
402
PHÁCTHẢOVÀMINHHỌATHIẾTKẾTHỜITRANG
BẰNGCÔNGNGHỆSỐ:GÓCNHÌNCHUYỂNĐỔISỐ
TrầnThịThuHằng
Email:hangttt.designer@gmail.com
Ngàytòasoạnnhậnđượcbàibáo:29/09/2025
Ngàyphảnbiệnđánhgiá:15/10/2025
Ngàybàibáođượcduyệtđăng:24/10/2025
DOI:10.59266/houjs.2025.893
Tómtắt:Trongbốicảnhtoàncầubướcvàokỷnguyênchuyểnđổisố,ngànhcôngnghiệp
thờitrangcũngchịutácđộngtừcôngnghệsố.Vớisựrađờicủanhiềunềntảngsố,hoạtđộng
thiếtkế,đặcbiệtlàphácthảovàminhhọathờitrangđãcónhiềuthayđổirõrệt.Côngnghệ
sốđãmởrộngcôngcụthểhiện,gópphầnđịnhhìnhlạiquátrìnhsángtạo,sảnxuấtthờitrang.
Bàiviếtsosánhphươngphápthủcôngvàphácthảo,minhhọatrênphầnmềmthiếtkếsố,phân
tíchtácđộngcủacôngnghệsốtrongphácthảovàminhhọathiếtkế.Phươngphápnghiêncứu
chủyếulàtổnghợptàiliệu,phântíchtrườnghợpđiểnhình,kếthợpnghiêncứuthựcnghiệm.
Kếtquảchothấycôngnghệsốgiúptănghiệuquảphácthảovàminhhọathiếtkếnhưngcần
kếthợplinhhoạtvớicácphươngphápthủcôngđểtốiưuquátrìnhsángtạo.Từđó,kiếnnghị
xâydựngmôhìnhđàotạotíchhợpcảhaiphươngpháp,khuyếnkhíchnhàthiếtkếtrẻchủđộng
thíchứngvớixuhướngchuyểnđổisố,nângcaonănglựccạnhtranhvàsángtạo.
Từkhoá:chuyểnđổisố,côngnghệsố,phầnmềmsố,AI,phácthảothờitrang,minhhọathời
trang,thiếtkếthờitrang
I.Đặtvấnđề
Công nghệ số xuất hiện trong
mọilĩnh vực của đời sống xã hội. Như
nhiều lĩnh vực, nhờ công nghệ số, các
ứng dụng, phần mềm số ra đời đã góp
phần vào sự tiến bộ của ngành thiết kế
thờitrang.Ngànhthiếtkếthờitrangtiếp
cậncácứngdụng,phầnmềmsốvàcông
nghệthôngminhcóphầnchậmhơncác
ngành mỹ thuật ứngdụng khác. Do đó,
việcnghiêncứusửdụngcácphầnmềm
sốvàcôngnghệthôngminh(trítuệnhân
tạoAI) vào ngành thời trang là vấn đề
quantrọngvàthiếtthực.Bằngsựgiúpđỡ
củacácphầnmềmsốvàAImàcácquy
trìnhthiếtkếvàsảnxuấtthờitrang,trong
đó có quy trình phác thảo và minh họa
thờitrangđượcsốhóa,gópphầnvàotiến
trình chuyển đổi số toàn diện, phù hợp
vớixuhướngchuyểnđổisốtoàncầu.Bài
viếtnàykhôngphântíchmọikhíacạnh
của công nghệ số, mà tập trung nghiên
cứuviệcsửdụngcácphầnmềmsốvàtrí
tuệnhântạoAItrongquátrìnhphácthảo
và minh họa thời trang. Quá trình này
đượcthựchiệntrongkhônggiansốnên
được coi là một trong những khía cạnh
đặctrưngcủacôngnghệsố.Từđóphân
tíchlợi ích,tháchthứcvànêu lý dotại
saoviệcsửdụngcácphầnmềmsốvàtrí

403
tuệnhân tạoAIlạigắn liềnvới chuyển
đổisốtrongthờitrang.
II.Cơsởlýthuyết
Bài viết sử dụnglý thuyếtchuyển
đổisốcủatácgiảVial,Gtrongbàiviết
“Understanding Digital Transformation:
AReview anda ResearchAgenda”năm
2021vàbàiviết“ConceptualizingDigital
TransfomationinBusinessOrganizations:
A Systematic Review of Digital
Transformation Literature” của tác giả
Morakanyane vàcộngsựnăm 2017,kết
hợplýthuyếtđổimớisángtạo,lýthuyết
vềsự“đổimớiđộtphá”trongcuốnsách
“The Innovator’s Dilemma” của tác giả
ClaytonChristensen năm 1997, để giải
thíchcôngnghệsốnóichungcóthểphá
vỡquytrìnhtruyềnthốngcủangànhcông
nghiệp thời trang. Từ đó chỉ ra tại sao
côngnghệsốlạigópphầnthayđổicách
thứcsángtạo,quảnlývàchiasẻthiếtkế,
gópphầnđịnhhìnhlạitoànbộquytrình
thiếtkếvàsảnxuấtthờitrang.
Bàiviếtsửdụnglýthuyếtnềntảng
trongthiếtkếthờitrangnhưnguyênlýthị
giác trong cuốn “Nguyên lý Design thị
giác”củatácgiảNguyễnHồngHưngnăm
2012,lý thuyết giảiphẫu, nhân trắchọc
trong “Giáo trình giải phẫu - nhân trắc
học”củatácgiảThẩmThịHoàngĐiệp,lý
thuyếtvềphácthảovàdiễnhọathờitrang
từmộtsốgiáotrìnhcủacáctrườngđạihọc
làm cơ sở để đánh giá hiệu quả mà các
phầnmềmsốmanglại,giúpsosánhvới
phươngphápthủcông,từđóđánhgiáưu
nhượcđiểmtrongquátrìnhứngdụng.
III.Phươngphápnghiêncứu
Bàiviếttiếpcậnphươngpháptổng
hợp,phân tích dữ liệu,so sánh, phương
pháp liên ngành như vănhoá,khoa học
xãhội,khoahọccôngnghệ,phươngpháp
nghiên cứu trường hợp, phương pháp
nghiêncứuthựcnghiệmđểlàmrõgiátrị
vànộidungcủabàiviết.
IV.Kếtquảnghiêncứu
4.1. Khái quát về phác thảo và
minhhọathiếtkếthờitrang
4.1.1.Phácthảothiếtkếthờitrang
Phácthảothiếtkếthờitranglàhoạt
độngquantrọngthiếtyếuvàảnhhưởng
đến tấtcảcácbướctrongsuốtquytrình
thiếtkếthờitrang.
“Phácthảolàphươngtiệnthểhiện
vàpháttriểnýtưởngtrongquátrìnhsáng
tạo.”(DaSilva,AM,2018).
“Bảnphácthảothiếtkếlàngônngữ
truyền đạt ý tưởng của nhà thiết kế, nó
hỗtrợ cho việc cắtmay và ghinhận lại
nguyênýtưởngbanđầu”(VõPhướcTấn
vàcộngsự,2006).
Phácthảothiếtkếthờitranglàhoạt
độngmàcácnhàthiếtkế(viếttắtlàNTK)
vẽnhanhlạinhữngýtưởngbanđầutạora
bảnvẽphácthảo.Bảnvẽnàychưatỉmỉ,
yêu cầu tốcđộnhằmthể hiệnmột cách
tổng quan, khái quát mẫu thiết kế bằng
đườngnét đơn giản. Đây là bản vẽ thô,
giúpNTKcónhữnghìnhdungbanđầuvề
mẫu thiếtkế củamình.Loại bảnvẽnày
gọichung là bản phácthảonhanh, hoặc
bảnphácthảoýtưởng.
4.1.2.Minhhọathiếtkếthờitrang
“Minhhọalàlàmrõthêm,sinhđộng
thêmnộidungcủatácphẩmvănhọchoặc
củabảntrìnhbàybằnghìnhvẽhoặchình
thức dễ thấy, dễ hiểu, dễ cảm” (Hoàng
Phê,2003).
“Minhhọathờitranglàmộtthểloại
nghệthuậtchuyênvềhìnhảnhthờitrang,
baogồmquầnáo,phụkiệnvàhìnhảnhnói
chung.Minhhọathờitrangthườngđược
sửdụngđểtrựcquanhóaýtưởngthiếtkế,

404
tạoýtưởngchocácbộsưutậpthờitrang,
quảngcáovàquảngbáthươnghiệu,…nó
đóngvaitròlàmộtcôngcụgiaotiếpthiết
yếuđểcácNTKtruyềntảitâmtrạng,chi
tiếtvàtínhthẩmmỹthiếtkế”(Khramova-
Baranovaetal,2022).
Trong khi phác thảo giúp hình
thànhýtưởngthiếtkếởgiaiđoạnđầu,thì
minhhọathờitranglàbướchoànthiện,
thểhiệnchitiếtvàcảmxúccủamẫuthiết
kế.Minhhọakhôngchỉgiúpbộphậnsản
xuấtvàkháchhànghiểurõsảnphẩmmà
cònlàcôngcụquảngbá,truyềntảicâu
chuyệnvàphongcáchcủanhàthiếtkế.
Vì vậy, minh họa thời trang giữ vai trò
quantrọngtrongtoànbộquytrìnhthiết
kếvàsảnxuất,hỗtrợhiệuquảchonhà
thiết kế và thương hiệu trong việc tiếp
cậnkháchhàng.
4.2.Côngnghệsốtrongphácthảo
vàminhhọathiếtkếthờitrang
“Côngnghệsố”làmộtlĩnhvựclớn
gồmnhiềukhíacạnhkhácnhau,dựatrên
tưduyphântầng,cơsởlýthuyếtvềcông
nghệsốvàhệthốngthôngtin,cơsởchuyển
đổisố,cóthểchiaracáckhíacạnhnhưsau:
Nền tảng dữliệu số, phần cứngsố,phần
mềmsố,hạtầngsố,côngnghệthôngminh,
ứngdụngsố,quảntrịvàvănhóasố.Bài
viếttậptrungvàohaikhíacạnh chính là
phầnmềmsốvàcôngnghệthôngminh,cụ
thểlàcácphầnmềmsốvàcôngnghệthông
minhAIphụcvụchoquátrìnhphácthảo
vàminhhọathiếtkếthờitrang.
4.2.1.Phầnmềmsốtrongphácthảo
vàminhhọathiếtkếthờitrang
Côngnghệsốcungcấpchongành
thiếtkếthờitrangnhiềuphầnmềmsốhữu
ích,trongsốđócóthểkểđếnnhư:
Thứnhất,AdobeIllustratorCC(viết
tắtlàIllustratorCC).
Đặc điểm: Illustrator CC là phần
mềm thiết kế số quen thuộc, cung cấp
nhiều công cụ hữu ích cho phác thảo
và minh họathiết kế. Khác với bảnCS,
Illustrator CC tích hợp công nghệ đám
mây,đồngbộtàiliệuvàliênkếtthuậntiện
vớicácphầnmềmAdobekhác,mangtính
chất của công nghệ số, nhờ đó gần như
thaythếhoàntoànCS.Phầnmềmnàycho
phép vẽ vector chuyên nghiệp, sắc nét.
Ngườidùngcóthểkếthợpphácthảotay
đểsốhóa,hoặcvẽtrựctiếpbằngcáccông
cụnhưpenciltool,paintbrushtool.
Ưuđiểm:dễchỉnhsửabảnvẽ,dễ
lưutrữ,phùhợpchocảbảnphácthảoý
tưởngvàbảnvẽkỹthuật.Hỗtrợhiệuquả
quá trình chuyển từphác thảo sang bản
vẽkỹthuật,dễdàngchiasẻ,kiểmsoátvà
phốihợpgiữacácbộphậntrongquytrình
thiếtkế-sảnxuất.Thuậntiệnliênkếtvới
các phầnmềm cùnghệ sinhtháiAdobe,
dễdàngchỉnhsửatrênnhiềuphầnmềm,
mangtínhchấtcủacôngnghệsố.Dođó
đâylàcôngcụhữuíchtrongtiếntrìnhsố
hóathiếtkếthờitrang.
Hạnchế:nétvẽ thiếusắc độ, khó
thể hiện cá tính và biểu cảm như phác
thảo thủ công, ít phù hợp với minh họa
thờitrang.
Thứhai,CorelDraw.
Đặcđiểm:CorelDrawcónguyênlý
hoạtđộngtươngtựIllustrator.
Ưu điểm: bản vẽ sắc nét, sạch sẽ,
dễ chuyển từphác thảo thành bảnvẽ kĩ
thuật, có thể chia sẻ bản vẽ qua một số
phầnmềmkhácchocácquytrìnhsảnxuất
saunày.
Hạnchế:pháttriểnđộclập,ítliên
kết với phần mềm khác, chậm đổi mới,
kémlinhhoạttrongthờiđạisố.Khảnăng
tươngthíchvới thiếtbịinkém,đặcbiệt
là các chuẩn quốc tế. Do xu hướng hội

405
nhập, nhiều trường đào tạo đã thay thế
CorelDrawbằngIllustrator,khiếnthếhệ
trẻ gắn bó với Illustrator nhiều hơn. Vì
vậy, CorelDraw ngày càng ít phổ biến
trongngànhthiếtkếthờitrang.
Thứba,AdobePhotoshopCC(viết
tắtlàPhotoshopCC).
Đặcđiểm:PhotoshopCCcungcấp
mạnhmẽtínhnăngvềxửlýhìnhảnhvà
vẽ.Đốivớiquytrìnhphácthảovàminh
họa thời trang, phần mềmnày lại mang
đếntrảinghiệmgầngũivớiphácthảovà
minhhọathủcông.Cụthể,côngcụbrush
tooltrongPhotoshopCCđadạngnétvẽ,
môtảrấtsátvớicácnétvẽtaybằngchì,
bằngcọ,tômàukhô,màunước,thậmchí
tảchấtliệuvảibằngchínhcácnétvẽmà
phầnmềmnàycungcấp.Nếukếthợpvới
bảngvẽđiệntử,vớilựctaykhácnhausẽ
tạo ra các nét vẽ với nhiều sắc độ khác
nhau,manglạitrảinghiệmchânthựcnhư
phươngphápvẽtaythủcông.
Ưu điểm:Dễ dàng chuyển bản vẽ
phác thảo thành bản vẽ minh họa.Phác
thảonhanhchóngýtưởngthiếtkế,lộttả
rõràngmẫuthiếtkế,thuậntiệnchỉnhsửa
cácchitiếtthiếtkế.Bảnvẽthểhiệnđược
gầnnhưhoàntoàncátính,cảmxúcnghệ
thuật của nhà thiếtkếvới sảnphẩmcủa
mình, giúp truyền tải cảm xúc cá nhân,
câuchuyệnthươnghiệu,hỗtrợquảngbá
sản phẩm. Tương tự như Illustrator CC,
PhotoshopCClàbảnnângcấpcủabảnCS
vớinhữngđiểmmạnhcủacôngnghệsố
nhưlưutrữ,đồngbộhóadữliệuđiệntoán
đámmây,dễdàngliênkết,đồngbộ,truy
cậpbảnvẽbằngcácsảnphẩmkháccùng
hệsinhtháiAdobe.Bảnvẽkhithựchiện
trên phần mềm Photoshop CC cũng cho
phéplưutrữ,chiasẻ,kiểmsoátdễdàng
từkhâuphácthảođếnquảngbásảnphẩm,
gópphần số hóaquy trình làm việccủa
ngànhthờitrang.
Hạnchế:dosửdụngnềntảngraster
nênnétvẽkhôngsắcnét,khôngthuậnlợi
cho quá trình chuyển từ phác thảo sang
bảnvẽkĩthuật.
Thứtư,phầnmềmProcreate(vàbản
ProcreatePocketdùngchoIphone).
Đặcđiểm:Procreatelàphầnmềm
minh họa phổ biến dành riêng cho IPad
(vàProcreatePocketdùngchoIPhone),sử
dụngbútcảmứngđểvẽtrựctiếptrênmàn
hình.Dựatrênnềntảngraster,đadạngvề
cọ,sắcđộ,chấtliệu,đặcbiệtphùhợpcho
phácthảovàminhhọathờitrang.
Ưu điểm: Mang đến trải nghiệm
gầngũivớivẽtaythủcông,thểhiệncảm
xúcnghệthuậttốt.Thiếtbịnhỏgọn,tiện
lợi,dễchỉnhsửa,lưutrữvàchiasẻ,hỗtrợ
nhanhchóngtrongviệctrìnhbàyvàminh
họa ý tưởng,góp phần số hóaquytrình
thiếtkế-sảnxuất-quảngbá.
Hạnchế:Procreatekhôngkhảdụng
chocácthiếtbịđiệntửkhôngsửdụnghệ
điềuhànhiOScủaApple,thậmchí,ngoài
Ipad và Iphone chophép chỉnhsửa trực
tiếpbảnvẽ,cácthiếtbịđiệntửkháccủa
Applechỉcóthểxemvàquảnlý,đểchỉnh
sửa vẫn cần càiđặt thêm các ứng dụng
thiếtkếphổbiếnkhác.
Ngoài ra,một sốphầnmềmtương
tự Procreate nhưng được sử dụng trên
Android như Artow, Sketchbook, Ibis
PaintXcótínhnăngtươngtựnhưngmức
độphổbiếnkémhơnProcreate.
Dưới đây là bảng so sánh một số
phần mềm số phổbiến hiện nay vềđặc
điểm,nguyênlýhoạtđộng,điểmmạnhvà
hạnchếcủacácphầnmềmsố:

406
Bảng1:Sosánhvềưuđiểm,hạnchếvàứngdụngchínhcủamộtsốphầnmềmsốtrong
phácthảovàminhhọathờitrang
Từ bảng so sánh, ta thấy được ưu
điểm,hạnchếcủamộtsốphầnmềmkểtrên.
Kiến nghị: Mỗi phần mềm số lại
cóưunhượcđiểmkhácnhau,dođóNTK
phảihiểubiếtsâusắcvềcôngviệcphác
thảovàminhhọathờitrang,hiểubiếtvề
điểmmạnh,yếucủacácphầnmềmsố,từ
đókhéo léo linh hoạt kết hợp các phần
mềmsốvớinhau,kếthợpcảphươngpháp
thủcôngvàoquátrìnhphácthảovàminh
họanhằmưuhóaquátrìnhphácthảovà
minhhọanóiriêng,quátrìnhthiếtkếvà
sảnxuấtthờitrangnóichung.
4.2.2.Côngnghệthôngminh:“Trí
tuệnhântạoAI”trongphácthảovàminh
họathiếtkếthờitrang
“TrítuệnhântạoAIđượcđịnhnghĩa
làkhảnăngcủamáymóchoặchệthống
máytínhcóthểmôphỏngvàthựchiệncác
nhiệmvụmànhữngnhiệmvụđóthường
đòihỏitríthôngminhcủaconngười,bao
gồmsuyluậnlogic,họctậpvàgiảiquyết
vấnđề”(Morandín-Ahuerma,2022).
“AIlàmộtlĩnhvựccôngnghệthuộc
nhómcông nghệsốnâng cao(advanced
digital technologies)” (European
Commission,2020).
Nhưvậy,cóthểhiểutrítuệnhântạo
(AI - viết tắt của Articial Intelligence)
làmộtdạngcôngnghệsốthôngminh,có
khảnăngmôphỏngvàthựchiệncácchức
năng tư duy của con người. Nhiều năm
trởlạiđây,dùđượcđềcậpmộtcáchsôi
nổitrênmọilĩnhvựccủađờisốngnhưng
trong ngành thiết kế thời trang tại Việt
Nam,AIvẫnchưathựcsựđượcứngdụng
nhưmộtcôngcụlàmviệcđắclực.
AI được ứng dụng vào quy trình
phácthảovàminhhọathiếtkếthờitrang
dướihìnhthứccungcấpcácphầnmềmcó
sửdụngtrítuệnhântạoAI,mộtsốphần
mềmnổibậtnhư:Makepix.ai,Creamoda.
ai, StyleAI, Fash.ai, Lookfashion.ai,…
đây là mộtsốứngdụng,phần mềm,mà
ngườidùngchỉcầnđưaravănbảnyêucầu
hoặcthêmhìnhảnhminhhọa,ngaylậptức
sẽnhậnđượchìnhảnhphácthảochosản

