
PHẢNHỒICỦASINHVIÊNVỀVIỆCỨNGDỤNG
PODCASTCẢITHIỆNKỸNĂNGNGHETIẾNGANH
VũThịHồngVân
Email:vthvan@uneti.edu.vn
Ngàytòasoạnnhậnđượcbàibáo:08/07/2024
Ngàyphảnbiệnđánhgiá:13/01/2025
Ngàybàibáođượcduyệtđăng:22/01/2025
DOI:10.59266/houjs.2025.523
Tómtắt:Trongxuhướnggiáodụcngônngữhiệnđại,podcastđangnổilênnhưmột
côngcụhọctậpđầytiềmnăng,đặcbiệttronglĩnhvựcpháttriểnkỹnăngnghetiếngAnh.
Mặcdùlĩnhvựcnàyđãthuhútnhiềusựquantâmnghiêncứu,cáccôngtrìnhtrướcđây
thườngthiênvềphươngphápđịnhlượngvàđánhgiáhiệuquảtổngthể.Nghiêncứuhành
độngđịnhtínhnàyđượcthựchiệnnhằmtìmhiểusâuvềtrảinghiệmvàphảnhồicủasinh
viênnămnhấtkhôngchuyêntạitrườngĐạihọcKinhtếKỹthuật-Côngnghiệpkhisửdụng
podcastđểnângcaokỹnăngnghe.Nghiêncứuđượctiếnhànhtrênnhóm40sinhviênkhông
chuyênnămthứnhất,sửdụngbacôngcụthuthậpdữliệu:phỏngvấncánhân,thảoluận
nhómvàquansátlớphọc.Phươngphápphântíchtheochủđềđượcápdụngđểxửlýdữliệu
thuthậpđược.Kếtquảsau8tuầnthựcnghiệmchothấypodcastkhôngchỉgiúpcảithiện
kỹnăngnghecủasinhviênmàcòntácđộngtíchcựcđếnsựhứngthúvàđộnglựchọctập.
Từkhóa:Podcast,kỹnăngnghe,tựtin,độnglực,nghiêncứuhànhđộng.
TrườngĐạihọcKinhtếKỹthuật–Côngnghiệp
I.Đặtvấnđề
KỹnăngtiếngAnh,đặcbiệtlàkỹ
năngnghe,đóngvaitròquantrọngtrong
thờiđại hộinhập quốc tế. Đốivớisinh
viên không chuyên năm thứ nhất tại
Việt Nam, việc nâng cao kỹ năng nghe
tiếngAnh thường gặp nhiều thách thức
dothiếumôitrườngthựchànhvànguồn
tàiliệuphùhợp.Podcastnổilênnhưmột
côngcụhọctậptiềmnăng,cungcấpnội
dungđadạngvàthựctế,giúpkhắcphục
những hạn chế của phương pháp giảng
dạytruyềnthống.
Cácnghiêncứuhiệncóvềviệcsử
dụng podcast trong giáo dục ngôn ngữ
chủyếuápdụngphươngphápđịnhlượng
nhưkiểmtratrước-sauhoặcđánhgiádựa
trênkỹnăng.Mặcdùcógiátrịtrongviệc
khẳngđịnhhiệuquảcủapodcast,những
nghiêncứunàycònhạnchếkhichưatìm
hiểusâuvềtrảinghiệmvàcảmnhậncủa
sinhviên, cũng như vai trò của podcast
trongviệcthúcđẩyđộnglựchọctập.
Tại Việt Nam, các nghiên cứu về
podcasttronggiáodụcngônngữcũngchủ
yếutậptrungvàokếtquảnhậnthứcnhư

việchọctừvựngvà kỹnăngnghehiểu.
Điềunàychothấymộtkhoảngtrốngtrong
việchiểurõcáchsinhviêntươngtácvới
podcast,nhữngkhókhăngặpphải,cũng
như lýdo đằngsau những phản hồicủa
sinhviên.
Nghiên cứu này nhằm giải quyết
những khoảng trống trên thông qua câu
hỏinghiêncứu:“Sinhviênkhôngchuyên
năm nhất trường Đại học Kinh tế - Kỹ
thuậtCôngnghiệpphảnhồinhưthếnào
vềviệcápdụngpodcastcảithiệnkỹnăng
nghevàtạisao?”Thôngquaphươngpháp
nghiêncứuđịnhtính,baogồmphỏngvấn
sâuvàquansátlớphọc,nghiêncứuhướng
đếnviệcpháchọabứctranhtoàndiệnvề
trảinghiệmhọctậpcủasinhviênkhisử
dụngpodcast, từ đó đưa ranhững gợi ý
thiếtthựcchoviệctíchhợpcôngcụnày
vàochươngtrìnhgiảngdạymộtcáchhiệu
quảhơn.
II.Cơsởlýthuyết
2.1.ĐịnhnghĩaPodcast
Thuậtngữpodcast,đượctạothành
từ sự kết hợp của “pod” (từ iPod) và
“broadcast”,đềcậpđếncácleâmthanh
sốđượcpháthànhtrêninternet,chophép
người dùngnghe trực tuyếnhoặc tảivề
thiếtbịcánhânđểngheoine.
Hiệuquảcủapodcasttrongviệccải
thiện kỹ năng nghe được xây dựng trên
nhiềucơsởlýthuyếthọcngônngữ.Theo
lýthuyết đầuvào(InputHypothesis) của
Krashen, podcast cung cấp nguồn ngôn
ngữthựctế(comprehensibleinput)ởmức
độphùhợp(i+1).Cụthể,podcastđượclựa
chọncóđộdàiphùhợp(5-6phút),tốcđộ
nóivừaphải,vàchủđềquenthuộcvớisinh
viênnhưcôngnghệ,giảitrí,vănhóa.Điều
nàygiúpsinhviêntiếpcậnđượcnộidung
cơbản(i)trongkhivẫnđượctháchthứcvới
cácyếutốmớivềtừvựngvàcấutrúc(+1).
Đồngthời,khảnăngkiểmsoát(tạmdừng,
nghelại)giúpsinhviênđiềuchỉnhlượng
đầuvàotheokhảnăngtiếpthucủamình.
Đồngthời,dựatrênlýthuyếtXãhội-Văn
hóa(SocioculturalTheory)củaVygotsky,
podcasttạomôitrườngtươngtácvớingôn
ngữđíchtrongbốicảnhvănhóathực,hỗtrợ
pháttriểnvùnglâncận(ZoneofProximal
Development).Podcastcungcấpnộidung
phongphúvềvănhóaxãhộiquacácchủ
đềđadạngnhưtintức,giảitrí,khoahọc
kỹthuật,giúpngườihọckhôngchỉtiếpthu
ngônngữmàcònhiểusâuvềngữcảnhsử
dụng.Podcastcũngthúcđẩyviệchọctập
tự định hướng khingười học có thểchủ
độnglựachọnnộidungvàkiểmsoáttốc
độhọctậpcủamình.
2.2.ỨngdụngPodcastcảithiệnkỹ
năngnghe
Đã có nhiều nghiên cứu trên thế
giới và Việt Nam khẳng định việc sử
dụngpodcastgiúpcảithiệnkỹnăngnghe.
HạnhvàQuyên(2024),Nhi(2024),Minh
(2019) chỉrarằng việc tíchhợppodcast
vàogiảngdạykỹnăngnghemanglạihiệu
quả vượttrội so vớiphương phápgiảng
dạytruyềnthốngđồngthờilàmtănghứng
thú và động lực học tập của sinh viên.
TheoLaiyavàcộngsự(2022),podcastlà
mộtcôngcụhỗtrợsinhviênthựchànhkỹ
năng nghehiểu mộtcáchhiệu quả đồng
thời tăng cường đáng kể động lực học
tiếngAnhcủasinhviên,đặcbiệtlàtrong
kỹnăng nghehiểu. Cácphát hiện tương
tự cũng được Abdulrahman, Basalama
vàWidodo(2018)báocáo,họgợiýrằng
podcastlàmộtphươngpháphiệuquảvà
hữu ích để sinh viên học kỹ năng nghe
tiếngAnh.Hơnnữa,cácpháthiệntừtài
liệuchothấyrằngnhiềuyếutốgópphần
vàohiệuquảcủapodcasttrongviệchọc
ngônngữ,trongđóyếutốchínhlàchủđề
của podcast khơi gợi động lực chosinh
viênthựchành,từđótăngcườnghiệuquả

học tập. Người học tin rằng việc tương
tácvớinộidungliênquanđếncácchủđề
họđammêthúcđẩyhọhọcsâuhơn.Sự
tươngtácnàykhuyếnkhíchhọnghenhiều
hơnvàcảithiệnkỹnăngnghe.
III.Phươngphápnghiêncứu
3.1.Đốitượngnghiêncứu
Đốitượngnghiêncứubaogồm40
sinh viên không chuyên năm thứ nhất
TrườngĐạihọcKinhtế-KỹthuậtCông
nghiệp (22 nữ, 18 nam) trong độ tuổi
18-19.Việclựachọnnhómđốitượngnày
dựatrênbacânnhắcchính.
Thứnhất,sinhviênnămnhấtkhông
chuyên thường gặp khó khăn trong việc
thíchnghivớiphươngpháphọctiếngAnh
ởbậcđạihọc,đặcbiệtlàkỹnăngnghedo
chươngtrìnhphổthôngchủyếutậptrung
vào ngữphápvàtừvựng.Kếtquảkiểm
trađầuvàochothấy85%sinhviênchỉđạt
điểmngheởmức3.5-4.5/10(tươngđương
A2theokhungthamchiếuchâuÂu),dựa
trênbàikiểmtragồmnghehộithoại,nghe
điềntừvànghetómtắt.
Thứhai,đâylàgiaiđoạnquantrọng
đểhình thành thói quenhọc tậptíchcực
vàxâydựngnềntảngngônngữ.Việccan
thiệpsớm thông qua podcastcó thểgiúp
sinhviênpháttriểnkỹnăngnghebềnvững.
Thứ ba, nhóm sinh viên này chưa
từng sử dụngpodcastđể học tiếngAnh,
nênphảnhồicủahọsẽmangtínhkhách
quancao.
Nghiên cứu áp dụng phương pháp
lấymẫuthuậntiệndựatrênbaluậnđiểm
chính.Thứnhất,phùhợpvớibảnchấtcủa
nghiên cứu định tính vốn tập trung vào
tìmhiểuchuyênsâuđốitượngcụthểthay
vìkháiquáthóarộngrãi.Thứhai,vaitrò
giảngviêncủangườinghiêncứutạođiều
kiệnthuậnlợiđểtiếpcậnvàthuthậpthông
tintrựctiếptừmôitrườnggiảngdạy.Thứ
ba,sinhviênđượcchọntheophươngpháp
nàythườngchiasẻthôngtincởimởhơn,
điềunàyquantrọngvớinghiêncứuđịnh
tínhcầnthuthậpdữliệusâuvềquanđiểm
vànhậnthức.
3.2.Phươngphápnghiêncứu
Nghiên cứu này sử dụng phương
pháp nghiên cứu hành động định tính
vì hai lý do chính. Thứ nhất, mục tiêu
là hiểu các hiện tượng trong ngữ cảnh
cụ thể mà không cần khái quát hóa kết
quảhaythiếtlậpmốiquanhệnhânquả.
Thứ hai, phương phápnày giúpthu hẹp
khoảngcáchgiữanghiêncứuhọcthuậtvà
thựctếlớphọc,đồngthờigópphầnphát
triểnchuyênmônthôngquacácchutrình
nghiêncứuvàphảnánh.
Ba công cụ thu thập dữ liệu được
sử dụng là phỏng vấn cá nhân, phỏng
vấn nhóm và quan sát. Các cuộc phỏng
vấn báncấu trúctập trungvào bốn chủ
đề:trảinghiệmvàcảmnhậnkhisửdụng
podcast, hiệuquảđốivớikỹnăngnghe,
độnglựcvàtháiđộhọctập,vàđềxuấtcải
thiện.Phỏng vấn cá nhân kéodài 10-15
phút,phỏngvấnnhóm4-5sinhviêntrong
30phút,đượctổchứctạilớphọcđểtạo
khôngkhíthoảimái.
Về quan sát lớp học, bảng kiểm
quansátđượcxâydựngvớibốntiêuchí:
mứcđộthamgiacủasinhviên,tháiđộhọc
tập,khókhăngặpphải,vàtiếnbộquansát
được.Việc quan sát được thực hiện qua
bađợtchuyênsâuvàobuổihọcthứ2,thứ
5vàbuổicuốicùng,kếthợpvớiquansát
thườngxuyên.
Nghiêncứukéodài8tuần,bắtđầu
với buổiđịnh hướng và thực hành mẫu.
Tạilớp,sinhviênnghepodcast5-6phút
liênquanđếnchủđềbàihọcvàthamgia
cáchoạtđộnghọctập.Vềnhà,sinhviên
tựchọnpodcasttheosởthíchhàngngày
(trừChủnhật),nghevàtómtắtnộidung

gửi cho giáo viên trước 21h. Mỗi buổi
học,haisinhviênđượcchọnngẫunhiên
đểtrìnhbàynộidungtrướclớp.
Việc kết hợp ba phương pháp thu
thậpdữliệugiúpkiểmchứngchéothông
tin, từ đó xây dựng bức tranh tổng thể
và chân thực về phản hồi cũng như trải
nghiệmcủasinhviên.
Quytrìnhphântíchdữliệu
Nghiên cứu áp dụng phương pháp
phântíchtheochủđềvới6bước:
1. Làm quen dữ liệu: Ghi âm, ghi
chép phỏng vấn, đọc nhật ký quan sát,
tổnghợpýtưởngnổibật.
2.Mãhóabanđầu:Gánmãchođối
tượng(S1-S40)vàđơnvịýnghĩa,vídụ:
“TT”(Tựtin),“KK”(Khókhăn).
3.Tìmkiếmchủđề:Nhómmãliên
quan,như“TT”,“DL”(Độnglực)thành
“Tácđộngtâmlýtíchcực”.
4.Ràsoátchủđề:Kiểmtradữliệu,
tạosơđồquanhệ.
5.Địnhnghĩa,đặttênchủđề:Phản
ánhđúngnộidung.
6.Viếtbáocáo:Chọntríchdẫnminh
họa,kếtnốivớicâuhỏinghiêncứu.
Kếtquảphântíchxácđịnhđược4
chủđềchính:
1.Cảithiệnkỹnăngnghe
2.Tácđộngtâmlýtíchcực
3.Tháchthứckhisửdụngpodcast
4.Đềxuấtcảithiện
Nghiên cứu cũng xác định một số
yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng đến
kếtquảhọctậpcủasinhviênkhisửdụng
podcast.Đángchúýnhấtlàviệcsinhviên
thamgiacáchoạtđộngluyệnnghekhác
nhưhọc thêmvàxem phim,video tiếng
Anh. Môitrườnghọc tậpcũng đóngvai
tròquantrọng,thểhiệnquasựchênhlệch
về chất lượng thiết bị và điều kiện học
tập giữa các sinh viên. Yếu tố cá nhân
nhưphongcáchhọctập,độnglựcvàkinh
nghiệmhọctiếngAnhtrướcđâycũngảnh
hưởngđếnkếtquả.Đểkiểmsoátcácyếu
tố này, giáo viên yêu cầu sinh viên ghi
chépnhậtkýhọctậptrongquátrìnhtham
gianghiêncứu.
IV.Kếtquảvàthảoluận
4.1. Podcast giúp cải thiện kỹ
năngnghe
75% sinh viên cho rằng podcast
giúp cải thiện kỹ năng nghe, và cơ chế
cảithiệnnàydiễnraquanhiềuconđường
khácnhau.Trướchết,podcastbuộcngười
học tập trung vào nội dung âm thanh
màkhôngcóhỗtrợhìnhảnh,từđóphát
triểnkỹnăngnghechủđộngvàkhảnăng
nhậndiệnâmthanh.TheoHasanvàHoon
(2013),việcnàygiúpsinhviêncảithiện
khảnăngpháthiệnranhgiớitừtronglời
nóiliêntục-mộtkỹnăngthiếtyếutrong
nghehiểu.
Podcast thường sử dụng ngôn ngữ
đờithườngvớiđadạnggiọng đọc,cách
phát âm và phong cách giao tiếp, giúp
người học làm quen với các biến thể
ngôn ngữ thực tế. Field (2008) chỉ ra
rằng tiếp xúc với lời nói tự nhiên giúp
tăngcườngkhảnăngnhậndiệntừvàcấu
trúccâutrongngữcảnh.Nghiêncứucủa
Abdulrahmanvàcộngsự(2018)cũngcho
thấynhữngsinhviênthườngxuyênnghe
podcastkhôngchỉpháttriểnvốntừvựng
phongphúhơnmàcònnângcaokhảnăng
nhậnbiếtvàhiểucácmẫucâungữpháp
tronggiaotiếpthựctế.
Theo lý thuyết Cognitive load của
Sweller (1988), trong quá trình nghe
ngoại ngữ, người học phải xử lý đồng
thời nhiềunhiệm vụ nhận thức: từ nhận
biếtâmthanh,xửlýtừvựngđếnphântích
cấutrúcngữpháp.Podcastcóưuđiểmlà
chỉsửdụngmộtkênhthôngtinduynhất

làâmthanh,giúpngườihọckhôngbịchi
phốibởiyếutốthịgiác,từđócóthểtập
trungtoànbộvàoviệcluyệnnghe.Field
(2008)nhậnđịnhrằngkhihọcviênchỉtập
trungvàoâmthanh,họsẽpháttriểnđược
khảnănglắngnghechuyênsâuhơnvàcải
thiệncảkỹnăngnhậnbiếtâmthanh.
Hơnnữa,Mộtưuđiểmnổibậtcủa
podcastlàtínhlinhhoạttrongviệcnghe
lặplại.Ngườihọccóthểphânchiaviệc
xửlýthôngtinthànhnhiềulớpkhácnhau
quamỗilầnnghe-cóthểtậptrungvàotừ
vựng tronglần đầu,chúýđến ngữđiệu
tronglầnsau,vàcuốicùnglànắmbắtý
nghĩa tổngthể. Cách tiếp cận theo từng
bướcnàykhôngchỉgiúpgiảmáplựcphải
hiểutoànbộnộidungngaylậptứcmàcòn
tạođiềukiệnthuậnlợiđểthôngtinđược
lưu trữ trong bộ nhớ dài hạn của người
học.SinhviênS12chiasẻ“Trướcđâyem
đãtừngxemphimcóphụđềhaycácvideo
youtubeđểluyệnnghenhưngthườngphải
xemphụđềvớihiểunộidung,đôikhihình
ảnhlàmemmấttậptrung,nhưngkhinghe
podcastemcảmthấytậptrunghơn.Em
cóthểngheđinghelạinhiềulần,lần1để
nắmýchính,lần2bắttừvàphátâm,lần
3 em kết hợp shadowing”. Hay S35 nói
“Điềuemthíchnhấtởpodcastlàcóthể
nghecùngmộtchủđềnhiềutập,vídụem
theodõimộtpodcastvềdulịch,vàsauvài
tậpembắt đầuquen vớinhững từvựng
hayđượclặplại.Cáccấutrúccâucũng
xuấthiệnnhiềulầntrongcáctìnhhuống
khácnhaunênemhiểurõhơncáchdùng.
4.2.Podcastgiúptănghứngthúvà
độnglựchọctiếngAnh
Việcsửdụngpodcastmanglạinhiều
lợiíchvượtxakhíacạnhngônngữthuần
túy,baogồmcảtácđộngtíchcựcvềmặt
tâmlývàđộnglựchọctập.Đasốsinhviên
(82,5%) cảm thấysự tự tinvà hứng thú
tronghọctậpđượcnângcaođángkểkhi
thường xuyên nghe podcast. Các nghiên
cứu được thực hiện bởi Minh(2019) và
Phung(2024)cũngkhẳngđịnhrằngsinh
viênnhậnthấysựtiếnbộrõrệttrongquá
trìnhhọcsaukhiápdụngpodcast,từđó
giúp họ có thêm niềm tin vào năng lực
họcngônngữcủabảnthân.Theoquansát
củagiáoviên,sinhviêntronglớpthểhiện
tháiđộhọctậptíchcựchơndonộidung
cácbàingheđượccậpnhật,phùhợphơn
vớitrìnhđộcủasinhviên,giúpcácemdễ
tiếpcận vàhứng thúhơn. Đặc biệt,quá
trìnhchuẩnbịvàthảoluậnvềchủđềbài
nghe không chỉ giúp sinh viên mở rộng
kiếnthứcnềnmàcònnângcaokỹnăng
nói. Một số sinh viên chia sẻ rằng việc
tìmhiểusâuvềchủđềbàinghevàtrình
bàyýkiếncánhânđãgiúphọtựtinhơn
trong giaotiếpvàcảmthấygắnkếthơn
vớinộidungbàihọc.S28chiasẻ“emthực
sựthíchcáchhọcnàyvìnộidungpodcast
rấtcậpnhậtvàgầngũivớicuộcsống.Ví
dụnhưtuầntrướcemnghevềcôngnghệ
AI,đólàchủđềmàemđangrấtquantâm.
Điều này khiến việc học không còn khô
khanmàtrởnênthúvịhơnnhiều”.S33
chobiếtthêm“Podcastkhôngchỉgiúpem
họcngônngữmàcònmởrộnghiểubiếtvề
vănhóavàxãhội.Mỗilầnnghexongmột
bài,emlạicóthêmnhiềukiếnthứcmớivà
càngthêmhứngthúvớiviệchọc”.
Theo Thuyết Self-Determination
Theory của Deci và Ryan (1985), động
lựcnộisinhpháttriểnkhibanhucầutâm
lýcơbảnđượcđápứng:nănglực,tựchủ
vàgắnkết.Podcastđápứngđượccảba
nhu cầu này trong học tiếngAnh. Sinh
viêncảmthấycónănglựckhihiểuđược
nhiều nội dung hơn, được tự chủ trong
việc lựa chọn nội dung và tốc độ học,
vàcảmthấygắnkếtthôngquanộidung
thựctế,cậpnhật.
Thuyết Bộ Lọc Cảm Xúc của
Krashen(1982)cũngchỉrarằngkhisinh