UBND QUẬN HOÀN KIẾM
TRƯỜNG MẪU GIÁO HOA HỒNG
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO GIÁO VIÊN
XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM
Lĩnh vực/ Môn: Quản lý
Cấp học: Mầm non
Họ và tên: Ngô Thị Hạnh
Chức vụ: Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn
ĐT: 0904365590
Email: hanhhoahong@gmail.com
Đơn vị công tác: Trường Mẫu giáo Hoa Hồng
Quận Hoàn Kiếm - Hà Nội
Hoàn Kiếm, tháng 2 năm 2020
1 / 21
MỤC LỤC
I ĐẶT VẤN ĐỀ ...................................................................................................2
1 Lí do chọn đề tài ................................................................................................2
2 Mục đích nghiên cứu..........................................................................................3
3 Đối tượng nghiên cứu ........................................................................................4
4 Phương pháp nghiên cứu....................................................................................4
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ………………...........................................................4
1 Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm............................................................4
2 Cơ sở thực tiễn....................................................................................................5
2.1 Thuận lợi..........................................................................................................5
2.2 Khó khăn ........................................................................................................6
2.3 Kết quả, hiệu quả của thực trạng ....................................................................6
3. Các giải pháp, biện pháp thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm tại trường mẫu giáo Hoa Hồng.............................................................7
3.1 Khảo sát,đánh giá thực trạng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và
xây dựng kế hoạch chỉ đạo....................................................................................7
3.2 Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.......9
3.2.1 Triển khai nội dung chuyên đề đến đội ngũ giáo viêntrong nhà trường......9
3.2.2 Chỉ đạo thí điểm thực hành xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm..............................................................................................................10
3.3 Biện pháp tham mưu đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng môi trường giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm. ..........................................................................................15
3.4 Biện pháp phát động phong trào thi đua xây dựng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm để chào mừng các ngày lễ lớn theo nội dung từng chủ đề.....15
3.5 Biện pháp kiểm tra, đánh giá kết quả của giáo viên trong việcxây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.................................................................16
3.6 Biện pháp tuyên truyền phối kết hợp với cha mẹ học sinh, các lực lượng xã
hội để xây dựng MTGD lấy trẻ làm trung tâm....................................................16
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với giáo viên
và nhà trường......................................................................................................17
III.KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ…………………………………………………20
1 Kết luận...........................................................................................................20
2 Kiến nghị .........................................................................................................20
2 / 21
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lí do chọn đề tài
- Giáo dục mầm non có một ý nghĩa quan trọng đối với việc chuẩn bị tâm
thế sẵn sàng đi học cũng như tập cho trẻ làm quen với những sinh hoạt gần gũi
với hoạt động học tập. Để có thể mạnh dạn, tự tin tham gia các hoạt động và học
tập tốt hơn ở các bậc học tiếp theo, trẻ cần phải có sự rèn luyện một cách tích
cực về vận động, về trí óc, có sự hiểu biết về bản thân, gia đình, môi trường
xung quanh...Vì vậy việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là
một trong những nhiệm vụ quan trọng của giáo viên khi thực hiện chương trình
giáo dục mầm non, đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay, khi mà cả hệ thống giáo
dục đang quyết tâm thực hiện Nghị quyết 29 của Đảng (Nghị quyết TW 8 khóa
XI) về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo”.Xây dựng môi trường
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là xây dựng một môi trường an toàn, thân thiện và
ấm cúng, trình bày đẹp mắt, thu hút sự chú ýcủa trẻ, giúp trẻ chủ động tham gia
vào các hoạt động tạo điều kiện cho trẻ chơi mà học, học bằng chơi, có cơ hội
trải nghiệm và giao tiếp một cách tíchcực, tự nhiên. Môi trường giáo dục gồm có
hai bộ phận không thể tách rời, có liên quan chặt chẽ và bổ sung lẫn nhau đó là
môi trường vật chất và môi trường xã hội.
- Môi trường vật chất bao gồm toàn bộ phương tiện vật chất kể cả trong nhà
và ngoài trời có liên quan đến diện tích, phòng học, nhiệt độ, ánh sáng, đồ dùng,
đồ chơi...
- Môi trường xã hội là toàn bộ các mối quan hệ giúp trẻ hình thành phát
triển nhân cách, hay nói cách khác môi trường xã hội chính là bầu không khí
giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, nó được tạo ra trong quá trình tương tác.
- Vì thế đối với trẻ mầm non, việc thiết lập, xây dựng và khai thác có
hiệuquả môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được xem như một trong
những nhiệm vụ quan trọng, có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với sự hình thành và
phát triển nhân cách toàn diện của trẻ. Nhưng trên thực tế, việc thực hiện xây
dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm vẫn tồn tại nhiều khó khăn, bất
cập. Mỗi đơn vị, mỗi giáo viên thực hiện theo cách thức và quan điểm riêng của
mình cho nên việc thực hiện chưa thật sự đi vào chiều sâu và đúng hướng. Mặt
khác, vẫn còn một số giáoviên mầm non chưa đầu tư suy nghĩ, tìm tòi, còn ngại
đổi mới, ngại sáng tạo nên hiệu quả thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm chưa cao.
- Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau về thể chất, tình
cảm, xã hội, trí tuệ, hoàn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lý. Do đó, mỗi trẻ em có
hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và chúng đều có thể thành công.
Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng những gì chúng
đang hứng thú và đang thực hiện. Song song với việc lập kế hoạch giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm, mỗi nhà trường cũng cần phải xây dựng môi trường hoạt động
cho trẻ được trải nghiệm. Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp
3 / 21
những điều kiện tự nhiên - xã hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động
chăm sóc, giáo dục trẻ ở trường mầm non. Hiệu quả của những hoạt động này
nhằm góp phần thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ. Có
nhiều cách phân loại môi trường giáo dục: Có quan điểm cho rằng, môi trường
giáo dục mầm non bao gồm môi trường tự nhiên (như các điều kiện không khí,
ánh sáng, nguồn nước, cây xanh, địa điểm trường) và môi trường xã hội (bao
gồm: bầu không khí giao tiếp trong trường mầm non, phong cách làm việc, mối
quan hệ giữa con người với con người, giữa trường mầm non với các tổ chức
kinh tế, xã hội, văn hóa khác…). Một quan điểm khác lại phân chia môi trường
giáo dục thành môi trương vật chất và môi trường xã hội.
- Môi trường vật chất trong trường mầm non bao gồm các trang thiết bị, đồ
dùng, đồ chơi, không gian phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động sinh hoạt
hằng ngày của trẻ. Môi trường vật chất tạo cho trẻ những cơ hội tốt để trẻ thỏa
mãn nhu cầu hoạt động và phát triển toàn diện về mặt thể chất, trí tuệ thẩm mĩ,
đạo đức, xã hội. Môi trường xã hội được hiểu là toàn bộ những điều kiện xã hội
như chính trị, văn hóa, các mối quan hệ giúp trẻ hình thành nhân cách của mình.
Môi trường xã hội đặc biệt được nhấn mạnh ở đây là môi trường giao tiếp trong
trường mầm non, bao gồm sự giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ
với những người xung quanh. Môi trường này vừa mang tính chất sư phạm, vừa
mang tính chất gia đình. Việc phân loại môi trường có thể khác nhau, song đều
quan trọng đối với giáo dục mầm non. Theo chúng tôi, môi trường đó cần phải
cung ứng các điều kiện cần thiết để kích thích và phục vụ trẻ hoạt động một cách
tích cực, chăm sóc trẻ tốt… qua đó, nhân cách trẻ sẽ được phát triển tốt và thuận
lợi.
- Đối với nhà giáo dục, việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là
phương tiện, là điều kiện để họ phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi.
Đối với phụ huynh và xã hội, quá trình xây dựng môi trường giáo dục sẽ thu hút
được sự tham gia của các bậc phụ huynh và sự đóng góp của cộng đồng xã hội
để thỏa mãn mong đợi của họ đối với sự phát triển của trẻ trong từng giai đoạn,
trong từng thời kì.
- Là một cán bộ quản lý, hàng ngày trực tiếp chỉ đạo giáo viên thực
hiệnnhiệm vụ chuyên môn của mình nên bản thân tôi luôn trăn trở, suy nghĩ
phảixây dựng môi trường giáo dục như thế nào để trẻ được hoạt động một
cáchtrung tâm nhất, tích cực nhất, thoải mái nhất mà lại đạt được hiệu quả cao
nhấtluôn là vấn đề mà bản thân tôi đặc biệt quan tâm. Vì vậy trong năm học
2019 - 2020 tôi đã nghiên cứu đề tài: “Biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ”
2. Mục đích nghiên cứu
- Giúp đội ngũ giáo viên trong nhà trường nâng cao nhận thức và năng
lựcvề quản lý, tổ chức chăm sóc, giáo dục trẻ, thực hiện Chương trình Giáo
4 / 21
dụcmầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp điều kiện
cụ thể của nhóm, lớp và địa phương.
- Giúp đội ngũ giáo viên và học sinh xây dựng môi trường giáo dục mang
tính “mở”, kích thích sự tập trung chú ý, tư duy và cảm xúc tích cực của trẻ,thúc
đẩy trẻ tham gia hiệu quả vào các hoạt động chơi và trải nghiệm đa dạng.
- Tạo cho trẻ cơ hội học tập qua chơi và bằng nhiều cách khác nhau phù
hợpvới nhu cầu, hứng thú và khả năng của bản thân trẻ.
- Huy động sự tham gia của nhà trường, gia đình và xã hội, tạo sự thống
nhất cùng quan tâm xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ trong trường mầm
non góp phần thực hiện có hiệu quả chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy
trẻ làm trung tâm”.
3. Đối tượng nghiên cứu
- Biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm với trường có diện tích nhỏ hẹp.
4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp quan sát:
+ Quan sát thực tiễn xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
của giáo viên.
+ Quan sát quá trình tham gia xây dựng môi trường giáo dục và hoạt động
của học sinh.
- Phương pháp đàm thoại.
+ Đàm thoại trực tiếp với giáo viên và học sinh.
+ Thảo luận qua các buổi sinh hoạt chuyên môn
- Phương pháp thực hành.
+ Thực hành trực tiếp tại các nhóm lớp.
+ Thực hành qua các đợt triển khai chuyên đề, các đợt phát động thi đua.
- Phương pháp kiểm tra, đánh giá.
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
- Chúng ta có thể khẳng định rằng yếu tố môi trường có tính chất quyết
định đến sự phát triển cả về thể chất cũng như tinh thần của trẻ. Trẻ được sống
và học tập, sinh hoạt trong môi trường giáo dục tích cực sẽ có một cơ thể
khoẻmạnh, thông minh, nhanh nhẹn, hình thành nên nhân cách lành mạnh làm
nền móng cho các giai đoạn phát triển sau này của trẻ. Đối với nhà giáo dục,
việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là phương tiện, là điều kiện để họ
phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi. Đối với phụ huynh và xã