Phát triển bền vững ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam trong bối cảnh biến đổi khí hậu

Biến đổi khí hậu đang đặt ra những thách thức nghiêm trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam, đe dọa các di sản, hoạt động du lịch, sản xuất thủ công và nhiều lĩnh vực khác. Nghiên cứu này phân tích một cách toàn diện thực trạng, điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của ngành trong bối cảnh biến đổi khí hậu, từ đó đề xuất một lộ trình chiến lược với các giải pháp cụ thể, phân kỳ theo giai đoạn, nhằm phát triển bền vững ngành công nghiệp văn hóa. Các giải pháp tập trung vào nâng cao nhận thức, tăng cường năng lực quản lý và quy hoạch, huy động đa dạng nguồn lực, ứng dụng công nghệ số và công nghệ xanh, phát triển sản phẩm và dịch vụ văn hóa xanh, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống. Nghiên cứu nhấn mạnh vai trò quan trọng của sự phối hợp liên ngành, sự tham gia của cộng đồng và sự đổi mới sáng tạo trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu, hướng tới phát triển bền vững ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam.

Nghiên cứu sinh, học giả, nhà hoạch định chính sách và các chuyên gia trong lĩnh vực công nghiệp văn hóa và biến đổi khí hậu tại Việt Nam.

Biến đổi khí hậu (BĐKH) là một trong những thách thức toàn cầu cấp bách nhất của thế kỷ XXI, gây ra những hệ lụy sâu rộng và đa chiều đối với mọi lĩnh vực kinh tế - xã hội, đặc biệt là ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Ngành này đang phải đối mặt với nguy cơ và thách thức chưa từng có, khi các hiện tượng thời tiết cực đoan như lũ lụt, hạn hán, bão và nước biển dâng gây thiệt hại đáng kể cho di tích lịch sử, công trình văn hóa, hoạt động du lịch và sản xuất thủ công mỹ nghệ. Các ví dụ điển hình bao gồm lũ lụt lịch sử tại Huế và Hội An gây hư hại nghiêm trọng các di tích và gián đoạn hoạt động du lịch, cũng như nguy cơ mất nguồn nguyên liệu do xâm nhập mặn đối với các làng nghề truyền thống ven biển. Tuy nhiên, nghiên cứu này chỉ ra rằng ngành công nghiệp văn hóa không chỉ là “nạn nhân” mà còn có tiềm năng to lớn để đóng góp vào công cuộc ứng phó với BĐKH. Thông qua các loại hình nghệ thuật và sản phẩm văn hóa sáng tạo, ngành có thể nâng cao nhận thức cộng đồng, thay đổi hành vi theo hướng bền vững và gợi mở các giải pháp sáng tạo, như các dự án nghệ thuật sắp đặt, phim tài liệu và chiến dịch truyền thông về môi trường. Nghiên cứu tập trung đánh giá tác động của BĐKH đến các ngành công nghiệp văn hóa dễ bị tổn thương của Việt Nam, bao gồm du lịch văn hóa, thủ công mỹ nghệ, nghệ thuật biểu diễn và điện ảnh. Mục tiêu chính là đề xuất các giải pháp ứng phó và thích ứng nhằm phát triển bền vững ngành. Để đạt được mục tiêu này, nghiên cứu tiến hành đánh giá hệ thống tác động của BĐKH, phân tích SWOT và đề xuất các giải pháp khả thi, phù hợp với đặc thù từng ngành. Các giải pháp được đề xuất tập trung vào việc nâng cao nhận thức, tăng cường năng lực quản lý và quy hoạch, huy động đa dạng nguồn lực, ứng dụng công nghệ số và công nghệ xanh, phát triển sản phẩm và dịch vụ văn hóa xanh, cũng như bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống. Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của sự phối hợp liên ngành, sự tham gia của cộng đồng và sự đổi mới sáng tạo trong ứng phó với BĐKH, hướng tới sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam.