QUY TRÌNH KHAI THÁC ĐÁ VÀ NH NG V N Đ C N L U ÝỮ Ấ Ề Ầ Ư
Khi đn thăm các x ng đá m ngh , chúng ta không ít l n tr m tr tr c bàn tayế ưở ỹ ệ ầ ầ ồ ướ
điêu ngh c a các ngh nhân. Tuy nhiên, có m t công đo n vô cùng quan tr ng mà ítệ ủ ệ ộ ạ ọ
đc đ c p đn. Đó chính là giai đo n khai thác đá. Bài vi t d i đây s gi i thi uượ ề ậ ế ạ ế ướ ẽ ớ ệ
quy trình khai thác đá c b n và nh ng v n đ t n đng.ơ ả ữ ấ ề ồ ọ
QUY TRÌNH KHAI THÁC ĐÁ C B NƠ Ả
Tr c khi ti n hành khai thác, chúng ta c n n m rõ quy đnh pháp lu t v khai thácướ ế ầ ắ ị ậ ề
khoáng s n. N u chúng ta đang chu n b khai thác đá kh i trang trí thì không đcả ế ẩ ị ố ượ
dùng ph ng pháp n mìn. Ch trong vài tr ng h p lu n ch ng kinh t k thu t choươ ổ ỉ ườ ợ ậ ứ ế ỹ ậ
phép thì ch dùng dây n , kíp n . Khi khai thác đá xây d ng, ta ph i tuân th quy ph mỉ ổ ổ ự ả ủ ạ
an toàn trong khai thác đá l thiên.ộ
Sau đây, chúng tôi s gi i thi u và trình bày quy trìnhẽ ớ ệ khai thác đá căn b n là nh thả ư ế
nào.
GIAI ĐO N 1: KHAI THÁC ĐÁ T NHIÊNẠ Ự
giai đo n này, chúng tôi s chia nh thành 4 b c đ ti n theo dõi.Ở ạ ẽ ỏ ướ ể ệ
B c đu tiên vô cùng quan tr ng chính là tìm ki m và đánh giá m đá. Đây là b cướ ầ ọ ế ỏ ướ
quy t đnh đn ch t l ng c a thành ph m sau này. Ta ph i ti n hành tìm ki m m đáế ị ế ấ ượ ủ ẩ ả ế ế ỏ
phù h p v i màu s c, hoa văn và yêu c u đ ra. Đ th c hi n đc đi u này, các nhàợ ớ ắ ầ ề ể ự ệ ượ ề
đa ch t h c ph i ki m tra m u đá tr c. H s khoan vào lòng đt đ l y m u lõi đáị ấ ọ ả ể ẫ ướ ọ ẽ ấ ể ấ ẫ
r i ti n hành th m đnh ch t l ng. Sau khi ch t l ng đá đt, m u đá s đcồ ế ẩ ị ấ ượ ấ ượ ạ ẫ ẽ ượ
chuy n qua khâu đánh bóng. Đây là giai đo n đ xác đnh màu s c, hoa văn c a kh iể ạ ể ị ắ ủ ố
đá.
Công đo n khai thác đá đc chia thành 4 b c nh .ạ ượ ướ ỏ
Khi m đá đc đánh giá là đt yêu c u, b c ti p theo là xin c p phép đc khaiỏ ượ ạ ầ ướ ế ấ ượ
thác. B c này t n khá nhi u th i gian, có khi kéo dài nhi u năm. Tr c h t, chúng taướ ố ề ờ ề ướ ế
ph i liên h v i ch s h u đ xin nh ng quy n và mua l i m đá. Sau đó, ta ph iả ệ ớ ủ ở ữ ể ượ ề ạ ỏ ả
làm r t nhi u gi y t xin c p phép khai thác chính quy n đa ph ng.ấ ề ấ ờ ấ ở ề ị ươ
Sau khi m i gi y t đã n th a, ta ti n hành chu n b khai thác. Đây là m t quá trìnhọ ấ ờ ổ ỏ ế ẩ ị ộ
khá t n kém v m t th i gian cũng nh ti n c a. Vi c đu tiên là lo i b v t c n nhố ề ặ ờ ư ề ủ ệ ầ ạ ỏ ậ ả ư
cây c i đ có th ti p c n kh i đá t t nh t. Chúng ta cũng c n ph i xây xây đng sáố ể ể ế ậ ố ố ấ ầ ả ườ
đ ti n cho vi c v n chuy n máy móc và kh i đá.ể ệ ệ ậ ể ố
B c cu i cùng chính là ti n hànhướ ố ế khai thác đá.
GIAI ĐO N 2: GIA CÔNG ĐÁ T NHIÊNẠ Ự
Khi đã khai thác đá xong, ti p theo s là giai đo n gia công đá t nhiên. Đây chính làế ẽ ạ ự
giai đo n mà ngh nhân t i c s đá m ngh tr tài.ạ ệ ạ ơ ở ỹ ệ ổ
Đ t o ra m t b cể ạ ộ ứ t ng đá m nghượ ỹ ệ đpẹ , giai đo n đu tiên chính là giai đo n t oạ ầ ạ ạ
phôi. Đây là giai đo n mà th điêu kh c s t o hình s n ph m d ng thô. Giai đo nạ ợ ắ ẽ ạ ả ẩ ở ạ ạ
này bao g m nhi u b c nh khác nhau. Đu tiên, ngh nhân ph i tìm m t ph ng đồ ề ướ ỏ ầ ệ ả ặ ẳ ề
t o chân đ. Sau đó, th điêu kh c s ti n hành xác đnh đi m chu n đ t o hình. Tạ ế ợ ắ ẽ ế ị ể ẩ ể ạ ừ
đó làm ti n đ đ v phác th o trên gi y r i v ho c in tr c ti p trên t ng đá. V i cácề ề ể ẽ ả ấ ồ ẽ ặ ự ế ả ớ
s n ph m ph c t p, ng i ngh nhân ph i th c hi n giai đo n t o phôi trên đt sétả ẩ ứ ạ ườ ệ ả ự ệ ạ ạ ấ
tr c. D a vào b n phác th o, các ngh nhân s đc phôi đ t o hình s n ph m.ướ ự ả ả ệ ẽ ụ ể ạ ả ẩ
Đ ch tác ra m t b c t ng đp c n tr i qua nhi u công đo n khác nhau.ể ế ộ ứ ượ ẹ ầ ả ề ạ
Ti p đn là công đo n hoàn thi n s n ph m. giai đo n này, ngh nhân ti n hànhế ế ạ ệ ả ẩ Ở ạ ệ ế
ch m hình nét, ch m tr hoa văn, mài và đánh bóng. Trong đó, b c ch m hình nét vàạ ạ ổ ướ ạ
hoa văn là quan tr ng nh t. Hai b c này ph thu c r t nhi u vào đôi tay các nghọ ấ ướ ụ ộ ấ ề ệ
nhân. Đây cũng chính là b c t o nên s khác bi t gi a s n ph m r ti n và ch tướ ạ ự ệ ữ ả ẩ ẻ ề ấ
l ng.ượ
nh ng s n ph m cao c p, ng i th đôi lúc còn ph i nhu m màu cho đá. Các ph mỞ ữ ả ẩ ấ ườ ợ ả ộ ẩ
nhu m th ng dùng nh bã ché xanh, xi đánh giày màu nâu, màu chàm… Đ t o nênộ ườ ư ể ạ
màu s c đp đòi h i kinh nghi m nhi u năm c a ng i ngh nhân.ắ ẹ ỏ ệ ề ủ ườ ệ
TH C TR NG KHAI THÁC ĐÁ HI N NAYỰ Ạ Ệ
Nhà n c có quy đnh rõ trong các văn b n pháp lu t v v n đướ ị ả ậ ề ấ ề khai thác đá. Tuy
nhiên, hi n nay, ít n i khai thác nào tuân th đúng và đ nh ng quy đnh ban hành. M iệ ơ ủ ủ ữ ị ỗ
l n thanh tra đu phát hi n sai ph m kh p các t nh thành trên đt n c.ầ ề ệ ạ ở ắ ỉ ấ ướ
NH NG V VI PH M G N ĐÂYỮ Ụ Ạ Ầ
Ch tính trong năm 2019, hàng lo t v sai ph m khiỉ ạ ụ ạ khai thác đá đã đc phát hi n.ượ ệ
Trong đó, hai v n i c m nh t ph i k đn Thanh Hóa và Ngh An.ụ ổ ộ ấ ả ể ế ở ệ
Nh n đc ph n ánh c a ng i dân, chính quy n đa ph ng xã Hà Tân, Hà Trungậ ượ ả ủ ườ ề ị ươ
(Thanh Hóa) đã ti n hành ki m tra các doanh nghi p khai thác đá vào đu năm nay.ế ể ệ ầ
Theo đó, đa ph ng phát hi n nhi u sai ph m nh h ng đn môi tr ng s ng dânị ươ ệ ề ạ ả ưở ế ườ ố
c . T i các đi m khai thác, xe tr ng t i ra vào liên t c. Ti ng nghi n đá, x đá m ĩư ạ ể ọ ả ụ ế ề ẻ ầ
gây nh h ng n ng n đn đi s ng ng i dân. Ch a k , nhi u n i còn khai thácả ưở ặ ề ế ờ ố ườ ư ể ề ơ
không đúng thi t k , công nhân l i không có thi t b b o h .ế ế ạ ế ị ả ộ
Quy mô sai ph m Ngh An còn l n h n nhi u so v i Thanh Hóa. Đc bi t, Nghạ ở ệ ớ ơ ề ớ ượ ế ệ
An có t ng c ng 25 m đá, trong đó có 3 m ch a ho t đng. Qua quá trình thanh traổ ộ ỏ ỏ ư ạ ộ
phát hi n sai ph m 22 m , t c 100% các m đang ho t đng. Đi u này gióng lên hôiệ ạ ở ỏ ứ ỏ ạ ộ ề
chuông c nh báo v công tác qu n lý khai thác đá. Đa ph n các l i vi ph m đu n mả ề ả ầ ỗ ạ ề ằ
trong m c An toàn lao đng. C th , 5/25 đn v vi ph m V sinh an toàn lao đng.ụ ộ ụ ể ơ ị ạ ệ ộ
2/25 đn v không đnh k ki m tra máy móc thi t b . Và có t ng c ng 17/25 đn vơ ị ị ỳ ể ế ị ổ ộ ơ ị
th c hi n không đúng quy đnh v an toàn lao đng. Trình t khai thác và h th ngự ệ ị ề ộ ự ệ ố
khai thác xác đnh m cũng b nhi u c s vi ph m.ị ỏ ị ề ơ ở ạ
CÁC V TAI N N LAO ĐNG TH NG TÂMỤ Ạ Ộ ƯƠ