M C L CỤ Ụ
MỤC LỤC ..................................................................................................... 1
I. ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................. 1
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ ............................................................................. 2
1. Cơ sở lý luận: ........................................................................................... 2
2. Thực trạng: ............................................................................................... 2
2.1. Thuận lợi: ............................................................................................. 2
2.2. Khó khăn: .............................................................................................. 3
2.3. Kết quả khảo sát đầu năm ................................................................... 3
3. Các biện pháp tiến hành: ......................................................................... 3
3.1. Lựa chọn, sưu tầm bài hát, âm nhạc dân gian phù hợp với đặc điểm
lứa tuổi của trẻ, phù hợp với các chủ đề: ..................................................... 3
3.2, Biện pháp tạo môi trường học tập – đồ dùng, dụng cụ: ........................ 4
3.3, Biện pháp tổ chức trên tiết học: ............................................................ 5
3.4, Biện pháp tích hợp các môn học khác: ................................................. 7
3.5, Biện pháp dạy trẻ trong giờ học, mọi lúc mọi nơi: ................................ 8
3.6, Biện pháp kết hợp với gia đình: ............................................................ 9
III. KẾT QUẢ SÁNG KIẾN: .......................................................................... 9
3.Đối với phụ huynh: .................................................................................. 11
III. KẾT LUẬN ............................................................................................. 11
I. ĐT V N ĐẶ Ấ Ề
Lý do ch n đ tài:ọ ề
Trẻ em ở tuổi mầm non rất nhạy cảm với âm nhạc. Trẻ thích nghe nhạc
và hứng thú tham gia vào các hoạt động âm nhạc. Mục đích của giáo dục âm
nhạc là giáo dục tình cảm đạo đức, thẩm mỹ cho trẻ. Giáo dục âm nhạc hình
thành cho trẻ lòng yêu thiên nhiên, Tổ quốc, tình yêu thương con người; hình
thành và phát triển ở trẻ những thói quen tốt trong sinh hoạt tập thể như: Tính
tổ chức kỷ luật, tự chủ, mạnh dạn trước mọi người.
Âm nh c truy n th ng Vi t Nam hay nh c dân gian, dân ca đc ra điạ ề ố ệ ạ ượ ờ
t r t s m. Ng i dân Vi t Nam đã r t say mê âm nh c, đi v i h âm nh cừ ấ ớ ườ ệ ấ ạ ố ớ ọ ạ
nh m t ph n không th thi u trong cu c s ng. 54 dân t c Vi t Nam là 54 n nư ộ ầ ể ế ộ ố ộ ệ ề
âm nh c dân gian khác nhau,ạ m i s c t c l i có ph ng th c bi u hi n, di nỗ ắ ộ ạ ươ ứ ể ệ ễ
t u và âm đi u riêng. Đi u hát ru Vi t khác ru Thái, ru Dao, ru M ng… Có t cấ ệ ệ ệ ườ ộ
dùng l i ca ti ng hát đ đa tr vào gi c ng . Có t c l i ru con b ng ti ng đàn,ờ ế ể ư ẻ ấ ủ ộ ạ ằ ế
ti ng sáo êm ái. Nh ng các th lo i âm nh c này đu b c l tâm t tình c m,ế ư ể ạ ạ ề ộ ộ ư ả
đ ti p thêm s c m nh, tinh th n làm vi c hay là đ thoát kh i tr ng thái m tể ế ứ ạ ầ ệ ể ỏ ạ ệ
m i trong cu c s ng h ng ngày.ỏ ộ ố ằ
So v i các ca khúc thi u nhi hi n nay thì các làn đi u dân ca khó nghe.ớ ế ệ ệ
M t làn đi u dân ca có nhi u n t luy n, láy, bu c ng i hát ph i nh ch m mộ ệ ề ố ế ộ ườ ả ả ữ ề
m i, luy n láy đ n t, đm b o đ l ng h i đ hát, c u trúc t ng đi phúcạ ế ủ ố ả ả ủ ượ ơ ể ấ ươ ố
t p, có nhi u n t hoa m . Vì v y, b n thân giáo viên cũng ng i khi l a ch n bàiạ ề ố ỹ ậ ả ạ ự ọ
dân ca d y cho tr .ạ ẻ Mặt khác sự xâm nhập tràn lan của những dòng nhạc hiện
đại, nhạc giải trí đã khiến cho các em ít quan tâm tới việc lưu giữ các làn điệu
dân ca riêng của quê hương mình.
Năm h c 2019– 2020 tôi đc giao nhi m v ph trách l p m u giáo l nọ ượ ệ ụ ụ ớ ẫ ớ
5 - 6 tu i h n n a chuyên đ năm h c mà nhà tr ng l a ch n đ th c hi n làổ ơ ữ ề ọ ườ ự ọ ể ự ệ
“Ti p c n h c qua ch i và đi m i hình th c t ch cế ậ ọ ơ ổ ớ ứ ổ ứ ho t đng giáo d c lĩnhạ ộ ụ
v c phát tri n Th m m ”.ự ể ẩ ỹ Tôi nh n th y vi c đa âm nh c dân gian Vi t Namậ ấ ệ ư ạ ệ
vào các bài h c s m i l và t o h ng thú cho tr . Giúp tr thêm hi u bi t vàọ ẽ ớ ạ ạ ứ ẻ ẻ ể ế
yêu m n âm nh c Vi t Nam. ế ạ ệ
Vì nh ng lý do trên mà tôi đã quy t đnh l a ch n nghiên c u đ tài: ữ ế ị ự ọ ứ ề "M tộ
s kinh nghi m đa âm nh c dân gian Vi t Nam g n gũi h n v i tr "ố ệ ư ạ ệ ầ ơ ớ ẻ , v i mongớ
mu n góp m t ph n nh bé tri th c c a mình trong vi c nâng cao hi u qu choố ộ ầ ỏ ứ ủ ệ ệ ả
tr m u giáo 5 tu i làm quen v i âm nh c.ẻ ẫ ổ ớ ạ
1/11
II. GI I QUY T V N Đ Ả Ế Ấ Ề
1. C s lý lu n:ơ ở ậ
Đi v i tr m m non, âm nh c dân gian là nh ng l i hát ru c a bà, c a m ,ố ớ ẻ ầ ạ ữ ờ ủ ủ ẹ
nh ng câu hát m c m c, g n gũi nh dòng s a ng t ngào c a m đã nuôiữ ộ ạ ầ ư ữ ọ ủ ẹ
d ng tâm h n tr th c a tr . Tình yêu gia đình, quê h ng cũng l n lên tưỡ ồ ẻ ơ ủ ẻ ươ ớ ừ
ti ng hát, l i ru đó. Đ nuôi d ng cho các bé có tâm h n dân t c, giáo d cế ờ ể ưỡ ồ ộ ụ
ngh thu t c truy n đóng vai trò h t s c quan tr ng. Nh ng cái hay, cái đp,ệ ậ ổ ề ế ứ ọ ữ ẹ
nh ng nét đc s c c a dân t c t đi này qua đi khác đã theo các làn đi u dânữ ặ ắ ủ ộ ừ ờ ờ ệ
ca tác đng đn nhi u th h . Nh ng làn đi u dân ca, nh ng sáng tác mang s cộ ế ề ế ệ ữ ệ ữ ắ
thái dân t c ph i đc đn s m v i tu i th , l a tu i h n nhiên trong sáng.ộ ả ượ ế ớ ớ ổ ơ ứ ổ ồ
Trong Chương trình giáo dục mầm non, chủ yếu trẻ tiếp xúc với dân ca qua
hình thức nghe cô hát chứ trẻ chưa thật sự được hoạt động nhiều với các khúc
đồng dao, ca dao, dân ca… Tuổi thơ của những thầy cô giáo chúng ta đã trải qua
đầy êm đềm bên những đêm trăng, những đồng ruộng, cùng nhau đọc vè, đọc
đồng dao, hát dân ca… còn trẻ của ngày nay dường như chỉ thu hẹp trong thế
giới riêng với những trò chơi hiện đại, gắn bó với thế giới ảo trên máy tính.
Ngay t đu năm h c,ừ ầ ọ tôi đã lồng ghép một số bài dân ca vào các bài h c, tròọ
ch i. Tơôi nhận thấy rằng trẻ đặc biệt hứng thú với những bài hát dân ca. Trẻ
hát say mê và thuộc rất nhanh các bài hát đó. Và khi tôi cho biểu diễn múa minh
họa trẻ càng say mê và thích thú hơn, trẻ biểu diễn như những diễn viên chuyên
nghi p.ệ
2. Th c tr ng:ự ạ
2.1. Thu n l i: ậ ợ
- Nhà tr ng m i xây d ng t năm 2015 v i có s v t ch t khang trang,ườ ớ ự ừ ớ ở ậ ấ
hi n đi giúp cho các l p có đi u ki n t t ph c v công tác chăm sóc, giáo d cệ ạ ớ ề ệ ố ụ ụ ụ
tr .ẻ
- L p luôn luôn đc s quan tâm c a Ban Giám hi u nhà tr ng, các b cớ ượ ự ủ ệ ườ ậ
ph huynh nhi t tình ng h các phong trào, các ho t đng c a l p.ụ ệ ủ ộ ạ ộ ủ ớ
- Giáo viên có trình đ chuyên môn trên chu n, có kinh nghi m gi ng d y,ộ ẩ ệ ả ạ
yêu ngh , m n tr , nhi t tình, năng đng.ề ế ẻ ệ ộ
2/11
- Ban Giám hi u có k ho ch ch đo sát sao vi c th c hi n chuyên đệ ế ạ ỉ ạ ệ ự ệ ề
phát tri n th m m , t đó giáo viên đng l p r t thu n ti n cho vi c th c hi nể ẩ ỹ ừ ứ ớ ấ ậ ệ ệ ự ệ
k ho ch.ế ạ
- L p đc trang b đy đ các trang thi t b hi n đi cũng nh các h cớ ượ ị ầ ủ ế ị ệ ạ ư ọ
li u c n thi t đm b o thu n l i cho vi c d y và h c.ệ ầ ế ả ả ậ ợ ệ ạ ọ
- Giáo viên có kh năng âm nh c t t, r t yêu thích âm nh c dân gian Vi tả ạ ố ấ ạ ệ
Nam và đã tìm hi u sâu v nhi u bài hát, đi u múa dân gian thú v , đc s c, phùể ề ề ệ ị ặ ắ
h p v i tr .ợ ớ ẻ
2.2. Khó khăn:
- Tr ch a có hi u bi t v âm nh c dân gian Vi t Nam.ẻ ư ể ế ề ạ ệ
- Trong l p còn m t s tr r t rè, nhút nhát, thi u t tin và không thíchớ ộ ố ẻ ụ ế ự
tham gia vào các ho t đng t p th .ạ ộ ậ ể
- M t s tr r t hi u đng, ngh ch và ch a t p trung chú ý.ộ ố ẻ ấ ế ộ ị ư ậ
- H u h t các b c ph huynh là b , m còn ít tu i nên h th ng quá b nầ ế ậ ụ ố ẹ ổ ọ ườ ậ
r n v i công vi c c a mình, th i gian dành cho tr ít vì v y tr hay ti p xúc v iộ ớ ệ ủ ờ ẻ ậ ẻ ế ớ
đi n tho i, máy tính và ít khi đc c m th âm nh c, các làn đi u dân ca.ệ ạ ượ ả ụ ạ ệ
- M t s ph huynh nôn nóng trong vi c h c văn hóa c a con em mìnhộ ố ụ ệ ọ ủ
nên không thích cho con tham gia ho t đng văn ngh l p, tr ng.ạ ộ ệ ở ớ ở ườ
2.3. K t qu kh o sát đu năm ế ả ả ầ
L p có 43 tr . S tr nam: 27 tr , chi m 62%. S tr n : 16 tr , chi m 38%. ớ ẻ ố ẻ ẻ ế ố ẻ ữ ẻ ế
TT Kh năngả
Số
trẻ
KS
M c đ đt đcứ ộ ạ ượ
ĐtạCh aư
đtạ
1 Tr hi u bi t v âm nh c truy n th ng.ẻ ể ế ề ạ ề ố 43 27% 73%
2 Kh năng c m th âm nh c.ả ả ụ ạ 43 76% 24%
3 K năng múa, hát.ỹ43 58% 42%
4 Yêu thích bài hát, đi u múa dân gian. ệ43 86% 14%
D a trên nh ng s li u đi u tra trên, đ th c hi n t t đ tài này tôi ápự ữ ố ệ ề ể ự ệ ố ề
d ng m t s bi n pháp sau:ụ ộ ố ệ
3. Các bi n pháp ti n hành:ệ ế
3.1. L a ch n, s u t m bài hát, âm nh c dân gian phù h p v i đc đi m l a tu i ự ọ ư ầ ạ ợ ớ ặ ể ứ ổ
c a tr , phù h p v i các ch đ:ủ ẻ ợ ớ ủ ề
Kho tàng âm nh c dân gian Vi t Nam vô cùng phong phú và đa d ng nh ngạ ệ ạ ư
không ph i giai đi u, bài hát nào cũng phù h p v i tr nh . ả ệ ợ ớ ẻ ỏ
3/11
Chúng ta bi t r ng, so v i ng i l n, thanh qu n c a tr m u giáo ch b ng m tế ằ ớ ườ ớ ả ủ ẻ ẫ ỉ ằ ộ
n a, các dây thanh âm dài b ng m t ph n ba, l i hình thành ch a hoàn ch nh. Trử ằ ộ ầ ưỡ ư ỉ ẻ
ch a đi u khi n đc h c thanh qu n và h h h p c a mình, l ng h i cũng ng nư ề ể ượ ệ ơ ả ệ ộ ấ ủ ượ ơ ắ
h n so v i yêu c u c a các làn đi u dân ca. Vì v y, cô giáo ph i ch n l a bài hát phùơ ớ ầ ủ ệ ậ ả ọ ự
h p v i tr , khi tr hát đc tr s càng thích thú h n.ợ ớ ẻ ẻ ượ ẻ ẽ ơ
VD: Bài “ Gà gáy” – dân ca C ng( Lai Châu) có c u trúc đn gi n, phách - nh pố ấ ơ ả ị
rõ ràng, c u t o ch y u b ng các n t móc đn, đen, tr ng, ít ch luy n, láy, có ít n tấ ạ ủ ế ằ ố ơ ắ ỗ ế ố
hoa m , có nhi u nh p ngh .ỹ ề ị ỉ
Vì tính ch t vùng mi n, tôi u tiên các làn đi u dân ca Đng b ng B c B : Câyấ ề ư ệ ồ ằ ắ ộ
trúc xinh, Inh l i, c l , tr ng c m... Và sau đó l a ch n các bài dân ca vùng mi nả ơ ỏ ả ố ơ ự ọ ở ề
khác đ hát cho tr nghe.ể ẻ
Vi c ch n l c các bài dân ca cũng ph i phù h p v i ch ng trình giáo d c m mệ ọ ọ ả ợ ớ ươ ụ ầ
non hi n nay. VD: ệ
Ch đ ngh nghi p: T p t m vông, R nh r nh ràng ràng, Đi c y, Ngày mùa vui...ủ ề ề ệ ậ ầ ề ề ấ
Ch đ đng v t: Lý chim sáo, Lý con kh , Câu ch, Gà gáy le te, Lý con sáo gò công....ủ ề ộ ậ ỉ ế
Ch đ th c v t: B u và bí, Lý cây bông, Lý cây xanh, Úp lá khoai, Hoa trong v n.,...ủ ề ự ậ ầ ườ
Ch đ gia đình: Cái b ng, Bà còng đi ch , Ru em., Lý chi u chi u...ủ ề ố ợ ề ề
Ch đ quê h ng: Màu xanh quê h ng, Quê h ng t i đp...ủ ề ươ ươ ươ ươ ẹ
3.2, Bi n pháp t o môi tr ng h c t p – đ dùng, d ng c :ệ ạ ườ ọ ậ ồ ụ ụ
Góc âm nh c là n i tr có đi u ki n đ th hi n kh năng âm nh c c aạ ơ ẻ ề ệ ể ể ệ ả ạ ủ
mình. Tr có th làm quen, ôn luy n, c ng c và v n d ng phát tri n nh ng kẻ ể ệ ủ ố ậ ụ ể ữ ỹ
năng âm nh c. Tôi luôn chú ý t n d ng di n tích phòng h c, góc âm nh c m tạ ậ ụ ệ ọ ạ ộ
cách phù h p và b trí, s p x p các d ng c , đ dùng âm nh c đ t o môiợ ố ắ ế ụ ụ ồ ạ ể ạ
tr ng h c g n gũi, tho i mái cho tr .ườ ọ ầ ả ẻ
Bên c nh các nh c c hi n đi nh đàn organ, đàn ghita..., tôi cho tr làmạ ạ ụ ệ ạ ư ẻ
quen v i nh c c dân t c. Tr v a c m th y m i l , v a có thêm hi u bi t vớ ạ ụ ộ ẻ ừ ả ấ ớ ạ ừ ể ế ề
văn hóa âm nh c c a dân t c. (minh h a nh 1,2)ạ ủ ộ ọ ả
4/11