "Tràng giang" đ ồ c sông H ng g i t ặ . M t trong nh ng nét đ c
ạ ẳ ạ ậ ơ ơ ắ ủ s c c a bài th là "lòng yêu t o v t thiên nhiên trong tâm tr ng cô đ n th m sâu và trong
ủ ậ sáng c a Huy C n".
ơ ượ ơ ử Bài th Tràng giang đ ậ c sáng tác năm 1939, in trong t p th L a thiêng năm 1940 là
ấ ắ ủ ơ ớ ữ ẩ ộ ả ế m t trong nh ng thi ph m xu t s c c a phong trào Th m i. Theo tác gi cho bi t, khi
ủ ườ ạ ọ ề ộ ổ đang còn là chàng sinh viên c a tr ng Đ i h c Canh nông, vào m t bu i chi u mùa thu,
ứ ở ờ ữ ế ắ ồ ớ ướ ậ Huy C n đ ng b Nam b n Chèm, ng m dòng sông H ng v i nh ng sóng n c mênh
ề ề ế ườ ổ ầ ộ ơ mông, lòng nghĩ v v ki p ng i n i trôi đ y xúc đ ng nên đã sáng tác bài th này. Đó là
ữ ề ạ ả ậ ơ ươ ấ ướ ớ nh ng c m nh n v tràng giang v i tâm tr ng cô đ n và tình yêu quê h ng đ t n c sâu
ướ ả ờ ộ ế ắ s c tr c c nh : "Sông dài, tr i r ng, b n cô liêu".
ừ ộ ộ ộ ấ ướ ề ậ ặ ơ Ngay t cách đ t nhan đ bài th , Huy C n đã b c l m t tình yêu đ t n c, quê h ươ ng
ơ ặ ứ ẩ ả ầ ủ th m kín. Nhà th đ t tên cho tác ph m c a mình là "Tràng giang" ch không ph i là
ườ ặ ả ườ ề ỉ "Tr ng giang" m c dù c "tràng" và "tr ng" đ u có nghĩa ch con sông dài. Tuy nhiên,
ườ ỉ ễ ả ề ặ ị ể ệ ủ ề ớ "tr ng" ch di n t chi u dài v m t đ a lý c a con sông, còn "tràng" m i th hi n đ ượ c
ộ ế ệ ạ ộ ớ ớ cái mênh mông, r ng l n, v i cách đi p âm "ang" t o lên m t ti ng vang kéo dài vào
ụ ỉ ề ượ không gian vũ tr . Nó không ch miêu t ả ượ đ c chi u dài mà còn nói lên đ ề ộ c chi u r ng
ộ ượ ừ ề ủ c a con sông. Đó là m t con sông đ ẽ c v lên t ề ề không gian ba chi u: chi u sâu, chi u
ề ộ ơ ủ ộ r ng và chi u dài. Con sông "tràng giang" càng sâu, r ng và dài bao nhiêu, cái cô đ n c a
ườ ẳ ấ ng i thi sĩ càng th m sâu b y nhiêu.
ớ ờ ề ừ ử ắ ờ ộ ớ ơ V i l i đ t ỗ "Bâng khuâng tr i r ng nh sông dài", nhà th cũng g i g m vào đó n i
ề ế ỏ ứ ướ ờ ấ ni m không bi t bày t cùng ai khi đ ng tr c tr i đ t mênh mông, bao la. Đó cũng chính
ủ ạ ủ ứ ả ơ ả ả ơ ơ ướ ấ ạ ơ là c m h ng ch đ o c a bài th . Tác gi c m th y cô đ n, l c lõng, b v tr ộ c m t
ụ ể ữ ư ệ ả ớ ạ ở ữ không gian mênh mông hi n lên v i nh ng hình nh c th , h u hình nh ng l i tr nên vô
ữ ề ả ổ hình. Đó là hình nh con thuy n đang buông xuôi mái chèo, trôi n i gi a mênh mông sóng
ướ ậ ủ ợ ả ủ ạ ư ạ ả ộ ơ n c. Đó là hình nh "c i l c" "bèo d t" g i c m giác cô đ n nh thân ph n c a m t con
ườ ủ ỗ ườ ả ả ố ng ồ i. N i bu n c a ng ồ ậ i thi sĩ đã nhu m vào c nh v t qua các hình nh "sóng bu n
ệ ướ ầ ộ ỗ ấ ả ả ợ ồ ệ đi p đi p" , "n ỗ ầ ấ c s u trăm ng ". T t c đã g i ra m t n i bu n man mác, n i s u y
ộ ỗ ầ ặ ả ả ợ ị đang lan to ra trăm ng , đang g n trên m t sóng tràng giang. Đó là m t n i s u vô đ nh.
ậ ủ ộ ỗ ỗ ớ ả ậ ồ ỗ ầ Trong c m nh n c a Huy C n m i l p sóng "tràng giang" cũng là m t n i bu n, n i s u
ủ ừ ế ỗ ợ ế ự ấ ử ấ ư ộ đang g n sóng. N u thi thánh Đ Ph t ng vi t "T b t kinh nhân t b t h u" (M t ch ữ
ư ườ ư ứ ế ễ ẳ ị mà ch a làm cho ng i ta kinh, ch t ch a yên), thì Nguy n Công Tr cũng kh ng đ nh :
ố ờ ả ơ ợ ể ượ ủ ơ ộ "Trót n cùng th , ph i chu t l ậ i". Vì v y đ có đ ạ c dòng th "C i m t cành khô l c
ả ả ề ạ ầ ấ ậ ở m y dòng", Huy C n cũng đã ph i tr i qua nhi u trăn tr tìm tòi, sáng t o. Ban đ u nhà
ơ ừ ế ỗ ạ ừ ộ ế ồ ử ấ th t ng vi t "G l c r ng xa cu n si ạ ủ t dòng" r i s a thành "C i m y cành khô đã l c
ư ạ ậ ớ ế dòng", nh ng v i tình yêu thiên nhiên t o v t và cách quan sát tinh t ằ ậ , Huy C n đã b ng
ủ ữ ế ạ ấ ả ộ ớ ợ ấ lòng v i hình nh "c i m t cành khô l c m y dòng". N u hai ch "m y dòng" g i không
ướ ủ ộ ạ ữ ệ gian sóng n ả c mênh mang thì hình nh "c i m t cành khô" l i là hi n thân cho nh ng gì
ậ ươ ệ ơ ớ ỏ ữ ữ ả ạ nh bé, mong manh, cô đ n. V i ngh thu t t ng ph n gi a cái h u h n và cái vô cùng,
ổ ậ ự ổ ư ạ ủ ủ ấ ậ ờ ơ Huy C n đã làm n i b t s n i trôi, l u l c c a cành c i mong manh y. L i th cũng kín
ọ ủ ậ ổ ợ ườ ở ữ ồ ờ đáo g i thân ph n n i trôi, bèo b t c a con ng ỗ ầ ủ ỗ gi a dòng đ i. N i bu n, n i s u c a i
ấ ậ ắ ơ ồ h n th Huy C n càng thêm sâu s c và th m thía.
ư ư ệ ủ ự ố ủ ữ ư ề ơ Qua lăng kính u t ầ ấ , phi n não c a nhà th , nh ng d u hi u c a s s ng nh đang d n
ấ ượ ế ể ệ ơ ế ữ ở ổ ơ ứ ỉ bi n m t đ c th hi n trong nh ng dòng th ti p theo ộ kh th th hai. Ch trong m t
ớ ừ ễ ả ự ỏ ẻ ơ ơ ồ ơ câu th mà có t i năm tính t s nh nhoi, cô l di n t ỏ "L th c n nh gió đìu hiu". T ừ
ơ ơ ượ ả ổ ậ ạ ư ấ ạ ầ ơ láy "l th " đ ớ c đ o lên đ u dòng th đã nh n m nh và làm n i b t tr ng thái th a th t
ả ủ ữ ả ậ ố ồ ượ ợ tr ng tr i c a thiên nhiên c nh v t trên c n. Hai ch "đìu hiu" đ c g i nên t ừ ứ ơ th t
ụ ể ị ủ "Chinh ph ngâm" c a Đoàn Th Đi m:
ẽ ạ "Non Kì qu nh qu trăng treo
ế ấ ổ B n Phì gió th i đìu hiu m y gò"
ữ ả ố ạ ắ ươ ủ Nh ng hình nh đó đã làm s ng l i cái không khí hiu h t, thê l ơ ổ ầ ng c a v n th c .
ậ ủ ư ề ả ấ ả ậ ỗ ọ ộ ỗ Trong c m nh n c a Huy C n, m i ng n gió "tràng giang" nh đ u ph ng ph t m t n i
ề ả ạ ấ ắ ả ồ ố bu n hiu h t, đ u mang theo c m giác tr ng tr i và l nh giá. m thanh duy nh t trong bài
ầ ắ ế ề ợ ộ ơ ầ ụ ơ th là ti ng ch chi u, cũng là m t âm thanh đang d n t t, d n tàn l i. Nhà th đã c ố
ủ ự ố ơ ấ ườ ấ ọ ư ắ g ng tìm chút h i m thân quen c a s s ng con ng i nh ng càng tìm càng th t v ng.
ơ ừ ộ ộ ờ ế ơ ấ ủ ề L i th v a b c l giác quan tinh t chăm chú và ni m khát khao h i m c a con ng ườ i
ủ ả ổ ậ ừ ặ ậ ượ ủ c a Huy C n v a làm n i b t thêm cái tĩnh l ng vô cùng c a c nh t ng "tràng giang".
ế ề ả ờ ượ ả ế ợ ữ ớ ừ Các hình nh "tr i, sông, b n, thuy n" đ c tác gi k t h p v i nh ng tính t ố "xu ng,
ư ượ ớ ặ ộ ơ ế ộ ệ ự lên, dài, r ng, cô liêu" đã khi n không gian nh đ c n i kích r ng h n. Đ c bi t s sáng
ụ ừ ượ ả ề ấ ồ ử ụ ạ t o khi s d ng c m t "sâu chót vót" đã đ c tác gi ủ khéo léo đ ng nh t chi u cao c a
ờ ớ ủ ụ ụ ự ề ộ ơ vòm tr i v i chi u sâu c a đáy vũ tr , hoá ra vũ tr là m t cái v c không đáy. Nhà th đã
ặ ấ ạ ộ ỉ ả ư ả ắ kh c ho m t dòng tràng giang nh không ch ch y trên m t đ t, mà còn đang ch y trong
ề ừ ả ụ ừ ỗ ầ ụ ộ vũ tr vô cùng. Đó là m t dòng sông tuôn v t c m giác vũ tr , t ế ủ n i s u nhân th c a
ộ ồ ơ ớ ơ ả m t h n th o não trong phong trào th m i.
ẽ ắ ẩ ủ ậ ạ ả ầ ộ ộ ị Có l ớ "cái tôi" nh y c m, đ y tr c n c a Huy C n luôn rung đ ng cùng m t nh p v i
ượ ổ ơ ứ ể ệ ữ ả ơ thiên nhiên đ c th hi n rõ nét h n qua kh th th ba. Hình nh nh ng "cánh bèo"
ủ ế ậ ổ ượ ạ ụ ừ mang ki p phù du c a thân ph n trôi n i đã đ ơ c nhà th gom l i qua c m t ố "hàng n i
ắ ủ ứ ế ứ ố ườ ồ hàng", ch ng c ti p n i nhau trôi qua trong con m t c a ng ạ i thi sĩ mà tâm h n đã l c
ư ữ ủ ữ ữ ế ầ ố ố ể ả dòng gi ng nh nh ng cành c i khô. Hình nh nh ng cây c u, b n đò v n là nh ng bi u
ư ở ữ ỗ ở ặ ư ư ữ ồ ượ t ự ế ố ng cho s k t n i nh ng đây, gi a n i bu n đang tr n ng nh ng u t ề , phi n não
ủ ị ề ệ ế ấ ấ tri n miên, chúng không xu t hi n qua cách ph đ nh "không" liên ti p. Không còn th y
ủ ự ố ự ươ ế ườ ớ ườ ỉ ấ ứ ấ b t c d u v t nào c a s s ng, s t ữ ng tác gi a con ng i v i con ng i mà ch còn
ủ ẻ ữ ứ ạ ươ ấ ọ ả ỗ ồ ạ ỗ l i n i lòng, tâm tr ng c a k l th tha h ng. N i bu n và c m giác th t v ng càng
ượ ậ ơ ỉ đ ả c tăng thêm trong cái nhìn bao quát toàn c nh tràng giang, nhà th ch nh n th y s ấ ự
ự ị ủ ặ ẽ ờ ơ ả ả ế ả ng tr c a thiên nhiên : "L ng l b xanh ti p bãi vàng". C bài th t c nh thiên tràng
ạ ắ ỉ ượ ả ậ ắ giang mà ch có ba s c màu "xanh", "vàng", "b c". Thiên nhiên đ c c m nh n ít s c màu
ư ế ượ ả ậ ở ầ ầ ằ nh th là thiên nhiên đ c c m nh n ố t ng cao, t ng xa, b ng cái nhìn khái quát gi ng
ư ả ậ ộ ơ ổ nh cách c m nh n thiên nhiên quen thu c trong th ca c .
ổ ơ ế ố ỗ ớ ớ ươ ấ ướ ớ ượ Đ n kh th cu i cùng, n i nh nhà, nh quê h ng đ t n c lúc này m i đ c b c l ộ ộ
ơ ộ ướ ữ ả m t cách rõ nét h n. Cách hình nh "mây, núi, cánh chim, con n ấ ệ c" là nh ng ch t li u
ổ ế ổ ể ượ ơ ớ ậ ồ ộ ph bi n trong thi ca c đi n và đã đ ế c Huy C n h i sinh trong m t bài th m i khi n
ờ ổ ể ả ấ ơ ượ ế ợ ớ ừ ớ ớ cho l i th càng thêm c đi n. Các hình nh y đ c k t h p v i các t láy "l p l p",
ổ ậ ứ ệ ệ ợ ợ "d n d n" đã làm n i b t thêm b c tranh thiên nhiên hùng vĩ, trùng trùng, đi p đi p. Hai
ữ ở ủ ả ố ơ ộ ớ ch "nh nhà" ợ cu i bài th kín đáo g i hình nh c a m t ng ườ ữ i l ứ khách đang đ ng
ươ ủ ẫ ỏ ỗ ớ ề ươ ngay trên quê h ng c a mình mà v n bày t n i lòng nh v quê h ng. Lúc này, tâm
ự ươ ủ ệ ạ ơ ề ặ ả ồ tr ng c a nhà th và Bà Huy n Thanh Quan có s t ng đ ng v m t c m xúc và tâm
ượ ứ ơ ủ ệ ạ ươ ấ ậ tr ng. Huy C n đã m n t th c a Thôi Hi u "Quê h ng khu t bóng hoàng hôn/ Trên
ể ễ ả ỗ ớ ằ ạ ồ sông khói sóng cho bu n lòng ai) (Hoàng H c Lâu) đ di n t n i nh . B ng tài năng và
ạ ủ ạ ớ ữ ố ờ ơ ấ ậ ả b n lĩnh sáng t o c a mình, Huy C n đã khéo léo đ i tho i v i nh ng l i th y khi vi ế t
ớ ỗ ớ ượ ợ ừ ộ "không khói hoàng hôn cũng nh nhà". N i nh đó đ c g i ra t ả ứ n i tâm ch không ph i
ạ ả ư ế ệ ộ do ngo i c nh tác đ ng đ n nh Thôi Hi u.
ấ ệ ủ ổ ể ụ ệ ậ ắ ị Vi c v n d ng các ch t li u c a thi ca c đi n, t ừ ể ơ ấ ứ th th , c u t , cách ng t nh p 2/2/3,
ế ợ ườ ế ấ ầ ả ớ ậ 4/3, gieo v n, cho đ n các hình nh mang đ m ch t Đ ng thi k t h p v i tài năng sáng
ơ ớ ộ ồ ế ẩ ằ ậ ộ ấ ạ ủ t o c a m t h n th m i, Huy C n đã mang đ n m t thi ph m "Tràng giang" b ng t m
ủ ộ ườ ớ ỗ ề ắ ầ ả lòng c a m t ng i yêu thiên nhiên say đ m, trong sáng v i n i ni m "s u trăm ng ". Đó
ờ ấ ấ ậ ậ ơ ồ ướ ạ ữ là nh ng l i th in đ m d u n tài năng và tâm h n Huy C n tr ộ ồ c cách m ng, "m t h n
ụ ơ ỉ ườ ể ẫ ộ th mà ch có m t ít cát b i bình th ng, thi nhân v n có th đúc thành bao nhiêu châu
ư ừ ọ ế ng c" nh Hoài Thanh đã t ng vi t.
ẫ ố Bài M u S 2:
ẹ ươ ứ ề ề ẩ ẩ Thiên nhiên đ p t ả i hùng vĩ luôn n ch a nhi u đi u bí n và kéo theo đó là vô vàn c m
ướ ờ ấ ế ườ ấ ỏ ứ xúc. Đ ng tr ủ c cái bao la hùng vĩ c a tr i đ t khi n con ng i đôi khi th y mình nh bé,
ồ ứ ế ả ơ ỗ ỗ ạ l c lõng và cô đ n. Và r i c th bao nhiêu c m xúc trong lòng b ng trào dâng, đó là n i
ự ư ữ ớ ờ ể ậ ậ ứ ớ nh quê, là nh ng tâm s ch a bao gi ố k . Th t v y, thiên nhiên luôn có s c hút l n đ i
ườ ể ồ ự ệ ẽ ạ ộ ườ ệ ớ v i ng i ngh sĩ, nó có m t mãnh l c m nh m nào đó đ r i kéo ng ắ i ngh sĩ đ m
ẻ ẹ ẩ ấ ả ả ố ị ủ chìm vào trong v đ p bí n y. Có ph i cũng vì b cu n vào trong mê cung c m xúc c a
ể ồ ậ ặ ế ư ả mình đ r i Huy C n đ t bút vi t lên bao tâm t ẩ trong lòng. “Tràng Giang” là s n ph m
ơ ạ ơ ơ ữ ứ ướ ộ ớ ủ c a nh ng giây phút ch i v i, cô đ n l c lõng khi đ ng tr c dòng sông bao la, r ng l n.
ở ầ ộ ớ ả M đ u “Tràng Giang” là khung c nh thiên nhiên r ng l n, hùng vĩ:
ệ ệ ợ ồ “Sóng g n tràng giang bu n đi p đi p
ề ướ Con thuy n xuôi mái n c song song,
ề ề ướ ạ ầ Thuy n v n ả i, s u trăm ng ; c l
ủ ộ ạ ấ C i m t cành khô l c m y dòng.”
ẻ ẹ ủ ả ậ ứ ư ể ế ướ V đ p c a thiên nhiên qu th t không có gì đ bàn cãi, th nh ng đ ng tr c cái bao la
ườ ạ ả ơ ạ ủ ự ấ ỏ ườ ấ hùng vĩ y con ng i ta l i c m th y mình nh bé, s cô đ n l c lõng c a ng ệ i ngh sĩ
ộ ỗ ượ ữ ế ả ậ ấ ồ ỉ ợ khi n cho c nh v t cũng th m đ m m t n i man mác bu n. Ch là nh ng con sóng g n
ư ế ặ ườ ả ồ ờ ỗ lăn tăn trên m t sông thôi th nh ng ng i bu n c nh có vui đâu bao gi ủ ồ , n i bu n c a
ườ ứ ướ ệ ế ọ ữ ắ ồ ơ ng i ngh sĩ khi n cho m i th tr c m t ông cũng man mác bu n. Nh ng c n sóng
ẳ ồ ồ ệ ư ủ ỳ ẳ ch ng còn h n nhiên, ch ng có tâm h n mãnh li t nh “Sóng” c a Xuân Qu nh mà nó l ạ i
ờ ợ ư ế ẻ ả ồ ớ ộ ỉ ề mang cái v bu n thiu h i h t. C không gian r ng l n là th nh ng cũng ch có thuy n
ướ ề ặ ẽ ồ ả ề ế ạ ỗ ồ và n c, con thuy n l ng l trôi mang theo n i bu n m đ m, thuy n đi r i khi n cho
ế ư ủ ỗ ơ ạ ấ ỗ ư ả ồ ỗ ơ ế b n ph ng ph t n i bu n, n i cô đ n. Nh ng th ch a đ , n i cô đ n l c lõng dâng lên
ự ậ ủ ế ấ ạ ộ ơ ỉ ự ạ c c h n khi “C i m t cành khô l c m y dòng”. S v t cũng ch có đ n chi c mà không
ơ ạ ệ ỏ ặ có đôi có c p, cô đ n l ơ i càng thêm đ n côi m i m t.
ồ ỗ ạ ố ế ậ ả ự ồ ỗ Và n i bu n này l ơ ủ i n i ti p n i bu n kia, s cô đ n b a vây tràn ng p c không gian:
ơ ơ ồ ỏ “L th c n nh gió đìu hiu,
ế ề ợ Đâu ti ng làng xa vãn ch chi u.
ắ ố ờ N ng xu ng, tr i lên sâu chót vót;
ờ ộ ế Sông dài, tr i r ng, b n cô liêu.”
ỗ ế ấ ữ ậ ấ ả ả ổ ồ N i bu n da di ơ t y th m c vào c nh v t, nh ng c n gió th i vi vu trên không cũng tr ở
ư ỗ ồ ườ ườ nên đìu hiu. Gió nh thôi n i bu n vào lòng ng ế i khi n ng ạ ở ộ i ta thêm ng t ng t b i
ơ ớ ạ ớ ấ ữ ẳ ả ộ ộ ườ nh ng c n n l nh. Và c không gian r ng l n y ch ng có m t bóng ng i, không âm
ế ườ ự ấ ệ ủ ườ ợ ố ơ ườ thanh, không ti ng c i nói hay s xu t hi n c a con ng i. Ch v n là n i con ng i tu
ơ ấ ể ậ ổ ườ ư ẻ ế ồ ậ t p đ trao đ i hàng hóa, là n i t p n p ng i ra k vào th nh ng đáng bu n thay vì l ạ i
ề ề ạ ắ ặ ậ ả ố ợ ố ủ là ch chi u. C nh chi u tàn v n hiu qu nh, v ng l ng và ng p tràn bóng t ơ i c a cô đ n.
ắ ủ ữ ứ ề ạ ả ố ờ ợ ộ C nh ch chi u v n cũng là th i kh c c a m t lo t nh ng th đang tàn. Lúc này con
ườ ề ế ả ồ ấ ả ắ ặ ỗ ợ ộ ng i đã v h t, c không gian b ng im b t đi và r i b t ch t trong m t kho nh kh c nào
ố ủ ứ ố ọ ố ạ ằ ẽ ế ặ ộ đó bóng t ử i b a vây nu t ch ng m i th , bóng t i dày đ c và ng t ng t đ ng kia s đ n.
ề ộ ở ộ ề ả ậ ả ỗ ơ ờ N i cô đ n ng p tràn c không gian và th i gian, m r ng c chi u r ng và chi u sâu. Và
ư ộ ả ầ ả ầ ấ ắ ờ ượ ơ ỗ n i đau th m kín y lan ra kh p c b u tr i, nó nh m t qu bóng đ c b m căng quá
ở ỗ ủ ầ ồ ừ ữ ặ ổ ườ ổ nay n tan tành gi a m t sông, ph đ y không gian b i n i bu n t ng i đã th i qu ả
ườ ở ặ ư ứ ữ ở ơ ơ ị bóng đó. Ng ộ ố i đó c hít th nh ng là nh ng h i th n ng tr ch và cô đ n, cu c s ng
ư ờ ễ ề ộ ỗ ch a bao gi là d dàng và đâu đâu cũng là mu n phi n và n i đau.
ạ ề ố “Bèo d t v đâu, hàng n i hàng;
ế ộ Mênh mông không m t chuy n đò ngang.
ề ậ ầ ợ Không c u g i chút ni m thân m t.
ẽ ờ ặ L ng l ế b xanh ti p bãi vàng.”
ườ ệ ẫ ấ ỗ ồ ế ư ắ Và ng i ngh sĩ y v n vùi mình trong n i bu n da di t. Ông đ a đôi m t nhìn v ề
ướ ắ ặ ế ả ồ ơ ị h ng xa xăm vô đ nh và vô tình b t g p khung c nh khi n lòng mình bu n h n. Phía xa
ừ ữ ặ ẳ ạ xa trên m t sông nh ng tán bèo đang trôi d t vào nhau thành t ng hàng, nó trôi mà ch ng
ộ ươ ướ ả ủ ư ự ộ ờ ườ ờ theo m t ph ng h ng nào cũng nh s trôi ch y c a cu c đ i con ng i, th i gian c ứ
ờ ứ ặ ộ ộ ẽ ầ ớ ấ ồ ộ qua đi và cu c đ i c trôi m t cách l ng l đ y bu n đau. Không gian r ng l n y ch ỉ
ớ ướ ứ ứ ặ ọ ờ ệ ủ ẳ ườ toàn sông v i n c, m i th c l ng l ấ trôi và ch ng có d u hi u c a con ng i. Không
ỉ ấ ế ề ả ặ ở ế có ti ng ông lái đò chèo thuy n ch khách qua sông, c không gian im b t ch th y ti ng
ở ặ ề ủ ườ ệ ế ớ th n ng n c a ng i ngh sĩ, ti ng trái tim đang khóc thét lên vì đau đ n, không gian
ế ớ ườ ị ộ r ng l n càng khi n ng i ta chênh vênh vô đ nh.
ế ụ ở ố ồ ấ ơ ố ẫ ỗ Và n i bu n y v n ti p t c b n câu th cu i:
ớ ớ ạ “L p l p mây cao đùn núi b c...
ề ỏ Chim nghiêng cánh nh : bóng chi u sa
ợ ờ ợ ướ Lòng quê d n d n v i con n c,
ớ Không khói hoàng hôn cũng nh nhà.”
ử ụ ể ấ ả ơ Nhà th đã khéo léo s d ng bút pháp ch m phá đ phác lên khung c nh núi và mây. Mây
ộ ự ể ồ ể ự ữ ở ỉ mù che kín đ nh núi, nh ng đám mây tr nên có n i l c đ r i có th t đùn ra. Không
ề ơ ủ ề ạ ậ ặ ở ộ ớ ố ắ gian r ng l n càng n ng n h n b i bóng chi u tà đang b a vây v n v t, bóng t i s p đè
ứ ữ ứ ế ặ ọ ở ươ lên và bóp ch t nh ng th mà nó bao b c. M c dù đang đ ng quê h ư ế ng th nh ng
ườ ả ấ ệ ẫ ấ ớ ươ ở ươ ng i ngh sĩ đa c m y v n th y nh quê h ng mình b i chăng quê h ng đã không
ả ấ ướ ấ ướ ỗ ị còn, c đ t n c đang ch u chung n i đau m t n c nhà tan.
ứ ế ườ ệ ấ ậ ấ ỗ ẽ Và c th ng i ngh sĩ y vùi mình vào trong n i đau vô t n y, có l ố ông mu n quên đi
ự ạ ậ ậ ả ả ả ỗ ộ ị th c t i, quên đi n i đau mà c dân t c đang ph i gánh ch u. Th t v y ph i yêu và trân
ọ ươ ấ ướ ề ế ế ấ ặ ớ tr ng quê h ng đ t n c bao nhiêu thì ông m i th y lòng mình n ng n đ n th . Đó là
ộ ườ ươ ấ ướ ộ ứ ủ ầ ỗ ủ ấ t m lòng c a m t ng i yêu quê h ng đ t n c, là n i lòng th m kín c a m t đ a con
ướ ả ướ ỗ ớ ấ ự ấ ứ đ ng tr c c nh n c m t nhà tan mà b t l c trong n i đ n đau đang gào thét trong trái
tim mình.
