TÓM TẮT LUẬN VĂN
LỜI MỞ ĐẦU
Hơn mười năm đi vào hoạt động, thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua nhiều
cung bậc thử thách và thăng trầm. Với đà phát triển thị trường chứng khoán trong thời
gian vừa qua, quy mô của thị trường được mở rộng lên một tầm cao mới với tốc độ nhanh
hơn, mạnh mẽ hơn đã làm xuất hiện hàng loạt các công ty chứng khoán. Các công ty
chứng khoán đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển của hai Trung tâm giao dịch chứng
khoán nói riêng và thị trường chứng khoán Việt Nam nói chung. Hiện nay với sự ra đời
và đi vào hoạt động của 105 công ty chứng khoán đã mang lại cho thị trường những bước
phát triển mới, đáp ứng ngày càng cao nhu cầu phát triển của thị trường nhưng đồng thời
cũng tạo ra áp lực cạnh tranh gay gắt giữa các công ty chứng khoán.
Để tăng tính cạnh tranh trong hoạt động kinh doanh chứng khoán của Công ty TNHH
Chứng khoán Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt nam (VCBS), tôi đã chọn đề tài Phát
triển dịch vụ chứng khoán của Công ty TNHH Chứng khoán Ngân hàng TMCP
Ngoại thƣơng Việt Nam làm luận văn thạc sỹ
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung chính của luận
văn gồm 3 chương:
Chƣơng 1: Tổng quan về công ty chứng khoán và dịch vụ chứng khoán
Chƣơng 2: Thực trạng hoạt động dịch vụ chứng khoán tại Công ty TNHH Chứng
khoán Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam.
Chƣơng 3: Giải pháp phát triển dịch vụ chứng khoán tại Công ty TNHH Chứng
khoán Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY CHỨNG KHOÁN VÀ DỊCH VỤ
CHỨNG KHOÁN
1.1. Tổng quan
CTCK là một tổ chức tài chính hoạt động trên TTCK, đóng vai trò trung gian giữa
người mua và người bán, giúp thị trường hoạt động an toàn, minh bạch và ổn định.
CTCK là tác nhân quan trọng thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế nói chung và của thị
trường chứng khoán nói riêng. Nhờ các CTCK mà chứng khoán được lưu thông từ nhà
phát hành tới người đầu tư và có tính thanh khoản, qua đó huy động nguồn vốn từ nơi
nhàn rỗi để phân bổ vào những nơi sử dụng có hiệu quả.
CTCK có những chức năng cơ bản sau: tạo ra cơ chế huy động vốn linh hoạt giữa
người có tiền nhàn rỗi đến người sử dụng vốn (thông qua cơ chế phát hành và bảo lãnh
phát hành). Cung cấp cơ chế giá cả cho giao dịch (thông qua hệ thống khớp giá hoặc
khớp lệnh). Tạo ra tính thanh khoản cho chứng khoán (hoán chuyển từ chứng khoán ra
tiền mặt và ngược lại từ tiền mặt ra chứng khoán một cách dễ dàng). Góp phần điều tiết
và bình ổn thị trường (thông qua hoạt động tự doanh hoặc vai trò nhà tạo lập thị trường)..
1.2. Các dịch vụ chứng khoán mà CTCK cung cấp cho khách hàng bao gồm:
Môi giới chứng khoán là hoạt động trung gian mua bán chứng khoán cho khách hàng,
CTCK làm dịch vụ nhận lệnh mua, bán chứng khoán của khách hàng, chuyển các lệnh
mua bán đó vào Sở giao dịch chứng khoán hay thị trường OTC và hưởng hoa hồng môi
giới.
Bảo lãnh phát hành là việc tổ chức bảo lãnh giúp tổ chức phát hành thực hiện các thủ
tục trước khi chào bán chứng khoán, nhận mua chứng khoán của tổ chức phát hành để
bán lại, hoặc mua số chứng khoán còn lại chưa được phân phối hết.
Tư vấn tài chính doanh nghiệp là việc CTCK tư vấn cho các doanh nghiệp trong việc
xác định giá trị doanh nghiệp, tái cơ cấu tài chính, phát hành chứng khoán, niêm yết
chứng khoán, chia tách, sát nhập, hợp nhất doanh nghiệp, cổ phần hóa, chuyển đổi mô
hình hoạt động, thẩm định dự án, tìm kiếm đối tác chiến lược và đàm phán ký kết hợp
đồng...
Tư vấn đầu tư chứng khoán là việc CTCK thông qua hoạt động phân tích để đưa ra
các lời khuyên, phân tích các tình huống và có thể thực hiện một số công việc dịch vụ
khác liên quan đến phát hành, đầu tư và cơ cấu tài chính cho khách hàng.
Các dịch vụ khác:
Lưu ký là việc gửi chứng chỉ chứng khoán tờ cổ phiếu, trái phiếu, hoặc các loại
giấy tờ hợp pháp chứng minh quyền sở hữu chứng khoán vào hệ thống lưu ký chứng
khoán. Lưu ký chứng khoán là bắt buộc trước khi muốn chứng khoán được giao dịch
qua sàn giao dịch của Trung tâm giao dịch chứng khoán.
Dịch vụ quản lý thu nhập chứng khoán (Quản lý cổ tức): Xuất phát từ việc lưu ký
chứng khoán cho khách hàng, CTCK sẽ theo dõi tình hình thu lãi, cổ tức của chứng
khoán và đứng ra làm dịch vụ thu nhận và chi trả cổ tức cho khách hàng thông qua tài
khoản của khách hàng.
Dịch vụ tín dụng : CTCK triển khai các hoạt động cho vay chứng khoán để khách
hàng thực hiện giao dịch bán khống hoặc cho khách hàng vay tiền để khách hàng thực
hiện nghiệp vụ mua ký quỹ
1.3. Đánh giá sự phát triển dịch vụ chứng khoán, chúng ta có các chỉ tiêu sau:
Chỉ tiêu định lượng: Số lượng các nhà đầu tư mở tài khoản, số lượng các hợp đồng
bảo lãnh phát hành, quy mô của đợt bảo lãnh, số lượng các hợp đồng tư vấn, doanh số
giao dịch, doanh thu môi giới, doanh thu từ các hợp đồng bảo lãnh và tư vấn….
Chỉ tiêu định tính: độ tin cậy của khách hàng, chất lượng dịch vụ cung cấp, khả năng
thu thập phân tích và cung cấp thông tin cho khách hàng của nhân viên ….
1.4. Hoạt động kinh doanh của CTCK chịu ảnh hƣởng các yếu tố
Môi trường pháp lý, môi trường công nghệ, môi trường kinh tế, sự phát triển của thị
trường tài chính, tiềm lực tài chính, uy tín hoạt động, cơ sở vật chất kỹ thuật, nguồn nhân
lực
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DỊCH VỤ CHỨNG KHOÁN CỦA
CÔNG TY TNHH CHỨNG KHOÁN NGÂN HÀNG TMCP NGOẠI THƢƠNG
VIỆT NAM
Chương 2 tập trung phân tích thực trạng các dịch vụ chứng khoán tại Công ty Chứng
khoán NHNT Việt Nam. Những mặt đã đạt được và hạn chế của các dịch vụ chứng khoán
của VCBS cụ thể như sau:
2.1. Thực trạng dịch vụ chứng khoán của VCBS:
Dịch vụ môi giới: Số lượng tài khoản mở tại công ty tính đến 31/12/2009 là hơn
53.000 tài khoản, chiếm 6.5% toàn thị trường trong đó có khoảng 50% số tài khoản có
giao dịch. Tuy nhiên, vị thế và thị phần môi giới trái phiếu và cổ phiếu của VCBS đã bị
suy giảm trong 3 năm qua (2007-2009). Cụ thể: thị phần trái phiếu giảm từ 56.1% năm
2007 xuống còn 28.58% năm 2009 và thị phần cổ phiếu giảm từ 6.48% năm 2007 xuống
còn 2.94% năm 2009. Nguyên nhân suy giảm có nhiều nguyên nhân song có thể kể đến
công nghệ chưa đáp ứng được yêu cầu của khách hàng; có ít các sản phẩm tài chính (cầm
cố, cho vay chứng khoán, giao dịch ký quỹ); các sản phẩm phân tích còn hạn chế; mức
phí giao dịch còn cao; bị mất nhiều khách hàng VIP và không thu hút được khách hàng
VIP mới;
Dịch vụ bảo lãnh và đại lý phát hành: Thị phần bảo lãnh và đấu thầu trái phiếu chính
phủ giảm đáng kể từ 31% năm 2007 xuống còn 10% năm 2009 nguyên nhân là do một số
khách hàng lớn như HSBC, Deutsche Bank, Standard Chartered Bank, ANZ… đã trở
thành thành viên bảo lãnh và đấu thầu TPCP nên không cần phải thông qua trung gian là
CTCK; lãi suất trái phiếu biến động khá mạnh nên kênh đầu tư trái phiếu không còn hấp
dẫn như những năm trước, các nhà đầu tư nước ngoài liên tục bán ra với khối lượng lớn
trên thị trường thứ cấp khiến cho hoạt động bảo lãnh và đấu thầu trên thị trường sơ cấp
giảm mạnh.
Dịch vụ tư vấn tài chính và tư vấn đầu tư chứng khoán:
Dịch vụ tư vấn tài chính doanh nghiệp: thương hiệu và uy tín VCBS cho hoạt động tư
vấn tài chính doanh nghiệp chưa cao, số lượng hợp đồng tư vấn còn ít và doanh thu
đem lại từ dịch vụ này không đáng kể. Thị phần của VCBS hiện nay chỉ chiếm 2%
trong khi SSI chiếm 39% và BVSC chiếm 28%. Nguyên nhân là do tình hình khó
khăn chung của nền kinh tế; mức chào phí dịch vụ cao và chưa có cơ chế linh hoạt
đáp ứng những yêu cầu về chi phí ngoài hợp đồng cho doanh nghiệp; khả năng cạnh
tranh giành hợp đồng của VCBS còn thấp; chưa phát huy cơ sở khách hàng và quan
hệ với VCB, quan hệ với các Bộ, ngành, Tổng công ty còn lỏng lẻo.
Dịch vụ tư vấn đầu tư chứng khoán: VCBS mới chỉ cung cấp miễn phí cho các khách
hàng các tập tài liệu dưới hình thức phân tích kết quả hàng năm của các công ty đang
niêm yết.
Các dịch vụ khác
Dịch vụ lưu ký chứng khoán: Phòng Lưu ký của công ty đã thu hút được số lượng lớn
khách hàng có nhu cầu lưu ký chứng khoán.
Dịch vụ quản lý sổ cổ đông : cung cấp dịch vụ này cho hơn 30 công ty trong đó có rất
nhiều công ty đã niêm yết trên sàn giao dịch.
Dịch vụ ứng trước tiền bán : dịch vụ này tăng mạnh do đáp ứng được nhu cầu nhanh
và ngay của khách hàng. Giá trị ứng trước và phí thu được tăng cao.
Dịch vụ cho vay cầm cố : dịch vụ này ở VCBS còn hạn chế chưa áp dụng đại trà cho
tất cả các khách hàng mà mới chỉ áp dụng cho các khách hàng thường xuyên giao
dịch với khối lượng lớn (khách hàng VIP)
2.2. Phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức của VCBS