M C L CỤ Ụ
Trang
I. PH N M ĐU Ầ Ở Ầ ................................................................................................................ 2
I.1 LÝ DO CH N Đ TÀIỌ Ề ..................................................................................................... 2
I.2 M C TIÊU NHI M V C A Đ TÀIỤ Ệ Ụ Ủ Ề ............................................................................ 3
I.3 ĐI T NG NGHIÊN C UỐ ƯỢ Ứ ......................................................................................... 3
I.4 GI I H N PH M VI NGHIÊN C UỚ Ạ Ạ Ứ ............................................................................. 3
I.5 PH NG PHÁP NGHIÊN C UƯƠ Ứ .................................................................................... 3
II. PH N N I DUNGẦ Ộ ................................................................................................................ 5
II.1 C S LÝ LU N C A V N ĐƠ Ở Ậ Ủ Ấ Ề ................................................................................. 5
II.2 TH C TR NG C A V N Đ Ự Ạ Ủ Ấ Ề ...................................................................................... 5
II.3 GI I PHÁP, BI N PHÁP:Ả Ệ ............................................................................................... 6
II.4: HI U QU C A SÁNG KI N KINH NGHI M ( đi m ki m tra h c k I)Ệ Ả Ủ Ế Ệ ể ể ọ ỳ ............ 34
III: K T LU N, KI N NGHẾ Ậ Ế Ị ............................................................................................. 34
III.1 K t lu nế ậ ....................................................................................................................... 34
III.2 Ki n ngh ế ị ..................................................................................................................... 35
TÀI LI U THAM KH OỆ Ả ......................................................................................................... 36
1
I. PH N M ĐU Ầ Ở Ầ
I.1 LÝ DO CH N Đ TÀIỌ Ề
Khi tôi b c vào l p h c là b t g p nh ng ánh m t lo s và nh ngướ ớ ọ ắ ặ ữ ắ ợ ữ
ti ng khe kh c t lên “ l i gi hoá”, “sao môn Hoá khó quá cô i”. .. Khôngế ẽ ấ ạ ờ ơ
ph i t i tôi là giáo viên “khét ti ng” vì hung d , không ph i vì tôi là giáo viênả ạ ế ữ ả
luôn gây áp l c c a h c sinh. Mà b i vì các em s môn Hoá, khó khăn khi h cự ủ ọ ở ợ ọ
môn Hoá, s ki m tra bài cũ mà không bi t cách làm bài t p cũng b i vì mônợ ể ế ậ ở
hoá khó. Môn Hoá “khó” thì đi đâu tôi cũng nghe, nghiên c u đ tài nào c aứ ề ủ
giáo viên cũng th y ch “khó” là đi đu tiên. Đã có r t nhi u giáo viên trănấ ữ ầ ấ ề
tr , suy nghĩ vi t sáng ki n kinh nghi m nh m cho môn Hoá b t khó. Tôiở ế ế ệ ằ ớ
cũng v y là giáo viên d y Hoá mà khi nhìn các em nhăn m t ngao ngán v iậ ạ ặ ớ
môn Hoá tôi cũng trăn tr vô cùng. Trong đu tôi luôn đt ra câu h i: “ làm saoở ầ ặ ỏ
đ các em h c sinh hi u Hoá d h n, yêu Hoá nhi u h n và th c s gi i Hoáể ọ ể ễ ơ ề ơ ự ự ỏ
h n”.ơ
V i môn Hoá đc thù là gi h c trên l p h c toàn là lý thuy t nh ngớ ặ ờ ọ ớ ọ ế ư
khi ki m tra đnh k hay b t c cu c thi nào thì đa s là bài t p. V y th i gianể ị ỳ ấ ứ ộ ố ậ ậ ờ
đâu mà giáo viên có th truy n th cho h c sinh ph ng pháp gi i bài t p?ể ề ụ ọ ươ ả ậ
Giáo viên chúng tôi ph i tranh th h t s c trong m t th i gian ng n: 1 ti tả ủ ế ứ ộ ờ ắ ế
luy n t p, 10 phút c ng c …đ d y h c sinh bi t ph ng pháp gi i bài t p.ệ ậ ủ ố ể ạ ọ ế ươ ả ậ
V y đòi h i giáo viên ph i h th ng ki n th c đy đ, ph ng pháp gi iậ ỏ ả ệ ố ế ứ ầ ủ ươ ả
nhanh nh t, d nh nh t đ truy n đt cho h c sinh. ấ ễ ớ ấ ể ề ạ ọ
V i nh ng lý do trên đ đ tôi th y r ng tôi ph i nghiên c u t ng v nớ ữ ủ ể ấ ằ ả ứ ừ ấ
đ th t t t và th t k đ làm sao h c sinh d h c nh t và d nh nh t, đ khiề ậ ố ậ ỹ ể ọ ễ ọ ấ ễ ớ ấ ể
tôi h i các em là: “ môn Hoá có khó không?” các em s tr l i tôi r ng : “ th aỏ ẽ ả ờ ằ ư
cô môn Hoá khó nh ng chúng em đã có cách h c nên môn Hoá d ”. ư ọ ễ
Bài t p môn Hoá r t đa d ng và phong phú v các d ng bài t p. Và tôiậ ấ ạ ề ạ ậ
cũng bi t r ng r t nhi u giáo viên đã nghiên c u, đã vi t sang ki n kinhế ằ ấ ề ứ ế ế
nghi m v các d ng bài t p. Tôi nghĩ r ng đ tài c a tôi cũng không m i m ,ệ ề ạ ậ ằ ề ủ ớ ẻ
s có nhi u giáo viên đã nghiên c u đã vi t. Nh ng tôi th y r ng h c sinh c aẽ ề ứ ế ư ấ ằ ọ ủ
m i tr ng là khác nhau, m i giáo viên có cách nghiên c u khác nhau. Tôi sỗ ườ ỗ ứ ẽ
ph i h c h i c a nh ng giáo viên đi tr c và k t h p v i nh ng kinh nghi mả ọ ỏ ủ ữ ướ ế ợ ớ ữ ệ
c a mình đ hoàn thành t t h n và áp d ng th t t t đi v i h c sinh tr ngủ ể ố ơ ụ ậ ố ố ớ ọ ườ
tôi. Nên tôi s v n vi t đ tài nh “ PH NG PHÁP NH N BI T CÁCẽ ẫ ế ề ỏ ƯƠ Ậ Ế
CH T VÔ C ” ch v i m t mong c gi n đn là : h c trò c a tôi s yêuẤ Ơ ỉ ớ ộ ướ ả ơ ọ ủ ẽ
môn hoá và s gi i môn Hoá.ẽ ỏ
2
I.2 M C TIÊU NHI M V C A Đ TÀIỤ Ệ Ụ Ủ Ề
Bài t p hoá h c là m t trong nh ng ph n không th thi u trong môn hoáậ ọ ộ ữ ầ ể ế
h c. Làm bài t p giúp các em c ng c kh c sâu thêm ki n th c đng th i rènọ ậ ủ ố ắ ế ứ ồ ờ
luy n óc t duy c a các em. Bài t p phân bi t r t quan trong trong các d ngệ ư ủ ậ ệ ấ ạ
bài t p tôi nh n th y trong sách giáo khoa, sách bài t p h u nh không cóậ ậ ấ ậ ầ ư
chuyên đ v nh n bi t. Nên m c tiêu c a tôi khi làm đ tài này là h th ngề ề ậ ế ụ ủ ề ệ ố
l i toàn b các d u hi u nh n bi t, các hi n t ng đc tr ng c a các ch t khiạ ộ ấ ệ ậ ế ệ ượ ặ ư ủ ấ
tham gia ph n ng hoá h c. đng th i h th ng l i các ch t ch th các thu cả ứ ọ ồ ờ ệ ố ạ ấ ỉ ị ố
th đ dùng nh n bi t các ch t. Khi đã h th ng l i toàn b d u hi u ph nử ể ậ ế ấ ệ ố ạ ộ ấ ệ ả
ng đc tr ng thì s p x p theo t ng lo i, t ng h p ch t thành các b ng đứ ặ ư ắ ế ừ ạ ừ ợ ấ ả ể
khi tìm đ d dàng tìm th y, nh n bi t và so sánh. ể ễ ấ ậ ế
Các d ng bài t p c a bài toán nh n bi t h c sinh s d a vào b ng d uạ ậ ủ ậ ế ọ ẽ ự ả ấ
hi u, ph n ng đc tr ng đ tìm ra các cách nh n bi t. khi đã có d ng bài t pệ ả ứ ặ ư ể ậ ế ạ ậ
s tìm ra ph ng pháp gi i bài toán đó nhanh nh t và khoa h c nh t. ẽ ươ ả ấ ọ ấ
- Nhi m v c a đ tài: ệ ụ ủ ề
Kh o sát các bài t p lên l p c a h c sinh tr ng THCS Hoàng Hoaả ậ ớ ủ ọ ườ
Thám
Th c tr ng và phân tích th c tr ngự ạ ự ạ
Đánh gia rút kinh nghi mệ
Đ ra các gi i pháp và đ xu t nh m nâng cao hi u qu làm bài t pề ả ề ấ ằ ệ ả ậ
nh n bi t c a h c sinhậ ế ủ ọ
I.3 ĐI T NG NGHIÊN C UỐ ƯỢ Ứ
Các d u hi u nh n bi t các chât vô c và các ph ng pháp gi i cácấ ệ ậ ế ơ ươ ả
d ng bài t p nh n bi t.ạ ậ ậ ế
I.4 GI I H N PH M VI NGHIÊN C UỚ Ạ Ạ Ứ
Đ h c sinh h c gi i ph n nh n bi t môn Hoá h n tôi ch n đ tàiể ọ ọ ỏ ầ ậ ế ơ ọ ề
nghiên c u gi i h n trong ph m vi h c sinh kh i 8, 9 tr ng THCS Nguy nứ ớ ạ ạ ọ ố ườ ễ
Lân _ Qu n Thanh Xuân.ậ
I.5 PH NG PHÁP NGHIÊN C UƯƠ Ứ
Nghiên c u t li u và s n ph m ho t đng s ph mứ ư ệ ả ẩ ạ ộ ư ạ
Ph ng pháp quan sát th c t : quan sát các cách làm phân bi t c a h cươ ự ế ệ ủ ọ
sinh
Ph ng pháp h i đáp: trao đi tr c ti p v i giáo viên, h c sinh vươ ỏ ổ ự ế ớ ọ ề
nh ng v n đ liên quan đn n i dung đ tài. ữ ấ ề ế ộ ề
Ph ng pháp th ng kê, phân tích s li u ươ ố ố ệ
3
4
II. PH N N I DUNGẦ Ộ
II.1 C S LÝ LU N C A V N ĐƠ Ở Ậ Ủ Ấ Ề
Bài toán v nh n bi t các ch t là ph i d a vào các ph n ng hoá h cề ậ ế ấ ả ự ả ứ ọ
đc tr ng đ nh n bi t nghĩa là ph n ng mà dùng đ nh n bi t ph i làặ ư ể ậ ế ả ứ ể ậ ế ả
nh ng ph n ng gây ra các hi n t ng bên ngoài mà giác quan con ng i cóữ ả ứ ệ ượ ườ
th c m nh n và c m th đc. C th là dùng m t đ nh n bi t hi n t ngể ả ậ ả ụ ượ ụ ể ắ ể ậ ế ệ ượ
hoà tan; k t t a; m t màu; t o màu hay đi màu. Dùng mũi đ nh n bi t cácế ủ ấ ạ ổ ể ậ ế
mùi v đc tr ng nh NHị ặ ư ư 3 có mùi khai; SO2: s c; Hố2S mùi tr ng th i. Tuy tứ ố ệ
đi không dùng ph n ng không đc tr ng. V y đòi h i h c sinh ph i n mố ả ứ ặ ư ậ ỏ ọ ả ắ
v ng lý thuy t v tính ch t hoá h c và bi t ph n ng nào là đc tr ng t đóữ ế ề ấ ọ ế ả ứ ặ ư ừ
v n d ng làm bài t p. Nh ng đ nh đc tính ch t hoá h c đc tr ng c aậ ụ ậ ư ể ớ ượ ấ ọ ặ ư ủ
vô s ch t thì qu là khó khăn. ố ấ ả
II.2 TH C TR NG C A V N Đ Ự Ạ Ủ Ấ Ề
a.Thu n l i – khó khănậ ợ
Thu n l i: ậ ợ - Đc s quan tâm ch đo sâu sát c a Đng y, u banượ ự ỉ ạ ủ ả ủ ỷ
nhân dân, s h tr nhi t tình các ban ngành đoàn th đa ph ng. Đc sự ỗ ợ ệ ể ị ươ ượ ự
quan tâm ch đo k p th i c a Phòng giáo d c và đào t o huy n Thanh Xuân.ỉ ạ ị ờ ủ ụ ạ ệ
Trong nh ng năm g n đây, v n đ d y và h c môn hoá h c đã và đang điữ ầ ấ ề ạ ọ ọ ổ
m i và là m t trong nh ng môn có chuy n bi n m nh m v đi m i ph ngớ ộ ữ ể ế ạ ẽ ề ổ ớ ươ
pháp d y h c. ạ ọ
Ch ng trình Sách giáo khoa hoá h c m i có nhi u đi m i v m c tiêu,ươ ọ ớ ề ổ ớ ề ụ
c u trúc, s đi m i này r t thích h p cho giáo viên gi ng d y b môn hoáấ ự ổ ớ ấ ợ ả ạ ộ
h c cho h c sinh. Thông qua bài h c h c sinh có th t ho t đng tích c c,ọ ọ ọ ọ ể ự ạ ộ ự
ch đng sáng t o tìm tòi phát hi n và chi m lĩnh n i dung bài h c.ủ ộ ạ ệ ế ộ ọ
Đc s đng tình c a xã h i, nh t là các b c cha m h c sinh tích c cượ ự ồ ủ ộ ấ ậ ẹ ọ ự
ph i h p cùng v i nhà tr ngố ợ ớ ườ trong công tác giáo d c đo đc cho h c sinh.ụ ạ ứ ọ
-Khó khăn:
Đi v i h c sinh trung h c c s thì ch ng trình h c n ng v c số ớ ọ ọ ơ ở ươ ọ ặ ề ả ố
môn h c và v i c l ng ki n th c kh ng l . Môn Hoá h c cũng th ki nọ ớ ả ượ ế ứ ổ ồ ọ ế ế
th c nhi u mà đòi h i các em ph i h c nh r t k thì m i có th làm b t cứ ề ỏ ả ọ ớ ấ ỹ ớ ể ấ ứ
d ng bài t p nào. ạ ậ
Phòng thi t b tuy đã có, nh ng s l ng hoá ch t và d ng c hi n t iế ị ư ố ượ ấ ụ ụ ệ ạ
ch a đ nên không th chia nhi u nhóm cho h c sinh tr c ti p quan sát vàư ủ ể ề ọ ự ế
làm thí nghi m qua đó giúp h c sinh d nh và ti p thu ki n th c h n .Mà chệ ọ ễ ớ ế ế ứ ơ ỉ
h c lý thuy t khi n các em khó nh h n. ọ ế ế ớ ơ
5
