Phụ nữ bịt kín chống
nắng: Thật phí của...
trời!
Thật vậy, nếu cứ bịt bọc cả ngày thì thật lãng phí ánh nắng của sáng sớm,
nhất là một hai giờ sau khi mặt trời mọc giúp đánh thức làn da.
Hiện nay ở nước ta, phần đông phụ nữ từ sáng sớm cho đến chiều tối, khi
ra đường đều vận quần dài, áo rộng kín mít, đeo khẩu trang to đùng, đeo
kính đen, đội nón rộng vành, mang giày và tất đủ bộ, nhất quyết không để
một xăng-ti-met nhỏ nhoi của làn da tiếp xúc với ánh nắng.
Có hai lý do. Một là họ sợ đen da, hai là sợ, số này ít thôi, ánh nắng mặt
trời có tia cực tím, gây ung thư da. Hai lý do vừa nêu phần nào có sự
đúng đắn. Bởi sẽ có hại nếu ta phơi mình dưới trời nắng gắt (khoảng từ
9g sáng đến 3g chiều). Thế nhưng thời gian còn lại, ánh nắng của sáng
sớm, nhất là một hai giờ sau khi mặt trời mọc, sẽ đánh thức làn da, để làn
da làm việc thần kỳ là tổng hợp biến "tiền vitamine D" thành vitamine D
có những tác dụng rất tốt.
Vitamine D được xem là "vitamine trời cho", thế nhưng nhiều chị em
khước từ "của trời cho" này. Tình trạng thiếu vitamine D ở ngay các nước
nhiệt đới tràn ngập ánh nắng là điều đáng ngạc nhiên và rất đáng lo ngại.
Theo ước tính của các chuyên gia, 40% - 50% dân số trên thế giới thiếu
vitamine D; nghiên cứu ở Thái Lan và Malaysia, có khoảng 50% dân
chúng thiếu vitamine D; còn ở nước ta chưa có nghiên cứu đánh giá,
nhưng có thể ước đoán tỷ lệ thiếu vitamine D trong dân số là 40%.
Thiếu vitamine D sẽ dẫn đến bệnh còi xương ở trẻ em và bệnh nhuyễn
xương ở người lớn. Từ khá lâu, người ta đã biết cách phòng và trị bệnh
thiếu vitamine D. Vào năm 1865, bác sĩ Armand Trousseau lần đầu tiên
đề nghị dùng dầu gan cá và tiếp xúc với ánh nắng mặt trời để chống lại
tình trạng thiếu vitamine D. Trước đó, đã có một nhà y học đưa ra ý kiến
rằng, có khả năng trị lành biểu hiện của thiếu vitamine D bằng cách phơi
nắng. Nhưng nhà y học này lại không vững vàng, không bảo vệ ý kiến
của mình trước những phản bác có tính công kích.
Chị em nên tận dụng ánh nắng của sáng sớm, nhất là một hai giờ sau khi
mặt trời mọc
Vitamine D có tên khoa học là calciferol, được cung cấp từ thực phẩm có
hai dạng: vitamine D2 hay ergocalciferol hiện diện trong thực vật (trong
nấm men và một số loại nấm) và vitamine D3 hay cholecalciferol có
trong động vật (nhiều nhất là dầu gan cá biển sâu). Vitamine D không chỉ
là "của trời cho" cho các loài động vật mà còn cho một số loài thực vật.
Một số loại nấm, đặc biệt là vi nấm như nấm men (yeast), chứa sẵn hợp
chất esgosterol biến thành ergocalciferol tức vitamine D2 . Còn đối với
con người ở vùng thượng bì của da có chứa hợp chất 7-
dehydrocholesterol cũng được xem là tiền vitamine D. Khi có tia cực tím
(đặc biệt là UVB có bước sóng 290-325nm) chiếu vào da, sẽ biến tiền
vitamine D thành cholecalciferol, tức vitamine D3. Các nhà khoa học ghi
nhận, chỉ cần 10 phút cho hai tay và khuôn mặt lộ ra dưới nắng mặt trời
không cần gắt lắm là đủ cho việc tổng hợp vitamine D với lượng cần thiết
cho cả một ngày.
Vitamine D sản xuất từ ánh nắng mặt trời, nếu dư, cơ thể không xài hết
được sẽ được dự trữ ở gan hoặc mô mỡ để sử dụng dần dần. Ngoài ra,
vitamine này còn được cung cấp từ thực phẩm như dầu gan cá, mỡ cá (cá
hồi, cá trích, cá mòi...), lòng đỏ trứng, sữa. Ở một số nước thiếu ánh nắng
mặt trời, vitamine D được bổ sung vào bánh mì, margarin (bơ làm từ dầu
thực vật), để dân nước họ không thiếu chất dinh dưỡng này.
Cần ghi nhận, trẻ con nước ta rất dễ thiếu vitamine D. Ngay từ khi sơ
sinh, trẻ rất cần được phơi nắng vì sữa mẹ tuy có chứa vitamine D nhưng
hàm lượng rất nghèo nàn, và đặc biệt có khá nhiều bà mẹ theo hủ tục úm
mình trong phòng kín, chẳng dám ra nơi thoáng đãng, nói chi chịu khó
cho con mình được phơi nắng.
Ngày nay, người ta còn phát hiện thêm một số tác dụng mới của vitamine
D: giúp nâng cao sức đề kháng của cơ thể, chống lại các bệnh nhiễm
trùng. Gần đây, một số nghiên cứu khoa học ghi nhận tình trạng thiếu
vitamine D làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư, mắc bệnh tim mạch,
bệnh đái tháo đường.
Chính vì những lý lẽ trên, mong mọi người, nhất là chị em, đừng bỏ phí
"của trời cho" quý giá này, vì chính nó giúp ta sống khỏe hơn.