BÁO CÁO K T QU Ế Ả
NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI NỨ Ứ Ụ Ế
1. L i gi i thi u.ờ ớ ệ
Giáo d c ph thông có v trí h t s c quan tr ng, mang tính n n t ng c a hụ ổ ị ế ứ ọ ề ả ủ ệ
th ng giáo d c qu c dân.Trong ch ng trình giáo d c, môn Ng văn là m t mônố ụ ố ươ ụ ữ ộ
h c có vai trò quan tr ng không ch giúp h c sinh trau d i ki n th c, rèn luy n tọ ọ ỉ ọ ồ ế ứ ệ ư
duy mà còn góp ph n vào quá trình hình thành, phát tri n các năng l c c n thi tầ ể ự ầ ế
cho các em.
Đ án đi m i ề ổ ớ Ch ng trình và Sách giáo khoa (ươ CT&SGK) giáo d c phụ ổ
thông sau 2015 nêu rõ m t trong nh ng quan đi m n i b t là phát tri n ộ ữ ể ổ ậ ể Ch ngươ
trình theo đnh h ng năng l c. Năng l c đc quan ni m ị ướ ự ư ươ ệ là s k t h p m t cáchự ế ợ ộ
linh ho t và có t ch c ki n th c, k năngạ ổ ứ ế ứ ỹ v iớ thái đ, tình c m, giá tr , đng c cáộ ả ị ộ ơ
nhân, … nh m đáp ng hi u qu m t yêu c u ph c h p c a ho t đng trong b iằ ứ ệ ả ộ ầ ứ ợ ủ ạ ộ ố
c nh nh t đnh. ả ấ ị Năng l c th hi n s v n d ng t ng h p nhi u y u t (ph mự ể ệ ự ậ ụ ổ ợ ề ế ố ẩ
ch t c a ng i lao đng, ki n th c và kĩ năng) đc th hi n thông qua các ho tấ ủ ườ ộ ế ứ ượ ể ệ ạ
đng c a cá nhân nh m th c hi n m t lo i công vi c nào đó.ộ ủ ằ ự ệ ộ ạ ệ
Ngh quy t 88/2014 c a Qu c h i v đi m i ch ng trị ế ủ ố ộ ề ổ ớ ươ ình, sách giáo khoa
giáo d c ph thông nêu rõ m c tiêu “ụ ổ ụ chuy n n n giáo d c n ng v truy n thể ề ụ ặ ề ề ụ
ki n th c sang n n giáo d c phát tri nế ứ ề ụ ể toàn di n c vệ ả ề ph mẩ ch t và năng l c,ấ ự
hài hòa đc, ứtrí, th , m và phát huy t t nh t ti m năng c a m i ể ỹ ố ấ ề ủ ỗ h c viên” và yêuọ
c u “đầi m i toàn di n m c tiêu, n i dung, ph ng pháp và hổ ớ ệ ụ ộ ươ ình th cứ tổ
ch cứ giáo d c, thi,ụ ki m tra, đánh giáể ch tấ l ng giáo d c theo yêu c uượ ụ ầ
phát tri nể ph mẩ ch t và năng l c ấ ự h c viên; kh c ph c tình tr ng quá t i; tọ ắ ụ ạ ả ăng
c ng th c hành và g n v i th c ti n cu c s ng”ườ ự ắ ớ ự ễ ộ ố .
H n n a, giáo d c ph thông n c ta đang th c hi n b c chuy n t ch ngơ ữ ụ ổ ướ ự ệ ướ ể ừ ươ
trình giáo d c ti p c n n i dungụ ế ậ ộ sang ti p c n năng l c ng i h cế ậ ự ườ ọ , nghĩa là từ
chỗ quan tâm đn vi c h c sinh h c đc cái gìế ệ ọ ọ ượ đn chế ỗ quan tâm h c sinh v nọ ậ
d ng đc cái gì qua vi c h cụ ượ ệ ọ . Đ đm b o đi u đó, nh t đnh ph i th c hi nể ả ả ề ấ ị ả ự ệ
1
thành công vi c chuy n t ph ng pháp d y h c theo l i “truy n th m t chi u”ệ ể ừ ươ ạ ọ ố ề ụ ộ ề
sang d y h c sinh cách h c, cách v n d ng ki n th c, rèn luy n kĩ năng, hìnhạ ọ ọ ậ ụ ế ứ ệ
thành năng l c và ph m ch t. ự ẩ ấ
N m b t đc tinh th n đi m i, trong nh ng năm qua ngành giáo d c nóiắ ắ ượ ầ ổ ớ ữ ụ
chung và t p th giáo viên đã và đang nghiên c u đ xu t và th c hi n nhi u gi iậ ể ứ ề ấ ự ệ ề ả
pháp hi u qu trong vi c đi m i ph ng pháp d y h c, ki m tra đánh giá và đtệ ả ệ ổ ớ ươ ạ ọ ể ạ
đc không ít nh ng thành công. Đây là ti n đ vô cùng quan tr ng đ ngànhượ ữ ề ề ọ ể
giáo d c th c hi n m c tiêu đi m i. Tuy nhiên, t th c t gi ng d y c a đn vụ ự ệ ụ ổ ớ ừ ự ế ả ạ ủ ơ ị
cho th y s sáng t o trong vi c đi m i ph ng pháp d y h c, phát huy tính tíchấ ự ạ ệ ổ ớ ươ ạ ọ
c c c a h c sinh ch a nhi u nh t là đi t ng h c sinh theo h c ch ng trìnhự ủ ọ ư ề ấ ố ượ ọ ọ ươ
GDTX c p THPT nói chung và t i Trung tâm GDNN-GDTX Tam Đo nói riêng.ấ ạ ả
D y h c v n n ng truy n th ki n th c, hoàn thành đy đ n i dung giáo án đãạ ọ ẫ ặ ề ụ ế ứ ầ ủ ộ
đnh s n. Vi c rèn luy n k năng có đc quan tâm nh ng hi u qu ch a cao.ị ẵ ệ ệ ỹ ượ ư ệ ả ư
Hoat đng ki m tra đánh giá ch a chú tr ng đn đánh giá c quá trình h c t pộ ể ư ọ ế ả ọ ậ
c a h c sinh. T t c nh ng đi u đó d n t i vi c h c sinh th đng, lúng túng khiủ ọ ấ ả ữ ề ẫ ớ ệ ọ ụ ộ
gi i quy t nh ng v n đ trong th c ti n.ả ế ữ ấ ề ự ễ
Sinh ra t i vùng quê B c Ninh giàu truy n th ng văn hóa, Kim Lân đcạ ắ ề ố ượ
bi t đn là m t trong nh ng nhà văn thành công khi vi t v ng i nông dân vàế ế ộ ữ ế ề ườ
cu c s ng nông thôn. Là tác ph m tiêu bi u c a m t trong nh ng nhà văn ộ ố ẩ ể ủ ộ ữ “thu cộ
hàng nh ng cây bút truy n ng n tài năng c a văn h c Vi t Nam hi n đi”ữ ệ ắ ủ ọ ệ ệ ạ , Vợ
nh tặ cũng ra đi b i n i ám nh c a Kim Lân v n n đói l ch s t D u (1945).ờ ở ỗ ả ủ ề ạ ị ử Ấ ậ
Tác ph m ẩV nh t ợ ặ đã đc l a ch n vào ch ng trình gi ng d y Ng văn 12,ượ ự ọ ươ ả ạ ữ
đc đông đo b n đc yêu m n. ượ ả ạ ọ ế
Qua quá trình kh o sát, d gi th c t , ng i vi t nh n th y các giáo ánả ự ờ ự ế ườ ế ậ ấ
c a giáo viên hay các ph ng pháp đc s d ng trong gi h c m i ch ủ ươ ượ ử ụ ờ ọ ớ ỉ d ngừ
l i vi c d y h c theo m t vài thi t k bài h c quen thu c. D y h c v n mangạ ở ệ ạ ọ ộ ế ế ọ ộ ạ ọ ẫ
tính hàn lâm, ch a phát huy đc tính tích c c, sáng t o. Đ m t tác ph m vănư ượ ự ạ ể ộ ẩ
h c th c s h p d n, phát huy đc năng l c c a ng i h c, ng i vi t ch nọ ự ự ấ ẫ ượ ự ủ ườ ọ ườ ế ọ
đ tài ề“D y h c Ng văn theo đnh h ng phát tri n năng l c và ph m ch tạ ọ ữ ị ướ ể ự ẩ ấ
2
ng i h c qua truy n ng n ườ ọ ệ ắ V nh tợ ặ c a Kim Lân”ủnh m đ xu t m t s gi iằ ề ấ ộ ố ả
pháp d y h c tác ph m ạ ọ ẩ V nh t ợ ặ phát huy s sáng t o, năng l c c a h c sinh,ự ạ ự ủ ọ
đc bi t là giáo d c ý th c đo đc, v n d ng vào cu c s ng th c nh ng bài h cặ ệ ụ ứ ạ ứ ậ ụ ộ ố ự ữ ọ
cu c s ng: s nhân ái, s chia… cho h c sinh Trung tâm GDNN-GDTX Tamộ ố ự ẻ ọ
Đo.ả
2. Tên sáng ki n:ế
D y h c Ng văn theo đnh h ng phát tri n năng l c và ph m ch tạ ọ ữ ị ướ ể ự ẩ ấ
ng i h c qua truy n ng n “V nh t” c a Kim Lân.ườ ọ ệ ắ ợ ặ ủ
3. Tác gi sáng ki n:ả ế
- H và tên: T Th Thanh Hòaọ ạ ị
- Đa ch : Trung tâm GDNN - GDTX Tam Đoị ỉ ả
- S đi n tho i: 0915696603 Email: tathanhhoa.pt@gmail.comố ệ ạ
4. Ch đu t t o ra sáng ki n: ủ ầ ư ạ ế
T Th Thanh Hòa - Trung tâm GDNN-GDTX Tam Đoạ ị ả
5. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n:ự ụ ế
- Áp d ng d y h c môn Ng văn cho h c sinh c p THPT l p12.ụ ạ ọ ữ ọ ấ ớ
- H tr giáo viên có thêm kinh nghi m trong gi ng d y tác ph m truy n ng nỗ ợ ệ ả ạ ẩ ệ ắ
theo đnh h ng phát tri n năng l c ng i h c.ị ướ ể ự ườ ọ
6. Ngày sáng ki n đc áp d ng l n đuế ượ ụ ầ ầ : 05/1/2017
7. Mô t b n ch t c a sáng ki n:ả ả ấ ủ ế
7.1. N i dung sáng ki n: ộ ế
PH NẦ I: C S LÍ LU N VÀ TH C TI N C A HO T ĐNGƠ Ở Ậ Ự Ễ Ủ Ạ Ộ D YẠ
H CỌ NG VĂN THEO ĐNH H NG PHÁT TRI N NĂNG L C VÀỮ Ị ƯỚ Ể Ự
PH M CH T NG I H CẨ Ấ ƯỜ Ọ
1. C s lí lu nơ ở ậ
3
1.1. D y h c Ng văn theo đnh h ng phát tri n năng l c và ph m ch tạ ọ ữ ị ướ ể ự ẩ ấ
ng i h cườ ọ
1.1.1.Năng l c và ph m ch t ng i h cự ẩ ấ ườ ọ
+ Năng l c:ự
Năng l c là m t khái ni m then ch t chi ph i vi c đi m i căn b nự ộ ệ ố ố ệ ổ ớ ả
ch ng trình giáo d c m i. N i hàm khái ni m năng l c cũng tùy vào cách ti pươ ụ ớ ộ ệ ự ế
c n và lĩnh v c áp d ng mà hi u khác nhau.ậ ự ụ ể T đi n ti ng Vi t do Hoàng Phêừ ể ế ệ
ch biên có gi i thích: Năng l c là:“ ủ ả ự Kh năng, đi u ki n ch quan ho c t nhiênả ề ệ ủ ặ ự
s n có đ th c hi n m t ho t đng nào đó. Ph m ch t tâm lí và sinh lí t o choẵ ể ự ệ ộ ạ ộ ẩ ấ ạ
con ng i kh năng hoàn thành m t lo i ho t đng nào đó v i ch t l ng cao”.ườ ả ộ ạ ạ ộ ớ ấ ượ
Tài li u t p hu n v d y h c và ki m tra, đánh giá theo đnh h ng phátệ ậ ấ ề ạ ọ ể ị ướ
tri n năng l c c a h c sinh do B giáo d c và Đào t o phát hành năm 2014 nh nể ự ủ ọ ộ ụ ạ ấ
m nh: “Năng l c đc quan ni mạ ự ượ ệ là s k t h p m t cách linh ho t và có t ch cự ế ợ ộ ạ ổ ứ
ki n th c, k năng v i thái đ, tình c m, giá tr , đng c cá nhân,… nh m đápế ứ ỹ ớ ộ ả ị ộ ơ ằ
ng hi u qu m t yêu c u ph c h p c a ho t đng trong b i c nh nh tứ ệ ả ộ ầ ứ ợ ủ ạ ộ ố ả ấ
đnh.ị Năng l c th hi n s v n d ng t ng h p nhi u y u t (ph m ch t c aự ể ệ ự ậ ụ ổ ợ ề ế ố ẩ ấ ủ
ng i lao đng, ki n th c và k năng) đc th hi n thông qua các ho t đngườ ộ ế ứ ỹ ượ ể ệ ạ ộ
c a cá nhân nh m th c hi n m t lo i công vi c nào đó. Năng l c bao g m cácủ ằ ự ệ ộ ạ ệ ự ồ
y u t c b n mà m i ng i lao đng, m i công dân đu c n ph i có, đó làế ố ơ ả ọ ườ ộ ọ ề ầ ả
các năng l c chung,c t lõiự ố ”.
Đnh h ng ch ng trình giáo d c ph thông(GDPT) sau năm 2015 đã xácị ướ ươ ụ ổ
đnh m t s năng l c nh ng năng l c c t lõi mà h c sinh Vi t Nam c n ph i cóị ộ ố ự ữ ự ố ọ ệ ầ ả
nh :ư
- Năng l c làm ch và phát tri n b n thân, bao g m:ự ủ ể ả ồ
+ Năng l c t h cự ự ọ
+ Năng l c gi i quy t v n đự ả ế ấ ề
+ Năng l c sáng t oự ạ
4
+ Năng l c qu n lý b n thânự ả ả
- Năng l c xã h i, bao g m:ự ộ ồ
+ Năng l c giao ti pự ế
+ Năng l c h p tácự ợ
- Năng l c công c , bao g m:ự ụ ồ
+ Năng l c tính toánự
+ Năng l c s d ng ngôn ngự ử ụ ữ
+ Năng l c ng d ng công ngh thông tin (ICT)ự ứ ụ ệ
+ V ph m ch t:ề ẩ ấ
Ph m ch t (giá tr ) c a cá nhân là đng c , ẩ ấ ị ủ ộ ơ ý th c ứtrách nhi m, h ng thú hànhệ ứ
đng, đo đc, ni m tin….c a cá nhân đó. ộ ạ ứ ề ủ
Nh ng ph m ch t c n rèn luy n cho ng i h c bao g m:ữ ẩ ấ ầ ệ ườ ọ ồ Yêu đt n cấ ướ ; Yêu
con ng iườ ; Chăm h c, chăm làm;ọ Trung th c, trách nhi m.ự ệ
1.1.2. D y h c Ng văn theo đnh h ng phát tri n năng l c và ph m ch t ng iạ ọ ữ ị ướ ể ự ẩ ấ ườ
h cọ
D y h c là t ch c các ho t đng h c t p c a ạ ọ ổ ứ ạ ộ ọ ậ ủ HS: Trong ph ng pháp d yươ ạ
h c tích c c, ọ ự HS đc cu n hút vào các ho t đng h c t p do giáo viên t ch cượ ố ạ ộ ọ ậ ổ ứ
và h ng d nướ ẫ , thông qua đó t l c khám phá nh ng đi u mình chự ự ữ ề a rưõ mà không
ph i th đng ti p thu nh ng tri th c đã ả ụ ộ ế ữ ứ đc giáo viên s p đt. Đc đt vàoượ ắ ặ ượ ặ
nh ng tình hu ng c a ữ ố ủ đi s ng th c t , h c viên tr c ti p quan sát, th o lu n,ờ ố ự ế ọ ự ế ả ậ
làm thí nghi mệ, gi i quy t v n đ đt ra theo cách suy nghĩ c a mình, t đó v aả ế ấ ề ặ ủ ừ ừ
bi t, hi uế ể đc ki n th cượ ế ứ , kĩ năng m i, v a v n d ngớ ừ ậ ụ đc ph ng pháp chi mượ ươ ế
lĩnh ki n th c, kĩ năng đó, không theo nh ng khuôn m u s n có, đc b c l vàế ứ ữ ẫ ẵ ượ ộ ộ
phát huy ti m năng sáng t o. D y theo cách này, giáo viên không ch gi n đnề ạ ạ ỉ ả ơ
truy n đt tri th c mà cề ạ ứ òn h ng d n hành đng.ướ ẫ ộ
5
