1
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
Đức Phổ, ngày 25 tháng 01 năm 2021
ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN GIẢI PHÁP
“Nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của
đại biểu Hội đồng nhân dân”
--------
- Họ và tên: VÕ VĂN SÁU Sinh: 10/10/1965.
- Chức vụ: Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Dân vận Thị ủy,
Chủ tịch UBMTTQVN thị xã, Đại biểu Hội đồng nhân dân thị xã khóa I,
nhiệm kỳ 2021-2026.
- Nơi làm việc: Ban Dân vận Thị ủy, cơ quan UBMTTQVN thị xã.
- Địa chỉ liên hệ: Ban Dân vận Thị ủy.
- Điện thoại: 0978993090 Email: vovansaudanvan@gmail.com
- Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ: Cử nhân Luật
I. PHẦN MỞ ĐẦU
Lý do chọn sáng kiến
Hội đồng nhân dân là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương,
đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân địa
phương, do Nhân dân địa phương bầu ra, chịu trách nhiệm trước Nhân
dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên. Theo đó, Đại biểu Hội
đồng nhân dân là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân ở
địa phương; phải liên hệ chặt chẽ với cử tri, chịu sự giám sát của cử tri,
thực hiện chế độ tiếp xúc, báo cáo với cử tri về hoạt động của mình và
của Hội đồng nhân dân, trả lời những yêu cầu, kiến nghị của cử tri; xem
xét, đôn đốc việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của Nhân dân. Đại biểu Hội
đồng nhân dân có nhiệm vụ vận động nhân dân thực hiện pháp luật,
chính sách của Nhà nước, nghị quyết của Hội đồng nhân dân, động viên
nhân dân tham gia quản lý nhà nước. Nhiều nhiệm kỳ qua, gần đây nhất
là nhiệm kỳ 2016-2021 hoạt động của Đại biểu Hội đồng nhân dân có
nhiều chuyển biến tích cực, đáp ứng ngày càng kỳ vọng hơn với cử tri,
2
cử tri ngày càng đặt niềm tin, gửi gắm đến Đại biểu Hội đồng nhân dân.
Tuy nhiên, vẫn còn một số Đại biểu Hội đồng nhân dân bộc lộ những hạn
chế về thực hiện vai trò, chức năng, nhiệm vụ của người Đại biểu Hội
đồng nhân dân. Để nhằm khắc phục hạn chế, yêu cầu cấp thiết đặt ra đối
với hoạt động của Đại biểu Hội đồng nhân dân trong nhiệm kỳ 2021-
2026 là phải nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Đại biểu
Hội đồng nhân dân, thật sự đáp ứng là người đại diện cho ý chí, nguyện
vọng của Nhân dân ở địa phương là chủ thể hoạt động của Hội đồng
nhân dân là cơ quan quyền lực ở địa phương, đại diện cho quyền và lợi
ích của nhân dân địa phương. Xuất phát từ yêu cầu lý luận và thực tiễn
nêu trên, tôi chọn và nghiên cứu Đề tài sáng kiến giải pháp “Nâng cao
hiệu lực, hiệu quả hoạt động của đại biểu Hội đồng nhân dân”
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN
1. Thực trạng nội dung giải pháp cần nghiên cứu
Qua các nhiệm kỳ Hội đồng nhân dân, hoạt động Đại biểu Hội
đồng nhân dân thực hiện chế độ tiếp xúc, báo cáo với cử tri về hoạt động
của mình và của Hội đồng nhân dân, trả lời những yêu cầu, kiến nghị của
cử tri được thực hiện thường xuyên, có chuyển biến tích cực, tuy nhiên
thể hiện trách nhiệm của Đại biểu Hội đồng nhân dân đối với cử tri chưa
cao; xem xét, đôn đốc, giám sát việc giải quyết khiếu nại, yêu cầu, phản
ánh của cử tri đối với các cấp, cơ quan chức năng chưa kịp thời, nhất là
những vấn đề có tính bức xúc, do đó ý kiến, kiến nghị của cử tri có nhiều
lần kiến nghị của một vấn đề mới được giải quyết; các cơ quan chức
năng có thẩm quyền chưa kịp thời giải quyết theo yêu cầu, kiến nghị của
cử tri liên quan đến quyền lợi cá nhân và các nội dung tham gia xây dựng
quản lý, điều hành của nhà nước, nhất là về lĩnh vực đất đai, tài nguyên,
môi trường, y tế; còn một số đại biểu Hội đồng nhân dân tại các kỳ họp
Hội đồng nhân dân ít tham gia thảo luận các vấn đề thuộc nhiệm vụ,
quyền hạn của Hội đồng nhân dân, thậm chí cả nhiệm kỳ 5 năm không
phát biểu ý kiến thảo luận lần nào; còn một số ít đại biểu chưa thường
xuyên liên hệ chặt chẽ với cử tri nơi mình thực hiện nhiệm vụ đại biểu
Hội đồng nhân dân, nên chưa kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, trả
lời những yêu cầu và kiến nghị của cử tri và báo cáo kết quả hoạt động
của Hội đồng nhân dân với cử tri theo Quy chế hoạt động của Hội đồng
nhân dân mỗi năm ít nhất 02 lần; còn nhiều đại biểu không chuyên trách
chưa thực sự tích cực tham gia hoạt động giám sát theo chức năng, quyền
hạn của Đại biểu Hội đồng nhân dân và tiếp công dân định kỳ theo quy
3
định; ý kiến chất vấn của đại biểu tại các kỳ họp chưa được phát huy, số
lượng chất vấn ít.
2. Nội dung sáng kiến giải pháp
2.1. Căn cứ thực hiện
- Hiến pháp năm 2013;
- Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 và Luật sửa đổi,
bổ sung một số điều của Luật chính quyền địa phương năm 2021
- Luật hoat động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân năm
2015; Quy chế hoạt động của Hội đồng nhân dân.
2.2. Sự cần thiết, mục đích của sáng kiến giải pháp
Trong phạm vị nghiên cứu, mục đích của sáng kiến là chỉ ra những
bất cập, hạn chế đang tồn tại trong hoạt động của Đại biểu Hội đồng nhân
dân trong thời gian qua, để đáp ứng yêu cầu vai trò, chức năng, nhiệm vụ
của Đại biểu Hội đồng nhân dân là người đại diện cho ý chí, nguyện
vọng của Nhân dân địa phương; liên hệ chặt chẽ với cử tri, chịu sự giám
sát của cử tri. Từ đó, đề xuất một số giải pháp góp phần nâng cao hiệu
quả hơn nữa hoạt động của Đại biểu Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2021-
2026 đảm bảo Hội đồng nhân dân thực sự là cơ quan quyền lực, đại diện
cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân địa phương trong việc thực hiện
quyền làm chủ của Nhân dân; góp phần thực hiện các nhiệm vụ về phát
triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh và trật tự an toàn xã hội ở địa
phương.
2.3. Mô tả sáng kiến giải pháp
Nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Đại biểu Hội đồng nhân
dân là để đáp ứng vai trò, chức năng là người đại diện cho ý chí, nguyện
vọng của Nhân dân địa phương; liên hệ chặt chẽ với cử tri, chịu sự giám
sát của cử tri, thực hiện chế độ tiếp xúc, báo cáo với cử tri về hoạt động
của mình và của Hội đồng nhân dân, trả lời những yêu cầu, kiến nghị của
cử tri; xem xét, đôn đốc, giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo; vận
động Nhân dân thực hiện Hiến pháp và pháp luật, chính sách của Nhà
nước, nghị quyết của Hội đồng nhân dân; động viên Nhân dân tham gia
quản lý nhà nước; có trách nhiệm tham dự đầy đủ các kỳ họp, phiên họp
Hội đồng nhân dân, tham gia thảo luận và biểu quyết các vấn đề thuộc
nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng nhân dân; có trách nhiệm thu thập và
phản ánh trung thực ý kiến, nguyện vọng, kiến nghị của cử tri; bảo vệ
4
quyền và lợi ích hợp pháp của cử tri; thực hiện chế độ tiếp xúc cử tri, báo
cáo với cử tri về hoạt động của mình và của Hội đồng nhân dân nơi mình
là đại biểu, trả lời những yêu cầu và kiến nghị của cử tri; tiếp công dân
theo lịch tiếp công dân đã được thông báo.
2.4. Kinh nghiệm hoạt động của Đại biểu Hội đồng nhân dân
- Đại biểu Hội đồng nhân dân phải chủ động phối hợp với Ban
Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nơi mình ứng cử để xây
dựng kế hoạch tổ chức tiếp xúc cư tri định kỳ và tiếp xúc cư tri chuyên
đề, trong kế hoạch phải xác định rõ mục đích, yêu cầu, thời gian, địa
điểm, nội dung và thành phần cử tri, thành phần dự hội nghị tiếp xúc cử
tri, để chuẩn bị tài liệu, chương trình, nội dung phù hợp; nếu là tiếp xúc
cư tri chuyên đề thì nên chọn những chuyên đề nóng, mang tính thời sự,
được đông đảo cử tri và nhân dân quan tâm.
- Đại biểu Hội đồng nhân dân thực hiện việc tiếp công dân theo lịch
tiếp công dân đã được thông báo. Trường hợp không thể thực hiện được
việc tiếp công dân theo lịch tiếp công dân đã được thông báo do có lý do
chính đáng thì đại biểu Hội đồng nhân dân có trách nhiệm thông báo đến
Thường trực Hội đồng nhân dân hoặc Chủ tịch Hội đồng nhân dân cấp
mình để điều chỉnh lịch; đồng thời dự kiến thời gian cụ thể thực hiện việc
tiếp công dân.
- Đại biểu Hội đồng nhân dân hoạt động chuyên trách cần phát huy
vai trò, trách nhiệm trong định hướng hoạt động của Thường trực Hội
đồng nhân dân, các ban của Hội đồng nhân dân; tích cực nghiên cứu các
quy định pháp luật, trau dồi kỹ năng công tác để tiến hành có hiệu quả
các hoạt động giám sát, thẩm tra,... Bên cạnh đó, bộ máy tham mưu giúp
việc hoạt động Hội đồng nhân dân đối với cấp huyện phải có 1 Phó văn
phòng và ít nhất 1 chuyên viên chuyên trách giúp việc Hội đồng nhân
dân; ở cấp xã công chức văn phòng – thống kê phải xem việc tham mưu,
giúp việc cho Hội đồng nhân dân là nhiệm vụ, không phải việc làm thay
hay “giúp đỡ”.
2.5. Giải pháp hoạt động của Đại biểu Hội đồng nhân dân
- Mỗi Đại biểu Hội đồng nhân dân cần chủ động học tập, nâng cao
trình độ, rèn luyện kỹ năng để thực hiện tốt nhiệm vụ theo luật định; tích
cực nghiên cứu, nắm vững chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật
của Nhà nước và nghị quyết của Hội đồng nhân dân; thường xuyên trau
dồi kỹ năng hoạt động, đặc biệt là phát hiện những bất cập, vướng mắc
5
trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ để kiến nghị
biện pháp giải quyết, tháo gỡ kịp thời, giúp Hội đồng nhân dân ban hành
nghị quyết đúng đắn, phù hợp với thực tiễn địa phương.
- Nâng cao trách nhiệm của Đại biểu Hội đồng nhân dân; hàng năm,
mỗi Đại biểu Hội đồng nhân dân cần xây dựng chương trình, kế hoạch
hoạt động và báo cáo với Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban Mặt
trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp biết để theo dõi, giám sát việc thực
hiện, đồng thời báo cáo kết quả thực hiện với cử tri nơi mình được bầu.
Mặt khác, hàng năm Thường trực Hội đồng nhân dân cần tổ chức đánh
giá và xếp loại kết quả hoạt động, có hình thức động viên, khen thưởng
kịp thời Đại biểu Hội đồng nhân dân hoàn thành tốt nhiệm vụ... góp phần
nâng cao chất lượng hoạt động của Đại biểu Hội đồng nhân dân.
- Cung cấp thông tin đối với Đại biểu Hội đồng nhân dân là rất
quan trọng, thiếu thông tin hoặc thông tin thiếu tính chính xác thì việc
xem xét, đánh giá và đề xuất của đại biểu đều không đúng và không
trúng, làm ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của Đại biểu Hội đồng
nhân dân; đặc biệt đối với các đại biểu kiêm nhiệm thì việc cung cấp các
thông tin có liên quan đến thực hiện vai trò, nhiệm vụ của đại biểu lại
càng quan trọng. Vì vậy, việc cung cấp đầy đủ thông tin cho các đại biểu
phải được Thường trực Hội đồng nhân dân chỉ đạo kịp thời.
- Sau mỗi kỳ họp Hội đồng nhân dân, Đại biểu Hội đồng nhân dân
có trách nhiệm báo cáo với cử tri về kết quả của kỳ họp, phổ biến và giải
thích các nghị quyết của Hội đồng nhân dân, vận động và cùng với Nhân
dân thực hiện các nghị quyết đó.
- Đại biểu Hội đồng nhân dân có trách nhiệm tiếp công dân theo
quy định của pháp luật. Khi nhận được khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của
công dân, đại biểu Hội đồng nhân dân có trách nhiệm nghiên cứu, kịp
thời chuyển đến người có thẩm quyền giải quyết và thông báo cho người
khiếu nại, tố cáo, kiến nghị biết; đôn đốc, theo dõi và giám sát việc giải
quyết.
- Đại biểu Hội đồng nhân dân có quyền chất vấn Chủ tịch Ủy ban
nhân dân, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân, Ủy viên Ủy ban nhân dân,
Chánh án Tòa án nhân dân, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cùng
cấp. Đại biểu Hội đồng nhân dân có quyền kiến nghị Hội đồng nhân dân
bỏ phiếu tín nhiệm đối với những người giữ chức vụ do Hội đồng nhân
dân bầu; kiến nghị tổ chức phiên họp chuyên đề, phiên họp để giải quyết