ứ ơ ề ậ ậ ấ Đ bài: Phân tích và ch ng minh ch t thép trong t p th Nh t kí trong tù
Bài làm
ề ơ ủ ừ ẳ ậ ơ ồ ị Nhà th Hoàng Trung Thông khi nh n xét v th ca c a H Chí Minh t ng kh ng đ nh:
ơ ủ ầ ầ ơ "V n th c a Bác v n th thép
ẫ Mà v n mênh mông bát ngát tình".
ậ ậ ơ ủ ắ ọ ứ Th t v y, th c a Ng ườ ừ ướ ế tr c đ n nay luôn kh c h a b c chân dung tinh th n t ầ ự ọ h a i t
ườ ả ừ ế ộ ườ ả ạ ừ ấ ỗ ườ ủ c a ng i chi n sĩ c ng s n v a phi th ng, cao c , l i v a r t đ i bình th ị ả ng, gi n d .
ấ ườ ế ố ơ ủ ể ế ặ ệ ậ Ch t thép phi th ng là y u t không th thi u trong th c a Bác. Đ c bi t t p th ơ
ủ ữ ủ ế ấ ậ ườ ế ầ "Nh t kí trong tù" đã k t tinh đ y đ ch t thép v ng vàng c a ng i chi n sĩ anh hùng
y.ấ
ụ ể ế ầ ấ ấ ả ẩ ỉ ườ ườ Ch t thép là hình nh n d đ ch tinh th n chi n đ u kiên c ủ ng c a ng ế i chi n sĩ
ệ ủ ồ ừ ự ế ờ ố ự ắ ấ ả ấ ấ ộ c ng s n. S xu t hi n c a "ch t thép" b t ngu n t ố ế đ i s ng chi n đ u ch ng th c t
ủ ự ế ề ả ấ ộ ơ ả ặ th c dân Pháp c a dân t c ta. Trong hoàn c nh chi n đ u nhi u khó khăn, th ca ph i đ t
ờ ạ ụ ệ ầ ộ ớ nhi m v dân t c và th i đ i lên hàng đ u, cái tôi hòa vào v i cái ta anh hùng. Bác cũng
ở ả ơ ơ ế ằ ừ t ng cho r ng: "Nay trong th nên có thép/ Nhà th cũng ph i bi ở t xung phong". B i
ơ ướ ợ ẻ ẹ ầ ủ ườ ế ậ v y, th ca có xu h ng ca ng i v đ p tinh th n c a ng i chi n sĩ: ý chí ngh l c v ị ự ượ t
ử ạ ọ ướ ề ươ lên m i khó khăn th thách; phong thái ung dung, l c quan h ng v t ng lai. Đó chính
ấ ẩ ấ ổ ị ưở ủ ườ là ch t thép trong ph m ch t kiên đ nh theo đu i lí t ạ ng cách m ng c a ng ế i chi n sĩ.
ướ ứ ầ ủ ấ ữ ậ ậ ơ ở Tr c tiên, nói "Nh t kí trong tù" là t p th hàm ch a đ y đ ch t thép là b i nh ng bài
ượ ả ị ơ ề th đ u đ ố c sáng tác trong hoàn c nh Bác b tù đày.Tháng 8 1942, khi sang Trung Qu c
ủ ự ệ ố ế ợ ề ị ưở ớ ạ ắ tranh th s vi n tr qu c t thì Bác b chính quy n T ng Gi ớ i Th ch b t giam vô c .
ườ ố ở ị ả ự ổ ồ Trong su t m i ba tháng tù, tuy b đày ẫ ư i vô cùng c c kh nh ng H Chí Minh v n
ơ ậ ả ặ ậ ờ ệ ữ làm th . T p "Nh t kí trong tù" ra đ i trong hoàn c nh đ c bi t đó. Nh ng bài th th ơ ể
ỏ ắ ứ ủ ệ ọ ị hi n ý chí c ng c i, s t đá c a Ng ườ ượ i đ ớ c sáng tác trong khi b đày đ a vô cùng đau đ n
ẫ ầ ề ả ể v c th xác l n tinh th n.
ệ ủ ể ấ ượ ậ ủ ừ ể ệ ả ộ ệ Bi u hi n c a ch t thép đ c th hi n qua c n i dung và ngh thu t c a t ng bài th ơ
ề ộ ấ ậ ậ ượ ệ ấ ể ạ trong t p "Nh t kí trong tù".V n i dung, ch t thép đ c bi u hi n r t đa d ng. Trong
ơ ể ệ ề ấ ơ ượ ả ắ ệ th Bác có r t nhi u bài th th hi n ý chí v t lên trên hoàn c nh kh c nghi t, qua đó
ọ ứ ầ ườ ườ ớ ơ ồ phác h a b c chân dung tinh th n kiên c ủ ng c a Ng ố i. V i bài th "B n tháng r i", dù:
ố ơ "B n tháng c m không no
ế ố ủ B n tháng đêm thi u ng
ố B n tháng áo không thay
ố ặ B n tháng không gi t giũ"
ư ở ấ ượ ề ầ ướ ả ặ nh ng ẫ Bác, ta v n th y đ c tinh th n không h nao núng tr c hoàn c nh ng t nghèo:
ẫ ạ "Kiên trì và nh n n i
ộ ị Không ch u lùi m t phân".
ế ở ườ ự ặ ả ắ ờ ự B i th , trong "T khuyên mình", Ng i luôn t ằ căn d n b n thân r ng nh có đ ng cay
ườ ẽ ố ầ ể ạ ớ thì con ng i m i có th m nh m đ i đ u v i t ớ ấ ả t c :
ướ "Nghĩ mình trong b c gian truân
ươ ệ ầ Tai ng rèn luy n tinh th n thêm hăng".
ữ ủ ặ ấ ạ ầ ơ ườ ừ Bên c nh đó, nh ng v n th mang n ng ch t thép c a Ng i còn toát lên t phong thái
ư ư ẫ ắ ả ạ ị ung dung, l c quan. Dù b tù đày nh ng Bác v n say s a ng m c nh thiên nhiên:
ườ ử ổ ắ "Ng i ng m trăng soi ngoài c a s
ắ ơ ử Trăng nhòm khe c a ng m nhà th ".
ủ ạ ổ ồ ườ ượ ế ắ ỏ Tâm h n lãng m n, bay b ng c a Ng i đã v ớ t ra kh i song s t nhà lao, tìm đ n v i
ườ ạ ạ ầ ườ ị ng i b n tri âm là v ng trăng tròn vành v nh. Không còn là ng ổ ọ i tù b đày đ a đau kh ,
ớ ầ ư ệ ấ ồ ở ỉ ứ Bác tr thành thi nhân đ ng đi u v i v ng trăng tri k , không nói mà nh đang ch t ch a
ạ ờ ả ỉ ườ ể ề ế đ n v n l i. Không ch trong nhà lao mà ngay c trên đ ụ ớ ng chuy n ng c v i xi ng xích
ồ ườ ẫ ạ ề ố ơ gông cùm, tâm h n Ng i v n l c quan, ung dung t ự ạ t i. Trong bài th "Chi u t i", Bác
ướ ậ ứ ắ ủ ầ ờ ớ đã h ể ả ng t m m t c a mình lên tr i cao đ c m nh n b c tranh thiên nhiên v i:
ỏ ề ừ ố ủ "Chim m i v r ng tìm ch n ng
ẹ ữ ầ Chòm mây trôi nh gi a t ng không".
ệ ơ ố ệ ả ồ ặ Đ c bi ấ t, hình nh "lò than h ng" xu t hi n trong hai câu th cu i:
"Cô em xóm núi xay ngô t iố
ự ồ ế Xay h t lò than đã r c h ng"
ở ự ủ ả ễ ả ướ ầ ả ơ tr thành nhãn t ơ c a c bài th . Đó không đ n thu n là hình nh di n t b ể c chuy n
ể ượ ủ ờ ơ ấ ủ ạ mình c a th i gian mà còn là bi u t ẽ ng c a ánh sáng và h i m, xua tan cái l nh l o,
ố ủ ấ ứ ườ ừ ư ả ạ ồ tăm t i c a núi r ng. D ng nh trong b t c hoàn c nh nào, tâm h n nhà cách m ng H ồ
ẫ ướ ự ố ề Chí Minh v n luôn h ng v phía ánh sáng, phía s s ng.
ơ ả ữ ế ẩ ầ ấ ậ Ch t thép trong "Nh t kí trong tù" còn n sau nh ng v n th đ kích, châm bi m sâu cay
ẽ ộ ứ ề ệ ạ ồ ộ ẻ k thù. Trong "Lai Tân", H Chí Minh đã v m t b c tranh v hi n tr ng b máy chính
ưở ớ ề quy n T ng Gi ạ i Th ch:
ưở "Ban tr ạ ng nhà lao chuyên đánh b c
ả ườ ưở ế Gi i ng ả i, c nh tr ng ki m ăn quanh
ệ ưở ệ Chong đèn, huy n tr ng làm công vi c,
ờ ấ ẫ Tr i đ t Lai Tân v n thái bình".
ấ ả ậ ượ ơ ề ứ ế ắ T t c các nhân v t đ ủ c nh c đ n trong bài th đ u không làm đúng ch c trách c a
ưở ườ ứ ụ ư ả ạ ạ ạ mình. Ban tr ng là ng i có ch c v qu n lí ph m nhân nh ng l i đánh b c công khai,
ưở ờ ệ ế ệ ưở ể ả c nh tr ng ki m ăn nh vi c đút lót, còn huy n tr ả ng chong đèn ph i chăng là đ làm
ệ ễ ệ ể ệ ạ ộ ố ố vi c hay là đ hút thu c phi n? B máy nhà tù nhũng nhi u và th i nát kia là đ i di n cho
ộ ộ ộ ủ ế ế ộ ộ ả ộ c m t xã h i. Lúc này, thái đ châm bi m c a Bác b c l m t cách gián ti p qua câu th ơ
ự ụ ụ ố ộ ộ ỗ ỉ cu i. S "thái bình" kia ch là ng y trang cho m t xã h i bên trong đã m c ru ng. Qua
ữ ầ ơ ườ ọ ắ ả ấ ậ ồ nh ng v n th trên, ng ố i đ c nh n th y H Chí Minh có cái nhìn vô cùng s c s o đ i
ệ ượ ộ ặ ậ ủ ạ ầ ộ ộ ỉ ớ v i các hi n t ng xã h i. Dám m a mai, dám v ch tr n b m t th t c a b máy chính
ưở ớ ạ ờ ừ ữ ơ ề quy n T ng Gi ấ i Th ch, đó chính là ch t thép sáng ng i toát lên t ầ nh ng v n th hàm
ủ súc c a Bác.
ể ệ ể ả ứ ề ệ ệ ậ ữ ấ ầ ọ V ngh thu t th hi n, gi ng đi u là cách th c chuy n t i ch t thép cho nh ng v n th ơ
ị ự ượ ự ế ề ộ ườ ủ c a Bác m t cách tr c ti p. Khi nói v ý chí, ngh l c v t qua khó khăn, Bác th ng s ử
ệ ấ ọ ợ ổ ỉ ướ ụ d ng gi ng đi u mang tính ch t ca ng i, c vũ và có khi là hóm h nh, hài h ố c. Khi mu n
ộ ặ ả ủ ẻ ầ ườ ạ ử ụ ệ ọ ỉ ạ v ch tr n b m t x o trá c a k thù, Ng ế i s d ng gi ng đi u m a mai, châm bi m. i l
ơ ậ ữ ệ ớ ọ ấ ắ ả ầ Gi ng đi u có vai trò vô cùng to l n góp ph n làm nên nh ng bài th đ m ch t s c s o
ộ ả ườ ủ c a m t b n lĩnh kiên c ng.
ắ ọ ầ ậ ườ ấ ờ "Nh t kí trong tù" đã kh c h a tinh th n kiên c ng, ch t thép sáng ng i trong phong cách
ẻ ẹ ồ ồ ư ế ủ ộ ườ ể ở H Chí Minh. Đó cũng là v đ p tâm h n, t th c a m t ng i: "Thân th trong lao,
ầ ở tinh th n ngoài lao".
