ƯỜ Ả Ơ Ở Ạ Ọ Ậ TR NG Đ I H C GIAO THÔNG V N T I C S 2
Ơ KHOA C KHÍ
Ộ Ậ Ỹ B MÔN K THU T MÁY
Ọ
Ế
Ế
THI T K MÔN H C
Ề Ộ
Ấ
TRUY N Đ NG CÔNG SU T
ộ ậ ơ ấ ộ ọ ể ề Đ tài: Phân tích đ ng h c C c u hành tinh ki u Wilson đ c l p trong
ộ ố ự ộ h p s t đ ng
ƯỚ
Ữ
Ẫ
Ễ
GIÁO VIÊN H
NG D N : TS.NGUY N H U CHÍ
Ự
Ệ
SINH VIÊN TH C HI N :
Ơ Ệ Ử
Ớ
L P : C ĐI N T K53
NHÓM : 05
TP.HCM 2015
ế ế
Thi
ọ t k môn h c
Ề Ộ
Ấ
TRUY N Đ NG CÔNG SU T
Nhóm 5
ắ ọ ơ ấ ộ ầ ộ Tên và tóm t t yêu c u, n i dung bài t p l n: ậ ớ Phân tích đ ng h c C c u
ộ ố ự ộ ộ ậ ể hành tinh ki u Wilson đ c l p trong h p s t đ ng.
ủ ả ế ầ ộ N i dung c a b n thuy t minh, các yêu c u chính:
ố ự ộ ư ể ổ ộ ượ ủ ể ề ề 1. T ng quan v đi u khi n h p s t đ ng và u nh ộ c đi m c a h p
ố s hành tinh
ớ ố SV: Đ i Xuân Qu c
2. C u t o, s đ và nguyên lý làm vi c c a h p s hành tinh
ệ ủ ộ ố ấ ạ ơ ồ
ạ ỳ SV: Ph m Văn Qu nh
3. Các kh năng làm vi c c a h p s hành tinh
ệ ủ ộ ố ả
ơ ễ SV: Nguy n Hoài S n
4. Đánh giá và so sánh v m t đ ng h c hai lo i h p s hành tinh th
ạ ộ ố ề ặ ộ ọ ườ ng
g pặ
5. K t lu n và đánh giá.
ế ậ
ầ ầ ắ ầ ồ ệ Tr n Đình Th ng & Tr n H ng Thi n Ph n 4+5: SV
ế ế Thi ọ t k môn h c
Ộ Ố Ự Ộ Ề Ề Ổ Ư Ể ƯỢ T NG QUAN V ĐI U KHI N H P S T Đ NG VÀ U NH Ể C ĐI M
Ộ Ố Ủ C A H P S HÀNH TINH
I. Gi
1. Khái quát
ớ ệ i thi u chung
ộ ố ườ ả ậ ng thì lái xe ph i th ng xuyên nh n bi ế ả t t i
ử ụ ố ộ ộ ể ố ộ ơ ể ườ Trên xe s d ng h p s th ợ và t c đ đ ng c đ chuy n s m t cách phù h p.
ử ụ
ế đ ng nh ng s nh n bi ố ườ ấ ượ ư ậ ủ ự ậ t nh v y c a ng ợ ị ế t. Vi c chuy n đ n v trí s thích h p nh t đ i lái ự c th c
ệ ữ ể ả ộ ố ộ ơ ộ ố ự ộ Khi s d ng h p s t ế ệ ầ xe là không c n thi ự ộ ộ hi n m t cách t đ ng theo t i đ ng c và theo t c đ xe.
ớ ộ ố ự ộ ườ ầ i lái xe không c n ph i suy tính khi
ầ ặ ự ộ ả ể ố đ ng chuy n s tùy
4
ố ố ộ ạ ộ đ ng thì ng V i các xe có h p s t ố ố nào c n lên s ho c xu ng s . Các bánh răng t ứ ộ thu c vào t c đ xe và m c đ bàn đ p ga.
ớ ố SVTH: Đ i Xuân Qu c
ế ế Thi ọ t k môn h c
ệ ượ ể ố ề
M t h p s mà trong đó vi c chuy n s bánh răng đ ể ằ ể
ộ ề ộ ộ ố ượ ọ
ầ
ươ ọ ệ ử ượ ọ ử ụ , m t h p s không s d ng ECU đ ế ệ ể ố ng th c chuy n s có th đ
ố ủ ệ ề ệ ế ệ t ki m nhiên li u, tính
ượ ố ơ ể ộ ộ ố c đi u khi n b ng ộ ố ề ộ c g i là ECT – H p s đi u khi n m t ECU (B đi u khi n đi n t ) đ ộ ố ự ộ ầ ệ ử c g i là h p s t đ ng thu n đi n t ộ ố ể ố ớ ề ử ụ ủ ự th y l c. Hi n nay h u h t các xe đ u s d ng ECT. Đ i v i m t s ki u ể ượ ứ c ch n tùy theo ý mu n c a lái xe xe thì ph ệ ườ và đi u ki n đ ng đi. Cách này giúp cho vi c ti ậ năng và v n hành xe đ t h n. c t
ể ị ử 2. L ch s phát tri n
ề ộ ạ ộ ố ự ộ ng v m t lo i h p s t
ưở ả ứ
ể ố ừ ữ nh ng năm 1990, ý t đ ng chuy n s ộ c các k s hàng h i Đ c nghiên c u ch t o. Đ n năm 1938, h p ượ c
ỹ ư ầ ị ộ ố ự ộ ế ạ ệ ế ượ ơ ệ ể
ề đ ng. Vi c đi u khi n ô tô đ ế ạ ở ả ợ
5
ượ ử ụ ữ Ngay t ế ứ ượ đã đ ớ ờ ố ự ộ i thi u chi c Oldsmobile đ s t đ ng đ u tiên ra đ i khi hãng GM gi ả c đ n gi n hóa b i trang b h p s t ứ ạ không còn bàn đ p ly h p. Tuy nhiên do ch t o ph c t p và khó b o ưỡ c s d ng. d ạ ữ ng, s a ch a nên nó ít đ
ớ ố SVTH: Đ i Xuân Qu c
ế ế Thi ọ t k môn h c
ế ữ ộ ố ự ộ ạ
ạ ự ự ồ đ ng th c s h i sinh khi hàng lo t hãng ô ừ đ ng đi kèm. T đó đ n nay h p
ừ ng.
ầ ấ
ể ể ờ
ờ ủ ự ử ụ ệ ử ể ể ấ ằ ờ Đ n nh ng năm 70 h p s t ớ ớ ộ ố ự ộ ộ ế tô cho ra các lo i xe m i v i h p s t ể ố ự ộ ế ộ ố ườ đ ng đã phát tri n không ng ng và d n thay th cho h p s th s t ớ ạ ộ ố ự ộ ề ượ Khi m i ra đ i, h p s t đ ng là lo i có c p và đ c đi u khi n hoàn ể ố ể ằ toàn b ng th y l c. Đ chính xác hóa th i đi m chuy n s và đ tăng tính ề ộ ố (ECT) ra đ i. an toàn khi s d ng, h p s có c p đi u khi n b ng đi n t
ẫ ư ấ ỷ ố ề ủ ấ
ạ ộ ố ự ộ
ớ ế ạ ộ ố ự ộ ộ ấ ủ ả s truy n c a ECT, các nhà s n xu t ô ố ớ đ ng v i vô s ế ỷ ố ữ đ ng vô c p) vào nh ng năm c a cu i th k s truy n (h p s t
V n ch a hài lòng v i các c p t ứ tô đã nghiên c u, ch t o thành công m t lo i h p s t ấ ỷ ố ề c p t ụ ể ư XX c th nh sau:
(cid:0) H p s t
ố ủ ệ
ầ ử
ề ể ợ
ờ ủ ự ượ ủ ự ế ể t th y l c, sau đó chuy n sang dùng bi n momen
ọ ệ ộ ố ự ộ đ ng (HSTĐ), theo công b c a tài li u công nghi p ô ạ ứ tô CHLB Đ c ra đ i năm 1934 t i hãng Chysler. Ban đ u HSTĐ s ộ ố ụ d ng ly h p th y l c và h p s hành tinh, đi u khi n hoàn toàn ằ b ng van con tr ủ ự ế th y l c đ n ngày nay (tên g i ngày nay dùng là AT).
(cid:0)
ụ ỹ ầ ớ ờ ỳ
ơ ở ủ ộ ề ậ
ấ ế ấ ể ế Ti p sau đó là hãng Zil (Liên xô cũ 1949) và các hãng Tây Âu khác ứ (Đ c, Pháp, Th y s ). Ph n l n các HSTĐ trong th i k này dùng ộ ố h p s hành tinh 3, 4 c p trên c s c a b truy n hành tinh 2 b c ự do ki u Wilson, k t c u AT. t
(cid:0) ả
ữ ủ ự ộ ố ơ ế ấ ặ ớ
ớ Sau nh ng năm 1960, HSTĐ dùng trên ô tô t i, ô tô bus v i momen th y l c và h p s c khí có c p bánh răng ăn kh p ngoài, k t c u AT.
(cid:0) ể ề ể
ể ủ ự ể ố ằ ạ
ạ Sau năm 1978 chuy n sang lo i HSTĐ ki u EAT (đi u khi n ử ệ ử chuy n s b ng th y l c đi n t ), lo i này ngày nay đang s d ng.ụ
ạ ấ ử ụ ộ ố ề
(cid:0) M t lo i HSTĐ khác là h p s vô c p s d ng b truy n đai kim ộ ủ ự ề ạ lo i (CVT) v i các h th ng đi u khi n chuy n s b ng th y l c ệ ử đi n t
ộ ể ố ằ ể ớ
6
ệ ố ộ ạ (nó cũng là m t d ng HSTĐ).
ớ ố SVTH: Đ i Xuân Qu c
ế ế Thi ọ t k môn h c
(cid:0) Ngày nay con ng
ạ ề ườ ế ạ
i đã và đang ch t o các lo i truy n đ ng thông ể ố
ơ ằ
ệ ố
ề ự ơ ng, HSTĐ có 9, 10 ượ ọ c g i là h th ng , là lĩnh v c có nhi u ng d ng
ể ấ ẳ
ệ ả
ể ố ằ ự ộ ườ ộ ề ứ ầ ươ ng pháp ủ đ ng tùy thu c vào ý thích c a ng i
ộ ổ ố ộ minh, cho phép chuy n s theo thói quen lái xe (thay đ i t c đ ố ặ ườ ộ đ ng c b ng chân ga) và tình hu ng m t đ ệ ố ề ự ử ụ ấ c p, … H th ng truy n l c s d ng HSTĐ đ ụ ự ệ ử ủ ự truy n l c c khí th y l c đi n t ậ ấ ạ ủ ỹ c a k thu t cao, phát tri n r t nhanh. Ch ng h n g n đây xu t ạ ộ ố ệ hi n lo i h p s có kh năng làm vi c theo hai ph chuy n s : b ng tay hay t ử ụ s d ng.
ể ệ
ứ ế ạ ử ụ
7
ể ư ộ ố ườ ạ ộ ố ề ầ ệ ử ứ ầ Ngoài ra, hi n nay đ đáp ng nhu c u khách hàng và tăng tính an toàn ờ khi s d ng, các nhà ch t o cho ra đ i lo i h p s đi u khi n b ng ố ằ đi n t có thêm ch c năng sang s b ng c n nh h p s th ằ ng.
ớ ố SVTH: Đ i Xuân Qu c
ế ế Thi ọ t k môn h c
ấ ộ ố ự ộ đ ng đã xu t hi n t
c ta, h p s t ề ừ ỹ ệ
ế ệ ả ưỡ ữ ấ ữ
ẫ ọ ỹ
ậ ộ ố ự ộ ố ự ộ ỉ ộ ủ c hoàn ch nh nên h p s t
ượ ế ầ ị ượ ộ ệ ủ t c a nó và d n thay th cho h p
8
ệ ừ ữ Ở ướ nh ng năm 1990 trên các n ả ậ M và châu Âu. Tuy nhiên do kh năng công ngh còn xe nh p v t ử ạ ng và s a ch a r t khó khăn nên v n còn ít s h n ch , vi c b o d ớ ế ữ ệ ụ d ng. Hi n nay, cùng v i nh ng ti n b c a khoa h c k thu t, công ệ ế ạ đ ng cũng đ ngh ch t o h p s t ư ẳ ộ đ ng đã kh ng đ nh đ c tính u vi ố ườ s th ng.
ớ ố SVTH: Đ i Xuân Qu c
ế ế Thi ọ t k môn h c
3. Phân lo i h p s t
ạ ộ ố ự ộ đ ng
ạ ộ ố ự ộ ề ể Có nhi u cách đ phân lo i h p s t đ ng
ỉ ố ạ ề 3.1 Phân lo i theo t s truy n
ố ự ộ ấ ả ố
(cid:0) H p s t ổ ự ạ ộ ộ ờ ự ộ đ ng, liên t c t s truy n nh s thay đ i bán kính quay c a các puly.
đ ng vô c p: Là lo i h p s có kh năng thay đ i t ụ ỉ ố ủ ề ổ
(cid:0) H p s t
ộ ố ự ộ ấ ấ
ớ ộ ố ề ổ ỉ ố ấ ố ộ ố ự ộ đ ng có c p: Khác v i h p s vô c p, h p s t đ ng ộ ờ
9
ấ ề có c p cho phép thay đ i t s truy n theo các c p s nh các b truy n bánh răng.
ố ớ SVTH: Đ i Xuân Qu c
ế ế Thi ọ t k môn h c
ề ạ ể 3.2 Phân lo i theo cách đi u khi n
ề ể
ề ệ ố ạ ể ố ể ể ờ
ể ề ể ạ ạ ộ
ề ể ử ụ ề ể ệ ử (ECT), nó cũng s d ng s li u trong ECU đ
ủ ự ố ệ ự ằ ử ụ ẩ ể ư ế ạ ề ể Theo cách đi u khi n có th chia HSTĐ thành hai lo i, chúng khác nhau v h th ng s d ng đ đi u khi n chuy n s và th i đi m khóa bi n mô. M t lo i là đi u khi n hoàn toàn b ng th y l c, lo i kia là lo i đi u khi n đi n t ứ đi u khi n nh ng có thêm ch c năng ch n đoán và d phòng.
ể ủ ự
ơ ạ ộ ấ
ấ
ố ộ ủ ấ ướ ủ ủ ự ụ ạ ộ ể ợ
ượ ố ố
(cid:0) H p s đi u khi n hoàn toàn b ng th y l c ho t đ ng b i s bi n ở ự ế ằ ộ ố ề ổ ộ ở ộ đ i m t cách c khí t c đ c a xe thành áp su t ly tâm và đ m ồ ướ b m ga thành áp su t b m ga r i dùng các áp su t th y l c này ể ề đ đi u khi n ho t đ ng c a các ly h p và phanh trong c m bánh ể răng hành tinh, do đó đi u khi n th i đi m lên xu ng s . Nó đ c ể ọ g i là ph
ờ ủ ự ề ề ươ ể ng pháp đi u khi n th y l c.
(cid:0) H p s đi u khi n đi n t
ể ộ ố ề ế ả
ệ ử ế
ECT, các c m bi n phát hi n t c đ xe ệ ể ệ ử ạ ộ ề
ệ
ể ố ủ ự ể ể ờ ệ ố ộ ệ ộ ở ướ ử ề ộ và đ m b m ga bi n chúng thành tín hi u đi n và g i v b ề ể (ECU). ECU sau đó đi u khi n ho t đ ng các đi u khi n đi n t ơ ở ữ ợ ly h p, phanh trên c s nh ng tín hi u này thông qua các van và ề ậ ệ ố h th ng th y l c. Vì v y đi u khi n th i đi m chuy n s .
o Lo i đi u khi n đi n t
ạ ề ủ ự ạ
ể ử ụ ệ ử ế ợ k t h p th y l c: Lo i này s d ng ề ệ ộ ố ể ECU – ECT đ đi u kh n h p s thông qua các tín hi u đi u khi n đi n t ể ể ề ệ ử .
S đ tín hi u đi u khi n: Tín hi u đi n c a các c m
ệ ủ ể ệ ả ề
ơ ồ ế ệ ế ố ộ ả ế ả ị bi n (c m bi n t c đ , c m bi n v trí chân ga, …) và tín
(cid:0) ạ ệ ủ ự ừ ướ b m ga
(cid:0) (cid:0) ế ướ ECT –
bàn đ p ga (qua cáp chân ga ơ (cid:0) ộ ECU đ ng c ố (cid:0) ộ các c n sang s b bánh răng
10
hi u th y l c t ị c m bi n v trí b m ga) ệ ừ (cid:0) ầ ộ ế ả ECU (cid:0) van đi n t hành tinh và b bi n mô.
ớ ố SVTH: Đ i Xuân Qu c
ế ế Thi ọ t k môn h c
ề ử ụ ạ
o Lo i đi u khi n hoàn toàn th y l c: Lo i này s d ng cáp đi u khi n đ đi u khi n
ủ ự ệ ử ề ể ề ệ ể ể
ạ ể ướ b m ga và các tín hi u đi n t ộ ố ự ộ h p s t đ ng.
(cid:0) ơ ồ ệ ể ạ ề S đ tín hi u đi u khi n: Bàn đ p ga cáp dây ga (cid:0)
(cid:0) (cid:0) van b m ga, van ly tâm van sang s ố (cid:0)
o H p s đi u khi n b ng đi n t
ộ ế ướ ướ cáp b m ga ề ộ b truy n bánh răng hành tinh và b bi n mô.
ể ằ ể ố ủ ự đ ng chuy n s theo tín hi u đi u khi n c a ECU.
ệ ừ ế ừ ề ị ệ ử ử ụ ấ : S d ng áp su t th y l c ể ủ ệ ề ơ ủ ộ ạ theo tình tr ng c a đ ng c ể đó đi u khi n áp
ủ ấ ầ ủ ự ộ ố ề ể ự ộ đ t ể ề ECU đi u khi n các van đi n t ộ ả và c a xe do các b c m bi n xác đ nh, t su t d u th y l c.
ệ ơ ồ ệ ừ ế ả các c m bi n và
(cid:0) ừ ộ ề ề S đ tín hi u đi u khi n: Tín hi u t ộ ơ t ECU đ ng c và ECT tín
ể ủ ự (cid:0) ể b đi u khi n th y l c ệ ế ộ ế ệ ừ (cid:0) b bi n mô và các bánh
11
ệ hi u đi n đ n các van đi n t răng hành tinh.
ớ ố SVTH: Đ i Xuân Qu c
ế ế Thi ọ t k môn h c
ấ ố ạ ề 3.3 Phân lo i theo c p s truy n
ề ệ ạ
ộ ố ạ ấ Có nhi u lo i h p s t ấ ố c p s , m t s lo i xe đ ấ ụ ạ ộ ố ự ộ đ ng, hi n nay thông d ng nh t là lo i 4, 5, 6 ị ộ ố ự ộ ượ đ ng 8, 9 c p. c trang b h p s t
3.4 Phân lo i theo cách b trí trên xe
ạ ố
(cid:0) ơ ặ ướ
ộ ế ế ọ ạ ạ ượ Lo i FF (Front – Front: đ ng c đ t tr Lo i này đ t k g n do chúng đ c thi ủ ộ ướ ầ c – c u tr c ch đ ng): ơ ộ ở ượ ố khoang đ ng c . c b trí
(cid:0) ạ ơ ặ ướ ủ ộ
ộ ố ề ự ộ ạ ầ c – c u sau ch đ ng): Lo i ắ ở bên ngoài nên nó dài
Lo i ER (Front – Rear: đ ng c đ t tr này có b truy n l c cu i cùng (vi sai) l p h n.ơ
4. Ch c năng c a h p s t
ủ ộ ố ự ộ ứ đ ng
ề ơ ả ộ ố ự ộ
ứ ơ đ ng có ch c năng nh m t h p s th ể ư ộ ộ ố ườ ề ệ
ả ắ ườ
ề ự ọ ỉ ố ộ ố ự ộ ố
ầ đ ng t ạ ủ ệ ầ ng. Tuy ộ ố đ ng cho phép đ n gi n hóa vi c đi u khi n h p s , quá ấ ừ ộ đ ng ng truy n công su t t ớ ợ ề ch n t s truy n phù h p v i ư ố ệ ử ụ ề i
ấ ộ V c b n h p s t ộ ố ự ộ nhiên, h p s t ị ể ố trình chuy n s êm d u, không c n ng t đ ơ ố c xu ng khi sang s . H p s t ạ ộ ề đi u ki n ho t đ ng c a ô tô, do đó t o đi u ki n s d ng g n nh t ơ ư u công su t đ ng c .
12
ộ ố ự ộ ơ ả ữ H p s t ứ đ ng có nh ng ch c năng c b n sau:
ố ớ SVTH: Đ i Xuân Qu c
ế ế Thi ọ t k môn h c
(cid:0) ấ ỉ ố ắ ừ ề ằ
ể ả ợ
ổ ớ ấ ủ ộ ơ ế ổ ủ ộ ố ậ ụ ợ ạ T o ra các c p t s truy n phù h p nh m thay đ i momen xo n t ộ đ ng c đ n các bánh xe ch đ ng đ phù h p v i momen c n luôn ằ thay đ i và nh m t n d ng t ơ i đa công su t c a đ ng c .
(cid:0) Giúp xe thay đ i chi u chuy n đ ng.
ề ể ổ ộ
(cid:0) Đ m b o cho xe d ng t
ừ ả ả ạ ầ ắ ỗ ặ ợ i ch mà không c n t t máy ho c tách ly h p.
ứ đ ng đi u khi n đi n t (ECT) còn có các ch c năng
ệ ử ệ ố ề ả
ạ ộ ch đ d phòng, cho phép xe ti p t c ho t đ ng
5.
ế ụ ằ ộ ờ ộ ố ự ộ ể Ngoài ra, h p s t ế ẽ ư ỏ an toàn. N u có h h ng x y ra trong h th ng khi đang lái xe, ECT s ở ế ộ ở ế ộ ự ạ ộ ho t đ ng ch đ ể ướ ượ ị đã đ ắ c trong m t th i gian ng n nh m tránh nguy hi m. c đ nh tr
5.1
Ư ượ ể u, nh ủ ộ ố c đi m c a h p s hành tinh
Ư ể u đi m:
(cid:0) Gi m m t m i cho lái xe b ng cách lo i b các thao tác c t ly h p và
ạ ỏ ắ ỏ ợ ệ
ả ườ ằ ể ố ả ng xuyên ph i chuy n s . th
(cid:0) Chuy n s liên t c không c t dòng l c t
ể ố ự ừ ộ ụ ắ ơ đ ng c .
(cid:0) ờ ạ ụ ụ ồ ơ ờ
ớ ứ ấ
ng kính ụ ự ướ ề ự Th i h n ph c v dài h n, l c truy n đ ng th i qua m t s c p bánh ỏ răng ăn kh p, ng su t trên răng nh . Ăn kh p trong nên đ ả ớ ớ vòng tròn ăn kh p l n. Có kh năng t ộ ố ặ ườ ng tr c. ớ t tiêu l c h ự ệ tri
(cid:0) Gi m đ n khi làm vi c.
ộ ồ ệ ả
(cid:0) Kích th
ướ ỏ ọ c nh g n.
ấ ệ ệ ượ
(cid:0) Hi u su t làm vi c cao, vì các dòng năng l ủ ế ể
ể ể ộ
ng ch y u là do chuy n đ ng t ủ ng có th là song song, ươ ng ế ị ị ả ộ ượ ng c a chuy n đ ng theo, khâu quy t đ nh
ma sát sinh ra tiêu hao năng l ưở ố đ i còn không ch u nh h ơ ồ ố ươ ọ là ch n ph ng án s đ b trí.
(cid:0) Cho t
ỷ ố ư ề ướ ớ s truy n cao, nh ng kích th c không l n.
5.2 Nh
ượ ể c đi m:
(cid:0) Công ngh ch t o đòi h i chính xác cao: tr c l ng, bánh răng ăn kh p ớ
ệ ế ạ ụ ồ ỏ
13
ề ị nhi u v trí.
ớ ố SVTH: Đ i Xuân Qu c
ế ế Thi ọ t k môn h c
(cid:0) K t c u ph c t p, nhi u c m l ng, tr c l ng phanh, ly h p khóa. ồ
ề ụ ụ ồ ứ ạ ế ấ ợ
(cid:0) ự ớ L c ly tâm trên các bánh răng hành tinh l n.
ế ấ ổ ợ
(cid:0) N u dùng nhi u ly h p và phanh có th nâng cao t n hao công su t khi ẽ ầ ể c đi m này s d n kh c ph c ệ ế ạ
ề ệ ụ ắ
14
ấ ẽ ả ọ ố ư ơ ồ ơ ấ ể ể ượ i u s đ c c u và công ngh ch t o máy phát tri n. ể ố chuy n s , hi u su t s gi m. Các nh khi ch n t
ớ ố SVTH: Đ i Xuân Qu c
Thiết kế môn học
Ộ Ố Ấ Ạ Ệ C U T O VÀ NGUYÊN LÝ LÀM VI C H P S HÀNH TINH
ộ
ặ ờ
ạ ề (cid:0) Các bánh răng trong b truy n bánh răng hành tinh có 3 lo i: ầ bánh răng bao, bánh răng hành tinh, bánh răng m t tr i và c n d n.ẫ
ẫ
ầ
ủ
ố ớ ụ
ỗ
ố ớ
ặ ờ
ố
(cid:0) C n d n n i v i tr c trung tâm c a m i bánh răng hành tinh ớ ộ và làm cho các bánh răng hành tinh xoay chung quanh. V i b ể các bánh răng n i v i nhau ki u này thì các bánh răng hành ư tinh gi ng nh các hành tinh quay xung quanh m t tr i, và do ượ ọ c g i là các bánh răng hành tinh. đó chúng đ
ườ
ượ
ớ
(cid:0) Thông th
ố ợ c ph i h p v i
ề ề
ng nhi u bánh răng hành tinh đ ộ nhau trong b truy n bánh răng hành tinh.
15
Ộ Ố Ủ Ấ Ạ . I. C U T O C A H P S HÀNH TINH
ạ ỳ SVTH: Ph m Văn Qu nh
Thiết kế môn học
ầ
ầ (cid:0) B ng cách thay đ i v trí đ u vào, đ u ra và các ph n t ả
ổ ị ố
ố ự ế
ể ả
ề
ầ ử ố ằ c ố ị đ nh ta có th gi m t c, đ o chi u, n i tr c ti p và tăng t c.
Ộ Ố Ủ Ậ II. NGUYÊN LÝ V N HÀNH C A H P S HÀNH TINH.
ề
ả
. 1. Đ o chi u
ầ
Đ u vào: bánh răng bao
ầ
ẫ
ầ
Đ u ra: c n d n
ố ị
ặ ờ C đ nh: bánh răng m t tr i
ỉ
ặ ờ ị ố ị Khi bánh răng m t tr i b c đ nh thì ch có bánh răng ộ
ậ
ụ ầ hành tinh quay và v n đ ng chung quanh. Do đó tr c đ u
16
ạ ỳ SVTH: Ph m Văn Qu nh
ỉ ả
ể
ằ
ố ộ ủ
ộ
ủ ỉ
ủ
ớ
ớ ụ ầ ra ch gi m t c đ so v i tr c đ u vào b ng chuy n ộ đ ng quay c a bánh răng hành tinh. Đ dài c a mũi tên ỉ ố ộ ề ộ ch t c đ quay và chi u r ng c a mũi tên ch momen. ố ộ Mũi tên càng dài thì t c đ quay càng l n và mũi tên càng ớ ộ r ng thì momen càng l n.
Thiết kế môn học
ố
ả 2. Gi m t c.
ầ
Đ u vào: bánh răng bao
ầ
ẫ
ầ
Đ u ra: c n d n
ố ị
ặ ờ C đ nh: bánh răng m t tr i
ặ ờ ố ị
ỉ
ộ
ụ ầ ể
ậ ố ộ
ớ ụ ầ
ằ
ộ
ỉ ả ủ
ủ
ộ
ề ộ
ỉ
Khi bánh răng m t tr i c đ nh thì ch có bánh răng hành tinh quay và v n đ ng chung quanh. Do đó tr c đ u ra ch gi m t c đ so v i tr c đ u vào b ng chuy n đ ng ỉ quay c a các bánh răng hành tinh. Đ dài c a mũi tên ch ủ ố ộ t c đ quay và chi u r ng c a mũi tên ch momen. Mũi
17
ạ ỳ SVTH: Ph m Văn Qu nh
ố ộ
ớ
ớ
tên càng dài thì t c đ quay càng l n và mũi tên càng ộ r ng thì momen càng l n.
Thiết kế môn học
ố ự ế
ề
ẳ
3. N i tr c ti p (truy n th ng).
ặ ờ
ầ
Đ u vào: bánh răng m t tr i, bánh răng bao
ầ
ầ
ẫ
Đ u ra: c n d n
ặ ờ
Do bánh răng bao và bánh răng m t tr i quay cùng nhau ầ
ộ ố ộ
ẫ
ớ
ố ớ v i cùng m t t c đ nên c n d n cũng quay v i cùng t c ộ đ đó.
18
ạ ỳ SVTH: Ph m Văn Qu nh
4. Tăng t c.ố
ầ
ầ
ẫ
Đ u vào: c n d n
ầ
Đ u ra: bánh răng bao
ố ị
ặ ờ C đ nh: bánh răng m t tr i
ồ
ẫ
ầ
ồ
ể
ộ
ồ
ồ
ề ơ ở ố
ề Khi c n d n quay theo chi u kim đ ng h thì bánh răng ặ ờ hành tinh chuy n đ ng xung quanh bánh răng m t tr i ố theo chi u kim đ ng h . Do đó bánh răng bao tăng t c ặ trên c s s răng trên bánh răng bao và bánh răng m t tr i.ờ
19
Thiết kế môn học
ạ ỳ SVTH: Ph m Văn Qu nh
5. Các phanh (B1, B2, B3).
ạ
ượ Các phanh này đ ồ
ể ề
ể
ả
ả ượ
ể
ề
ầ ử c chia làm 2 lo i theo ki u ph n t ướ c dùng cho phanh B1 và ki u nhi u đĩa
t. ướ t
ộ ố ộ ố ự ượ ử ụ
ệ ố
ướ
ề
c s d ng cho
t còn đ
ố ị ể c đ nh phanh g m có: ki u d i và ki u nhi u đĩa ể Ki u d i đ cho phanh B2, B3. Ngoài ra trong m t s h p s t ộ đ ng, h th ng nhi u đĩa phanh B1.
ấ
Thiết kế môn học
ả
ượ
ả d i phanh đ
ố
c qu n vòng lên ộ ầ ủ ả ng kính ngoài c a tr ng phanh. M t đ u c a d i
ể Phanh ki u d i B1: ủ ặ
ố
ẩ
ớ
ủ ự
ằ
ượ ế ộ ộ
ờ ệ
ấ ẩ
ể ể
ầ
ườ đ ỏ ộ ố ằ phanh đ c hãm ch t vào v h p s b ng 1 ch t, còn ầ ầ đ u kia ti p xúc v i piston phanh qua c n đ y piston ể chuy n đ ng b ng áp su t th y l c. Piston phanh có th chuy n đ ng trên c n đ y piston nh vi c nén các lò xo.
20
ạ ỳ SVTH: Ph m Văn Qu nh
ấ ạ
ả
Hình 5.1 c u t o d i phanh B1
ấ
ủ ự
ầ
ẩ
ể
ớ ủ ả ủ ả
ườ
ố
ể
ề
ặ
ể ộ Khi áp su t th y l c tác đ ng lên piston thì piston chuy n ộ đ ng sang trái trong xilanh và nén các lò xo. C n đ y ộ ẩ piston chuy n đ ng sang bên trái cùng v i piston và đ y ị ố ầ ộ ầ ủ ả m t đ u c a d i phanh. Do đ u kia c a d i phanh b c ả ỏ ộ ố ị ng kính c a d i phanh gi m đ nh vào v h p s nên đ ố ế ả t vào tr ng làm cho nó không xu ng và d i phanh xi ể ượ ộ ự ờ ạ ộ chuy n đ ng đ c. T i th i đi m này, sinh ra m t l c ố ữ ả ố ớ ma sát l n gi a d i phanh và tr ng phanh làm cho tr ng ầ ử ủ ộ ộ phanh ho c m t ph n t c a b truy n bánh răng hành ượ ộ ể ể tinh không th chuy n đ ng đ
c.
ỏ
ấ ượ ẫ ự ủ
ị ẩ c d n ra kh i xilanh thì piston b đ y ố
c d i
ượ ả ứ
ể ả
ậ
ả ự ừ ố ế ố
ầ Khi d u áp su t đ ượ ạ c l i do l c c a lò xo ngoài và tr ng đ ng ể ả phanh nh ra. Ngoài ra, lò xo trong có hai ch c năng: đ ấ h p thu ph n l c t tr ng phanh và đ gi m va đ p sinh ả t tr ng phanh. ra khi d i phanh xi
21
Thiết kế môn học
ạ ỳ SVTH: Ph m Văn Qu nh
ạ ộ
ơ ồ
ủ
ả
Hình 5.2 s đ nguyên lý ho t đ ng c a phanh d i B1
Thiết kế môn học
ề
ướ
ể Phanh ki u nhi u đĩa
t (B2, B3):
ấ ạ
ề
ả
ướ
Hình 5.3 c u t o phanh d i nhi u đĩa
t B2, B3
22
ạ ỳ SVTH: Ph m Văn Qu nh
ớ
ộ
ạ ộ
Phanh B2 ho t đ ng thông qua kh p m t chi u s 1
ặ ờ ướ
ồ
ề
ủ
ế ế
t k sao cho khi quay ng
c thi ồ
ẽ ị
ư
ụ
ự
ể
ồ
ồ
ầ
ộ ụ
ầ
c b trí li n m t c m và
B3 và c n d n sau đ
ề ố ể c và đ ngăn không cho các bánh răng m t tr i tr ồ ượ c chi u kim đ ng h . Các đĩa ma sát sau quay ng ớ ằ ượ c gài b ng then hoa vào vòng lăn ngoài c a kh p đ ỏ ượ ố ị ề ố ộ c c đ nh vào v m t chi u s 1 và các đĩa thép đ ề ố ộ ớ ủ ộ ố h p s . Vòng lăn trong c a kh p m t chi u s 1 ượ ề ượ đ c chi u kim ề ồ đ ng h thì nó s b khóa, nh ng khi quay theo chi u ủ do. M c đích c a kim đ ng h thì nó có th xoay t ẫ phanh B3 là ngăn không cho c n d n sau quay. Moay ề ượ ố ẫ ơ quay cùng nhau.
ạ ộ
ơ ồ
ủ
ề
Hình 5.4 s đ nguyên lý ho t đ ng c a phanh nhi u đĩa
ướ t
ấ
ủ ự
ẽ ị
ể
ớ
ỗ
ộ ự ế
ầ
ả ỏ ộ ố
ấ ượ ả
ộ Khi áp su t th y l c tác đ ng piston s d ch chuy n ạ ế và ép các đĩa thép ma sát ti p xúc v i nhau. Do đó t o ữ ớ nên m t l c ma sát l n gi a m i đĩa thép và đĩa ma ặ ặ ờ ị ẫ sát. K t qu là c n d n ho c bánh răng m t tr i b ầ c x ra khóa vào v h p s . Khi d u có áp su t đ
23
Thiết kế môn học
ạ ỳ SVTH: Ph m Văn Qu nh
ị
ỏ
ả
ầ ủ
ồ ẩ ố ượ ể
ề ị kh i xilanh thì piston b lò xo ph n h i đ y v v trí ả ng các đĩa ban đ u c a nó và làm nh phanh. S l ộ ố ự ma sát và đĩa thép khác nhau tùy theo ki u h p s t đ ng.ộ
Thiết kế môn học
ợ
6. Ly h p (C1 và C2)
ợ ấ ạ Hình 6.1 c u t o ly h p
ợ
ợ
ố C1 và C2 là các ly h p n i và ng t công su t. Ly h p
ể
ạ ộ
ấ ắ ấ ừ ộ ế b bi n mô c qua tr c s c p. Các đĩa ma
ề ướ ượ ố
ủ
ẳ
ề
ớ
ủ
ề
C1 ho t đ ng đ truy n công su t t ụ ơ ấ ế đ n bánh răng bao tr ợ ẽ ớ c b trí xen k v i nhau. Ly h p sát và đĩa thép đ ề ấ ừ ụ ơ ấ ớ tr c s c p t C2 truy n công su t t i tang c a ly ặ ờ ề ợ h p truy n th ng (bánh răng m t tr i). Các đĩa ma sát ơ ủ ượ ắ ợ ớ ằ c l p b ng then v i moay đ c a ly h p truy n ằ ượ ắ ẳ c l p b ng then v i tang th ng còn các đĩa thép đ ẳ ợ ố tr ng c a ly h p truy n th ng.
ấ
ả
ầ
ủ
ộ
ộ
ự
ế
ớ
ớ
Khi d u có áp su t ch y vào trong piston xilanh, nó ề ẽ ẩ s đ y viên bi van c a piston đóng kín van m t chi u và làm piston di đ ng trong xilanh và ép các đĩa thép ti p xúc v i đĩa ma sát. Do l c ma sát l n nên các đĩa
24
ạ ỳ SVTH: Ph m Văn Qu nh
ẫ
ố ộ
c ăn kh p, tr c s c p đ ấ ừ ụ ơ ấ
ớ
ề ớ
ị ẫ thép d n và đĩa ma sát b d n quay cùng t c đ . Có ụ ơ ấ ượ ố ớ ợ ượ c n i nghĩa là ly h p đ ượ v i bánh răng bao và công su t t c tr c s c p đ i bánh răng bao. truy n t
ầ
ấ ượ ả
ờ
ố ề
ả ộ
ụ
Khi d u áp su t đ ề ờ ự ượ ả
ỏ ầ ề
ộ
ấ ầ c x thì áp su t d u trong xilanh gi m xu ng. Đi u này cho phép viên bi r i kh i van m t chi u nh l c ly tâm tác d ng lên nó và d u c x ra ngoài qua van m t chi u. trong xilanh đ
ạ ộ
ơ ồ
ủ
ả
ợ
ớ
ớ
Hình 6.2 s đ ho t đ ng c a ly h p C1 khi ăn kh p và nh kh p.
Thiết kế môn học
ộ
ớ
ề
7. Kh p m t chi u (F1 và F2)
25
ạ ỳ SVTH: Ph m Văn Qu nh
ấ ạ
ề
ộ
ớ Hình 7.1 c u t o kh p m t chi u F1 và F2
ộ
ề
c thi
ế ế t k
ế
ự
ư
ấ
ộ
ệ ể
ả
ợ
ể ộ
ớ
ặ ờ ướ
ượ
ề
ồ
ồ
ượ Khi b truy n bánh răng hành tinh đ ể ố ậ ế mà không tính đ n va đ p khi chuy n s thì B2, F1 ệ ầ t. Nh ng r t khó th c hi n và F2 là không c n thi ấ ờ ủ ự vi c áp su t th y l c tác đ ng lên phanh đúng th i ấ ủ ự ậ đi m áp su t th y l c v n hành đ nh ly h p. Do ề ố ộ đó kh p m t chi u s 1 (F1) tác đ ng qua phanh B2 ể đ ngăn không cho bánh răng m t tr i tr c và sau quay ng
c chi u kim đ ng h .
ớ
ộ
ẫ
ầ
ồ
ồ
ỏ ộ ố
ả
ả
ề ố Kh p m t chi u s 2 (F2) ngăn không cho c n d n ề ượ c chi u kim đ ng h . Vòng lăn ngoài sau quay ng ượ ố ị ứ ớ ủ c c đ nh vào v h p s . Ch c c a kh p F2 đ ể ố ề ộ ớ ủ năng c a kh p m t chi u là đ m b o chuy n s ượ c êm. đ
ẽ ả
ạ ộ
ủ
ỗ
ướ
i đây s gi
i thích cho chúng ta ho t đ ng c a m i
ả ữ Nh ng hình nh d ơ ồ ố ằ s b ng s đ nguyên lý.
26
Thiết kế môn học
ạ ỳ SVTH: Ph m Văn Qu nh
Thiết kế môn học
ủ ộ
ề
ụ ơ ấ ướ
ề
ồ
ồ
ờ
(1) tr c s c p làm quay bánh răng bao c a b truy n hành tinh tr
c theo chi u kim đ ng h nh C1
(cid:0)
ủ ộ
ề
c quay và
ướ ặ ờ
ộ ề
ồ
(2) bánh răng hành tinh c a b truy n hành tinh tr chuy n đ ng xung quanh làm cho bánh răng m t tr i quay ng
ể ồ ượ c chi u kim đ ng h .
(cid:0)
ượ
ầ
ẫ
ề
ề
ồ
ồ
ề
ố c F2 c (3) trong bánh răng hành tinh sau, c n d n sau đ ủ ộ ặ ờ ị đ nh, nên bánh răng m t tr i làm cho bánh răng bao c a b truy n hành tinh sau quay theo chi u kim đ ng h thông qua ủ ộ bánh răng hành tinh c a b truy n hành tinh sau.
(cid:0)
ầ
ẫ
ủ ộ c và bánh răng bao c a b truy n hành tinh ề
ướ ụ
ứ ấ
ề ồ
(4) c n d n tr ồ sau làm cho tr c th c p quay theo chi u kim đ ng h .
27
(cid:0)
ạ ỳ SVTH: Ph m Văn Qu nh
Thiết kế môn học
ủ ộ
ề
ụ ơ ấ ướ
ề
ồ
ờ
ồ
(1) tr c s c p làm quay bánh răng bao c a b truy n hành tinh tr
c theo chi u kim đ ng h nh C1
(cid:0)
ặ ờ ị
ố ị
ấ
ề ớ ộ
ượ
(2) do bánh răng m t tr i b B2 và F1 c đ nh nên công su t ề không đ
i b truy n hành tinh sau.
c truy n t
(cid:0)
ẫ
ướ
ứ ấ
ụ
ề
c làm cho tr c th c p quay theo chi u kim
ầ (3) c n d n tr ồ ồ đ ng h .
28
(cid:0)
ạ ỳ SVTH: Ph m Văn Qu nh
Thiết kế môn học
ủ ộ
ề
ụ ơ ấ ướ
ề
ồ
ờ
ờ ề
ặ ờ
ồ
ồ
(1) tr c s c p làm quay bánh răng bao c a b truy n hành ồ ồ tinh tr c theo chi u kim đ ng h nh C1 và đ ng th i ờ làm quay bánh răng m t tr i theo chi u kim đ ng h nh C2
(cid:0)
ề
ủ ộ
ướ
c và bánh
ặ ờ
ớ
ộ ố ộ ớ ướ ớ ụ
ố ộ ứ i tr c th
ấ ượ ẫ ừ ầ c d n t
ẫ c n d n phía tr
c t
(2) do bánh răng bao c a b truy n hành tinh tr ộ răng m t tr i quay v i nhau cùng m t t c đ nên toàn b ề truy n bánh răng hành tinh cũng quay v i cùng t c đ và công su t đ c p.ấ
29
(cid:0)
ạ ỳ SVTH: Ph m Văn Qu nh
Thiết kế môn học
ặ ờ
ề
ụ ơ ấ ồ ồ
ờ
(1) tr c s c p làm quay bánh răng m t tr i theo chi u kim đ ng h nh C2.
(cid:0)
ề
ẫ
ầ
ề
ứ ấ ượ
ụ
c
ượ ủ ộ ượ
ề ề ề
ị ở ộ b truy n bánh răng hành tinh sau do c n d n sau b (2) ủ ộ ố ị B3 c đ nh nên bánh răng bao c a b truy n hành tinh sau ồ ồ c chi u kim đ ng h thông qua bánh răng hành quay ng tinh c a b truy n hành tinh sau, và tr c th c p đ ồ quay ng
ồ c chi u kim đ ng h .
30
(cid:0)
ạ ỳ SVTH: Ph m Văn Qu nh
Thiết kế môn học
Ộ Ố Ả Ể Ệ Ủ CÁC KH NĂNG LÀM VI C C A H P S HÀNH TINH KI U
Ộ Ậ WILSON Đ C L P
a. Kh năng làm vi c c a c c u hành tinh
ệ ủ ơ ấ ả
ơ ấ ầ ử C c u hành tinh Wilson có ba ph n t ặ ờ : M – bánh răng m t tr i, N – bánh răng
ẫ ầ ạ ượ ữ ế ngo i luân, G – c n d n. Bánh răng hành tinh H đ c coi là khâu liên k t gi a M và
ọ ủ ầ ử ầ ộ ộ ộ ố ủ ộ N. theo phân tích đ ng h c c a h p s , chúng c n có m t ph n t ch đ ng và
ộ ị ộ ậ ượ ể ậ ộ ỉ ố ơ ấ ể ề m t b đ ng. Do v y, đ nh n đ ị c m t t s truy n xác đ nh, c c u có th có hai
ả kh năng sau:
Khoá m t ph n t
ầ ử ớ ỏ ộ ố ộ v i v h p s
Khoá hai ph n t
ầ ử ớ v i nhau.
ố ộ ế ề ả ả ổ ị ụ C hai kh năng đ u cho phép: n u tr c vào có t c đ quay n đ nh thì t c đ ố ộ
ẽ ổ ụ ủ ị góc c a tr c ra s n đ nh.
ể CCHT ki u Wilson.
ặ ờ ạ M Bánh răng m t tr i; N Bánh răng ngo i luân; H Bánh răng hành tinh;
ẫ ầ G C n d n.
ử ụ ủ ể ả ượ ơ ấ Kh năng s d ng c a c c u hành tinh ki u Wilson đ c trình bày d ướ i
31
ỉ ố ữ ố ơ ồ ạ ụ ả ạ d ng s đ tr ng thái trong b ng. Trong đó t s gi a s vòng quay trên tr c ch ủ
ơ ễ SVTH: Nguy n Hoài S n
Thiết kế môn học
ề ủ ơ ấ ụ ị ộ ỉ ố ố ộ đ ng chia cho s vòng quay trên tr c b đ ng là t s truy n c a c c u hành tinh ở
ạ tr ng thái đang xét.
ấ ơ ấ ầ ử ể ả ạ Trong b ng cho ta th y c c u Wilson có th có 7 tr ng thái. Ph n t ế liên k t
ượ ầ ử ố ớ ỏ ầ ử ớ ữ ể ế ặ đ c hi u là ph n t n i v i v ho c liên k t gi a hai ph n t v i nhau. T s ỉ ố
ề ượ ứ truy n đ c tính theo công th c:
.
ủ ộ ị ộ , : Mô men bánh b đ ng, ch đ ng.
ủ ộ ị ộ ủ ố : S vòng quay c a bánh ch đ ng và b đ ng
ủ ụ ể ệ ả ứ ơ ồ S đ các kh năng làm vi c và ng d ng c a CCHT ki u Wilson.
Công
Tr
ạ ng thái th cứ tính tỉ ử ụ S d ng
khâu S đơ ồ
số truy nề b tríố Kho ngả Số
PA Vào Ra Khoá i cho
phép
Số
M G 2,5
ch mậ
Số 0,5
32
G M N 4
ơ ễ SVTH: Nguy n Hoài S n
Thiết kế môn học
0,7
Số
truy nề 5 G N M 0,6(cid:0) 0,8 nhanh
OD Số
6 N G M 1
ch mậ
Số
ớ 7 Khoá hai khâu v i nhau 1 1 truy nề
th ngẳ
ề ủ ơ ấ ử ụ ỉ ố ứ ả ớ Kh năng s d ng t s truy n c a c c u hành tinh v i ch c năng là h p s ộ ố
ế ấ ụ ệ ộ ớ ạ ệ ủ ộ ơ ề trên ôtô ph thu c đi u ki n k t c u và gi ộ i h n làm vi c c a đ ng c . Trong h p
ụ ồ ế ấ ử ụ ể ườ ư ặ ố s ôtô, m c dù đã s d ng k t c u tr c l ng nh ng cũng không th th ng xuyên
ổ ụ ủ ộ ị ộ ạ ệ ủ ơ ấ ậ thay đ i tr c ch đ ng và b đ ng. Vì v y trong 7 tr ng thái làm vi c c a c c u
ể ử ụ ượ ộ ố ạ ỉ hành tinh Wilson ch có th s d ng đ c m t s tr ng thái sau:
(cid:0) ạ ố ớ ề ấ ậ ố ể 1. Tr ng thái 1 có th là s 1 v i i = 2,5 5,0 (s truy n r t ch m)
2. Tr ng thái 6 có th là s 2 v i i = 1,0
ể ạ ố ớ ề ậ ố (cid:0) 2,0 (s truy n ch m)
3. Tr ng thái 7 có th là s 3 v i i = 1 (s truy n th ng)
ể ề ạ ẳ ố ớ ố
4. Tr ng thái 5 (hình 34) có th là s 4 v i i = 0,6
ể ạ ố ớ ề ố (cid:0) 0,8 (s truy n tăng
OD)
5. Tr ng thái 3 (hình 35) có th là s lùi i = (4,0
33
ể ạ ố ố (cid:0) 1,5) (s lùi)
ơ ễ SVTH: Nguy n Hoài S n
Thiết kế môn học
0) là tr ng thái có ph n t
ạ ầ ử ị ộ ủ ộ ư ạ Tr ng thái 0 (M ầ b đ ng, ch đ ng, nh ng các ph n
ử ụ ị ộ ỉ ả Ở ạ t khác ch quay không, có tr c b đ ng quay không t tr ng thái này bánh răng i.
ụ ề ầ ử ủ ệ ố ộ ủ ộ hành tinh làm nhi m v đi u hoà t c đ quay c a các ph n t ch đ ng và b ị
0 và
ộ ự ượ ế ộ ể ạ ộ đ ng, m t khâu khác quay t ậ do, vì v y nó đ c dùng đ t o nên ch đ M
34
ậ ủ ộ ố ể ẩ ử ụ ạ ỹ dùng đ ch n đoán tr ng thái k thu t c a h p s trong s d ng.
ơ ễ SVTH: Nguy n Hoài S n
Thiết kế môn học
(cid:0) Tr ng thái 1 có th là s 1 (hình 31) v i i = 2.5
(cid:0) ố ớ ể ạ ố ề ấ 5.0 (s truy n r t
ch m)ậ
ơ ồ ố Hình 3 – 1: S đ gài s 1.
ủ ộ ị ộ ầ ầ ầ ẫ ờ ặ Thành ph n ch đ ng là bánh răng m t tr i M, ph n b đ ng là c n d n G,
ạ ượ ố ị ạ ượ ề bánh răng ngo i luân đ ỉ ố c c đ nh. T s truy n đ t đ ả c trong kho ng 2.5 ÷ 5.0,
ệ ở ế ộ ả ố ớ ỉ ố ề ớ ơ ấ c c u hành tinh làm vi c ch đ gi m t c v i t s truy n l n.
(cid:0) Tr ng thái 6 (hình 32) có th là s 2 v i i = 1.0
35
(cid:0) ớ ố ể ạ ố ề ậ 2.0 (s truy n ch m)
ơ ễ SVTH: Nguy n Hoài S n
Thiết kế môn học
ơ ồ ố Hình 3 – 2 : S đ gài s 2.
ủ ộ ị ộ ầ ạ ẫ ầ Thành ph n ch đ ng là bánh răng ngo i luân N, b đ ng là c n d n G, bánh
ế ỉ ố ặ ờ ơ ấ ằ ệ ề răng m t tr i M là khoá liên k t. t s truy n b ng 1 ÷ 2, c c u hành tinh làm vi c
ở ế ộ ả ố ớ ỉ ố ề ỏ ch đ gi m t c v i t s truy n nh .
(cid:0) Tr ng thái 7 có th là s 3 v i i = 1 (s truy n th ng)
ố ớ ố ề ể ạ ẳ
36
ơ ồ ố Hình 3 – 3: S đ gài s 3
ơ ễ SVTH: Nguy n Hoài S n
Thiết kế môn học
Ở ế ộ ệ ầ ặ ờ ị ch đ làm vi c này, 2 trong 3 khâu b khoá. Đ u vào là bánh răng m t tr i
ề ạ ẫ ầ ố ộ ẳ ầ M và bánh răng ngo i luân N, đ u ra là c n d n G. Mômen và t c đ truy n th ng
ừ ụ ơ ấ ỉ ố ụ ề ằ t ứ ấ tr c s c p ra tr c th c p, t s truy n b ng 1.
(cid:0) Tr ng thái 5 (hình 34) có th là s 4 v i i = 0,6
ớ ố ể ạ ố ề (cid:0) 0,8 (s truy n tăng
OD)
ơ ố ộ ầ ố ộ ầ ố ộ ự ệ ớ S tăng t c đ là t c đ đ u ra l n h n t c đ đ u vào. Vi c làm tăng t c đ ố ộ
ượ ạ ớ ấ ủ ộ ủ ộ ẫ ầ ậ ả ộ ố ề là đi u ng i v i tính ch t c a h p gi m t c. B ph n ch đ ng là c n d n G, c l
ế ạ ặ ờ ị ộ b đ ng là bánh răng ngo i luân N, khoá liên k t là bánh răng m t tr i M, thì ta
(cid:0) ượ ỉ ố ề ằ đ c t s truy n b ng i = 0.6 0.8.
37
ơ ồ ố Hình 3 – 4: S đ gài s 4.
ơ ễ SVTH: Nguy n Hoài S n
Thiết kế môn học
(cid:0) ố ể ạ Tr ng thái 3 (hình 35) có th là s lùi i = (4.0 (cid:0) 1.5) (s lùi R) ố
ơ ồ ố Hình 3 – 5: S đ gài s lùi.
ế ầ ạ ầ Đ u vào là bánh răng hành tinh M, đ u ra là bánh răng ngo i luân N, liên k t
ứ ấ ủ ụ ề ẫ ầ ượ ề ề khâu là c n d n G. Lúc này chi u quay c a tr c th c p ng ớ c chi u v i chi u
ụ ơ ấ ề ằ ỉ ố quay tr c s c p. T s truy n b ng 1.5 ÷ 4.
ớ ệ ố ơ ở ể ề ấ ờ ươ V i h th ng đi u khi n cao c p trên c s lôgic m ph ề ng pháp đi u
ể ử ụ ệ ố ệ ử ệ ể ề ạ ể khi n s d ng trí tu nhân t o, các h th ng đi u khi n đi n t còn có th làm
ữ ệ ế ti p nh ng vi c sau:
(cid:0) Chuy n xu ng s th p t ố
ố ấ ự ộ ể ự ề ể ố ể ố ố đ ng khi xe xu ng d c đ t ộ đi u khi n t c đ ,
38
ợ ụ ế ạ ộ ơ l i d ng phanh đ ng c và h n ch mòn má phanh.
ơ ễ SVTH: Nguy n Hoài S n
Thiết kế môn học
(cid:0) ị ượ ơ ể ả ố Tăng s khi phanh và khi b tr t tr n bánh xe đ gi m mômen phanh nh ờ
ơ ộ đ ng c
(cid:0) Ngăn ch n tăng s khi xe ch y trên các đo n đ
b.
ạ ườ ặ ạ ố ườ ng vòng và đ ng vênh.
39
Ứ ủ ơ ấ ộ ố ự ộ ụ ng d ng c a c c u hành tinh trên h p s t đ ng
ơ ễ SVTH: Nguy n Hoài S n
Thiết kế môn học
ộ ố ự ộ ệ ỏ ồ Bánh răng hành tinh trên h p s t đ ng g m h bánh răng hành tinh nh và
ộ ộ ớ ươ ự ư ệ ỏ m t b bánh răng hành tinh l n t ng t ư nh h bánh răng hành tinh nh nh ng
40
ủ ệ ủ ệ ớ ơ bánh răng hành tinh c a h bánh răng l n dài h n bánh răng hành tinh c a h bánh
ơ ễ SVTH: Nguy n Hoài S n
Thiết kế môn học
ạ ỏ ượ răng nh . Bên ngoài là bánh răng bao (bánh răng ngo i luân) đ ố ớ ụ c n i v i tr c th ứ
ư ậ ố ớ ụ ứ ấ ầ ấ ủ ộ ố c p c a h p s . Nh v y ta có: ẫ 1. bánh răng bao n i v i tr c th c p; 2. c n d n
ủ ớ ộ và các bánh răng hành tinh c a nó; ặ ờ ồ 3. b bánh răng m t tr i g m bánh răng l n và
ộ ố ạ bánh răng nh ỏ t o nên h p s hành tinh.
ệ ủ ộ ố ớ ừ ố ủ ứ ả ố Kh năng làm vi c c a h p s hành tinh ng v i t ng s c a hôp s :
ạ ộ ơ ấ ở ố C c u hành tinh ho t đ ng s 1
Ở ố ặ ờ ỏ ầ ầ ậ ộ s 1, đ u vào là bánh răng m t tr i nh , đ u ra là bánh răng bao, b ph n b ị
ụ ủ ẫ ầ ặ khoá là c n d n, các bánh răng hành tinh quay quanh tr c c a nó. Bánh răng m t
ứ ề ể ấ ộ ỏ ờ ộ ộ tr i nh truy n chuy n đ ng cho b bánh răng hành tinh th nh t. B bánh răng
ứ ấ ớ ộ ứ ớ ộ hành tinh th nh t ăn kh p v i b bánh răng hành tinh th hai và b bánh răng hành
ụ ơ ấ ư ậ ủ ứ ụ ề tinh th hai làm quay bánh răng bao. Nh v y chi u c a tr c s c p và tr c th ứ
ề ủ ộ ỉ ố ề ề ằ ả ấ c p cùng chi u nhau và t s truy n c a b truy n n m trong kho ng 2.5 ÷ 5 (3.18
41
ớ ộ v i b bánh răng đang xét).
ơ ễ SVTH: Nguy n Hoài S n
Thiết kế môn học
ạ ộ ơ ấ ở ố C c u hành tinh ho t đ ng s 2
Ở ế ộ ố ấ ừ ộ ặ ậ ơ ch đ s 2, bánh răng nh n công su t t ờ đ ng c là bánh răng m t tr i
ứ ấ ụ ề ấ ỏ ặ nh , bánh răng truy n công su t cho tr c th c p là bánh răng bao, bánh răng m t
ờ ớ ị ạ ề ừ ấ ỏ tr i l n b khoá l i. Lúc này, công su t tuy n t ặ ờ bánh răng m t tr i nh qua bánh
ứ ứ ấ ấ ớ ớ răng hành tinh th nh t, bánh răng hành tinh th nh t ăn kh p v i bánh răng hành
ứ ề ấ ẫ ầ ị ụ tinh th hai truy n công su t cho bánh răng bao. Do c n d n không b khoá nên tr c
ề ủ ộ ố ố ị ỉ ố ệ ủ c a các bánh răng hành tinh không c đ nh, do đó t s truy n c a h p s làm vi c
ở ế ộ ớ ố ỏ ơ ỉ ố ề ằ ả ố ừ ch đ lái s 2 nh h n so v i s 1, t s truy n n m trong kho ng t 1 ÷ 2 (1.84
ớ ộ v i b đang xét).
Ở ế ộ ố ỉ ố ấ ừ ộ ơ ượ ằ ề ch d s 3, t s truy n b ng 1, công su t t đ ng c đ ẳ ề c truy n th ng
ứ ấ ụ ả ố ộ ặ ờ cho tr c th c p. C hai bánh răng m t tr i quay cùng t c đ , các bánh răng hành
ẽ ị ớ ấ ả tinh s b khoá làm cho bánh răng bao khoá v i bánh răng hành tinh, t t c quay
42
ố ạ ỉ ố ề ộ cùng m t kh i t o nên t s truy n 1:1.
ơ ễ SVTH: Nguy n Hoài S n
Thiết kế môn học
ạ ộ ơ ấ ở ố C c u hành tinh ho t đ ng s 3
43
ạ ộ ơ ấ ở ố C c u hành tinh ho t đ ng s 4
ơ ễ SVTH: Nguy n Hoài S n
Thiết kế môn học
Ở ố ạ ộ ơ ấ ở ế ộ ầ ố s 4, c c u hành tinh ho t đ ng ẫ ầ ch đ tăng t c, đ u vào là c n d n,
ờ ớ ủ ấ ặ ị ậ ầ đ u ra c a công su t là bánh răng bao, bánh răng m t tr i l n b khoá. Ta nh n
ượ ỉ ố ề ả ừ đ c t s truy n trong kho ng t 0.6 ÷ 0.8.
ạ ộ ơ ấ ở ố C c u hành tinh ho t đ ng s lùi R
ụ ơ ấ ạ ộ ế ộ ủ ề ớ ố ượ ớ V i ch đ ho t đ ng s lùi, chi u quay c a tr c s c p ng ề c v i chi u
ặ ờ ớ ứ ấ ụ ầ ầ ố quay tr c th c p. Đ u vào là bánh răng m t tr i l n, đ u ra là bánh răng bao n i
ứ ấ ị ẫ ề ừ ậ ấ ầ ẫ ộ ớ ụ v i tr c th c p, b ph n b d n là c n d n. Công su t truy n t ặ bánh răng m t
ờ ớ ớ ớ ừ ự tr i l n qua bánh răng hành tinh t i bánh răng bao. Do s ăn kh p t ặ bánh răng m t
ờ ớ ớ ớ tr i l n và bánh răng hành tinh là ăn kh p ngoài và bánh răng hành tinh v i bánh
ị ả ề ớ ỉ ố ề răng bao là ăn kh p trong nên chi u quay b đ o ng ượ ạ c l i. T s truy n nh n đ ậ ượ c
là 1.59.
ủ ơ ấ ư ậ ệ ớ Nh v y v i vi c khoá và không khoá các khâu c a c c u bánh răng hành
ậ ượ ệ ủ ơ ấ ứ ụ ả tinh mà ta nh n đ ộ c các kh năng làm vi c c a c c u này. Khi ng d ng là h p
ế ấ ộ ố ề ả ầ ố ự ộ s t đ ng trên ô tô, do các yêu c u v không gian, k t c u nên m t s kh năng
44
ế ử ụ ị ạ ậ ượ ạ ộ ế ộ ủ ơ ấ c a c c u hành tinh b h n ch s d ng. Ta nh n đ ủ c ch đ ho t đ ng c a
ơ ễ SVTH: Nguy n Hoài S n
Thiết kế môn học
ớ ừ ố ế ứ ạ ồ ố ộ ố ự ộ h p s t đ ng g m 4 s ti n và 1 s lùi ng v i t ng tr ng thái làm vi c c a c ệ ủ ơ
45
ệ ấ c u h bánh răng hành tinh.
ơ ễ SVTH: Nguy n Hoài S n
Thiết kế môn học
Ộ Ọ Ộ Ộ Ự Ề Ọ Đ NG H C VÀ Đ NG L C H C B TRUY N HÀNH TINH
Ộ M T DÃY
ộ ọ a. Đ ng h c
ệ ộ ầ ử ủ ữ ể ộ ị ọ Quan h đ ng h c gi a các ph n t c a m t dãy hành tinh có th xác đ nh
ươ ồ ị ả ằ b ng ph ng pháp đ th hay gi i tích.
ươ ồ ậ ố ủ ồ ị ự ệ ọ Ph ự ng pháp đ th d a trên vi c xây d ng h a đ v n t c c a các khâu,
ứ ơ ồ ấ ủ ộ ư ế ệ ể ề ậ ỉ thu n ti n đ nghiên c u s đ c u trúc c a b truy n, nh ng ch cho k t qu ả
ị ỷ ố ề ầ g n đúng khi xác đ nh các t s truy n (hình 1).
ả ấ ự ọ ọ ộ Hình 1 Mô t ệ ộ c u trúc và các quan h đ ng h c, đ ng l c h c.
ồ ố ộ ự ọ ệ ộ ơ ồ ả a Gi n đ t c đ ; b S đ CCHT 2HK; c Quan h đ ng l c h c.
ươ ả ứ ẫ ầ ị Khi dùng ph ng pháp gi i tích, ta coi c n d n đ ng yên và xác đ nh t ỷ ố s
ứ ữ ề truy n gi a các bánh răng trung tâm theo công th c:
(4.11)
ừ ở ấ ặ ờ ể ệ ủ ề D u tr đây th hi n chi u quay c a các bánh răng trung tâm (m t tr i và
(cid:0) ượ ỉ ố ủ ố ị ỉ ố ệ bao) là ng c nhau; Ch s trên trong các ký hi u là ch s c a khâu c đ nh;
ố ộ ủ ố ươ ứ và n T c đ góc và s vòng quay c a các khâu t ng ng.
ẫ ượ ầ ể ượ ứ Do c n d n đ c xem là đ ng yên, nên hoàn toàn có th đ c tính theo các
ế ố ớ ộ ụ ố ị ề ứ công th c đã bi t (Willis) đ i v i b truy n có các tr c c đ nh:
46
(4.12)
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n
Thiết kế môn học
ố ượ ọ ủ ố ộ ọ Thông s p đ ộ ạ c g i là thông s đ ng h c c a dãy hành tinh. p là m t đ i
ượ ạ ố ử ụ ự ế ả ấ l ủ ng đ i s nên ph i chú ý đ n d u c a nó khi xây d ng và s d ng công
ứ ứ ủ ế ề ầ ẫ th c. N u chi u quay c a các bánh răng trùng nhau khi c n d n đ ng yên thì p
ươ ị d ế ng, n u ng ượ ạ c l i thì p có giá tr âm.
ậ ượ ể ươ ộ ứ Thay vào bi u th c (4.16) ta nh n đ c ph ọ ơ ả ủ ng trình đ ng h c c b n c a
ơ ấ c c u hành tinh 3 khâu:
hay (4.13)
ề ườ ườ ử ụ ố Trong nhi u tr ợ ng h p, ng i ta s d ng thông s k = p thay cho p, khi
ươ ạ đó ph ng trình (4.13) có d ng:
hay
ươ ố ộ ủ ể ộ ị Theo ph ng trình này ta có th xác đ nh t c đ góc c a m t khâu chính khi
ế ố ộ ạ ỷ ố ữ ề đã bi ủ t t c đ góc c a 2 khâu còn l i và t s truy n gi a chúng.
ế ở ủ ị ướ ủ ị ạ Giá tr p c a dãy b h n ch b i kích th ủ c c a bánh răng hành tinh và c a
ướ ườ ườ ằ kích th c chung. Th ng th ng p n m trong gi ớ ạ ừ i h n t ế 1,5 đ n 4.
ươ ể ử ụ ộ ủ ồ ị ồ ố ả ử ụ Khi s d ng ph ng pháp đ th , có th s d ng gi n đ t c đ c a dãy
ẽ ẻ ấ ấ ị hành tinh v trên gi y k ly theo t ỷ ệ l xích nh t đ nh .
ả ử ủ ộ ồ ố ự ả ộ Gi s xây d ng gi n đ t c đ khi M là khâu ch đ ng và bánh răng N b ị
phanh l i .ạ
ộ ạ ố ị ớ ủ ể Xác đ nh t c đ t i đi m ăn kh p c a bánh răng M và bánh răng hành tinh
ố ừ ứ qua s vòng quay t công th c:
(4.14)
Ở ố ủ đây: S vòng quay c a bánh răng M, (vg/ph)
ủ ụ ứ ặ ị ừ ể Đ t Om trên tr c đ ng theo giá tr bán kính c a bánh răng M. t đi m m
ơ ố ể ạ ộ ị ị ặ đ t vec t t c đ và xác đ nh đi m C. đo n Om, mc xác đ nh theo t ỷ ệ l xích đã
ụ ứ ể ể ằ ạ ọ ố ch n. Khi ta có đi m n n m ngay trên tr c đ ng Om. N i nc. T i d ta có th xác
ồ ủ ườ ể ầ ẫ ố ị ệ ủ ị đ nh t c đ c a giá hành tinh (c n d n) G là . Đ ng nc bi u th quan h c a
47
ẫ ố ộ ớ ố ộ ủ ầ t c đ v i t c đ c a c n d n khi .
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n
Thiết kế môn học
ệ ố ị ươ ố ủ ứ Vi c xác đ nh s vòng quay t ng đ i c a bánh răng hành tinh (t c là s t ự ự
ọ ổ ủ ệ ổ quay c a bánh răng trên ) có ý nghĩa cho vi c đánh giá và ch n cũng nh đ ư ể
ấ ộ ề ệ tính toán hi u su t b truy n.
ủ ộ ị ộ ầ ẫ Khi bánh răng M là ch đ ng c n d n G là b đ ng thì.
(4.15)
ứ ế ổ ượ ố Bi n đ i công th c qua s vòng quay , , và p ta đ c:
(4.16)
ươ ự ể ị ườ ủ ộ ề ợ T ng t có th xác đ nh các tr ng h p khác c a b truy n 1 dãy hành tinh
2kh.
Khi bánh răng N là ch đ ng, c n d n G là b đ ng:
ủ ộ ị ộ ầ ẫ
(4.17)
Khi bánh răng M là ch đ ng, bánh răng N là b đ ng:
ủ ộ ị ộ
(4.18)
ứ ể ế ầ ộ Các công th c trên dùng đ tính khi bi ề t thành ph n , , và p. Các b truy n
ướ ể ế khác cũng có th ti n hành theo các b ư c nh trên.
ự ộ ọ b. Đ ng l c h c
ầ ử ủ ụ ự ượ Các l c và mô men tác d ng lên các ph n t c a dãy hành tinh đ c xác
ừ ề ạ ự ệ ế ề ằ ộ ị đ nh t đi u ki n cân b ng các mômen ngo i l c. N u b truy n có 3 khâu
ể ế ề ỏ ộ ổ ị ể chính và b qua ma sát, thì khi chuy n đ ng n đ nh (quay đ u) có th vi t:
(4.19)
Ở ụ đây: Mômen tác d ng lên các khâu M, N và G.
ạ ự ướ ượ ớ ướ ộ ự ủ Các mômen ngo i l c có h ng ng c v i h ng c a các n i l c tác
ươ ơ ấ ị ự ứ ộ ượ ị ụ d ng lên các khâu t ng ng. Giá tr l c trong c c u m t dãy đ c xác đ nh
ươ ụ ạ ể ế ằ b ng ph ợ ự ng pháp h p l c tác d ng t i đi m ti p xúc:
(4.20)
48
Ở ố ượ ồ ờ ớ đây: S l ng bánh răng hành tinh đ ng th i ăn kh p.
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n
Thiết kế môn học
ề ệ ả ằ Kh o sát đi u ki n cân b ng bánh răng hành tinh (hình 2) ta vi ế ượ t đ c quan
ệ h mômen trên các khâu:
(4.21)
ơ ồ ộ Hình 2 S đ tính toán m t dãy hành tinh.
ộ ổ ỡ ủ ị ề Trong b truy n hành tinh, đ c a các bánh răng hành tinh còn ch u tác
ủ ự ụ d ng c a l c ly tâm:
(4.22)
đâyỞ
ố ượ ươ ẫ Kh i l ng bánh răng hành tinh quay t ố ố ớ ầ ng đ i đ i v i c n d n.
ề ầ ớ ự ể ớ ự ụ ớ ơ L c ly tâm này khi l n, có th l n h n nhi u l n so v i l c tác d ng t ạ i
ớ ủ ụ ể ậ ổ ủ ả đi m ăn kh p c a các bánh răng. Do v y, bánh răng, tr c và c a nó ph i có đ
ữ ướ ọ ượ ỏ ố ầ ẫ ứ c ng v ng cao, kích th c và tr ng l ng càng nh càng t t. C n d n là b ộ ộ
ế ị ị ả ủ ậ ấ ế ph n quy t đ nh đ n tính ch t ch u t i c a các bánh răng hành tinh, nó th ườ ng
ượ ố ề ế ạ ể ạ ặ ặ ớ đ c ch t o d ng kh i li n hay là có hai m t bích l n đ tránh đ t công xôn
ụ cho tr c bánh răng hành tinh.
ố ớ ơ ấ ươ ế ấ ổ Đ i v i c c u ba khâu, ph ng trình mômen khi tính đ n các t n th t có
ể ế th vi t:
(4.23)
đây:Ở
49
ấ ơ ấ ẫ ứ ệ ầ Hi u su t c c u khi c n d n đ ng yên.
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n
Thiết kế môn học
ế ể ươ ượ ứ Th bi u th c này vào ph ng trình (4.19) ta đ c:
Do đó:
(4.24)
ề ự ỷ ố ị ạ T s truy n l c (khi bánh răng bao b hãm l ị i) có giá tr :
(4.25)
ỷ ố ề ọ ộ ươ ể ế T s truy n đ ng h c (khi ), theo ph ng trình (2.11) có th vi t:
(4.26)
ấ ủ ệ Hi u su t c a dãy hành tinh khi bánh răng bao không quay là:
(4.27)
ầ ố ị ấ ủ ệ Hi u su t c a dãy hành tinh khi c n c đ nh:
ở ệ ấ ớ ớ , đây: Hi u su t các bánh răng ăn kh p ngoài và ăn kh p trong
ươ ứ t ng ng: .
ị ế ệ ấ ằ ấ ổ ỉ
ố ủ ươ ể ế ấ ổ ể Khi xác đ nh hi u su t chú ý r ng ch tính đ n các t n th t trong chuy n ộ ng đ i c a các răng mà không tính đ n các t n th t trong chuy n đ ng ộ đ ng t
ổ ổ ỡ ổ ỷ ự ầ ử ấ ấ ổ ấ theo (t n th t trong các đ ), t n th t thu l c và t n th t trong các ph n t ma
ở ạ sát ở tr ng thái m .
ơ ấ ườ 4.1. Các c c u hành tinh th ng dùng:
ấ ạ ủ ộ ố ệ ơ C u t o c a h p s hành tinh dùng trên ôtô và các phu ng ti n giao thông
ượ ạ ừ ơ ả ơ ấ ứ ạ khá ph c t p. Nó đ c t o thành t ặ các c c u hành tinh (CCHT) c b n ho c
ừ ơ ấ ổ ợ t các c c u hành tinh t h p.
ấ ị ườ ể ạ Trên ôtô, nh t là ôtô du l ch th ng dùng d ng CCHT đi n hình sau đây.
ơ ấ ể 4.1.1. C c u hành tinh ki u Wilson
50
ơ ấ ể ả ơ ể a. C c u hành tinh ki u Wilson ki u đ n gi n
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n
Thiết kế môn học
ơ ồ ấ ạ a.1. S đ c u t o
ể ề ả ộ ơ ồ
ụ ế ớ ỗ ợ CCHT ki u wilson là b truy n hành tinh 1 dãy đ n gi n, g m các bánh ộ ồ t bao g m: m t răng ăn kh p h n h p (trong và ngoài) và ba tr c. Các chi ti
ộ ụ ặ ờ ặ ộ
ộ ụ ạ ặ ồ bánh răng m t tr i có vành răng ngoài M đ t trên m t tr c quay, m t bánh răng ớ ụ ngo i luân có vành răng trong N đ t trên m t tr c quay khác đ ng tâm v i tr c
ữ ủ ằ ớ ồ ờ ớ quay c a M, các bánh răng hành tinh n m gi a M và N và ăn kh p đ ng th i v i
ụ ủ ớ ớ ớ ớ M và N (v i M ăn kh p ngoài, v i N ăn kh p trong), tr c c a các bánh răng hành
ố ứ ể ầ ẫ ớ ộ tinh n i c ng v i nhau trên c n d n G và chuy n đ ng quay xung quanh đ ườ ng
ụ ủ ẫ ụ ứ ủ ủ ẫ tâm c a M, N, tr c c a c n d n G là tr c th ba c a CCHT.
ơ ồ ủ ấ ạ ư ậ ư ể C u t o và s đ c a CCHT ki u wilson nh trên. Nh v y ba tr c c a c
ườ ở ạ ụ ồ ượ ườ ơ ấ c u c cùng đ ng tâm quay và d ng tr c l ng, đ ọ c g i là đ ụ ủ ơ ụ ng tâm tr c
ề ể ươ ố ố ớ ố ượ ụ ủ c a CCHT, các tr c đ u có th quay t ng đ i đ i v i nhau. S l ng bánh
ụ ể ế ấ ể ộ ỳ răng hành tinh có th là 1, 2, 3, 4 tu thu c vào k t c u c th . Các bánh răng
ụ ủ ừ ừ ả ả hành tinh v a có kh năng quay xung quanh tr c c a nó v a có kh năng quay
ụ ủ xung quanh tr c c a CCHT.
ầ ử ượ CCHT wilson có ba ph n t : M, N, G. Bánh răng hành tinh H đ c coi là
ọ ủ ữ ế ầ ộ ộ ố khâu liên k t gi a M và N. theo phân tích đ ng h c c a h p s , chúng c n có
ầ ử ủ ộ ộ ị ộ ể ậ ậ ộ ượ ộ ỷ ố m t ph n t ch đ ng và m t b đ ng. Do v y, đ nh n đ c m t t ề s truy n
ơ ấ ả ị ể xác đ nh, c c u có th có hai kh năng sau:
ầ ử ớ ỏ ộ ố ộ Khoá m t ph n t v i v h p s
Khoá hai ph n t
ầ ử ớ v i nhau.
ố ộ ề ế ả ả ổ ị ố ụ C hai kh năng đ u cho phép: n u tr c vào có t c đ quay n đ nh thì t c
51
ẽ ổ ủ ị ụ ộ đ góc c a tr c ra s n đ nh.
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n
Thiết kế môn học
ấ ạ ơ ồ ể Hình 430 C u t o và s đ CCHT ki u Wilson.
ặ ờ ạ M Bánh răng m t tr i; N Bánh răng ngo i luân; H Bánh răng hành tinh;
ẫ ầ G C n d n.
ử ụ ả a.2. Kh năng s d ng
ử ụ ủ ả ượ ướ ạ Kh năng s d ng c a CCHT Wilson đ c trình bày d i d ng s đ
ỷ ố ữ ố ụ ạ ơ ồ ủ ộ s gi a s vòng quay trên tr c ch đ ng ả tr ng thái trong b ng 1. Trong đó t
ụ ị ộ ố ỷ ố ở ạ chia cho s vòng quay trên tr c b đ ng là t ề ủ s truy n c a CCHT tr ng thái
đang xét.
ấ ơ ấ ầ ử ể ả ạ Trong b ng 1 cho ta th y c c u Wilson có th có 7 tr ng thái. Ph n t liên
ầ ử ố ớ ỏ ầ ử ớ ữ ế ể ặ ế ượ k t đ c hi u là ph n t n i v i v ho c liên k t gi a hai ph n t v i nhau.
ỷ ố ề ượ ứ T s truy n đ c tính theo công th c:
.
ủ ộ ị ộ , : Mô men bánh b đ ng, ch đ ng.
ủ ộ ị ộ ủ ố : S vòng quay c a bánh ch đ ng và b đ ng
ử ụ ả ỷ ố ề ủ ộ ố ứ ớ Kh năng s d ng t s truy n c a CCHT v i ch c năng là h p s trên ôtô
ế ấ ụ ề ệ ộ ớ ạ ệ ủ ơ ộ ph thu c đi u ki n k t c u và gi ộ i h n làm vi c c a đ ng c . Trong h p sô
ặ ể ườ ụ ồ ế ấ ử ụ ư ôtô, m c dù đã s d ng k t c u tr c l ng nh ng cũng không th th
ổ ụ ủ ộ ị ộ ạ ậ ả ng xuyên ệ ủ thay đ i tr c ch đ ng và b đ ng. Vì v y trong b y tr ng thái làm vi c c a
ể ử ụ ượ ộ ố ạ ỉ CCHT Wilson ch có th s d ng đ c m t s tr ng thái sau:
52
ả ơ ồ ủ ụ ể ệ ả B ng 1: ứ S đ các kh năng làm vi c và ng d ng c a CCHT ki u Wilson.
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n
Thiết kế môn học
Công
thứ
c Tr ngạ
thái ử ụ S d ng
tính tỷ khâu S đơ ồ số b tríố truy
S PAố nề
Kho ngả
Vào Ra Khoá i cho
phép
M G N 1 2,5
ch mậ
0,5
M N G 3 S lùiố 4
0,7
Số truy nề 5 G N M 0,6(cid:0) 0,8 nhanh
OD
Số
6 N G M 1
53
truy nề ch mậ
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n
Thiết kế môn học
Số
Khoá hai khâu v iớ truyề 7 1 1 nhau n
th ngẳ
(cid:0) ể ạ ớ ố ố Tr ng thái 1 có th là s 1 (hình 231) v i i = 2,5 (cid:0) 5,0 (s truy n r t ề ấ
ch m)ậ
ơ ồ ố Hình 431 S đ gài s 1.
(cid:0) ể ạ ố ố Tr ng thái 3 (hình 432) có th là s lùi i = (4,0 (cid:0) 1,5) (s lùi)
ố ơ ồ Hình 432 S đ gài s lùi.
(cid:0) ể ạ ố ớ ề ố Tr ng thái 5 (hình 433) có th là s 4 v i i = 0,6 (cid:0) 0,8 (s truy n tăng
OD)
54
ơ ồ ố Hình 433 S đ gài s 4.
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n
Thiết kế môn học
(cid:0) ể ạ ớ ố ề ậ ố Tr ng thái 6 (hình 434) có th là s 2 v i i = 1,0 (cid:0) 2,0 (s truy n ch m)
ơ ồ ố Hình 434 S đ gài s 2.
(cid:0) ề ể ạ ẳ ớ ố ố Tr ng thái 7 có th là s 3 v i i = 1 (s truy n th ng)
ể ổ ợ a.3. C ơ c uấ hành tinh ki u Wilson t h p.
ổ ợ ề ơ ả ộ a.3.1. T h p b truy n c b n
ố ượ ể ỷ ầ ế ố ế ế ứ Đ đáp ng s l ng t ề sô truy n c n thi t (ba đ n năm s ti n), trên
ườ ừ ế ể ườ ủ HSHT c a ôtô th ng dùng t hai đ n ba CCHT Wilson k trên. Th ặ ng g p
ố ố ế ơ ả ạ ố hai d ng c b n là ghép n i song song và ghép n i n i ti p. Trên hình 4.33 a) là
ố ế ủ ể ố ỷ ố ơ ồ s đ ghép n i ki u n i ti p c a hai CCHT Wilson, khi đó t
ỷ ố ề ủ ố ượ ề ố ữ tích gi a hai t s truy n c a các CCHT Wilson, còn s l ề ẽ ằ s truy n s b ng ượ c ng s truy n đ
ơ ồ ủ ấ ố nhân lên g p đôi, trên hình 4.33 b) là s đ ghép n i song song c a CCHT
Wilson.
ổ ợ ề ạ ộ a.3.2. T h p các lo i b truy n theo nhóm
ộ ố ề ể ặ ộ ỷ ố ộ ố ề H p s chính có th chia ra: m t ho c nhi u nhóm t s truy n, h p s có
ộ ỷ ố ể ề ồ m t nhóm t s truy n g m CCHT ki u SIMPSON, RAVIGNUAX hay t
ừ ộ ố ề ể ỷ ố t các CCHT ki u WILSON, h p s có hai hay nhi u nhóm t ổ ợ h p ồ ề s truy n g m
ư ả ớ ơ các CCHT đã đ ượ ổ ợ c t h p nh trên cùng v i CCHT đ n gi n (WILSON).
Hình 435 Sơ
ồ ố đ ghép n i
ơ ấ c c u hành
55
tinh (CCHT).
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n
Thiết kế môn học
a) S đ ghép n i ti p.
ố ế ơ ồ
ơ ồ b) S đ ghép song song.
ệ ạ ườ ạ ộ ố ơ ố Các ô tô con hi n đ i th ớ ng b trí các lo i đ ng c có s vòng quay l n
ề ề ộ ố ỷ ố ề ố ầ (1000 6000 vg/ph) h p s c n có nhi u s truy n và t
ớ ạ ộ ỉ ớ ạ trong gi i h n r ng, trong khi đó không gian ch cho phép trong gi ổ s truy n thay đ i ấ i h n nh t
ậ ộ ố ượ ấ ạ ạ ị đ nh, vì v y h p s đã đ ầ c c u t o thành hai ph n (t o nên hai nhóm s
ớ ỷ ố ề ằ ả ề ề ộ ọ truy n) nh m gi m b t t s truy n cho các b truy n, thu g n kích th ố ướ c
chung.
ườ ạ ộ ử ụ ố ỷ ố Trên ô tô con th ng s d ng lo i h p s có hai nhóm t ố ề s truy n. Đ i
ộ ố ạ ượ ụ ộ ố ầ ầ ớ v i lo i này h p s chính đ ầ c chia ra: ph n chính và ph n ph h p s . Ph n
ụ ộ ể ặ ố ướ ư ầ ặ ặ ph h p s có th đ t tr c ph n chính nh trên hình 4.35a)., ho c đ t sau
ầ ư ph n chính nh hình 4.35b).
ộ ố ỷ ố ố ề Hình 436 Cách b trí các nhóm t s truy n trong h p s ôtô con.
ụ ặ ướ ộ ố ề ầ ố ầ a H p s hai nhóm s truy n có ph n ph đ t tr c ph n chính.
ộ ố ụ ặ ề ầ ầ ố b H p s hai nhóm s truy n có ph n ph đ t sau ph n chính.
ộ ố ề ở ố ầ ụ ầ ố H p s có hai nhóm s truy n
ể ạ ố ố ượ ỷ ố ủ ề ề ố ổ ộ s . T h p các s truy n này có th t o nên s l ố ph n ph có hai s , ph n chính có ba, b n ầ s truy n c a ph n ng t
ự ế ộ ố ỉ ử ụ ế ư chính h p s , nh ng trong th c t ố ế trên ô tô con ch s d ng đ n năm s ti n
ở ậ ộ ố ộ ố ề m t s lùi b i v y có m t s truy n không đ ượ ổ ợ c t h p.
ỷ ố ụ ề ề ề ầ ẳ ố ố
ườ ư ể ề ề ẳ ả ố ố ể T s truy n trong ph n ph có th có: s truy n th ng, s truy n tăng, ố nh ng cũng có th là s truy n th ng, s truy n gi m. Trong tr ợ ng h p có s
56
ề ề ề ả ả ẳ ố ố ố ố truy n gi m thì s D s truy n gi m, s OD s truy n th ng.
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n
Thiết kế môn học
ỷ ố ố ượ ề ộ ừ ỷ ố ủ T s truy n chung trong h p s đ c tính toán t ề s truy n c a các t
ề ầ ộ ố ộ ố ỷ ố ề ph n trong h p s . H p s chính có nhi u nhóm t ử ụ s truy n không s d ng
ể
4.1.2 CCHT ki u Simpson
ầ ử
ể
ồ
CCHT ki u Simpson g m hai CCHT Wilson. Các ph n t
M
1, N1, H1, G1 thu cộ
ứ
ấ
ứ
ộ
dãy hành tinh th nh t, M
2, N2, H2, G2 (hình 437) thu c dãy hành tinh th hai. Chúng
ượ
ư
đã đ
ố c ghép n i nh sau:
ặ ờ
ế ứ
ặ
- Hai bánh răng m t tr i M
ộ ụ 1 và M2 đ t trên cùng m t tr c quay (liên k t c ng).
ế ứ
ạ
ớ
- Giá hành tinh G2 liên k t c ng v i bánh răng ngo i luân N 1.
trên ô tô con.
ể
Hình 437 CCHT ki u simpson.
ả
ệ
ổ ợ
B ng 2:
Nguyên lý làm vi c CCHT t
h p Simpson:
Ph n tầ ử
ứ Công th c tính
Số truy nề
khóa
Ph nầ tử ch yạ
Ph nầ bử ị t đ ngộ
Khả năng chế t o iạ
Ph nầ tử chủ đ ngộ
không
ngứ d ngụ trong h pộ số
Số
truy nề
1
N2
N1
G1
..
1 < i < (cid:0)
r tấ
ch mậ
57
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n
Số
2
truy nề
1 < i < (cid:0)
N2
N1 M1+M2 H1+G1
ch mậ
H1,H2,
Số
K1 n iố
3
1
1
M1,M2
truy nề
2
v i Kớ
N2
N1
,G1
th ngẳ
G1
R
M1
N1
G1
S lùiố
(cid:0)
ể 4.1.3. CCHT ki u Ravigneaux
ấ ạ ủ
ặ ờ
ể
ồ
C u t o c a CCHT ki u Ravigneaux g m hai bánh răng m t tr i M
ố ớ 1, M2 n i v i
ụ
ặ
ớ
ớ
hai tr c khác nhau, hai nhóm bánh răng hành tinh H
1, H2, ăn kh p v i nhau và đ t chung
ạ
ộ
ộ
ớ
ớ
trên m t giá hành tinh G, m t bánh răng ngo i luân N ăn kh p v i H
2, còn H1 ăn kh pớ
ơ ồ ấ ạ
ắ
ệ
v i Mớ
2. S đ c u t o trình bày trên hình 438. và tóm t
t nguyên lý làm vi c trong
ả b ng 3.
Thiết kế môn học
ơ ồ ấ ạ ủ
ể
Hình 438 S đ c u t o c a CCHT ki u Ravigneaux.
1 Bánh răng hành tinh H2; 2 Bánh răng hành tinh H1; 3 Giá hành tinh G; 4 Bánh
ặ ờ
ặ ờ
ạ
răng m t tr i M
1; 5 Bánh răng m t tr i H
2; 6 Bánh răng ngo i luân
N.
ả
ắ
ệ ủ
ể
B ng 3
Tóm t
t nguyên lý làm vi c c a CCHT ki u Ravigneaux
Công th c ứ
Ph nầ tử
Ph nầ ử ạ t ch y
Số truy nề
tính i
Ph n tầ ử chủ đ ngộ
Ph nầ bử ị t đ ngộ
khóa
không
Khả năng chế t o iạ
ngứ d ngụ trong h pộ số
1
M1
N
G
M2
1 < i < (cid:0)
58
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n
Số
2
M1
N
M2
truy nề
1 < i < (cid:0)
ch mậ Số
M1,
3
M1+M2
N
1
truy nề
1
M2
th ngẳ Số
4
M2
G
N
i < 1
truy nề
tăng
(cid:0)
N
R
M2
G
M1, H1
S lùiố
1
ế ớ
ủ ộ
ừ ả
ụ
ệ
ể
ậ
ấ T b ng 3 nguyên lý làm vi c nh n th y tr c ch đ ng có th liên k t v i M
1,
ụ ị ộ
ộ ố
ế ớ
ả
ậ
ả
ố
ợ ế ấ M2, tr c b đ ng liên k t v i N do v y k t c u b trí trên h p s ôtô đ m b o tính h p
ứ
ề
ạ
ẳ
ố
ớ lý cao. Khi M1 và M2 khóa c ng v i nhau t o nên s truy n th ng (D).
ể
ể
ả
ớ
ỷ ố
So v i CCHT ki u Simpson, CCHT ki u Ravigneaux cho kho ng t
ề s truy n
ế ạ
ụ
ề
ể
ặ
ơ
ộ r ng rãi h n, ít g p khó khăn trong ch t o, nhi u hãng đã áp d ng CCHT ki u này
ừ
ề
ướ
trên ôtô con t
nhi u năm tr
c đây.
Thiết kế môn học
ệ ở ố
ủ
ể
ạ Hình 439 Các tr ng thái làm vi c
s 1, 2, 4, R c a CCHT ki u Ravigneaux
ả ở ố
ố
ề
ẳ
(không mô t
s 3: s truy n th ng).
ả
ề ủ
ố
Trên hình 439 mô t
ể các s truy n c a CCHT ki u Ravigneaux và không miêu t
ả
ở ố
ẳ
ề s 3 truy n th ng.
Ư ượ * u,nh ể c đi m
59
Ư ể a. u đi m
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n
Thiết kế môn học
ộ ố ể ọ ư H p s hành tinh có các u đi m sau quan tr ng sau:
ệ ố ượ ự ể ệ ờ ợ Vi c chuy n s đ c th c hi n nh các ly h p và phanh nên có th
ể ạ ạ ấ ố ể ề chuy n s khi ôtô đang ch y mà không làm gián đo n dòng công su t truy n
ủ ộ ễ ự ộ ề ể ế đ n các bánh xe ch đ ng và d dàng t đ ng hoá quá trình đi u khi n.
ờ ạ ụ ụ ệ ộ ơ ơ ị ề Th i h n ph c v cao h n và làm vi c êm d u h n trong cùng m t đi u
ệ ủ ệ ệ ề ậ ặ ơ ọ ự ki n v n hành do đi u ki n làm vi c c a các bánh răng ít n ng nh c h n (l c
ề ồ ờ ớ ộ ố ặ truy n đ ng th i qua m t s c p bánh răng ăn kh p).
ề ự ằ ố ố ượ S nhánh truy n l c song song b ng s l
ả ọ ụ ả ồ ờ ả ng các bánh răng hành tinh ớ i tr ng tác d ng lên các răng đ ng th i gi m b t cùng tên nên cho phép gi m t
ượ ướ ộ ứ ữ ề ầ ộ ờ ế ủ ế ấ đ c kích th c b truy n. Nh đó đ c ng v ng c n thi t c a k t c u đ ượ c
ạ ừ ả ế ả ả đ m b o và lo i tr kh năng các răng ti p xúc không hoàn toàn.
ề ớ ộ Ngoài ra, do có bánh răng ăn kh p trong, b truy n hành tinh còn có đ ộ
ẫ ở ể ớ ớ ơ ơ ề b n cao h n vì bán kính cong qui d n đi m ăn kh p l n h n.
ệ ố ủ ằ ố ổ ụ ượ Do tính cân b ng c a h th ng, đa s các tr c đ ả c gi m t ả ở ự i b i l c
ướ ử ụ ướ h ng kính nên cho phép s d ng các ổ ượ tr t kích th ỏ c nh .
ấ ệ ệ ể
ủ ế ượ ươ ể ộ ố ự Hi u su t làm vi c cao, vì các dòng l c có th là song song, ma sát sinh ra ị ả ng đ i còn không ch u nh ng ch y u là do chuy n đ ng t tiêu hao năng l
ưở ủ ộ h ể ng c a chuy n đ ng theo.
ỷ ố ư ề ướ Cho t s truy n cao, nh ng kích th ỏ ọ c nh g n.
ượ b. Nh ể c đi m
ề ụ ứ ạ ế ấ ồ K t c u ph c t p, nhi u c m l ng nhau.
ụ ồ ế ạ ệ ỏ ớ Công ngh ch t o đòi h i chính xác cao: Tr c l ng, bánh răng ăn kh p
ề ị nhi u v trí.
ể ề ề ể ầ ợ C n có các ly h p nhi u đĩa và phanh đ đi u khi n quá trình chuy n s ể ố
ướ ộ ề làm tăng kích th c b truy n.
Ổ ụ ủ ậ ố ị ự ớ tr c c a các bánh răng hành tinh ch u l c ly tâm l n do v n t c theo
l n.ớ
ấ ổ ợ ở ạ Do t n th t ma sát trong các ly h p và phanh khi chúng ở tr ng thái m ,
ề ấ ộ ố ể ả ệ ề ấ nên trong h p s nhi u c p hi u su t có th gi m nhi u.
ượ ẽ ầ ể ượ ắ ậ Tuy v y, các nh c đi m trên s d n đ ụ c kh c ph c khi ch n t ọ ố ư ơ i u s
60
ệ ế ạ ể ộ ồ ơ ấ đ c c u và trình đ công ngh ch t o máy phát tri n.
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n
Thiết kế môn học
Ậ Ế K T LU N VÀ ĐÁNH GIÁ
ậ ế 1. K t lu n
ậ ớ ượ ấ ề ệ ề ơ ả ữ ấ Bài t p l n đã trình bày đ c nh ng v n đ c b n nh t v vi c phân tích
ộ ậ ơ ấ ố ự ộ ể ọ ộ ộ đ ng h c c c u hành tinh ki u Wilson đ c l p trong h p s t ầ đ ng. Ph n
ề ề ố ự ộ ư ể ộ ượ ủ ể ố ộ ổ t ng quan v đi u khi n h p s t đ ng và u nh c đi m c a h p s hành
ộ ố ấ ề ơ ả ượ ề ề tinh đã trình bày đ
ơ ả ủ ủ ự ế ế ạ ậ ộ ộ c m t s v n đ c b n v các nguyên lý truy n và ơ ở khuy ch đ i mô men, các b ph n c b n c a m t bi n mô th y l c, c s lý
ế ề ệ ố ơ ấ ề ể ạ thuy t v phân lo i các c c u hành tinh, h th ng đi u khi n trong h p s t ộ ố ự
ề ộ ố ự ộ ễ ể ộ ổ ộ đ ng đ cho chúng ta có m t cái nhìn t ng quan v h p s t đ ng giúp d dàng
ộ ộ ố ự ộ ự ế ả đi sâu vào kh o sát m t h p s t đ ng th c t .
ọ ơ ấ ộ ậ ể ộ Phân tích đ ng h c c c u hành tinh ki u Wilson đ c l p trong h p s t ộ ố ự
ề ế ấ ệ ủ ắ ắ ộ đ ng giúp chúng ta n m b t thêm v k t c u, nguyên lý làm vi c c a h p s
ư ữ ả ộ ố ứ ệ ủ ộ ố hành tinh và các kh năng làm vi c c a h p s hành tinh cũng nh nh ng ng
ủ ụ d ng c a chúng.
ề ặ ộ ậ ớ ọ ạ Ngoài ra trong bài t p l n còn đánh giá và so sánh v m t đ ng h c hai lo i
ườ ỉ ể ề ặ ộ ố h p s hành tinh th ng g p. Đi u này giúp cho chúng ta không ch hi u rõ tính
ộ ộ ố ự ộ ủ ử ữ năng, nguyên lý c a m t h p s t đ ng mà còn giúp chúng ta s a ch a nó và có
ị ợ ố ự ộ ữ ợ ử ụ nh ng chú ý thích h p khi s d ng xe có trang b h p s t ể đ ng ki u Wilson
ộ ậ đ c l p.
ớ ự ọ ớ ử ể ạ
ộ ố ệ ướ ể ạ ườ ẫ ẽ ủ Ngày nay v i s phát tri n m nh m c a vi x lý và tin h c v i vai trò d n ề ng nên các h p s hi n đ i ngày nay cũng phát tri n theo xu h ng này, v đ
ệ ố ế ấ ư ề ề ơ ổ ể ơ ả c b n các k t c u c khí không thay đ i nhi u nh ng h th ng đi u khi n
ể ố ử ụ ệ ử ụ ế ể ả ề chuy n s s d ng các c m bi n và đi u khi n đi n s d ng các ECU. Do đó
ụ ượ ắ ụ ể ế ậ ờ kh c ph c đ c đi m y u th i gian ch m tác d ng dài do quán tính l n c a h ớ ủ ệ
ể ố ả ự ề ể ể ả ậ ố ờ th ng l c nên đi u khi n chính xác th i đi m chuy n s đ m b o v n hành ôtô
ệ ấ ộ ế ư ế ấ ạ ờ ả m t các hi u qu nh t và kinh t nh t. Nh ng do th i gian h n ch nên trong
ư ề ậ ậ ớ ủ ế ạ ph m vi c a bài t p l n ch a đ c p đ n.
ệ ề ườ ử ụ ươ ủ ệ ệ Đi u ki n đ ng s d ng cho ph ng ti n giao thông c a Vi
ấ ượ ế ề ệ ấ ố ố ượ ta hi n nay còn r t thi u th n v ch t l ng và s l ng, trong khi xe đ t Nam chúng ượ c
ị ộ ố ự ộ ạ ấ ượ ề ầ ộ ườ trang b h p s t đ ng l i có m t yêu c u khá cao v ch t l ng đ
61
ữ ế ỉ ượ ứ ữ ế ủ ợ cho xe. N u nh ng ch tiêu này không đ c đáp ng thì nh ng l ng dùng ộ i th c a m t
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n
Thiết kế môn học
ượ ị ộ ố ự ộ ượ ể ệ ể xe đ c trang b h p s t ẽ đ ng s không đ c th hi n rõ và có th còn kéo
ữ ấ ỉ ế ỹ ị ộ ộ ố ơ ậ ớ ộ th p nh ng ch tiêu kinh t k thu t so v i m t xe trang b m t h p s c khí.
ị ườ ị ộ ố ự ộ ủ ệ ậ Chính vì v y mà th tr ng xe ô tô có trang b h p s t đ ng c a Vi t Nam
ậ ự ữ ữ ư ạ ộ ỉ ệ chúng ta ch a th t s sôi đ ng, ch có nh ng đ i gia hay nh ng doanh nghi p
ị ộ ố ự ộ ế ạ ượ ư ể ự ự chú ý đ n lo i xe này. Đ th c s xe ô tô trang b h p s t đ ng đ c đ a vào
ộ ướ ầ ả ế ướ ữ ấ ử ụ s d ng r ng rãi trong n c chúng ta c n có nh ng c i ti n tr
ượ ủ ườ ả ế ữ ệ ợ l ng c a đ ng giao thông Vi c tiên là ch t và ề ặ t Nam sau đó là nh ng c i ti n h p lý v m t
ậ ủ ố ự ộ ộ ượ ợ ơ ị ỹ k thu t c a h p s t đ ng đ ớ c trang b trên xe ô tô cho phù h p h n v i
ệ ườ ề ộ ỹ ư ữ ả ậ đi u ki n đ ng mà nh ng cán b k thu t nh chúng ta ph i hoàn thành.
2. Đánh giá
ầ ệ ạ ố
ề ị ệ ế ệ ạ ấ ệ Sau g n 2 tháng làm vi c, bàn b c cu i cùng nhóm đã hoàn thành công vi c ậ ượ c giao tuy vi c tìm tài li u còn khó khăn và h n ch trong v n đ d ch thu t đ
ư ể ậ ớ ủ ộ cũng nh hi u n i dung c a bài t p l n.
ư ờ ả ươ ố ấ ạ Vì kh năng có h n cũng nh th i gian t ậ ớ ng đ i g p rút nên bài t p l n
ế ề ắ ắ ả ầ ấ ổ ch c ch n còn nhi u thi u sót. R t mong th y giáo thông c m, b sung các sai
62
ậ ớ ể ượ ả ơ ệ sót đ bài t p l n này đ c hoàn thi n. Em xin chân thành c m n.
ầ ầ ắ SVTH :Tr n Đình Th ng ệ ồ Tr n H ng Thi n